ZARZĄDZANIE ZASOBAMI
LUDZKIMI W
PRZEDSIĘBIORSTWIE
HANDLOWYM
DEFINICJA ZARZĄDZANIA ZASOBAMI
LUDZKIMI
Zarządzanie zasobami ludzkimi to strategiczne
i spójne podejście do zarządzania najbardziej
wartościowymi aktywami organizacji –
pracującymi w niej ludźmi, którzy
indywidualnie i zbiorowo przyczyniają się do
realizacji jej celów. Obejmuje ono zatrudnienie,
rozwój i nagradzanie ludzi w organizacjach
oraz kształtowanie właściwych stosunków
między kadrą kierowniczą a pracownikami.
Problemami tymi zajmują się wszyscy
menedżerowie liniowi i liderzy zespołów, ale
specjaliści od zarządzania zasobami ludzkimi
mają tu do spełnienia istotną role.
CEL
Celem zarządzania zasobami ludzkimi jest mówiąc ogólnie, umożliwienie
firmie osiągnięcia sukcesu dzięki zatrudnionym w niej ludziom.
- zapewnienie szeregu usług wspierających cele przedsiębiorstwa i
stanowiących element procesu kierowania organizacją
- pozyskiwanie i zatrzymywanie w firmie wykwalifikowanych,
zaangażowanych i dobrze umotywowanych pracowników
- podnoszenie i rozwijanie wrodzonych możliwości ludzi – ich wkładu,
potencjału i zdolności do znalezienia zatrudnienia – przez zapewnienie
szkoleń i ciągłych szans rozwoju
- stworzenie klimatu umożliwiającego utrzymanie produktywnych i
harmonijnych relacji między kadrą kierowniczą a pracownikami,
sprzyjających rozwijaniu się poczucia wzajemnego zaufania
- stworzenie warunków sprzyjających pracy zespołowej i elastyczności
- pomaganie organizacji w utrzymaniu równowagi i przystosowaniu się
do potrzeb rozmaitych grup interesów, takich jak właściciele, agencje
rządowe lub trusty, kadra kierownicza, pracownicy, klienci, dostawcy i
ogół społeczeństwa
- zapewnienie, by pracowników ceniono i nagradzano za ich pracę i
osiągnięcia
- uwzględnienie różnic w potrzebach poszczególnych osób i grup
pracowników, stylu pracy i aspiracji
- zapewnienie wszystkim równych szans
- przyjęcie etycznych zasad zarządzania pracownikami, opierających się
na trosce o ludzi, sprawiedliwości i przejrzystości
- utrzymanie i polepszanie fizycznej i umysłowej kondycji pracowników.
CECHY ZARZĄDZANIA ZASOBAMI
LUDZKIMI:
- strategiczne dopasowanie (integracja) – potrzebę integracji
strategii przedsiębiorstwa i strategii ZZL
- spójność – potrzeba wypracowania spójnej, zintegrowanej
polityki dotyczącej zasobów ludzkich
- zaangażowanie – potrzeba pozyskiwania pracowników dla misji i
wartości organizacji
- traktowanie ludzi jak kapitał, w który można inwestować przez
szkolenia i programy rozwoju, by zwiększyć ich zainteresowanie
organizacją i poprawić perspektywy kariery – oznacza to
rozwijanie kwalifikacji pracowników w zależności od potrzeb
organizacji oraz zarządzanie wiedzą – upewnienie się, że
organizacja właściwie rozpoznaje wiedzę potrzebną do realizacji
jej celów i zadowolenia klientów, oraz podjęcie kroków do
zdobycia i rozwinięcia tego intelektualnego kapitału
- kultura korporacyjna – potrzeba silnej kultury korporacyjnej
wyrażonej w postaci zdefiniowanych misji i wartości,
wzmocnionych przez komunikowanie się, szkolenie i procesy
zarządzania przez efekty
- odpowiedzialność kadry kierowniczej – przekonanie, że ZZL jest
działaniem kierowanym przez menedżerów najwyższego szczebla,
a jego efekty i sposób realizacji zależą od menedżerów liniowych.
ZADANIA ZZL
Organizacja:
- projekt organizacji – stworzenie organizacji, która troszczy się
o wszystkie wymagane działania, grupuje je w sposób, który
zachęca do integracji i współpracy, działa elastycznie w
odpowiedzi na zmianę oraz umożliwia efektywne
komunikowanie się i podejmowanie decyzji
- projektowanie stanowisk pracy (job design) i budowanie ról –
definiowanie stanowisk pracy, czyli określanie zakresu
obowiązków i odpowiedzialności oraz relacji, jakie istnieją
między pracownikami na poszczególnych stanowiskach a
innymi ludźmi w organizacji, budowanie ról prze określanie
obszarów wyników i wymagań dotyczących kompetencji oraz
delegowanie uprawnień do pracowników, tak by mieli oni
możliwość odegrania swoich ról i wypracowania własnego
wkładu
- rozwój organizacji – stymulowanie, planowanie i wdrażanie
programów opracowanych w celu polepszenia efektywności, z
jaka organizacja funkcjonuje i przystosowuje się do zmiany,
wspieranie procesów zarządzania zmianą i uzyskiwania
transformacji organizacyjnej.
ZADANIA ZZL
Stosunki pracy
- podnoszenie jakości stosunków pracy
- tworzenie klimatu zaufania
- wypracowanie lepszego kontaktu
psychologicznego
- wykształcenie w pracownikach silnego
zaangażowania w sprawy organizacji
ZADANIA ZZL
Pozyskiwanie pracowników:
- planowanie zasobów ludzkich – ocenianie
przyszłych wymagań dotyczących
pracowników, zarówno pod względem liczby,
jak i poziomów kwalifikacji i kompetencji,
formułowanie i wdrażanie planów realizacji tych
wymagań poprzez rekrutacje, szkolenie, rozwój
lub, w razie konieczności, redukcję
zatrudnienia, podejmowanie działań w celu
podniesienia poziomu produktywności i
stabilności oraz promowania elastyczności przy
zatrudnianiu pracowników.
- Rekrutacja i selekcja – pozyskiwanie takiej
liczby i takiego rodzaju pracowników, jakich
potrzebuje dana organizacja
ZADANIA ZZL
Zarządzanie przez efekty:
Uzyskiwanie przez całą organizację, zespoły i
poszczególne osoby lepszych wyników dzięki
mierzeniu efektów i zarządzaniu nimi w
ramach ustalonych modeli celów i wymagań
kompetencyjnych, szacowanie i poprawianie
efektów.
ZADANIA ZZL
Rozwój zasobów ludzkich:
- uczenie się organizacji i poszczególnych
pracowników – systematyczny rozwój
przedsiębiorstwa jako organizacji uczącej się,
stworzenie pracownikom możliwości nauki w
celu rozwijania ich umiejętności, zapewnienie
rozwoju kariery i zwiększenie możliwości
znalezienia zatrudnienia
- rozwój kadry kierowniczej – stworzenie
menadżerom warunków do nauki i rozwoju,
które umożliwiają im wnoszenie znaczącego
wkładu w osiąganie celów organizacji
- zarządzanie karierą – planowanie i rozwój
kariery osób, które mają szanse na osiągnięcie
sukcesu
ZADANIA ZZL
Zarządzanie wynagrodzeniami:
- wartościowanie stanowisk pracy – ocenianie zakresu
obowiązków na szczególnych stanowiskach pracy
- płaca – opracowanie i administrowanie strukturami i
systemami płac
- płaca za wkład – łączenie wynagrodzenia z
wysiłkiem, wynikami, kompetencjami i
umiejętnościami
- wynagrodzenie pozafinansowe – zapewnienie
pracownikom niefinansowych gratyfikacji, takich jak
uznanie, obdarzanie większą odpowiedzialnością czy
umożliwienie rozwoju
- świadczenia pracownicze – zapewnienie świadczeń
dodatkowych, mających związek z poczuciem
bezpieczeństwa i osobistymi potrzebami
pracowników.
ZADANIA ZZL
Stosunki pracownicze:
- stosunki przemysłowe – zarządzanie i
podtrzymywanie formalnych i nieformalnych
stosunków ze związkami zawodowymi i ich
członkami
- włączenie pracowników w życie organizacji
– dzielenie się z pracownikami informacjami
oraz konsultowanie się z nimi w sprawach
dotyczących wzajemnych interesów
- komunikowanie się – przekazywanie
pracownikom interesujących ich informacji
ZADANIA ZZL
BHP i usługi pracownicze:
- BHP – opracowywanie i administrowanie programami
BHP
- Usługi pracownicze – zapewnienie świadczeń oraz
pomoc w rozwiązywaniu problemów osobistych
Zatrudnienie i administrowanie zasobami ludzkimi:
- polityka i procedury zatrudnienia – warunki usług,
awanse, transfery, dyscyplina, problemy dotyczące
umiejętności, skargi i nadwyżka zatrudnienia,
wdrażanie polityki dotyczącej kwestii równych szans,
zarządzania różnorodnością, molestowania
seksualnego, problemów rasowych itp.
- Informacyjne systemy ZZL – założenie i zarządzanie
skomputeryzowanymi systemami informacji
dotyczących zasobów ludzkich, oraz innymi danymi,
po ty, by dysponować bazą danych i móc wspierać
procesy decyzyjne.
NAJWAŻNIEJSZE WYMAGANIA ZZL
- określenie i rozwijanie wrodzonych zdolności pracowników
- opracowanie procesów maksymalizujących wkład pracowników
- przedstawienie możliwości kariery w organizacji i kierownictwie osobom,
które mają na to szanse, już we wczesnym stadium ich pracy
- upowszechnianie zasady ustawicznego uczenia się i rozwoju wśród
wszystkich pracowników przedsiębiorstwa
- opracowanie, wdrożenie i zarządzanie systemami pozwalającymi na
korzystanie z ważnych doświadczeń
- wykształcenie specyficznych umiejętności
- rekrutowanie, dbanie o rozwój i szkolenie ludzi dysponujących
odpowiednią kombinacja specjalistycznej wiedzy i ogólniejszych
umiejętności oraz umiejących dostosować się do zmiennych wymagań
przedsiębiorstwa
- zarządzanie coraz bardziej zróżnicowanym personelem o różnych
doświadczeniu zawodowym, aspiracjami zawodowymi i stopniu lojalności
- zarządzanie stosunkami pracowniczymi, kolektywnymi i indywidualnymi,
utrzymanie zaangażowania w czasach zmiany
- opracowanie, wdrażanie i zarządzanie systemami wynagrodzeń i
systemami zarządzania przez efekty, zgodnymi z priorytetami
przedsiębiorstwa i motywującymi pracowników, indywidualnie i w
zespołach
- utrzymanie i podnoszenie fizycznej i umysłowej kondycji pracowników
przez stworzenie odpowiednich warunków do pracy oraz przez wdrażanie
przepisów BHP.