Pracownicy

niepełnosprawni

Standardy europejskie w
zakresie prawa pracy –
wykład

Niepełnosprawność

•

Osoby niepełnosprawne to osoby z długotrwałą

obniżoną sprawnością fizyczną, umysłową,

intelektualną

lub

sensoryczną,

która

w

interakcji z różnymi barierami może ograniczyć

ich pełne i efektywne uczestnictwo w życiu

społecznym na równych zasadach z innymi

obywatelami.

Konwencja ONZ z 13 grudnia 2006 r. o prawach osób

niepełnosprawnych

, art. 1

2

Konwencja Nr 159 MOP z 20 czerwca 1983 r.

dotycząca rehabilitacji zawodowej i

zatrudnienia osób niepełnosprawnych

•

Osoba niepełnosprawna

to osoba, której

możliwości uzyskania i utrzymania zatrudnienia

oraz

awansu

zawodowego

są

znacznie

ograniczone w wyniku ubytku zdolności fizycznych

lub umysłowych, właściwie orzeczonego.

•

Określenie zasad orzekania o niepełnosprawności

zostało pozostawione państwom, które ratyfikowały

Konwencję Nr 159 MOP.

3

Dyrektywa Rady 2000/78/WE

z 27 listopada 2000

r. ustanawiająca ogólne warunki ramowe równego traktowania w

zakresie zatrudnienia i pracy

•

W dyrektywie 2000/78/WE nie zostało zdefiniowane pojęcie

niepelnosprawności.

•

Zdaniem Trybunału Sprawiedliwości, z uwagi na to, że dyrektywa

2000/78/WE dotyczy walki z pewnymi rodzajami dyskryminacji w

odniesieniu

do

zatrudnienia

i

pracy

,

pojęcie

niepełnosprawności

należy

rozumieć

jako

ograniczenie

wynikające konkretnie z naruszenia

funkcji fizycznych, umysłowych lub psychicznych,

które stanowi przeszkodę dla danej osoby w życiu

zawodowym.

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 11 lipca 2006 r., sprawa C-13/05, uzasadnienie pkt

43-44, LEX nr 226783

4

Ustawa z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji

zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób

niepełnosprawnych

•

Niepełnosprawność

to trwała lub okresowa

niezdolność do wypełniania ról społecznych z powodu

stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności

organizmu, w szczególności powodująca

niezdolność

do pracy

(art. 2 pkt 10) .

•

Polski

ustawodawca

ustalił

trzy

stopnie

niepełnosprawności:

*znaczny,
*umiarkowany,
*lekki

(art. 3 ust. 1)

.

5

Pracownik niepełnosprawny

Ustawa z 27 sierpnia 1997

r. o rehabilitacji zawodowej

i społecznej oraz

zatrudnianiu osób

niepełnosprawnych

Kodeks pracy

Art. 1 ustawy – OSOBA

NIEPEŁNOSPRAWNA

art. 2 k.p. – PRACOWNIK

6

Obowiązki pracodawcy

•

W ramach art. 5 dyrektywy Rady 2000/78/WE

z 27 listopada 2000 r. ustanawiającej ogólne

warunki ramowe równego traktowania w

zakresie zatrudnienia i pracy wskazuje się na

konieczność wprowadzania przez pracodawcę

racjonalnych

usprawnień

dla

osób

niepełnosprawnych.

7

Obowiązki pracodawcy

•

Każdy pracodawca powinien równo traktować pracowników w

zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków

zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu

podnoszenia kwalifikacji zawodowych, w szczególności bez

względu na niepełnosprawność

(art. 18

3a

§1 k.p.).

•

Jego

obowiązkiem

jest

również

przeciwdziałanie

dyskryminacji w zatrudnieniu, w tym z powodu

niepełnosprawności

(art. 94 pkt 2b k.p.).

•

Ponadto

ustawa z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz

zatrudnianiu

osób

niepełnosprawnych

nakłada

na

pracodawców

szczególne obowiązki związane z zatrudnianiem osób

niepełnosprawnych.

8