HANDEL LUDŹMI

Czym jest handel ludźmi?

●

To werbowanie, transport, przekazywanie,
przechowywanie lub przyjmowanie osób z
zastosowaniem gróźb lub użyciem siły, a także
z wykorzystaniem innej formy przymusu, np.
uprowadzenia, oszustwa, nadużycia władzy
lub wykorzystania słabości danej osoby.
Najczęściej handel ludźmi uprawiany jest dla
pozyskania osób do niewolniczej pracy,
prostytucji lub usunięcia organów.

Dziwne jest to, że w obecnych czasach, kiedy kładzie się tak

duży nacisk na ochronę praw człowieka takie zjawiska
występują z dużym nasileniem. Istnieje szereg regulacji
prawnych, zarówno międzynarodowych, jak i polskich, które
zapewniają prawną ochronę przed tego typu działaniami, ale
jak widać to nie odstrasza sprawców. Do regulacji prawnych
w temacie handlu ludźmi należą m.in.:

●

Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych
wolności ( w której zakazuje się bezwarunkowo zmuszania
człowieka do przymusowej pracy i do niewolnictwa)

●

Konwencja w sprawie eliminowania wszelkich form
dyskryminacji kobiet – ratyfikowana przez Polskę w 1952r.

●

Jednym z nowszych artykułów prawnych w tym temacie jest
Konwencja Rady Europy w sprawie przeciwko handlowi
ludźmi z 3 maja 2005r.

Warto dodać, że 18 listopada obchodzimy

Międzynarodowy Dzień Przeciwko Handlowi
Ludźmi.

Nie wiadomo jaka jest prawdziwa skala zjawiska handlu

ludźmi. Najczęściej jego ofiarami są kobiety i dzieci. Teraz
przedstawimy charakterystyczny cel przeznaczania ofiar w
takich procederach.

●

Kobiety najczęściej sprzedawane są do domów publicznych,
do prostytucji ulicznej, do działań przemytniczych, do
przymusowej pracy w domu, w rolnictwie lub też do ciężkiej
pracy w fabrykach

●

Dzieci przeznaczane są najczęściej: do żebractwa, do
nielegalnej adopcji, do niewolniczej pracy, do prostytucji
dziecięcej, wykorzystywania seksualnego lub pornografii
dziecięcej, do popełniania drobnych przestępstw, do
przewożenia lub rozprowadzania nielegalnych produktów

●

Mężczyźni wykorzystywani są do ciężkiej niewolniczej pracy,
szczególnie w miejscach odosobnionych, np. w odległych
farmach lub fabrykach, na łodziach rybackich, do
przymusowego odrabiania długów i do działań
przestępczych

Sprawcy działają według stałego planu i jego elementy są

niezmienne.

●

Wybór ofiary – szczególnie interesują ich kobiety, dzieci i
młodzież; poza tym osoby bezradne, społecznie słabe,
pozbawione możliwości wsparcia, wyizolowane ze
środowiska społecznego, skonfliktowane ze środowiskiem,
pozbawione źródeł dochodu i finansowego zabezpieczenia,
łatwowierne, bezkrytyczne, ambitne, wierzące w mity
łatwych zarobków

●

Rekrutacja – ogłoszenia prasowe oferujące dobrą pracę bez
konieczności znajomości języka, kwalifikacji, anonse
matrymonialne oferujące ślub z cudzoziemcem,
bezpośrednio przez specjalnych naganiaczy: kobiety
wywożone są legalnie lub nielegalnie (cudze paszporty,
niekontrolowane punkty graniczne, ukryte w samochodzie),
dzieci wywożone są nielegalnie (fałszywe dokumenty
adopcyjne, ukryte w samochodzie, fałszywi krewni itp.)

●

Przejęcie kontroli nad ofiarą – dezinformacja ofiary
(mówi się, że jedzie do pracy itp.), zabieranie
dokumentów, kłamstwa – wszystko w celu
zwiększenia poczucia bezradności ofiary

●

Utrzymanie kontroli nad ofiarą – izolacja i przemoc
(bicie, gwałt, zastraszanie, głodzenie, odurzanie,
uzależnianie od środków psychoaktywnych,
upijanie), indukowanie ofierze długów i
konieczności ich spłacania, przekazywania
fałszywych informacji o obecnej sytuacji i o
rodzinie – wszystko w celu przekonania ofiary, że
jej los zależy tylko od sprawcy

●

Legalizowanie pobytu ofiary – fałszowanie
dokumentów pobytu, pozwolenia na pracę,
zawieranie fikcyjnych małżeństw lub adopcji,
przekupstwo urzędników

Skutki dla ofiar mogą się ciągnąć całymi latami. Najczęściej

występujące to:

●

Syndrom stresu pourazowego – rodzaj zaburzenia lękowego
będący efektem przeżycia traumatycznego wydarzenia,
zaburzenie lękowe spowodowane przez stres o dużej sile,
powodujący kryzys psychiczny, przekraczający ludzkie
przeżywanie

●

Poczucie wyuczonej bezradności – stan wyuczonym
wytworzony przez narażenie na szkodliwe, nieprzyjemne
sytuacje, w których nie ma możliwości ucieczki lub których nie
da się uniknąć

●

Nasilone objawy lękowe

●

Syndrom sztokholmski – stan psychiczny, który pojawia się u
ofiar porwania lub u zakładników, wyrażający się odczuwaniem
sympatii i solidarności z osobami je przetrzymującymi

●

Zaburzenia typu borderline – typ osobowości charakteryzujący
się wahaniami nastroju, napadami intensywnego gniewu,
niestabilnym obrazem siebie, niestabilnymi i naznaczonymi
silnymi emocjami związkami interpersonalnymi, silnym lękiem
przed odrzuceniem i gorączkowymi wysiłkami mającymi na
celu uniknięcie odrzucenia oraz chronicznym uczuciem pustki

●

psychozy

Co zatem powinno nas zaniepokoić?

●

W lokalnej społeczności
- osoba proponująca pracę na czarno
- atrakcyjna praca wyłącznie dla kobiet
- pokrycie wszystkich kosztów związanych z wyjazdem

●

Po wyjeździe do pracy za granicą osoba
- przestaje się kontaktować
- kontaktuje się, ale rozmawia bardzo krótko, rozmowy są
urywane, nie podaje żadnych adresów/telefonu

●

Po powrocie ofiara najczęściej
- jest bez pieniędzy, bagażu
- nie chce opowiadać o wyjeździe
- unika kontaktów z ludźmi, nawet bliskimi
- jest w złej kondycji psychicznej
- boi się wyjść z domu, boi się podróżować
- ślady pobicia

Obecnie istnieje wiele organizacji, które zajmują się

poszukiwaniem osób zaginionych oraz takich wobec których
istnieją podejrzenia, że mogły zostać sprzedane.

●

La Strada – Fundacja przeciwko Handlowi Ludźmi i
Niewolnictwu, założona w 1996r. Celem fundacji jest
przeciwdziałanie zjawiskom handlu ludźmi, niewolnictwa i
pracy przymusowej oraz przeciwdziałanie eksploatacji
prostytucji; organizacja ta umożliwia także rehabilitację
kobietom, które znalazły się w trudnej sytuacji

●

Fundacja ITAKA – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych,
powstała w 1999r. i jest jedyną organizacją pozarządową w
Polsce, która całościowo zajmuje się problemem zaginięcia;
główne obszary działalności fundacji to: poszukiwanie osób
zaginionych, wsparcie dla rodzin i bliskich, profilaktyka
zaginięć; ITAKA wszelką pomoc świadczy bezpłatnie