Opieka i

wychowanie w

Internacie i Bursie

Internat

- jest placówka opiekuńczo-wychowawczą,

zakładem w którym dzieci i młodzież szkolna
mieszkają , uczą się i spędzają czas wolny.
Internat związany jest organizacyjnie z określona
szkołą. Stanowi ogniwo organizacyjne, utworzone
w celu zapewnienia opieki i wychowania uczniom
zamiejscowym.

Bursa

- podlega służbowo administracyjnym

władzom szkolnym, przyjmuje zwykle młodzież z
kilku szkół znajdujących się w danej miejscowości.
Choć nie należy organizacyjnie do żadnej ze szkół,
to jednak ściśle z nimi współpracuje, zwłaszcza w
oddziaływaniu na młodzież trudniejszą.

Zadania internatu i bursy:

Internat i bursa, chcąc spełniać właściwie rolę środowiska

wychowawczego powinien przyjąć i realizować następujące główne
zadania:

• zapewnić młodzieży warunki dla właściwego rozwoju fizycznego i

psychicznego

• organizować – przy współudziale wychowanków – życie codzienne,

wdrażać ich do współpracy i współdziałania, wyrabiania nawyków
higienicznych i kulturalnych

• stwarzać warunki do racjonalnego spędzania wolnego czasu,

pobudzić do aktywności sprzyjającej wzbogacaniu osobowości,
rozwijać zainteresowania i zamiłowania

• zapewniać odpowiednie warunki do uczenia się – rekompensować

braki, rozwijać motywacje uczenia się

• współpracować z rodziną i szkołą
• uczyć społecznego działania
• przygotować do życia w rodzinie i społeczeństwie.

Funkcje internatu i

bursy:

1. wychowawcza

- działania wychowawcy skierowane są na sferę emocjonalno -

motywacyjną, zmierzające do kształtowania stosunku wychowanka do świata i ludzi,
jego przekonań i postaw, systemu wartości i celu życia, np.:

– wpajanie kulturalnych form zachowania się;
– organizowanie atrakcyjnych form spędzania czasu wolnego;
– organizowanie konkursów, uroczystości;
– pomoc w kłopotach wychowawczych i osobistych trudnościach życiowych;
– rozmowy indywidualne z wychowankami;
– wyrabianie nawyków higienicznych;
– przyzwyczajanie do porządku;
– poznawanie wychowanków.

2. opiekuńcza

- wszelkie poczynania zmierzające do zaspokajania potrzeb, od

spełniania, których, zależy prawidłowy rozwój, uczenie się i wychowanie, np.:

– pomoc w trudnych sytuacjach rodzinnych i materialnych;
– stwarzanie domowej atmosfery;
– zapewnienie odpowiednich warunków do nauki i odpoczynku;
– poradnictwo w sprawach osobistych;
– troska o higienę osobistą, zdrowie i higienę pomieszczeń.

3. dydaktyczna

- określone działania są skierowane głównie na sferę

intelektualno-instrumentalną osobowości, związaną ze wzbogacaniem
wychowanka w wiedzę i rozwijaniem zdolności umysłowych lub
wytwarzaniem i doskonaleniem umiejętności, np.:

-pomoc w nauce;
-rozwijanie zainteresowań wychowanków;
-kontrolowanie postępów w nauce;
-pogadanki z zakresu technik uczenia się.

4. administracyjno-organizacyjna i gospodarcza

- wszelkie czynności i

zabiegi zmierzające do optymalnych rozwiązań czasowych i przestrzennych
oraz warunków materialnych dla prawidłowej realizacji poprzednich funkcji,
np.:

-prowadzenie dokumentacji wychowanków;
-kontrola obecności w internacie;
-prowadzenie ewidencji wyjazdów do domu;
-poznanie warunków bytowych i materialnych rodzin wychowanków.

Wychowawca w

internacie

Wychowawcy internatów stanowią specyficzną kategorię

nauczycieli. Zasadniczą, wykonywaną przez nich
specjalnością jest działalność opiekuńczo - wychowawcza, w
przeciwieństwie do nauczycieli przedmiotów, których
głównym zadaniem jest zarówno praca dydaktyczna, jak też
wychowawcza.

Wychowawca w internacie musi być często psychologiem,

terapeutą, nauczycielem przedmiotów a także
organizatorem zabaw, koordynatorem prac na rzecz
internatu i szkoły, strażnikiem bezpieczeństwa
wychowanków.

Wszechstronność zadań i problemów z jakimi spotyka się w

społeczności internackiej zmusza go do ciągłego,
nieustannego wzbogacania warsztatu swoje pracy,
weryfikowania i analizy swoich postaw i dokonań.

Swoiste właściwości zawodu nauczycielskiego

stawiają przed wychowawcą ogromne zadania.
Wychowawca, który chce naprawdę być dobry,
musi:

• być zaakceptowany przez wychowanka;
• znać go i rozumieć;
• wypracować sobie pewien styl kontaktowania się

z wychowankiem, jego środowiskiem domowym;

• uczestniczyć w różnego rodzaju zajęciach typu:

spotkania, dyskusje, rozmowy indywidualne;

• rozstrzygać problemy i wiedzieć jak postąpić w

trudnych sytuacjach;

• wiele rzeczy naraz spostrzegać, szybko

analizować sytuacje, by wiedzieć jak reagować.

Samorządność w

internacie

W internatach i bursach przewodnim motywem działalności

samorządu jest

• Zaspakajanie zainteresowań kulturalnych (dyskoteka, wycieczka)
 
• Zaspokojenie podstawowych potrzeb młodzieży – stołówka –

urozmaicenie, wzbogacenie posiłków.

Jak również:

• pomoc w nauce
• pomoc w opiece ogólnej starszej młodzieży nad młodszymi
• pomoc materialna
• Pomoc koleżeńska w postaci moralnego „podania dłoni” tym,

którzy znaleźli się w trudnej sytuacji życiowej

• Organizowanie przez młodzież najróżnorodniejszych zajęć

kształcących (wieczory dyskusyjne, wieczory ciekawej książki,
ogniska, konkurs tańca, gazetki, pokazy mody.)

Rola wychowawcy współdziałającego z samorządem

polega na:

• Dopomożeniu młodzieży w realistycznym

zorganizowaniu możliwości zaspokajania
wchodzącej w grę potrzeby.

• Umiejętnym manipulowaniu potrzebami i

zainteresowaniami młodzieży w taki sposób, aby
im otwierać oczy na potrzeby i zainteresowania
dotąd niedostrzegane

Współpraca z rodzicami, szkołą i

środowiskiem

W internacie wychowawcy utrzymują kontakt z wychowawcami

klas i nauczycielami szkoły. Ma to ogromne znaczenie z
wychowawczego punktu widzenia, pozwala bowiem lepiej poznać
dzieci. Wzajemne kontakty ułatwiają wymianę spostrzeżeń i
doświadczeń związanych z pracą wychowawczą oraz
podejmowania wspólnych prób przezwyciężania trudności.
Współdziałanie placówki opiekuńczo- wychowawczej ze szkołą
przybiera różne formy:

- udział w radach pedagogicznych,
- uczestniczenie wychowawców w wywiadówkach,
- na spotkaniach indywidualnych nauczycieli i wychowawców
omawianie problemów związanych z nauką, kwestiami natury
wychowawczej,
- wspólne organizowanie czasu wolnego (zawody sportowe, gry i
zabawy, konkursy, biwaki, wycieczki)

W internacie wychowawcy utrzymują kontakt

również z rodzicami.

Wykorzystuje się w tym celu różne formy kontaktów:

- zebrania z rodzicami w internacie,
- uczestnictwo rodziców w imprezach i
uroczystościach,
- wizyty wychowawców w domach rodzinnych
wychowanków,
- korespondencja z rodzicami,
- rozmowy telefoniczne,
- prace rodziców na rzecz internatu,
- spotkania indywidualne i zbiorowe.

Działalność internatu byłaby niepełna, gdyby ograniczała się wyłącznie do

współpracy ze szkołą i rodzicami. Niezwykle ważne jest także współdziałanie
ze środowiskiem, dzięki któremu internat może efektywnie kształtować i
modyfikować kulturę środowiska lokalnego, wzbudzać refleksję,
uświadamiać konieczność zmian i wprowadzenia innowacji w
funkcjonowaniu układu środowiskowego. Istnieje konieczność uczestniczenia
wychowawców i wychowanków w rozwiązywaniu problemów środowiska, w
którym żyją, a jednocześnie pozyskiwania różnych instytucji oraz
mieszkańców do udziału w życiu placówki. Pobyt młodzieży w internacie
przypada na bardzo intensywny okres rozwoju społecznego, chłonności
umysłowej, kształtowania się przekonań, postaw ideowych i moralnych. Z
tego względu szczególna odpowiedzialność spoczywa na internacie w
zakresie procesu uspołeczniania młodzieży.

Przyjmując dziecko do internatu nie można ograniczyć się do wprowadzenia
go w wewnętrzne życie placówki. Nowego wychowanka należy zaznajomić z
otoczeniem, aby mógł korzystać z miejscowych urządzeń kulturalnych,
sportowych i innych ułatwiających uczestnictwo w życiu środowiska. W
środowisku lokalnym internat ma do spełnienia wiele zadań. Pozostają one w
ścisłej zależności z charakterem otoczenia. Wychowankowie biorą udział w
lokalnych imprezach, uroczystościach, współpracują z domem kultury,
korzystają z zasobów biblioteki, biorą udział w pewnych pracach
użytecznych dla miejscowej społeczności.

W obecnych czasach istotnym celem jest jak najściślejsze powiązanie młodzieży

z otoczeniem, aby internat był "wizytówką" szkoły w środowisku.
Ten cel nakłada konkretne zadania do realizacji, a między innymi:

- wprowadzenie w całokształt życia społecznego, przedstawienie wachlarza
możliwości uczestnictwa w różnych sferach rzeczywistości społecznej
lokalnej,
- kształtowanie potrzeb korzystania z propozycji placówek kulturalnych,
sportowych, turystycznych, organizacji i towarzystw ułatwiających
wartościowe i czynne uczestnictwo w życiu środowiska,
- kształtowanie form aprobowanego społecznie i kulturalnego zachowania
- utrwalanie indywidualnych i grupowych nawyków i tradycji,
- upowszechnianie skutecznych form pracy środowiskowej, inicjowanie
nowych form współdziałania z otoczeniem,
- włączanie wychowanków do planowania, organizacji, realizacji oraz kontroli i
oceny różnego rodzaju środowiskowych prac, imprez i uroczystości, w których
uczestniczyli wychowankowie.

Internat wypracowuje również różne formy współpracy ze środowiskiem.
Wynikają one zarówno z potrzeb internatu, jak i środowiska. Należą do nich:
- spotkania z ciekawymi ludźmi,
- wspólne organizowanie imprez i uroczystości w środowisku kulturalnym,
sportowym itp.,
- opieka nad pomnikami, cmentarzami,
- opieka nad zieleńcami, placami, pomoc w porządkowaniu ulic i innych
pracach w środowisku.

Współdziałanie z domem rodzinnym, szkołą i

środowiskiem ma wielkie znaczenie. Dostarcza
okazji do wzajemnego przekazywania informacji o
wychowanku i jego potrzebach. Służy
zapobieganiu i eliminowaniu trudności
wychowawczych. Umożliwia wymianę
doświadczeń i wzajemną pomoc.

KONIEC