Szkoleniowa Rada
Pedagogiczna
Rodzic i nauczyciel
Rodzic i nauczyciel
partnerami w
partnerami w
wychowaniu
wychowaniu
Zakres tematyczny
spotkania:
Komunikacja interpersonalna
Komunikacja interpersonalna
rodzic – dziecko oraz nauczyciel - rodzic.
rodzic – dziecko oraz nauczyciel - rodzic.
Postawy rodzicielskie i ich wpływ
Postawy rodzicielskie i ich wpływ
na kształtowanie się osobowości dziecka.
na kształtowanie się osobowości dziecka.
Rola właściwej współpracy nauczyciela
Rola właściwej współpracy nauczyciela
z rodzicami.
z rodzicami.
Metody i formy współpracy.
Metody i formy współpracy.
Przykładowe scenariusze spotkań z rodzicami.
Przykładowe scenariusze spotkań z rodzicami.
Nauczyciel jako zawód
Nauczyciel jako zawód
zaufania publicznego.
zaufania publicznego.
Prawa nauczyciela w kontaktach z uczniem
Prawa nauczyciela w kontaktach z uczniem
i jego rodzicami.
i jego rodzicami.
Każda szkoła powinn
Każda szkoła powinn
a
a
wypracować taki
wypracować taki
model współpracy z
model współpracy z
rodzicami, by rodzice
rodzicami, by rodzice
każdego dziecka byli
każdego dziecka byli
współtwórcami procesu
współtwórcami procesu
edukacji a nauczyciele
edukacji a nauczyciele
wspierali rodziców
wspierali rodziców
w wychowaniu dziecka,
w wychowaniu dziecka,
zgodnie z przyjętym
zgodnie z przyjętym
przez nich systemem
przez nich systemem
wartości.
wartości.
Środowisko rodzinne w znacznym mierze kreuje
osobowość dzieci, ich zainteresowania,
upodobania, nawyki, przyzwyczajenia, postawy
społeczne i moralne oraz przekonania i
światopogląd.
Wpływ rodziny, początkowo olbrzymi, w miarę
rozszerzania się kontaktów dziecka z szerszym
światem stopniowo maleje. Proces ten staje się
wyraźnie dostrzegany w okresie dorastania.
Zachodzące zmiany dadzą się sprowadzić
głównie do trzech momentów:
-
kryzys autorytetu rodziców
- konflikty z rodzicami
- osłabienie więzi emocjonalnej
Autorytet – to pojęcie wieloznaczne
i często przez każdego z nas
rozumiane inaczej.
1.
1.
Autorytet oparty na doświadczeniu.
Autorytet oparty na doświadczeniu.
2.
2.
Autorytet oparty na funkcji.
Autorytet oparty na funkcji.
3.
3.
Autorytet oparty na
Autorytet oparty na
nieformalnych umowach.
nieformalnych umowach.
4.
4.
Autorytet oparty na sile
Autorytet oparty na sile
(przewadze).
(przewadze).
Kryzys autorytetu
rodziców
K
K
ryzys zaufania do rodziców
ryzys zaufania do rodziców
przechodzi ewolucję
przechodzi ewolucję
.
.
Pojawia się około 12 roku życia, a
Pojawia się około 12 roku życia, a
dochodzi do szczytu w wieku 15-16 lat,
dochodzi do szczytu w wieku 15-16 lat,
po czym stopniowo słabnie. Po okresie
po czym stopniowo słabnie. Po okresie
17-18 roku życia następuje powrót na
17-18 roku życia następuje powrót na
łono rodziny –jednakże przy całkowitej
łono rodziny –jednakże przy całkowitej
zmianie stosunku do rodziców.
zmianie stosunku do rodziców.
POSTAWY
RODZICIELSKIE
I ICH WPŁYW NA KSZTAŁTOWANIE SIĘ
OSOBOWOŚCI DZIECKA
Właściwe postawy
rodzicielskie
a.
a.
akceptacja,
akceptacja,
b.
b.
współdziałanie,
współdziałanie,
c.
c.
rozumna swoboda,
rozumna swoboda,
d.
d.
uznawanie praw dziecka.
uznawanie praw dziecka.
Negatywne postawy
rodzicielskie:
- postawa odrzucenia,
- postawa odrzucenia,
- postawa unikająca,
- postawa unikająca,
- nadmiernie chroniąca,
- nadmiernie chroniąca,
- nadmiernie wymagająca.
- nadmiernie wymagająca.
Konflikty z rodzicami
Częstą nieumiejętnością rodziców jest brak elastyczności
Częstą nieumiejętnością rodziców jest brak elastyczności
w dostosowaniu się do zmian zachodzących w dzieciach.
w dostosowaniu się do zmian zachodzących w dzieciach.
Nie dostrzegają oni i nie rozumieją budzących się w
Nie dostrzegają oni i nie rozumieją budzących się w
dzieciach nowych potrzeb. Przyzwyczajeni do
dzieciach nowych potrzeb. Przyzwyczajeni do
bezwzględnego posłuchu w latach dziecięcych, nadal
bezwzględnego posłuchu w latach dziecięcych, nadal
trzymają się ustalonych metod postępowania, które nie
trzymają się ustalonych metod postępowania, które nie
dają pożądanych rezultatów. Próbują podtrzymać swój
dają pożądanych rezultatów. Próbują podtrzymać swój
autorytet: zakazami, nakazami, karami, groźbami, ca
autorytet: zakazami, nakazami, karami, groźbami, ca
przyczynia się do naderwania więzi uczuciowych i
przyczynia się do naderwania więzi uczuciowych i
wytworzenia dystansu, który potem bardzo trudno usunąć.
wytworzenia dystansu, który potem bardzo trudno usunąć.
W wielu wypadkach brak podstawowych wiadomości o
W wielu wypadkach brak podstawowych wiadomości o
procesach rozwojowych dzieci i młodzieży, stanowią
procesach rozwojowych dzieci i młodzieży, stanowią
główną przyczynę niepożądanych stosunków między
główną przyczynę niepożądanych stosunków między
rodzicami i dziećmi.
rodzicami i dziećmi.
BUDUJEMY POROZUMIENIE Z
RODZICAMI
"nauczyciel - rodzic - uczeń„
Peter Mittler twierdzi,
Peter Mittler twierdzi,
ż
ż
e przyczyny braku współpracy rodziców
e przyczyny braku współpracy rodziców
i nauczycieli tkwią mi
i nauczycieli tkwią mi
ę
ę
dzy innymi w:
dzy innymi w:
1.
1.
Niedostatecznym przygotowaniu nauczycieli
Niedostatecznym przygotowaniu nauczycieli
/b
/b
rak treningów
rak treningów
dla nauczycieli kształtuj
dla nauczycieli kształtuj
ą
ą
cych postawy otwarte na rodziców
cych postawy otwarte na rodziców
i zapoznaj
i zapoznaj
ą
ą
cych
cych
się
się
z efektywnymi formami współpracy
z efektywnymi formami współpracy
z rodzicami.
z rodzicami.
Psychologicznym i społecznym dystansie mi
Psychologicznym i społecznym dystansie mi
ę
ę
dzy
dzy
nauczycielami
nauczycielami
i rodzicami
i rodzicami
/n
/n
auczyciele maj
auczyciele maj
ą
ą
du
du
ż
ż
e trudności w
e trudności w
traktowaniu rodziców jak partnerów
traktowaniu rodziców jak partnerów
/
/
.
.
Nierealistycznych wymaganiach i oczekiwaniach. Dotyczy to
Nierealistycznych wymaganiach i oczekiwaniach. Dotyczy to
zarówno nauczycieli i rodziców wobec siebie, jak i ka
zarówno nauczycieli i rodziców wobec siebie, jak i ka
ż
ż
dego z
dego z
nich wobec dziecka.
nich wobec dziecka.
Stwarzamy system skutecznego
komunikowania się z rodzicami
:
-
-
dobra komunikacja to proces dwustronny
dobra komunikacja to proces dwustronny
-
-
jasne zasady komunikowania się
jasne zasady komunikowania się
-
-
czytelność, kształt i częstotliwość
czytelność, kształt i częstotliwość
komunikatów
komunikatów
-
-
komunikowanie się z rodzicami, którzy unikają kontaktów
komunikowanie się z rodzicami, którzy unikają kontaktów
-
-
spotkania rodziców z nauczycielami poszczególnych
spotkania rodziców z nauczycielami poszczególnych
przedmiotów
przedmiotów
-
-
możliwość wyrażania własnego
możliwość wyrażania własnego
zdania
zdania
-
-
wprowadzenie rodziców w życie szkoł
wprowadzenie rodziców w życie szkoł
-
-
wyczerpujące informacje o zasadach funkcjonowania szkoły
wyczerpujące informacje o zasadach funkcjonowania szkoły
-
-
specjalny kontakt z rodzicami uczniów mających problemy
specjalny kontakt z rodzicami uczniów mających problemy
w
w
nauce
nauce
-
-
uczestnictwo w formach doskonalenia nauczycieli
uczestnictwo w formach doskonalenia nauczycieli
(wybieram
(wybieram
y
y
te formy doskonalenia, które są nam aktualne
te formy doskonalenia, które są nam aktualne
potrzebn
potrzebn
e).
e).
NAUCZYCIEL
RODZIC
nadawca
odbiorca
(odbiorca)
(nadawca)
zrozumiały język, jasne
intencje
Komunikat ,,ja”
jest to reakcja zwrotna w kontaktach interpersonalnych
(przedstawiamy jakie uczucia nam towarzyszą, jest mi
bardzo przykro, ja uważam)
PODSTAWY DOBREGO
KONTAKTU
I POROZUMIEWANIA SIĘ
- Nie oceniaj.
- Nie oceniaj.
- Nie uogólniaj.
- Nie uogólniaj.
- Nie interpretuj.
- Nie interpretuj.
- Nie dawaj ,,dobrych rad”.
- Nie dawaj ,,dobrych rad”.
- Daj się poznać.
- Daj się poznać.
- Poznawaj partnera.
- Poznawaj partnera.
- Przekazuj informacje zwrotne.
- Przekazuj informacje zwrotne.
- Stosuj zasadę FUO
- Stosuj zasadę FUO
(mówię o swoich oczekiwaniach)
(mówię o swoich oczekiwaniach)
NADAWCO
ODBIORCO
Oddzielaj sprawy
Oddzielaj sprawy
ważne od mniej
ważne od mniej
istotnych
istotnych
;
;
Mów do partnera,
Mów do partnera,
a nie o nim
a nie o nim
;
;
Wyrażaj potrzeby,
Wyrażaj potrzeby,
obawy i uczucia.
obawy i uczucia.
Nie przeszkadzaj
Nie przeszkadzaj
;
;
Daj czas i poświęć
Daj czas i poświęć
uwagę
uwagę
;
;
Sprawdzaj czy
Sprawdzaj czy
dobrze rozumiesz.
dobrze rozumiesz.
W WARSZTATACH DLA RODZICÓW:
„SZKOŁA DLA RODZICÓW
I WYCHOWAWCÓW”
uczestniczy w naszej szkole 14 rodziców z klas I-VI
Budowanie pozytywnych relacji;
Budowanie pozytywnych relacji;
Pobudzą dziecko do samodzielności;
Pobudzą dziecko do samodzielności;
Pokażą jak tworzyć wewnętrzną
Pokażą jak tworzyć wewnętrzną
dyscyplinę w klimacie bezpieczeństwa i
dyscyplinę w klimacie bezpieczeństwa i
miłości
miłości
z poszanowaniem godności obu stron;
z poszanowaniem godności obu stron;
EFEKT:
EFEKT:
umiejętność porozumiewania się, które
umiejętność porozumiewania się, które
pozwala na odkrywanie wszystkich potencjalnych
pozwala na odkrywanie wszystkich potencjalnych
możliwości dziecka i dobra, które w nim jest.
możliwości dziecka i dobra, które w nim jest.
Przykładowe scenariusze
spotkań
psychoedukacyjnych z
rodzicami
Temat: Co możemy zrobić razem w
szkole?
Przed rozpoczęciem spotkania należy przygotować w formie plakatu zadania
Przed rozpoczęciem spotkania należy przygotować w formie plakatu zadania
wychowawcze szkoły, które zostały zaplanowane do realizacji w danym
wychowawcze szkoły, które zostały zaplanowane do realizacji w danym
roku szkolnym (nie pokazujemy ich rodzicom).
roku szkolnym (nie pokazujemy ich rodzicom).
Przebieg:
Przebieg:
1. Wprowadzenie. Określenie celu spotkania: wspólne projektowanie
1. Wprowadzenie. Określenie celu spotkania: wspólne projektowanie
działań wychowawczych zmierzających do ustalenia zadań priorytetowych.
działań wychowawczych zmierzających do ustalenia zadań priorytetowych.
2. Praca w grupach. Rodzice opracowują we wspólnej dyskusji odpowiedź
2. Praca w grupach. Rodzice opracowują we wspólnej dyskusji odpowiedź
na pytanie: nasza wizja szkoły, jak ma wyglądać, jakie oczekiwania ma
na pytanie: nasza wizja szkoły, jak ma wyglądać, jakie oczekiwania ma
spełniać (20 minut).
spełniać (20 minut).
3. Prezentacja rezultatów pracy (plakaty umieszczamy w widocznym
3. Prezentacja rezultatów pracy (plakaty umieszczamy w widocznym
miejscu).
miejscu).
4. Dokonanie przez rodziców wyboru trzech najważniejszych plakatów
4. Dokonanie przez rodziców wyboru trzech najważniejszych plakatów
(przez postawienie kropki).
(przez postawienie kropki).
5. Porównanie propozycji rodziców z zadaniami wychowawczymi szkoły na
5. Porównanie propozycji rodziców z zadaniami wychowawczymi szkoły na
dany rok szkolny, ustalenie wspólnego stanowiska.
dany rok szkolny, ustalenie wspólnego stanowiska.
6. Dyskusja nad sposobami realizacji poszczególnych zagadnień
6. Dyskusja nad sposobami realizacji poszczególnych zagadnień
ustalonych wcześniej.
ustalonych wcześniej.
Temat: Jak poprawić zachowanie
uczniów?
Materiały: arkusze papieru, pisaki, magnesy.
Materiały: arkusze papieru, pisaki, magnesy.
Przebieg:
Przebieg:
1. Krótka informacja na temat osiągnięć uczniów.
1. Krótka informacja na temat osiągnięć uczniów.
Podziękowanie rodzicom za współpracę w tym zakresie.
Podziękowanie rodzicom za współpracę w tym zakresie.
2. Uświadomienie rodzicom, że same oceny to nie wszystko.
2. Uświadomienie rodzicom, że same oceny to nie wszystko.
Przedstawienie problemów:
Przedstawienie problemów:
· agresja
· agresja
· wulgarne słownictwo
· wulgarne słownictwo
· spóźnienia na lekcję
· spóźnienia na lekcję
3. Podział rodziców na grupy. Każda grupa zajmuje się jednym
3. Podział rodziców na grupy. Każda grupa zajmuje się jednym
problemem, wypisując propozycje dotyczące zlikwidowania
problemem, wypisując propozycje dotyczące zlikwidowania
danego problemu.
danego problemu.
4. Dyskusja nad propozycjami.
4. Dyskusja nad propozycjami.
5. Ustalenie terminu następnego zebrania, którego celem
5. Ustalenie terminu następnego zebrania, którego celem
będzie ocena skuteczności podjętych działań.
będzie ocena skuteczności podjętych działań.
Temat: Szkoła bez
uzależnień
.
Materiały: kartki, długopisy.
Materiały: kartki, długopisy.
Przebieg:
Przebieg:
1. Rodzice piszą na kartkach (anonimowo), kiedy rozpoczęło
1. Rodzice piszą na kartkach (anonimowo), kiedy rozpoczęło
się ich uzależnienie (jeśli mają jakiś nałóg).
się ich uzależnienie (jeśli mają jakiś nałóg).
2. Dyskusja – co było przyczyną uzależnienia?
2. Dyskusja – co było przyczyną uzależnienia?
3. Rodzice na kartkach wypisują rady dotyczące sposobów
3. Rodzice na kartkach wypisują rady dotyczące sposobów
pozbycia się nałogu.
pozbycia się nałogu.
4. Dyskusja dotycząca tych rad.
4. Dyskusja dotycząca tych rad.
5. Ustalenie wspólnych wniosków do pracy z dziećmi:
5. Ustalenie wspólnych wniosków do pracy z dziećmi:
· zapewnienie odpowiedniej atmosfery w domu (negowanie
· zapewnienie odpowiedniej atmosfery w domu (negowanie
wszelkiego typu uzależnień)
wszelkiego typu uzależnień)
·
·
sugerowanie alternatywnych rozwiązań (sport, sztuka,
sugerowanie alternatywnych rozwiązań (sport, sztuka,
kultura, turystyka)
kultura, turystyka)
· ciągłe uświadamianie szkodliwości wszelkich nałogów
· ciągłe uświadamianie szkodliwości wszelkich nałogów
(rozmowy z dziećmi, podsuwanie im artykułów na ten temat,
(rozmowy z dziećmi, podsuwanie im artykułów na ten temat,
polecanie filmów o tej tematyce)
polecanie filmów o tej tematyce)
Scenariusz wywiadówki
podsumowującej pracę w I semestrze
roku szkolnego
1.
1.
Powitanie rodziców.
Powitanie rodziców.
2.
2.
Omówienie wyników nauczania w klasie;
Omówienie wyników nauczania w klasie;
a) pozycja klasy w szkole (średnia ocena klasy na tle średniej oceny szkoły)
a) pozycja klasy w szkole (średnia ocena klasy na tle średniej oceny szkoły)
b) przedstawienie nazwisk uczniów z najlepszą średnią ocen w klasie na tle
b) przedstawienie nazwisk uczniów z najlepszą średnią ocen w klasie na tle
najlepszej oceny w szkole
najlepszej oceny w szkole
c) wnioski dotyczące podniesienia wyników nauczania.
c) wnioski dotyczące podniesienia wyników nauczania.
3. Omówienie zachowania uczniów w I semestrze:
3. Omówienie zachowania uczniów w I semestrze:
a)
a)
przestawienie statystyki ocen zachowania w klasie w kontekście ocen w szkole
przestawienie statystyki ocen zachowania w klasie w kontekście ocen w szkole
b)
b)
wyróżnienie uczniów najlepiej uczęszczających do szkoły i podanie tego jako
wyróżnienie uczniów najlepiej uczęszczających do szkoły i podanie tego jako
warunku koniecznego do uzyskania pozytywnych ocen z poszczególnych
warunku koniecznego do uzyskania pozytywnych ocen z poszczególnych
przedmiotów
przedmiotów
c)
c)
Przestawienie w sposób ogólny najistotniejszych problemów wychowawczych,
Przestawienie w sposób ogólny najistotniejszych problemów wychowawczych,
jakie miały miejsce w I semestrze
jakie miały miejsce w I semestrze
4. Omówienie imprez o charakterze edukacyjnym i wychowawczym w jakich
4. Omówienie imprez o charakterze edukacyjnym i wychowawczym w jakich
uczniowie uczestniczyli i tych, które klasa przygotowała.Podanie planów na II
uczniowie uczestniczyli i tych, które klasa przygotowała.Podanie planów na II
semestr.
semestr.
5. Rozdanie kartek (dzienniczków) z ocenami semestralnymi uczniów.
5. Rozdanie kartek (dzienniczków) z ocenami semestralnymi uczniów.
6. Pożegnanie rodziców i podanie terminu następnego spotkania.
6. Pożegnanie rodziców i podanie terminu następnego spotkania.
7. Rozmowy indywidualne z zaproszonymi (informacja na kartce) przez wychowawcę
7. Rozmowy indywidualne z zaproszonymi (informacja na kartce) przez wychowawcę
rodzicami.
rodzicami.
Nauczyciel
jako zawód zaufania
publicznego
P
P
erspektywy (płaszczyzny) zawodu
erspektywy (płaszczyzny) zawodu
nauczyciela:
nauczyciela:
- profesja;
- profesja;
- zawód społecznego
- zawód społecznego
zaufania;
zaufania;
-
-
zawód milczenia/rywalizacji.
zawód milczenia/rywalizacji.
Podstawą reformy jest przywrócenie szkole
funkcji wychowawczej, jako równorzędnej i
współwystępującej
z funkcją nauczania.
M.
Handke
,,
,,
Edukacja w Trzeciej Rzeczpospolitej to wizja żaglowca
Edukacja w Trzeciej Rzeczpospolitej to wizja żaglowca
gnanego wiatrami i niesionego zmiennymi prądami.
gnanego wiatrami i niesionego zmiennymi prądami.
Dokąd płynie? Jaki obierze kierunek? Czy w związku
Dokąd płynie? Jaki obierze kierunek? Czy w związku
z brakiem sterowalności nie osiądzie na mieliźnie?
z brakiem sterowalności nie osiądzie na mieliźnie?
Wielkie narodowe wyzwanie i dryf... który nie wiadomo,
Wielkie narodowe wyzwanie i dryf... który nie wiadomo,
oddala od celu czy do niego przybliża.
oddala od celu czy do niego przybliża.
Stanisław
Stanisław
Sławiński
Sławiński
NAUCZYCIEL
NAUCZYCIEL
to
to zawód permanentnej edukacji
zawód zaufania publicznego
/
polega na świadczeniu, konkurowaniu,
współzawodniczeniu z innymi profesjonalistami/.
Warunki profesjonalizmu
Warunki profesjonalizmu
1.Musi istnieć specjalistyczna wiedza i umiejętność.
1.Musi istnieć specjalistyczna wiedza i umiejętność.
2.Pełne zaangażowanie.
2.Pełne zaangażowanie.
3.Zawodo
3.Zawodo
w
w
stwo łączy się z długim okresem praktyki.
stwo łączy się z długim okresem praktyki.
4.Potrzebna jest kontrola kto wchodzi do zawodu
4.Potrzebna jest kontrola kto wchodzi do zawodu
nauczyciela.
nauczyciela.
5.Potrzebna jest autonomia (wolni w prawie).
5.Potrzebna jest autonomia (wolni w prawie).
6.Odpowiedzialność podejmowana za wykonywaną
6.Odpowiedzialność podejmowana za wykonywaną
pracę.
pracę.
Prawa nauczyciela w kontaktach
z uczniem i jego rodzicami.
Art.12 ust.2
Art.12 ust.2
Karty Nauczyciela
Karty Nauczyciela
Nauczyciel w realizacji programu nauczania ma prawo do
Nauczyciel w realizacji programu nauczania ma prawo do
swobody stosowania takich metod nauczania i
swobody stosowania takich metod nauczania i
wychowania, jakie uważa za najwłaściwsze spośród
wychowania, jakie uważa za najwłaściwsze spośród
uznanych przez współczesne nauki pedagogiczne (...)
uznanych przez współczesne nauki pedagogiczne (...)
Art.63
Art.63
W związku z pełnieniem obowiązków służbowych nauczyciel
W związku z pełnieniem obowiązków służbowych nauczyciel
korzysta z prawa do ochr
korzysta z prawa do ochr
o
o
ny przewidzianej dla
ny przewidzianej dla
funkcjonariuszy państwowych. Organ prowadzący szkołę
funkcjonariuszy państwowych. Organ prowadzący szkołę
zobowiązany jest z urzędu występować w obronie
zobowiązany jest z urzędu występować w obronie
nauczyciela gdy ustalone dla nauczyciela uprawnienia
nauczyciela gdy ustalone dla nauczyciela uprawnienia
zostaną naruszone.
zostaną naruszone.
DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ
Oprac.: mgr Aneta Marat i mgr Alicja Białek
Szkoła Podstawowa w Makowie