ODPOWIEDZIALNOŚĆ MORALNA MENEDŻERA W
ZARZĄDZANIU ORGANIZACJĄ.
Natalia Kocemba Monika Włoch
ETYKA OSOBISTA
Zdolność wyboru dobra w każdych warunkach i w
każdej
sytuacji
czyni
człowieka
godnym
człowieczeństwa. W konsekwencji doskonałość moralna
jest dla człowieka zadaniem i jednocześnie wielkim
wyzwaniem.
SYLWETKI MORALNE MENEDŻERÓW
R. P. Nielsen biorąc za podstawę moralne aspekty
sylwetek menedżerów wyróżnił 3 typy i określił je
symbolicznie jako:
Eichmann
Ryszard III
Faust
SYLWETKI MORALNE MENEDŻERÓW
Przeciwieństwem Eichmanna, Ryszarda III i Fausta jest
Obywatel organizacji.
Stawia sobie w pracy bardzo wysokie wymagania etyczne;
Podejmowane decyzje kierownicze zawsze ocenia z punktu widzenia
kryteriów etycznych;
W pracy jego zachowanie i działanie jest zawsze na wysokim poziomie;
Prezentuje swoją postawą najwyższy poziom rozwoju moralnego.
MODELE KIEROWANIA
Niemoralne (nieetyczne)
Amoralne (zarządzanie pośrednie między moralnym a
niemoralnym. Nie jest to połączenie obydwu rodzajów
zarządzania)
Moralne (Zgodne z etycznym zachowaniem)
CZYNNIKI KSZTAŁTUJĄCE INDYWIDUALNE WYBORY ETYCZNE I
ZACHOWANIA KADRY KIEROWNICZEJ
Uwarunkowani
a etycznego
działania w
firmie
Uwarunkowani
a etycznego
działania w
firmie
Etyka osobista
Poziom rozwoju moralnego
jednostki
Przekonania i wartości
Uznawane systemy etyczne
Cnoty etyczne
Etyka osobista
Poziom rozwoju moralnego
jednostki
Przekonania i wartości
Uznawane systemy etyczne
Cnoty etyczne
Kultura organizacyjna
Normy i wartości podstawowe
Rytuały, ceremonie, opowieści,
języki slogany
Symbole, akcydensy
Założyciel, historia firmy
Kultura organizacyjna
Normy i wartości podstawowe
Rytuały, ceremonie, opowieści,
języki slogany
Symbole, akcydensy
Założyciel, historia firmy
Instytucjonalizacja etyki
Polityka i programy społeczne
Kodeksy etyczne
Zasady, testy etyczne
Struktury i procedury
Szkolenia etyczne
Instytucjonalizacja etyki
Polityka i programy społeczne
Kodeksy etyczne
Zasady, testy etyczne
Struktury i procedury
Szkolenia etyczne
ZAKRESY ODPOWIEDZIALNOŚCI
Postanowienia, będące wymogami etycznymi każdego menedżera:
Obowiązek etycznego wypełniania obowiązków zawodowych w każdej sytuacji.
Niepoddawanie się nieetycznym naciskom, „chwytom” i pomysłom.
Rezygnowanie z działań odwetowych w stosunku do nieuczciwych i nieetycznych
kontrahentów.
Rezygnowanie z transakcji, kontraktów i umów w przypadku podejmowania nieuczciwych i
nieetycznych przedsięwzięć
Rezygnacja z zyskownej eksploatacji tzw. dóbr „wolnych”.
Przejawianie troski o otoczenie, w tym szczególnie o środowisko naturalne, we wszystkich
aspektach, wymagających postawy odpowiedzialnej i uczciwej.
Stosowanie w transakcjach tzw. godziwej (humanitarnej) ceny, opartej na rzeczywistych
kosztach własnych, wkładzie własnej pracy i godziwym zysku oraz dającym się określić i
ocenić stopniu ryzyka, przy czym czynniki te powinny kształtować praktyczną użyteczność
produktu, odpowiadającą jej wartości materialnej.
Zbiór zasad moralnych ustala jednoznaczne zakazy
przeciwko:
Oszukiwaniu na cenie, marży i wadze.
Ukrywaniu wad produktów wytwarzanych lub sprzedawanych oraz realizowanych
usług
Stosowaniu nierzetelnej, szkodzącej konkurentom i klientom, fałszującej rzeczywistość
informacji i reklamy.
Produkowaniu towarów, w oparciu o szkodliwe dla konsumentów lub dla środowiska
naturalnego, surowce, materiały, komponenty i półprodukty.
Sprzedaży towarów klientom nieuprawnionym, jeżeli towar ten ma zastrzeżenia w
obrocie gospodarczym.
Zawłaszczeniu nieuzasadnionej superaty.
PODSUMOWANIE
Bez systematycznego wprowadzania określonych zasad etycznych,
dostosowujących mentalność polskiego społeczeństwa do wymogów i
wyznań Zachodu, będziemy nadal społeczeństwem drugiej kategorii:
kombinatorów, złodziei, leni, nierobów itp. Taki jest nas image na
zachodzie.
Polski biznes stałby się etyczny, gdybyśmy dokonali zmian w
świadomości naszych menedżerów i nie tylko ich.
Aby menedżerowie i biznesmeni nie kierowali się w biznesie zasadami
utylitarnymi powinni wobec otoczenia zewnętrznego i wewnętrznego
stosować podejście humanitarne inaczej mówiąc zasady zgodne z
prawami człowieka.
BIBLIOGRAFIA
B. Nogalski, J. Śniadecki; „Etyka menedżerska”;
Bydgoszcz, 1996.
M. Rybak; „Etyka menedżera – społeczna
odpowiedzialność przedsiębiorstwa; PWN, 1998.