Szkoła psychologiczna

Carl Menger (1840-1921)
Friedrich von Wieser (1851-1926)
Eugen von Böhm-Bawerk (1851-1914)

Kontynuatorzy: Hans Mayer, Friedrich von

Hayek, Ludwig von Misses

Szkoła

psychologiczna

(austriacka)

–

wyróżnia się spośród innych kierunków

marginalnych skrajnym subiektywizmem

przy analizie zjawisk gospodarczych.

Teoria wartości C.Mengera

Dobra mają wartość niezależnie od tego,

ile nakładów pracy ponosi się na ich
wytworzenie czy zdobycie.

Jednak nie zawsze cena rynkowa nie

pokrywa kosztów wytworzenia (martwe
zapasy).

Dobra mają wartość same w sobie, jedynie

człowiek może je różnie oceniać.

Wartość w ujęciu klasycznym i
noeklasycznym

„

Perły nie dlatego są wartościowe,

że ludzie ich poszukują, ale
dlatego ludzie nurkują za nimi, bo
są wartościowe.”

R.Whately

Teoria wartości (użyteczności)
C.Mengera

Użyteczność = intensywność satysfakcji
Użyteczność to wartość dobra rozumiana

jako subiektywne odczucie konsumenta
(nie istnieje poza świadomością ludzką).

Wartość nie stanowi cechy

rzeczy!!!

Wartość diamentów jest większa od

wartości wody, ponieważ o wyborze

konsumenta, a więc o wartości,

decyduje użyteczność krańcowa.

Rozwiązanie paradoksu wody

i diamentu

Równowaga konsumenta

Jednostka znajdzie się w stanie

równowagi, gdy nie będzie odczuwała
bodźców do zmiany struktury
konsumpcji – czyli użyteczność
krańcowa wszystkich dóbr wyrówna się.

Maksymalizacja użyteczności następuje

przez wymianę.

Teoria podziału

Wg teorii klasycznej produkt osiąga wartość

większą niż czynniki wytwórcze (czynniki
produkcji są wartościotwórcze).

Wg szkoły austriackiej czynniki

wytwórcze czerpią swoją wartość z
wartości produktu, nie odwrotnie.

Konsument decyduje o sumie

wynagrodzeń czynników wytwórczych –
bo on określa wartość towaru.

Szkoła anglo-amerykańska



William Stanley Jevons (1835-1882)



Alfred Marshall (1842-1924) ojciec
ekonomii neoklasycznej



John Bates Clark (1847-1938)



John Richard Hicks (1904-1989)



Artur Cecil Pigou (1877-1959)

Szkoła anglo-amerykańska

W.S.Jevons zapoczątkował metodę
analizy równowag cząstkowych
(wykorzystanie ceteris paribus).
Zapisy matematyczne.

Teoria wartości = teoria użyteczności krańcowej.

Użyteczność można obliczyć i przedstawić jako

całkowitą i krańcową.

Zmiana wielkości zasobu dobra powoduje

zmianę oceny danego dobra (wymiana
dóbr).

Pozbywanie się dobra oznacza przykrość i

jest swoisty koszt, który ponosi
konsument w związku z wymianą.

Szkoła anglo-amerykańska

EFEKT ROBIN HOODA

EFEKT ROBIN HOODA

A

Y

1

B

Y

2

U

ży

te

c

z

n

o

ś

ć

k

ra

ń

c

o

w

a

d

o

c

h

o

d

u

Dochód

0

C

Y

O

Szkoła matematyczna



Marie Esprit Leon Walras (1834-
1910)



Vilfredo Pareto (1848-1923)



Enrico Barone (1850-1923)

Marie Esprit Leon Walras

„Elementy czystej ekonomii

politycznej” 1874-1877

inne
„Ekonomia polityczna a sprawiedliwość” 1860
„Teoria matematyczna bimetalizmu” 1881
„Teoria matematyczna bogactwa
społecznego” 1883
„Teoria pieniądza” 1886

Teoria równowagi ogólnej

Teoria równowagi ogólnej - system zależności

funkcjonalnych,

wyrażający

optymalny

stan gospodarki wymiennej (rozwiązywalny
układ równań).

W

tym stanie

wszystkie gałęzie

są

jednocześnie zrównoważone wewnętrznie
oraz znajdują się w równowadze między
sobą.

Warunki stanu równowagi

ogólnej



Wszyscy konsumenci i producenci

osiągnęli stan równowagi;



Rynki dóbr konsumpcyjnych i

kapitałowych oraz rynki czynników

produkcji są w równowadze



Stan wzajemne dostosowanie się

kosztów (ceny czynników wytwórczych

i dóbr kapitałowych) oraz cen

gotowych wyrobów

Istota równowagi ogólnej

Istota teorii równowagi ogólnej

sprowadza się do twierdzenia, że

wielkości ekonomiczne mają tendencję

do wzajemnego dopasowywania się,

rzeczywisty układ wielkości rynkowych

zawsze zmierza do równowagi.

Równowaga ma miejsce wówczas, gdy

efektywny popyt jest równy efektywnej
podaży (model pajęczyny).

Wymianę dwóch dóbr można rozpisać

układem 4 równań. Występować będą 4
niewiadome (2 ceny i 2 ilości dóbr).
Układ jest rozwiązywalny.

W przypadku wielu dóbr i wielu

wymieniających pojawia się

2m(m-1)

równań, gdzie m- to liczba dóbr.

Liczba niewiadomych wynosi również

2m(m-1).

Vilfredo Pareto

Optimum konsumenta, preferencje,

krzywe obojętności, ograniczenia
budżetowe.

Teoria równowagi ogólnej a polityki

dobrobytu społecznego

Optimum Pareto

Optymalna jest taka alokacja zasobów,

której nie da się poprawić bez
pogorszenia sytuacji innego podmiotu.
Jest

to

stan

zwany

OPTIMUM

PARETO.

Do takiego stanu prowadzi mechanizm

rynkowy

w

warunkach

konkurencyjnych.