© Dr inż. Grzegorz Bliźniuk – O kilku warunkach zapewniających interoperacyjność…, Podlesice 2009

1

O kilku warunkach zapewniających

interoperacyjność systemów informacyjnych i

informatycznych

dr inż. Grzegorz Bliźniuk

Instytut Systemów Informatycznych,

Wydział Cybernetyki, WAT, Warszawa

[e-mail]

© Dr inż. Grzegorz Bliźniuk – O kilku warunkach zapewniających interoperacyjność…, TWZ Podlesice 2009

2

Plan wystąpienia

1.

Geneza problemu

2.

Interoperacyjność systemów informacyjnych

3.

Interoperacyjność systemów informatycznych

4.

Przykład rzeczywisty

5.

Podsumowanie

© Dr inż. Grzegorz Bliźniuk – O kilku warunkach zapewniających interoperacyjność…, TWZ, Podlesice 2009

3

Geneza problemu – rok 2006: SIS/VIS w Polsce i Europie

PL

EU

CW PK SIS II

CW PK SIS II

CS-SIS II

CS-SIS II

C.SIS I+

C.SIS I+

© Dr inż. Grzegorz Bliźniuk – O kilku warunkach zapewniających interoperacyjność…, TWZ, Podlesice 2009

4

Definicja systemu informacyjnego

gdzie:

P

- jest zbiorem użytkowników systemu,

I

- jest zbiorem informacji, czyli tzw. zasobem informacyjnym

systemu,

T

- jest zbiorem narzędzi technicznych stosowanych w procesie

pobierania, przesyłania, przetwarzania, przechowywania i
wydawania informacji,

O

- jest zbiorem rozwiązań systemowych, czyli formułą zarządzania

stosowaną w danej organizacji,

M

- jest zbiorem metainformacji o systemie informacyjnym, czyli jego

opisem i opisem jego zasobów informacyjnych,

R

- jest relacją pomiędzy poszczególnymi zbiorami.





R

M

O

T

I

P

SI

,

,

,

,

,



(1), *

*na podstawie: Kisielnicki J., MIS - Systemy informatyczne zarządzania, wyd. Placet, Warszawa 2008, ISBN 83-7488-138-8

© Dr inż. Grzegorz Bliźniuk – O kilku warunkach zapewniających interoperacyjność…, TWZ, Podlesice 2009

5

Teza I: warunki interoperacyjności

systemów informacyjnych SI

K

i SI

L

gdzie:

I

F

– jest zbiorem informacji wspólnych dla SI

K

i SI

L

, niezbędnych do ich właściwego

funkcjonowania,

I

K

– jest zbiorem informacji niezbędnych dla prawidłowego działania SI

K

,

I

L

– jest zbiorem informacji niezbędnych dla prawidłowego działania SI

L

,

I

E

– jest zbiorem informacji wymienianych przez SI

K

i SI

L

, niezbędnych do

właściwego funkcjonowania obu tych systemów,

– jest informacją o numerze a (a=1,…,|I

E

|), udostępnianą przez SI

K

i odbieraną

przez SI

L

jako dla komunikacji w kierunku od SI

K

do SI

L

albo

– jest informacją o numerze b (b=1,…,|I

E

|), udostępnianą przez SI

L

i odbieraną

przez SI

K

jako dla komunikacji w kierunku od SI

L

do SI

K

,

– jest odwzorowaniem zbioru informacji I

E

na zbiór ich semantyk

Sem

, wspólnych dla obu systemów informacyjnych SI

L

i SI

K

.

(2)

(3)

(4)

a

K

i

,

b

L

i

,

Sem

I

MI

E



:

b

L

i

,

a

K

i

,

 

 

i

MI

i

MI

I

i

i

b

L

a

K

E

b

L

a

K

,

,

,

,

:

,

















I

I

I

I

I

F

L

K

F

F

że

takie

,

,









I

I

I

I

E

F

E

E

że

takie

,

,

© Dr inż. Grzegorz Bliźniuk – O kilku warunkach zapewniających interoperacyjność…, TWZ, Podlesice 2009

6

Teza II: warunki interoperacyjności

systemów informatycznych SIT

P

i SIT

Q

gdzie:

D

F

- jest zbiorem danych wspólnych dla SIT

P

i SIT

Q

, niezbędnych do właściwego

funkcjonowania obu tych systemów,

D

P

– jest zbiorem danych niezbędnych dla prawidłowego działania SIT

P

,

D

Q

– jest zbiorem danych niezbędnych dla prawidłowego działania SIT

Q

,

D

E

- jest zbiorem danych wymienianych przez SIT

P

i SIT

Q

, niezbędnych do ich

właściwego funkcjonowania,

- jest daną o numerze h (h=1,…,|D

E

|) udostępnianą przez SIT

P

i odbieraną przez

SIT

Q

jako dla komunikacji w kierunku od SIT

P

do SIT

Q

albo

- jest daną o numerze j (j=1,…,|D

E

|) udostępnianą przez SIT

Q

i odbieraną przez

SIT

P

jako

dla komunikacji w kierunku od SIT

Q

do SIT

P

,

- jest odwzorowaniem zbioru danych D

E

na zbiór ich semantyk

Sem

, wspólnych dla obu systemów informatycznych SIT

P

i SIT

Q

.

(5)

(6)

(7)











D

D

D

D

D

F

Q

P

F

F

że

takie

,

,









D

D

D

D

E

F

E

E

że

takie

,

,

 

 

d

MIT

d

MIT

D

d

d

j

Q

h

P

E

j

Q

h

P

,

,

,

,

:

,







d

h

P,

d

j

Q,

d

j

Q,

d

h

P,

Sem

D

MIT

E



:

© Dr inż. Grzegorz Bliźniuk – O kilku warunkach zapewniających interoperacyjność…, TWZ, Podlesice 2009

7

Interoperacyjność systemów informatycznych

– reguły konwersji danych

W przypadku dwóch różnych danych i zgodnie z ich rozumieniem
opisanym w formule (7), możemy mieć do czynienia z trzema sytuacjami, tj.:

1. pełną zgodnością syntaktyczną tych danych,
2. brakiem ich zgodności syntaktycznej w stopniu umożliwiającym efektywną

konwersję pomiędzy formatami wymienianych danych,

3. brakiem ich zgodności syntaktycznej, uniemożliwiającym konwersję formatów

danych.

Spełnienie warunków interoperacyjności jest możliwe wyłącznie dla przypadków
opisanych powyżej w punktach 1 i 2.

Dla przypadku opisanego w punkcie 2 konieczne jest jednak zdefiniowanie tzw.
reguł konwersji danych przekazywanych pomiędzy współpracującymi systemami
informatycznymi.

d

h

P,

d

j

Q,

© Dr inż. Grzegorz Bliźniuk – O kilku warunkach zapewniających interoperacyjność…, TWZ, Podlesice 2009

8

Interoperacyjność systemów informatycznych

– funkcja konwersji danych

Funkcja konwersji danych:

(8), gdzie:

D

E

- jest zbiorem danych, zgodnie z jego opisem w formule (6),

R

- jest zbiorem reguł konwersji danych ze zbioru D

E

w zbiór D

E

.

Funkcja

conv

jest jednowartościowa, co zapisujemy następująco:

(9), gdzie

- jest regułą konwersji z formatu danej na format danej

i odwracalna, co dla warunku (9) zapisujemy tak, jak poniżej:

(10), gdzie

- jest regułą konwersji z formatu danej na format danej .

D

R

D

conv

E

E





:





d

r

d

conv

D

d

D

d

j

Q

Q

P

j

h

h

P

E

j

Q

E

h

P

,

,

,

,

,

,

,

:

!











R

r

P

Q

h

j



,

,

d

j

Q,

d

h

P,





d

r

d

conv

D

d

D

d

h

P

P

Q

h

j

j

Q

E

h

P

E

j

Q

,

,

,

,

,

,

,

:

!











R

r

P

Q

h

j



,

,

d

h

P,

d

j

Q,

© Dr inż. Grzegorz Bliźniuk – O kilku warunkach zapewniających interoperacyjność…, TWZ, Podlesice 2009

9

Przykład rzeczywisty – implementacja PK SIS II (2006-

2007)

Spostrzeżenie sformułowane jesienią roku 2006 przez autora niniejszych rozważań o

tym, że

zbiór komunikatów z systemu SISone4All jest podzbiorem
komunikatów z systemu SISII. Równocześnie część wspólna
zbioru komunikatów z obu systemów, pomimo różnych nazw,
posiada identyczne znaczenie i jest wystarczająca dla
zachowania

pełnej

funkcjonalności

obu,

kooperujących

systemów.

W tym przypadku teza I dotycząca warunków interoperacyjności współpracujących
systemów informacyjnych przybiera następującą postać:

(11),

gdzie:

– oznacza zbiór informacji niezbędny dla prawidłowego działania SIS I+
– oznacza zbiór informacji niezbędny dla prawidłowego działania SIS II

(12)

(13)

I

I

SI

SI

2

1





I

SI



1

I

SI

2











I

I

I

I

F

F

F

SI

że

takie

,

,

1

I

I

I

SI

I

F

E







© Dr inż. Grzegorz Bliźniuk – O kilku warunkach zapewniających interoperacyjność…, TWZ, Podlesice 2009

10

Przykład rzeczywisty – implementacja PK SIS II (2006-

2007)

Natomiast teza II dotycząca warunków interoperacyjności współpracujących
systemów informatycznych przybiera tutaj postać następującą :

(15),

gdzie:

– oznacza zbiór danych niezbędny dla prawidłowego działania
SISone4ALL
– oznacza zbiór danych niezbędny dla prawidłowego działania SIS II

(16)

Podczas implementacji modułu tzw. translatora w CW PK SIS II zostały
zaimplementowane skuteczne mechanizmy konwersji danych wymienianych
pomiędzy oboma systemami informatycznymi. A zatem w praktyce dowiedziono
słuszności postawionych tez dotyczących warunków interoperacyjności tych
systemów.**

** Więcej na ten temat w: Bliźniuk G., Kośla R., Machnacz A., Interoperacyjność w polskim komponencie Systemu Informacyjnego
Schengen i Systemu Informacji Wizowej, XIX Przegląd zastosowań informatyki, red. J.Grabara, J.S. Nowak, Wyd. PTI - Oddz. Górnośląski,
Katowice, 2008, ISBN 978-83 -60810-25-5

D

D

SIT

SIT

2

1





D

SIT



1

D

SIT

2

D

D

D

D

D

D

SIT

SIT

F

E

F

F















1

1

,

,

© Dr inż. Grzegorz Bliźniuk – O kilku warunkach zapewniających interoperacyjność…, TWZ, Podlesice 2009

11

Podsumowanie

1.

Zaproponowane warunki interoperacyjności zostały zasugerowane

zagadnieniem rzeczywistym

2.

Ich nieformalne sformułowanie w roku 2006 dało podstawę dla

skutecznego wejścia Polski do strefy Schengen, co miało miejsce

21.12.2007 r.

3.

Przedstawiona

w

tym

miejscu

postać

zapisu

warunków

interoperacyjności została sformułowana przez autora niniejszych

rozważań w połowie roku 2008

4.

Podczas dalszych prac autora, zaproponowane warunki będą

analizowane w odniesieniu do implementacji kolejnych systemów

informacyjnych i systemów informatycznych

dziękuję za
uwagę