Szkoła chicagowska

Paweł Dańda

Marcin Ewý

S ZKOŁ A CH IC AG O WS KA
1 88 0- 19 20



W skutek pożaru, który w 1871 roku zniszczył całe centrum
miasta, powstała potrzeba odbudowy z zastosowaniem
ognioodpornych materiałów



Udoskonalona forma budynków biurowych w Chicago wpłynęła
na ukształtowanie się typu hotelu i wielorodzinnego budynku
mieszkalnego, odpowiadającego potrzebom wieku przemysłu.



Możliwość realizacji wielopiętrowych, zapewnił dźwig
wynaleziony w 1852 i napęd elektryczny w 1880.



Architektura komercjalna.



Przedstawiciele szkoły chicagowskiej użyli nowych możliwości
tkwiących w technice, wznosząc budowle, które stanowiły
trwałą i podstawową część struktury codziennego życia
Chicago. Stworzyli także nowe oblicze wielkiego
nowoczesnego miasta.

CECHY CHARAKTERYSTYCZNE



Nowy typ konstrukcji: szkielet żelazny, zwany po prostu
„ konstrukcją chicagowska”. Siatka szkieletu stanowiła
nierozerwalną podstawę wyrazu tej architektury, widoczną
w podziale elewacji.



Kubiczna bryła z płaskim dachem.



Nowy rodzaj fundamentu, który rozwiązywał problem
bagnistego gruntu Chicago: fundament na ruszcie



Wydłużone poziome okno trójdzielne - okno chicagowskie.



Ściany elewacyjne pokryte najczęściej fabrycznie
produkowaną terakotą.



Koniec rozłamu pomiędzy konstrukcja i architektura,
między inżynierem i architektem. Szkoła chicagowska
dążyła do osiągnięcia czystych form, które jednoczyłyby
konstrukcje i architekturę.

Wybrani przedstawiciele szkoły chicagowskiej



Dankmar Adler



Daniel Burnham



Louis Sullivan

Dankmar Adler (1844 -
1900)



architekt amerykański, pochodzenia
niemieckiego. Odegrał istotną rolę w
szkole chicagowskiej.



Główne dzieła:



Wainwright Building w Saint Louis



audytorium w Chicago

Wybrane przykłady szkoły chicagowskiej



Wainwright Building, Adler &
Sullivan, 1886-1890



Second Leiter Building, William
LeBaron Jenney, 1889-1891



dom towarowy Carson, Pirie, Scott,
Louis Sullivan, 1899-1904

BUDYNEK LEITERA,1879



William Le Baron Jenney



Chicago



Magazyn



Konstrukcja szkieletowa



Ceglane słupy w ścianach zewnętrznych



Szerokie oszklone otwory okienne



Kolumny żeliwne we wnętrzu



Brak ścian samonośnych



8 kondygnacji



Elewacja o długości 120m



Szkielet jako dominujący akcent
budynku, ujawniający się w olbrzymich
kwadratach, będącymi podziałem ściany
zewnętrznej.



Surowa i gładka elewacja

HOME INSURANCE BUILDING,
1884-1885



W. Le Baron Jenney



Chicago



Żeliwny szkielet i stalowe belki



42 m wysokości



Zewnętrzna okładzina z cegieł i
kamieni.



Nowatorska konstrukcja
fundamentów, składająca się ze
wzmocnionych betonowych płyt
(jako element stabilizujący)



Zburzony w 1931 roku.

DOM TOWAROWY „THE FAIR”



W. Le Baron Jenny



Chicago, 1891



Szkielet jako dominujący
czynnik w projekcie
budynku



Pierwsze dwa piętra są
prawie wyłącznie ze szkła
– duże powierzchnie
wystawowe okna



9 kondygnacji

WAINWRIGHT BUILDING



Louis Sullivan



St. Louis



1890-1891



10 kondygnacji



Wertykalny
kierunek
budynku



Wąskie słupy

MARQUETTE BUILDING



William Holabird, Martin
Roche



Chicago, 1894



Powierzchnie każdego
piętra nie mają ścian
działowych.



Bryła przypominająca literę
E ( środkowa część,
najciemniejsza użyta jako
pion dźwigowy)



Szeroka przestrzeń okien
chicagowskich



Proporcjonalna elewacja

TACOMA BUILDING



William Holabird, Martin
Roche



1889, zburzono w 1929



Chicago



Konstrukcja szkieletowa –
aspekt ekonomiczny (w
gmachu o takich rozmiarach
zysk z dodatkowej
przestrzeni mieszkalnej,
uzyskanej przez
zastosowanie szkieletu
zamiast konstrukcji ceglanej,
równał się czynszowi z
dodatkowego piętra)

RELIANCE BUILDING



Daniel Burnham



Chicago, 1894



Szklana wieża o wysokości
15 kondygnacji



Cokół z ciemnego
kamienia silnie kontrastuje
ze szkłem i białymi
płytkami glazurowanymi



Okapy dachu stanowią
cienkie płyty, konieczne
jedynie dla celów osłony.

MONADNOCK BUILDING



Daniel Burnham, John
Root



Chicago, 1891



Ascetyczne, ceglane
ściany, ożywione
jedynie wąskimi
oknami.



13 kondygnacyjnych,
dwuosiowych wykuszy.



Gładka, nie
dekorowana fasada.

DOM TOWAROWY CARSON, PIRIE, SCOTT
 



Louis Sullivan



Chicago, 1899 – 1905



Przebudowa istniejącego juz domu
towarowego.



Wnętrze – charakter magazynu, o
ciągłych, nieprzerwanych powierzchniach
podłóg.



Światłocieniowa elewacja.



Wydłużone okna chicagowskie.



Okna, o cienkich metalowych ramach, są
ostro wycięte w fasadzie.



Okna niższych pięter połączono wąskim
pasem ornamentu wytłoczonego w
terrakocie.



Horyzontalny układ elewacji.



Okrągła wieża w narożniku: Wąskie
pionowe żebra i taflach szkła ( inny
charakter niż reszta budynku).

Koniec

Dziękujemy za uwagę