Katolicka etyka
seksualna
Co to etyka seksualna?
Katolicka etyka seksualna –
dział teologii moralnej Kościoła
katolickiego, zajmujący się
zagadnieniami etycznymi natury
ludzkiej seksualności, jej przyczyn i
przejawów w świetle katolickiego
rozumienia prawa naturalnego i w
kontekście powołania
chrześcijanina do świętości poprzez
relację z Chrystusem w Kościele.
zakres
Katolicka etyka seksualna ukazuje człowieka jako
istotę seksualną, tzn. posiadającą
określoną płeć (kobieta lub mężczyzna), i
nastawioną na więź z osobą płci przeciwnej - więź,
która znajduje swoją realizację w małżeństwie.
Etyka katolicka postrzega człowieka jako osobę, w
której różne aspekty seksualności "somatyczny",
"duchowy" i "psychiczny" potrzebują integracji w
jednym doświadczeniu miłości. Oznaką i
jednocześnie drogą do osiągnięcia tej wewnętrznej
integracji wymiaru cielesnego, biologicznego z
duchowym, która uzdalnia człowieka do
przeżywania relacji seksualnej jako daru,
jest czystość (KKK 2337).
Etyka Kościoła katolickiego przedstawia
podstawowe zasady moralne kierujące
ludzką seksualnością, tak by była ona
miejscem duchowego spotkania Boga i
współmałżonków. Podkreślił to Benedykt
XVI w swej encyklice Deus caritas est,
będącej pierwszym
dokumentem Magisterium Kościoła w XXI w.
na temat etyki seksualnej. Stosunek
seksualny małżonków, duchowo
oczyszczony i otwarty na życie, został w
niej ukazany jako miejsce doświadczenia
miłości, która może dać "pewien przedsmak
szczytu istnienia, tej szczęśliwości, do
której dąży całe nasze istnienie
Zasady i źródła
Katolicka etyka seksualna odwołuje się
do prawa naturalnego jako podstawowej
płaszczyzny łączącej biologiczną wiedzę o
ludzkiej seksualności z refleksją teologiczną
Ta ostatnia zaś znajduje swe podstawowe
źródło w Piśmie Świętym oraz u Ojców
Kościoła. Stara się poszukiwać także poparcia
swych tez w naukach szczegółowych, by z
większym powodzeniem odpowiedzieć na
pytania dotyczące etyki seksualnej i bio-etyki
stawiane współcześnie przez z
sekularyzowany świat
Źródła nauki Kościoła na temat seksualności
Nowsze dokumenty Magisterium na temat katolickiej etyki
seksualnej:
encyklika Casti connubii papieża Piusa XI
konstytucja Gaudium et spes,nn.50-53 Soboru
Watykańskiego II,
encyklika Humanae vitae papieża Paweł VI dająca m.in.
ocenę etyczną środków antykoncepcyjnych i aborcji.
adhortacja Familiaris Consortio papieża Jana Pawła II (1981).
katechezy środowe Jana Pawła II, wydane później pod
tytułem Mężczyzną i kobietą stworzył ich. Ich poprzedniczką
była książka bpa Wojtyły "Miłość i odpowiedzialność".
List apostolski Mulieris dignitatem – o godności i powołaniu
kobiety (Jan Paweł II, 15.08.1988 r.)
List do rodzin Jana Pawła II, (2.02.1994)
Podstawowe normy
Etyka katolicka naucza, że osąd
sumienia co do czystości aktów
seksualnych powinien być wyrobiony
poprzez poznanie stanowiska Kościoła
o naturze i celach pożycia
małżeńskiego. Magisterium
Kościoła formułuje to stanowisko w
swych oficjalnych wypowiedziach,
prostując także różne błędne - w jego
mniemaniu - opinie, które również mają
wpływ na sumienia małżonków.
Seksualność w
małżeństwie
Tajemnica miłości erotycznej
urzeczywistnia się przez dopełnianie się
płci, oddziaływanie obu płci na siebie.
Seksualność przeżywa się albo
w małżeństwie, albo w celibacie, zawsze
jednak ukierunkowuje ona ku drugiej
osobie
[
. Jest zewnętrznym, psycho-
fizycznym wyrazem wewnętrznej
wspólnoty dwojga małżonków, komunii
osób – pełnym, szczerym i wiernym przez
całe życie darem osób, który jest z natury
swej płodny, ponieważ miłość jest płodna
Masturbacja i
antykoncepcja
Takie zachowania
jak masturbacja, petting, stosunek
przerywany czy stosunek obezpłodniony
przy użyciu środków antykoncepcyjnych i
wczesnoporonnych, oceniane przez Kościół
jako postawy egocentryczne, niechętne
dzieciom i przeciwne życiu, etyka katolicka
uznaje za niezgodne z naturą miłości
seksualnej człowiekaW 1968 r. Paweł VI
jednoznacznie ocenił antykoncepcję jako
czyniącą współżycie małżeńskie wewnętrznie
niemoralnym - mimo iż skłaniają do tego
"słuszne przyczyny":
Etyka seksualna w Polsce
Katolicka refleksja nad etyką seksualną w Polsce
w XX w., zwłaszcza po II wojnie światowej w
środowisku skupionym wokół Karola Wojtyły,
cechowała się wiernością tradycyjnemu
nauczaniu Kościoła.
Wymienić należy przede wszystkim takie
postacie jak przed wojną Jacek Woroniecki,
po wojnie: Włodzimierz Fijałkowski , Wanda
Półtawska , abp Kazimierz Majdański i inni.
Kościół w innych krajach europejskich i Ameryce
przeszedł poważny kryzys, przede wszystkim w
związku z odrzuceniem nauczania papieskiego
wyrażonego w encyklice Humanae vitae.
Małżeństwo - pożycie seksualne bez
rodzenia dzieci
W 1935, Herbert Doms, zainspirowany
encykliką Piusa XI Casti connubii, wydał książkę
o teologii małżeństwa, Vom Zweck und Sinn der
Ehe (O celu i znaczeniu małżeństwa), w której odcinał
się od nazistowskiej ideologii podporządkowującej
miłość małżonków służbie III Rzeszy, poprzez
dostarczanie jej oddanych obywateli.
Prof. Doms próbował wykazać, że pierwszorzędnym
celem małżeństwa nie jest dziecko, ale sama
wspólnota małżeńska. Uprzywilejowaną aktualizacją
tej wspólnoty miało być zjednoczenie cielesne,
niekoniecznie związane z prokreacją, na co
wskazywałaby, według niego sama natura aktu, który
nie zawsze jest płodny
Prezerwatywy a HIV
Jednocześnie, zwłaszcza od czasów Soboru
Watykańskiego II, pojawiają się głosy wewnątrz
samego Kościoła o potrzebie reformy wykładni
Kościoła na tematy związane z seksualnością
człowieka. Przykładem mogą być wypowiedzi
biskupa Pat Powera z Australii, który publicznie
nawołuje do reformy nauczania Kościoła w ramach
etyki seksualnej i generalnie seksualności człowieka.
Oficjalne nauczanie Kościoła w tej dziedzinie
spotykało się też wielokrotnie z opiniami krytycznymi
środowisk naukowych, zwłaszcza w kontekście walki z
rozprzestrzenianiem się wirusa HIV i innych groźnych
chorób przenoszonych drogą kontaktów seksualnych
Masturbacja w
psychologia
Pod wpływem psychologii współczesnej, zainspirowanej
teoriami psychoanalizy Freuda oraz rozwojem
studiów biologicznych i psychologicznych nad
ludzkim zachowaniem, niektórzy teolodzy zaczęli
odchodzić od tradycyjnej etyki katolickiej w kwestii
masturbacji. Tradycyjnie uznawana jest ona za grzech,
ze względu na nieuszanowanie, niewłaściwe
wykorzystanie funkcji prokreacyjnej ludzkiej
seksualności.
Odchodząc od klasycznego ujęcia, niektórzy zaczęli
uznawać masturbację za normalny etap dojrzewania
młodzieńczego, w którym nastolatek, chłopiec lub
dziewczynka, pobudza siebie by uwolnić napięcie
seksualne i doznać przyjemności.
Prezentację
przygotował :
Damian Łukasz