Zatrucia pochodnymi

kwasu salicylowego.

Salicylany to grupa leków często stosowanych

w medycynie. Najpopularniejszym jest

przedstawicielem kwas acetylosalicylowy.

KWAS ACETYLOSALICYLOWY:

Działa przeciwbólowo, przeciwgorączkowo,

przeciwzapalnie i antyagregacyjnie.

Zawierają go m.in. takie preparaty jak:

Polopiryna, Aspiryna, Acard, Alka-Seltzer,

Upsarin.

A także preparaty złożone: Scorbolamid,

Etopiryna, Ascodan.

Wskazania do stosowania kwasu

acetylosalicylowego:

1. Bóle o różnej etiologii:

1.1. bóle głowy;
1.2. bóle mięśni;
1.3. bóle stawów;
1.4. bóle w przebiegu chorób nowotworowych.

2. Gorączka i przeziębienia.

3. Choroba reumatyczna i gośccowa.
4. Prewencja wtórna zawału mięśnia sercowego.
5. Profilaktyka zakrzepicy naczyń krwionośnych.

Kwas acetylosalicylowy wywołuje

działania niepożądane takie jak:

- zaburzenia krzepnięcia krwi;
- przewlekłe śródmiąższowe zapalenie nerek;
- odczyny alergiczne skórne i uogólnione (astma);
- nudności, wymioty;
- pocenie się;
- szum w uszach;
- zmniejszenie płodności u mężczyzn;
- zaostrzenie choroby wrzodowej, krwawienie z
przewodu pokarmowego.

Oprócz wcześniej wymienionych działań

niepożądanych salicylany mogą wywołać

zatrucia, o przebiegu ostrym

lub przewlekłym.

Objawy zatrucia u dorosłego powoduje już

spożycie 8-12 gramów leku (16-24

tabletek).

U dzieci dawki toksyczne są odpowiednio

mniejsze.

Dawką śmiertelna to 20-30 gram.

OBJAWY ZATRUCIA OSTREGO SALICYLANAMI:

1)

Lekkiego: piekący ból w jamie ustnej,
gardle lub jamie brzusznej, pobudzenie
oddechu, zapaść zawroty głowy, szum w
uszach, utrata słuchu, nudności, wymioty.

2)

Umiarkowanego: znaczne pobudzenie
oddechu, senność, pobudzenie, majaczenie,
gorączka, odwodnienie, zaburzenie
koordynacji, niepokój i wybroczyny.

3)

Ciężkiego: drgawki, sinica, oliguria,
mocznica, obrzęk płuc, niewydolność
oddechowa,

OBJAWY ZATRUCIA PRZEWLEKŁEGO

SALICYLANAMI:
1) szum w uszach;
2) krwawienia;
3) wrzód żołądka;
4) spadek masy ciała;
5) degradacja psychiczna;
6) wysypki skórne;
7) uszkodzenie wątroby.

Ze względu na złożoną patofizjologię
skutków zatrucia salicylanami, objawy

oraz wyniki badań mogą obejmować:

OBJAWY

WYNIKI

BADAŃ

POSTĘPOWANIE

Zatrucie lekkie do

umiarkowanego

Płukanie żołądka,

wielokrotne podanie

węgla aktywowanego,

forsowana diureza

alkaliczna

Przyspieszony

oddech,

hiperwentylacja,

alkaloza oddechowa

Alkalemia,

alkaluria

Podawanie płynów i

kontrola stężenia

elektrolitów

Obfite pocenie się

OBJAWY

WYNIKI BADAŃ

POSTĘPOWANIE

Zatrucie umiarkowane

do ciężkiego

Płukanie żołądka,

wielokrotne podanie

węgla aktywowanego.

Forsowana diureza

alkaliczna, w ciężkich

przypadkach

- hemodializa

Alkaloza oddechowa z

wyrównawczą kwasicą

metaboliczną

Kwasica, aciduria

Podawanie płynów i

kontrola stężenia

elektrolitów

Wysoka gorączka

Podawanie płynów i

kontrola stężenia

elektrolitów

OBJAWY

WYNIKI BADAŃ

POSTĘPOWANIE

Zaburzenia układu

oddechowego:

od hiperwentylacji,

obrzęku płuc

niesercowego

pochodzenia do

zatrzymania oddechu i

asfiksji
Zaburzenia serca i

naczyń krwionośnych

od arytmii, niskiego

ciśnienia do

zatrzymania pracy

serca

Ciśnienie krwi, zmiany

w zapisie EKG

Utrata płynów i

elektrolitów:

od nawodnienia,

oligurii aż do

niewydolności nerek

Hipokaliemia,

hipernatremia,

hiponatremia,

zaburzona praca nerek

Podawanie płynów i

kontrola stężenia

elektrolitów

Zaburzenia

metabolizmu glukozy,

ketoza

Hiperglikemia,

hipoglikemia

(szczególnie u dzieci)

Zwiększone stężenie

ketonów

OBJAWY

WYNIKI

BADAŃ

POSTĘPOWANIE

Szumy uszne,

głuchota
Zaburzenia układu

pokarmowego:

krwawienia z układu

pokarmowego
Zaburzenia krwi:

od zahamowania

agregacji płytek krwi

do koagulacji

np. wydłużenie czasu
protrombinowego,
hipoprotrombinemia

Zaburzenia
neurologiczne:
toksyczna encefalopatia i
hamowanie czynności
OUN objawiające się
letargiem, splątaniem aż
do śpiączki i napadu
drgawkowego

Leczenie ciężkiego zatrucia zależy od:

przyjętej dawki, stadium i

objawów klinicznych.

Należy zastosować standardowe

techniki postępowania w przypadku

zatrucia.

Podstawowe działania, które należy

podjąć to zwiększenie wydalania

substancji czynnej oraz przywrócenie

równowagi elektrolitowej i równowagi

kwasowo-zasadowej.

Każdy przypadek przedawkowania

kwasu acetylosalicylowego

(Aspiryna, Polopiryna itp.) przez

dziecko wymaga pilnej pomocy

lekarskiej.

Zwykle konieczna jest hospitalizacja i

wyrównywanie zaburzeń

metabolicznych dożylnym

podawaniem odpowiednich leków.

Pierwsza pomoc:

1) Jeśli chory jest przytomny i ma

zachowany odruch kaszlowy:

wywołać wymioty za pomocą lekko osolonej
wody i

mechanicznego drażnienia gardła.

2) Jeśli chory jest nieprzytomny:

- ułożyć go w pozycji bezpiecznej bocznej;
- nie podawać picia;
- nie wywoływać wymiotów;
- wezwać pogotowie.

KONIEC

Wykonały: Mariola

Czarniecka

Karolina Danilczuk