EMOCJE I MOTYWACJA
Motywacja zadaniowa i
osiągnięć
Prowadząca: Beata Wolfigiel
MOTYWACJA WEWNĘTRZNA
TENDENCJA PODMIOTU DO PODEJMOWANIA
I KONTYNUOWANIA DZIAŁANIA
ZE WZGLĘDU NA SAMĄ TREŚĆ TEJ AKTYWNOŚCI
(Maruszewski T., Doliński D., Łukaszewski W., Marszał-Wiśniewska M., 2008: Emocje i
motywacja. W: J. Strelau, D. Doliński (red.): Psychologia. Gdańsk: GWP, s. 606)
TEORIA SAMODETERMINACJI
Edward L. Deci, Richard M.
Ryan
Kontinuum motywacji
AMOTYWACJ
A
MOTYWACJA
ZEWNĘTRZ
NA
MOTYWACJA
WEWNĘTRZ
NA
TEORIA SAMODETERMINACJI
Edward L. Deci, Richard M.
Ryan
PODSTAWOWE POTRZEBY PSYCHOLOGICZNE
• Autonomii - decydowanie samemu o sobie,
możliwość wyboru
• Kompetencji - ludzie, którzy czują się
kompetentni w działaniu,
podejmują je ze względu na wewnętrzną
motywację.
• Więzi - motywacja wewnętrzna rozkwitnie w
sytuacji, gdy jednostka będzie utrzymywać
bezpieczne więzi z innymi (Deci, Ryan, 2000)
Czynniki negatywnie wpływające
na motywację wewnętrzną
• Rywalizacja
• Nieprzekraczalne terminy
• Nadzór
• Nagrody zewnętrzne (nie wszystkie)
(Za: Maruszewski T., Doliński D., Łukaszewski W., Marszał-Wiśniewska
M., 2008: Emocje i motywacja. W: J. Strelau, D. Doliński (red.):
Psychologia. Gdańsk: GWP,
s. 607-608)
Wpływ nagród zewnętrznych na
motywację autonomiczną
Niespodzianka
Połączona z pochwałą
Ponieważ zrobiłeś…
Wskazuje na jakość
wykonanej pracy
Zapowiedziana
Niepołączona z informacją
zwrotną
Jeśli zrobisz…
KIEDY MOTYWOWAĆ
ZEWNĘTRZNIE?
• gdy zad jest rutynowe, nudne
• i trudno je urozmaicić
• bądź powiązać z wyższym celem
• Wtedy: nagrody „jeśli.. to..”, ale:
przedstaw uzasadnienie, dlaczego to
zadanie jest potrzebne,
przyznaj, że jest nudne
Pozwól, by ludzie wykonali je na swój
sposób
(D.H.Pink, 2012, Drive, str. 86)
TEST na bazie teorii
CAROL DWECK
1. Inteligencja jest czymś, z czym ludzie się rodzą i
czego nie można zmienić.
2. Niezależnie od obecnego poziomu inteligencji,
zawsze możesz być jeszcze mądrzejszy.
3. Zawsze można w znaczący sposób podnieść
poziom swojej inteligencji.
4. Każdy z nas jest, jaki jest i niewiele można
zrobić, żeby to zmienić.
5. Niezależnie od tego, jaki masz charakter, zawsze
możesz w znaczącym stopniu się zmienić.
6. Talent muzyczny może być rozwinięty przez
każdego.
7. Tylko nieliczni ludzie mogą być naprawdę dobrzy
w sporcie – z tym trzeba się urodzić.
TEST
8. Uczenie się matematyki przychodzi
znacznie łatwiej mężczyznom lub osobom
wychowanym w kulturze, która ceni
matematykę.
9. Im ciężej nad czymś pracujesz, tym lepszy
w tym będziesz.
10. Niezależnie od tego, jaki jesteś, zawsze
możesz się zmienić.
11. Próbowanie nowych rzeczy jest dla mnie
stresujące i unikam tego.
12. Niektórzy ludzie sa dobrzy i mili, inni
przeciwnie – ludzie rzadko się zmieniają.
13. Doceniam konstruktywną krytykę, którą
otrzymuję od znajomych, rodziców,
trenerów i nauczycieli.
TEST
14. Często wpadam w złość, gdy słyszę krytykę
pod swoim adresem.
15. Każdy człowiek jest zdolny do uczenia się.
16. Możesz uczyć się nowych rzeczy, ale nie
możesz zmienić swojego poziomu inteligencji.
17. Możesz zacząć postępować inaczej, ale tego,
jaki naprawdę jesteś, zmienić się nie da.
18. Ludzie z natury są dobrzy, ale czasem
podejmują tragiczne decyzje.
19. Ważnym powodem, dla którego się uczę jest
to, że lubię poznawać nowe rzeczy.
20. Naprawdę mądrzy ludzie nie muszą ciężko
pracować.
TEST – na podstawie C.
Dweck
Nastawienie na trwałość
(cele
związane z wykonaniem)
Nr pyt: 1,4,7,8,11,12,14,16,17,20
Nastawienie na rozwój
(cele związane z
uczeniem się)
PUNKTACJA ODWRÓCONA
Nr pyt: 2,3,5,6,9,10,13,15,18,19
TEST – na podstawie C.
Dweck
Uproszczona interpretacja
Silne nastawienie na rozwój: 45-60 punktów
Nastawienie na rozwój z elementami
nastawienia na trwałość: 34-44
Nastawienie na trwałość z elementami
nastawienia na rozwój : 21-33
Silne nastawienie na trwałość: 0-20
UWAGA
: powyższy test nie jest profesjonalnym testem
psychologicznym, powstał na podstawie roboczego
tłumaczenia testów zamieszczonych na:
http://mindsetonline.com/testyourmindset/step1.php
http://www.classroom20.com/forum/topics/
Źródło: Strelau(red.) (2008), Psychologia t.2 s.590
ROZWIJAJ SWOJE
NASTAWIENIE NA
ROZWÓJ
1.
Czy w Twojej przeszłości były wydarzenia,
które w Twoim mniemaniu raz na zawsze Cię
zdefiniowały? Wynik jakiegoś sprawdzianu?
Nieuczciwy lub okrutny postępek?
Odrzucenie? Skup się na tym wspomnieniu,
wczuj się w emocje, a następnie przyjmij
perspektywę typową dla nastawienia na
rozwój:
2. Uczciwie oceń swoja rolę, pamiętając, że
nie określa ona raz na zawsze Twojego
charakteru.
3. Zamiast się zadręczać, zapytaj: czego się
nauczyłem lub mogę się nauczyć z tego
doświadczenia? Jak mogę je wykorzystać jako
wstęp do dalszego rozwoju?
ATRYBUCJE PRZYCZYNOWE
WEINERA
przyczyna
wewnętrzna
zewnętrzna
stała
Cechy/ zdolności Trudność
zadania
zmienna
Wysiłek
Przypadek lub
szczęście
Możliwe atrybucje przyczynowe sukcesu i porażki
MODEL SAMOOCENY MOTYWACJI
DO OSIĄGANIA SUKCESU
(Heckhausen, 1972)
MOTYW:
NADZIEJA
POWODZENIA
MOTYW:
UNIKAJĄCY
NIEPOWODZE
NIA
Wyznaczenie
celu/aspiracji
Realistyczny,
zadania średnio
trudne
Nierealistyczny,
zadania zbyt
trudne lub zbyt
łatwe
Przypisanie
przyczyny
powodzenie
Wysiłek, dobra
własna
sprawność
(wewn)
Szczęście, łatwe
zadanie (zewn)
niepowodzenie
Niedostateczny
wysiłek/pech
Niedostateczne
własne
uzdolnienie/’talen
t’
Samoocena
Bilans
powodzenia/niep
owodzenia
dodatni
Bilans
powodzenia/niep
owodzenia
ujemny
Źródło: Rheinberg, Psychologia motywacji, s.86
DZIĘKUJĘ