Toxocara Canis
Glista psia
Występowanie:
• Kosmopolityczny nicień
• Bytuje w jelicie cienkim młodych
psów, wilków i lisów
• Człowiek jest żywicielem
niespecyficznym (pasożyt nie osiąga
w organizmie ludzkim dojrzałości)
Budowa
• Przedni koniec ciała zaopatrzony w
dwa wydłużone boczne skrzydełka
oskórkowe.
• Gardziel zakończona
„żołądeczkiem”.
Samiec:
• Długość 90-127mm i 2-2,6 mm
średnicy.
• Tylny koniec ciała zakrzywiony,
tworzy palczasty wyrostek z
pięcioma parami brodawek
zastekowych.
• Dwie różne szczecinki kopulacyjne
mają ok. 1 mm długości i
zaopatrzone w skrzydełka.
Samica:
• Długość 126-198mm i 2,6-3mm
średnicy.
• Szpara sromowa leży w przedniej
części ciała
Jajo:
• Lekko owalne, prawie kuliste o grubej
brązowej skorupce.
• Na powierzchni ma oczkowate
wgłębienia, zawierające zygotę przed
podziałami lub w stadium 2
blastomerów
Rozwój:
• Do zarażenia dochodzi drogą per os, przez
połknięcie inwazyjnego jaja. Jeżeli jajo połknie
młody pies wówczas rozwój jest podobny jak
w przypadku glisty ludzkiej. Rozwój jest
monokseniczny, a okres dojrzewania trwa 21-
28 dni. Droga jest następująca: rozwój larw w
jelicie cienkim -> krew -> serce -> pęcherzyki
płucne -> tchawica -> gardło -> przełyk ->
jelito -> dojrzewania larw -> dorosłe nicienie
-> jaja w kale
• Jeżeli jest to starszy pies, wówczas
larwy z płuc przechodzą za
pośrednictwem dużego krążenia do
różnych narządów wewnętrznych,
głównie wątroby i nerek, a także
gałki ocznej i mózgu oraz mięśni,
gdzie zostają otorbione, a ich rozwój
zatrzymany.
• U psów-samców dalszy rozwój jest
możliwy dopiero, gdy otorbione larwy
w mięśniach zostaną zjedzone przez
innego żywiciela mięsożernego, u
którego następuje zakończenie cyklu.
• U psów-samic następuje
uruchomienie larw
„uśpionych” w
końcowych dniach ciąży.
Prowadzi to do zarażenia
śródmacicznego płodów
i rodzące się szczenięta
mają toksokarozę
wrodzoną.
Chorobotwórczość:
• Choroba wywołana przez T. canis jest
nazywana toksokarozą, zwaną
wcześniej zespołem larwy trzewnej
wędrującej, ma cechy zarażenia
wieloogniskowego.
• Objawy:
a) wysoka temperatura ciała(nawet
powyżej 39 st. C)
b) powiększenie wątroby
(hepatomegalia)
c) bóle brzucha z nudnościami i wymiotami
d) zmiany zapalne płuc (rzadziej nacieki
zwiewne Lofflera)
e) objawy ogniskowych zmian w mózgu i
gałce ocznej (zaburzenia widzenia,
zapalenie siatkówki, naczyniówki)
f) później temperatura ciała wraca do
normy
g) nawracające bóle głowy i zaburzenia
równowagi
h) nawracające infekcje dróg oddechowych
i) zapalenie węzłów chłonnych
Wykrywanie:
• Badania serologiczne (odczyn
wiązania dopełniacza,
hemaglutynacji pośredniej,
immunodyfuzja,
immunoelektroforeza, ostatnio
testami ELISA, którymi określa się
stężenie swoistych przeciwciał IgG i
IgE)
• Niekiedy wykonuje się biopsję.
• We krwi obwodowej występuje
znaczna leukocytoza (do 80
tys/mm3) z eozynofilią (do 90%) oraz
hiperglobulinemia
• Pomocne przy
ustaleniu zasięgu
inwazji są:
tomografia komputerowa,
rezonans magnetyczny i
ultrasonografia
Zwalczanie i leczenie:
• Regularne odrobaczania, głównie
młodych psów mających kontakt z
dzieckiem
• Leczenie jest trudne, stosuje się:
albendazol, mebendazol, tiabendazol
oraz lewamizol