Cechy ilościowe

Wprowadzenie do zagadnienia

Cechy ilościowe - definicja

• Cechy dziedziczne, których

wartości są mierzone w skali
ciągłej (

albo: wykazują zmienność

ciągłą)

.

Indywidualne pomiary danej cechy

u wszystkich osobników pozwalają

na uszeregowanie ich w klasy

prowadzące do uzyskania rozkładu

normalnego

Cechy ilościowe

(charakterystyka) (1a)

Bydło:

-

Wydajność: mleka, tłuszczu,

białka [kg]

- Zawartość (%)

tłuszczu, białka, laktozy

- zawartość suchej masy

-

Wytrwałość w mleczności

- Długość laktacji

- Masa ciała cielęcia przy urodzeniu

- Masa ciała cielęcia przy
odsadzeniu

- Przyrosty dzienne od urodzenia
do
odsadzenia

Cechy ilościowe

(charakterystyka) (1b)

Bydło:

-

Przyrosty dzienne od urodzenia

do
odsadzenia

- Zużycie paszy na jednostkę
przyrostu

- Wydajność rzeźna (%)

- Jakość tuszy

- Powierzchnia „oka” polędwicy

Cechy ilościowe

(charakterystyka) (2a)

Owce

-

Wielkość miotu (liczba jagniąt

urodzonych)

- Masa ciała przy urodzeniu

- Masa ciała przy odsadzeniu

- Wydajność wełny potnej

- Wydajność wełny czystej

- Wysadność wełny

- Grubość wełny

- Karbikowanie wełny

Cechy ilościowe

(charakterystyka) (3a)

Świnie

-

Wielkość miotu

(liczba prosiąt urodzonych)

- Masa ciała przy urodzeniu

(prosię

i miot)

- Masa ciała przy odsadzeniu

(

prosię i miot)

- Przyrosty dzienne od odsadzenia
do
masy c. 96 kg

-Efektywność przyrostów

- Wiek przy osiągnięciu m.c 96 kg

Cechy ilościowe

(charakterystyka) (3b)

Świnie

-

Długość tuszy

- Grubość słoniny na grzbiecie

- Wielkość i kształt szynki

- Powierzchnia „oka” polędwicy

- Wydajność rzeźna

- Mięsność

- i... wiele innych

Cechy ilościowe

(charakterystyka) (4a)

Kury – typ nieśny

-

Wiek dojrzewania

- Nieśność początkowa

- Masa jaja

- Kształt jaja

- Masa ciała kury nioski

Cechy ilościowe

(charakterystyka) (4b)

Kury – typ mięsny

- Masa ciała w wieku 4 tygodni

- Masa ciała w wieku 8 tygodni

- Kąt piersiowy

- Długość mostka

- Długość skoków

- Zużycie paszy na jednostkę
przyrostu

- Cechy użytkowości mięsnej

(podobnie jak
u innych gatunków)

Cechy ilościowe

Model dziedziczenia

Cechy ilościowe (grubość

słoniny)

Linia o cienkiej

słoninie

aabb

(2 cm)

Linia o grubej

słoninie

AABB

[(2 +(4x0,5)] = 4 cm

aabb x

AABB

F

1

AaBb

2 + (2 x 0,5) = 3

cm

Krzyżowanie osobników F

1

między sobą

AaBb

X

AaBb

Rozkład grubości słoniny w

pokoleniu F

2

(w nawiasie l-ba genów

dominujących)

♀ / ♂

AB

Ab

aB

ab

AB

AABB

(4)

AABb

(3)

AaBB

(3)

AaBb

(2)

Ab

AABb

(3)

AAbb

(2)

AaBb

(2)

Aabb

(1)

aB

AaBB

(3)

AaBb

(2)

aaBB

(2)

aaBb

(1)

ab

AaBb

(2)

Aabb

(1)

aaBb

(1)

aabb

(0)

Współczynniki rozwiniętego

dwumianu

(a + b )

n

(trójkąt Pascala)

1

1

1

2

1

1

3

3

1

1

4

6

4

1

1

5

1
0

1
0

5

1

1

6

1

5

2

0

1

5

6

1

Zastosowanie dwumianu do

określania frekwencji i wartości

genotypów cech kumulatywnych

(a + b)

4

= 1a

4

+ 4a

3

b + 6a

2

b

2

+ 4 ab

3

+ 1b

4

Genotypy:

Liczebność

1/16 4/16 6/16 4/16 1/16

Wartości (cm)

4 3,5 3,0 2,5 2,0

Znaczenie wykładników:

- przy symbolu „a” liczba genów dominujących,

- przy symbolu „b” liczba genów recesywnych

Grubość słoniny u świń, zależnie od liczby kumulatywnych genów
dominujących (1)

Grubość słoniny u świń, zależnie od liczby kumulatywnych genów

dominujących (2)

Przykład:

dziedziczenia

wzrostu u krów (3 pary genów

kumulatywnych

)

AABBCC

 170

cm (maksymalny wzrost)

aabbcc

 140

cm (minimalny wzrost)

• Różnica między efektami genów

recesywnych a dominujących

= 170 – 140

= 30 cm

• Przyjmując, że efekty wszystkich genów

dominujących są identyczne, wtedy efekt
pojedynczego genu dominującego wyniesie:

30 : 6 =

5

cm,

1)

Z krzyżowania odmiennych potrójnych

homozygot:

AABBCC

x

aabbcc

uzyska się potrójne heterozygoty

:

A

a

B

b

C

c

u których spodziewana wysokość w kłębie

wyniesie:

140

+ (

3

*

5

cm) =

140

+

15

=

155

cm.

2)

Kojarzenie losowe potrójnych heterozygot

między sobą:

A

a

B

b

C

c x

A

a

B

b

C

c

Liczba możliwych rodzajów gamet

= 2

n

Gdzie:

n = l-ba par alleli w stanie heterozygotycznym

Liczba możliwych rodzajów gamet

= 2

3

=

8

Liczba możliwych kombinacji 8 x 8 = 64
Z tego genotypy z 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6 genami

dominującymi:

Przykład dziedziczenia wzrostu u

krów (3 pary genów

kumulatywnych

)

(a + b)

6

=

1

a

6

+ 6a

5

b + 15a

4

b

2

+ 20a

3

b

3

+ 15a

2

b

4

+ 6ab

5

+ 1b

6

Genotypy:

Częstotliwość:

1/64 6/64 15/64 20/64 15/64 6/64

1/64

Wartości

170 165 160 155 150 145

140

(wzrost w cm)

Wzrost krów w modelu z 6 kumulatywnymi genami (1)

Wzrost krów w modelu z 6 kumulatywnymi genami

(2)

Rozkład wartości cech

kumulatywnych

Rozkład wartości wokół średniej

x -
1∂

x +
1∂

x
+2∂

x
+3∂

x -
2∂

x -
3∂

± 1∂

68%

± 2∂

95%

± 3∂

99%

x

Właściwości populacji w

odniesieniu do cech

ilościowych

• średnia

• wariancja

• Odchylenie standardowe

• kowariancja

Miary rozkładu

• wariancja: średni

kwadrat odchyleń
od średniej

• odchylenie

standardowe:
pierwiastek

średniego kwadratu
odchyleń od średniej



2

2

1

(











n

x

X













1

(

2

n

x

X

Wariancja

(

∂

2)

i odchylenie

standardowe

(

∂

) -

przykłady

X

i

(X

i

–

x)

(X

i

– x)

2

5

0

0

∂

2

=

10

: 4

=

2,5

6

+1

1

4

- 1

1

3

- 2

4

∂

=

2,5

=

1,58

7

+2

4

x = 5

0

Σ(X

i

– x)

2

=

10

Kształty krzywych rozkładu

Kształt dzwonu

lewoskośna

prawoskośna

J - kształtna

i - kształtna

u - kształtna

dwuszczytowa

wieloszczytowa

Korelacje genetyczne i

fenotypowe

G

1

P

1

G

2

P

2

E

1

E

2

r

p

r

G

r

E

Korelacje (1)

Korelacje (2)

a) Całkowita korelacja dodatnia

r = 1

b) Silna korelacja dodatnia

r = + 0,7

c) Słaba korelacja dodatnia

r = + 0,5

Korelacje (3)

d) Korelacja bliska zeru

r = 0

e) Korelacja ujemna

r = - 0,6

e) Całkowita korelacja ujemna

r = - 1

Korelacje (4)

g) Korelacja nieliniowa

r = 0

h) Silna korelacja nieliniowa

r = + 0,5

i)

Brak korelacji

r = 0

Korelacje (5)

j) Współczynnik korelacji

niezdefiniowany

k) Brak korelacji

r = 0

l) Współczynnik korelacji

niezdefiniowany

K o n i e c w y k ł a d u