Kształtować znaczy
porządkować. Porządki w
komponowaniu krajobrazu.
Przygotowali:
Szymon Patatyn
Tomasz Skierkowski
Kształtować
Nadawać kształt, formę, wygląd;
modelować; wpływać na coś w celu
uzyskania pożądanego efektu;
Kształtować: postawę, opinię,
moralność, poglądy, image
Sł. Jęz. polskiego
PORZĄDKOWAĆ
Układać cos według jakiegoś planu,
idei, hierarchizować, segregować,
grupować
Sł. Jęz. polskiego
Czy „kształtować znaczy
porządkować”, to to samo, co
„porządkować znaczy kształtować”?
Kto według Was jako pierwszy zajął się
tym zagadnieniem: „Kształtować
znaczy porządkować.”?
Przez kształtowanie uporządkował
Świat…
1. Rozgraniczył niebo od ziemi, wody od nieba.
2. Wyodrębnił lądy i morza.
3. Zasadził roślinność.
4. Ukształtował ciała niebieskie i oddzielił noc
od dnia.
5. Dał schronienie ptakom i wodnym
zwierzętom.
6. Powołał do życia stworzenia lądowe. Stworzył
człowieka na swoje podobieństwo.
„Po czym Bóg im błogosławił, mówiąc
do nich: «Bądźcie płodni i rozmnażajcie
się, abyście zaludnili ziemię i uczynili
ją sobie poddaną; abyście panowali
nad rybami morskimi, nad ptactwem
powietrznym i nad wszystkimi
zwierzętami pełzającymi po ziemi».”
Rodz. 1.28
W poszukiwaniu ideałów…
W poszukiwaniu ideałów…
Człowiek od zarania wieków obserwował otaczającą go przestrzeń.
Kształtował ją także zaspokajając swoje potrzeby bytowe. Z czasem część
ludzi zaczęła się zastanawiać jaki porządek rządzi Światem i czy istnieją
jakieś normy? Wtedy to powstały kanony piękna.
Najstarszy i najdłużej obowiązujący był kanon sztuki starożytnego
Egiptu. Określał ściśle sposób obrazowania człowieka zależnie od hierarchii
społecznej.
Następne powstające w starożytności kanony szukały ideałów, które to
wyrażano w matematyczno-geometrycznych zależnościach, podziałach. I
tak wypracowano słynną zasadę złotego podziału (złotego cięcia), która
stanowić miała klucz do wszelkiej harmonii. Złoty podział (zwany też boska
proporcją wyrażał się liczbą niewymierną, wynoszącą w przybliżeniu 0,618.
W oparciu o złoty podział wyznaczano plany świątyń, wysokość i szerokość
portyków, otworów okiennych, drzwi, kształty detali architektonicznych,
obrazów i ksiąg.
Kanony greckie wiążą się z pojęciem idealnych proporcji i modułem. Do
najbardziej znanych kanonów greckich należą:
Według Polikleta
wysokość człowieka
ma 8 modułów, w
tym jeden moduł
stanowi wysokość
głowy jako 1/8
całego ciała
Kanon Polikleta
Kanon Lizypa
Lizyp uznał że
wysokość człowieka
można podzielić na 9
modułów, gdzie
głowa stanowi 1
moduł a cała
wysokość ciała
odpowiada 9
głowom.
Kanon Witruwiański
Witruwiusza podzielił
człowieka na 10
modułów, (moduł to
wysokość głowy).
Długość od nadgarstka
do łokcia jest długością
stopy człowieka. Stopa
to 1/6 człowieka, łokieć –
1/4, pierś – 1/4,
szerokość rozstawionych
ramion równa wzrostowi
człowieka.
Najstarsza sztuka
kształtowania przestrzeni
Chiny przed ponad 3-ema
tysiącami lat stworzyły
praktykę planowania w celu
osiągnięcia zgodności ze
środowiskiem naturalnym.
Tradycyjne Feng Shui w
starożytnych Chinach
obejmowało ogólny rozkład
miast, wsi, budynków
mieszkalnych i gospodarskich.
Obejmuje także takie
zagadnienia, jak ochrona
budynków przed złymi
duchami czy wpływ kształtu na
otoczenie
Feng Shui, czyli metoda
kształtowania
„Feng shui to sztuka właściwego kształtowania i
umiejscowienie grobowców, miast i domów. Góry, wzgórza,
cieki wodne, lasy i sąsiednie budynki mogą być użyteczne
do zwiększania przepływu energii lub do jej blokowania.”
Słownik Funka i Wagnallsa
Feng Shui dosłownie
oznacza:
Wiatr, którego nie
można zobaczyć -
niewidzialne
Woda, której nie można
uchwycić - nieuchwytne
Yin i Yang – dwie
sprzeczności
Yang - dosłownie
rozumiane jako
„nasłonecznione miejsce”,
„południowe zbocze
(wzgórza)”, „północny
brzeg (rzeki)”, „światło
słoneczne"
reprezentowana przez biel
i Słońce. Oznacza siłę,
aktywność, radość, ciepło
i lato, symbolizuje męski
aspekt natury,
ekstrawersję oraz liczby
nieparzyste; odpowiada
jej dzień, niebo oraz dusza
hun. Yang symbolizuje
ogień lub wiatr.
Yin - dosłownie rozumiane jako
„zacienione miejsce”, „północne
zbocze (wzgórza)”, „południowy
brzeg (rzeki)”, „zachmurzenie”,
„zaciemnienie”, reprezentowana
przez czerń i Księżyc. Oznacza
bierność, uległość, smutek,
chłód i zimę, symbolizuje żeński
aspekt natury, introwersję oraz
liczby parzyste; odpowiada jej
noc oraz dusza po. Yin
symbolizuje woda lub ziemia.
Pięć podstawowych żywiołów:
ogień, ziemia, metal, woda, drzewo.
Chi i Sha
Według Feng Shui wszechświat ciągle się zmienia
i rozwija za sprawą dwóch sił: pozytywnej - Yang
i negatywnej - Yin.
Gdy obie te siły pozostają w harmonii, wszystkie
rzeczy przepełnione są pulsującą energią Chi –
„oddechem życia”.
Chi jest kluczem do harmonijnego bytu
Gdy pomiędzy Yin i Yang brak jest harmonii,
powstaje energia Sha - "zabijający oddech".
Sha osłabia i przynosi szkody.
Feng Shui kształtuje dom – idealna
lokalizacja
• Naturalne lub sztuczne zagłębienie
• Południowe zbocze
• Rzeka płynąca od wschodu wzdłuż boku budynku,
a następnie skręcającą i znikającą pod
ziemią(najlepsze miejsce położone jest w zakolu,
korzystne chi krąży wokół zapewniając pomyślność)
• Działka powinna mieć kształt prostokąta o bokach
ukierunkowanych zgodnie z czterema głównymi
stronami świata. Może mieć również kształt
kwadratu lub koła.
• Od tyłu dom powinien być osłonięty
Rozmieszczenie domu
Najkorzystniej jest, gdy front domu z drzwiami
wejściowymi znajduje się po jego południowej stronie.
Główne drzwi wejściowe powinny być szerokie,
umieszczone po lewej stronie. Najlepiej, jeśli otwierają
się do środka, bo w ten sposób symbolicznie zaprasza
się do domu szczęście i zdrowie. Bardzo niekorzystne
jest umieszczenie głównego wejścia naprzeciwko
kościoła czy cmentarza. Nie powinno być ono także
przedłużeniem drogi czy ścieżki. Zaś najgorzej jest,
jeśli po wyjściu z domu widzisz rozwidlającą się drogę
(w kształcie litery Y), gdyż może to przynieść pecha
w życiu rodzinnym lub w pracy.
Ogród angielski
Ogród angielski
Ogród angielski miał charakter
nastrojowo-sentymentalny z
elementami architektury sztucznie
nawiązującej do przeszłości, np.
sztuczne ruiny, obeliski, świątynie,
niby gotyckie lub antyczne budowle.
Ogrodnicy wykorzystywali naturalne
warunki miejsca, w którym zakładali
ogród. Unikali też płotów oraz
parkanów. Zamiast sztucznych
ogrodzeń pojawiły się skały, żywopłoty
oraz strumienie.
Ogród Francuski
Ogród francuski
Charakterystyczną cechą ogrodów francuskich
jest symetria dwuboczna względem alejki
głównej biegnącej przez środek ogrodu. Drzewa
i krzewy są równo przystrzyżone i uformowane.
Często umieszczano w nim takie elementy
dekoracyjne, jak rzeźby czy ozdobne ławki.
Czasem usypywano także sztuczne pagórki lub
kopce. Idea natury w pełni zdominowanej,
kontrolowanej przez człowieka korespondowala
z ówczesnym autorytaryzmem na dworze
francuskim.
Ogród japoński
Ogród japoński
Ogród w tradycyjnym japońskim stylu, spotykany
przy domach prywatnych, w parkach, przy
świątyniach buddyjskich i shinto oraz w pobliżu
zabytków (np. zamków). Ogród japoński ma
naśladować przyrodę, nie starając się jej podbić
ani zniszczyć. Należy go tak pielęgnować, aby jak
najstaranniej ukryć działania człowieka. Ideałem
dla japońskich ogrodników jest odpoczynek
wśród dzikiej przyrody. Jeden z tekstów
dotyczących urządzania ogrodów japońskich (XI
w.) mówi: ucz się od natury, lecz jej nie kopiuj.
Rewitalizacja
Rewitalizacja
Rewitalizacja jest pojęciem stosowanym najczęściej
w odniesieniu do części miasta lub zespołu
obiektów budowlanych, które w wyniku przemian
gospodarczych, społecznych, ekonomicznych i
innych, utraciły częściowo swoją pierwotną funkcję i
przeznaczenie. Rewitalizacja jest w tym znaczeniu
zespołem działań z zakresu budownictwa,
planowania przestrzennego, ekonomii i polityki
społecznej, których celem jest doprowadzenie do
ożywienia, poprawy funkcjonalności, estetyki,
wygody użytkowania i jakości życia w
rewitalizowanym zespole.
Plac Defilad
Plac defilad
Plac Piłsudzkiego 1915
Plac Piłsudzkiego
Plac Piłsudzkiego
Krakowskie przedmieście
1780
Krakowskie przedmieście
przed rewitalizacją
Krakowskie przedmieście
po rewitalizacją
Krakowskie przedmieście
po rewitalizacją