ZARZĄDZANIE
OPERACYJNE

Istota i rola zarządzania operacyjnego
Strategie operacyjne

http://www.e-sgh.pl/godlewska-majkowska/1
234/zo

Wykład 1

1

PROGRAM PRZEDMIOTU „ZARZĄDZANIE OPERACYJNE”

1.

Istota i rola zarządzania operacyjnego. Strategie
operacyjne.

2.

Projektowanie nowego produktu. Projektowanie
nowego procesu. Metody doskonalenia procesu.

3.

Projektowanie lokalizacji. Zarządzanie
łańcuchem dostaw

4.

Prognozowanie w obszarze operacyjnym.
Planowanie zdolności produkcyjnej.

5.

Zarządzanie zaawansowanymi technologiami.
Zarządzanie zapasami.

6.

Lean systems. Zarządzanie elastycznością.

7.

Międzynarodowa i krajowa konkurencyjność w
sferze operacyjnej.

2

Warunki zaliczenia przedmiotu

Forma: egzamin tradycyjny (4 pytania otwarte, jedno pytanie do odrzucenia, oceny w skali 0-5 pkt.)
oraz aktywność na zajęciach (bonus)

•

Do zdobycia jest do 21 pkt. bonusowych w czasie semestru (do 3 pkt. na wykładzie).

Formy aktywności

•

Praca nad case study: grupowa i indywidualna

•

 Zadania do rozwiązania z zastosowaniem metod typowych dla zarządzania operacyjnego

•

Zadania z zakresu metod ilościowych

Aktywność na zajęciach przeliczana jest na punkty egzaminacyjne: 10 pkt. za aktywność w ramach
wykładów to 1 punkt egzaminacyjny.

Ocena z ćwiczeń jest warunkiem dopuszczenia do egzaminu, a ocena bardzo dobra
podnosi ocenę o ½ stopnia.

Nagrody mogą być sumowane.

Ocena końcowa bdb może być tylko wynikiem egzaminu napisanego na co najmniej 14/15pkt.,
podobnie ocena dst wymaga otrzymania minimum 6/15 punktów na egzaminie.

3

Literatura, inne pomoce

Podręcznik:

S.Kasiewicz, Budowanie wartości

firmy w sferze zarządzania operacyjnego, SGH
Warszawa 2005.

Konsultacje: wtorek godz. 17.00-18.00 pok.
104/M

[e-mail]

Karta zgłoszeniowa:

http://www.e-sgh.pl/godlewska-majkowska/1234/zo

4

Ścieżka

logowania:

http://www.e-sgh.pl/godlewska-majkowska/123

4

Plan wykładu

•

Istota i rola zarządzania operacyjnego

•

Co składa się na zarządzanie operacyjne?

•

Strategia operacyjna jako odpowiedź na
współczesne wyzwania

•

Kariera zawodowa w zarządzaniu operacyjnym

5

Trzy podejścia do zarządzania operacyjnego

•

Podstawowa funkcja firmy

•

Proces podejmowania decyzji

•

Określony zawód

6

Naczelne funkcje organizacji

Głównym celem organizacji jest wytwarzanie produktów i usług,

które zaspokoją potrzeby klientów.

Na podstawie powyższej definicji możemy wyodrębnić trzy

naczelne funkcje organizacji:

1.

Marketing i sprzedaż, czyli rozpoznawanie obecnych i

kreowanie nowych potrzeb klientów oraz zapewnianie

dotarcia produktów do klientów;

2.

Zarządzanie operacyjne, czyli wytwarzanie produktów i

świadczenie usług;

3.

Księgowość i finanse, czyli zbieranie informacji

finansowych

i zarządzanie finansami.

Definicja zarządzania operacyjnego

Zarządzanie operacyjne jest funkcją odpowiedzialną

za wszystkie działania dotyczące wytwarzania
produktu, którym mogą być zarówno dobra, jak i
usługi; zarządzanie operacyjne odpowiada zatem
za:

•

gromadzenie rozmaitych składników wejściowych,

•

przetwarzanie w produkty końcowe

.

Powyższa bardzo szeroka definicja wskazuje na

olbrzymi zakres zarządzania operacyjnego,
obejmujący takie elementy jak planowanie
zasobów i środków, organizowanie, alokowanie
zasobów itp.

Cel zarządzania operacyjnego

Zarządzanie operacyjne wskazuje najbardziej

efektywny

w danych warunkach sposób wytwarzania dóbr

i świadczenia usług.

Celem zarządzania operacyjnego jest długofalowa i
doraźna optymalizacja procesów wytwórczych,
objawiająca się poprzez:



minimalizację kosztów wytwarzania,



skrócenie czasu wytwarzania,



zmniejszenie uciążliwości pracy,



podniesienie jakości obsługi klienta.

9

Zarządzanie operacyjne koncentruje się na:

•

projektowaniu produktów i usług,

•

określeniu

wszystkich procesów

, które będą

wykorzystane do ich realizacji,

•

planowaniu i kontroli operacyjnej

(decydowaniu o sposobach wykorzystania

środków, a następnie sprawdzeniu, czy dane

rozwiązanie rzeczywiście jest skuteczne i działa w

zamierzony sposób),

•

ulepszaniu środków i procesów operacyjnych.

Układ problemowy zarządzania operacyjnego
wg R. Schroedera

11

•

Jakość

•

Projektowanie procesu

•

Zdolność produkcyjna

•

Zapasy

•

Zarządzanie czynnikiem ludzkim

Proces produkcyjny

1 Przekształcenia wektora wejścia do

systemu produkcyjnego w wektor wyjścia z
tego systemu;

2 Uporządkowany zbiór operacji polegający

na wykorzystaniu czynników produkcji do
stworzenia produktu

3 Całokształt czynności, w wyniku których z

materiału lub materiałów powstaje produkt
gotowy o określonej wartości użytkowej

Struktura procesu produkcyjnego

•

Faza - uporządkowany zbiór podobnych operacji

technologicznych, które są najczęściej podstawą

tworzenia odrębnych komórek produkcyjnych

•

Operacja produkcyjna - zespół czynności

realizowanych na jednym stanowisku roboczym przez

jednego wykonawcę (indywidualnego lub grupowego)

przy jednym przedmiocie (zespole przedmiotów)

wykonywanych bez przerw na inną pracę.

•

Czynność - część zabiegu lub operacji. Samodzielne

działanie charakteryzujące się ścisłym określeniem

zadania i niezmiennością biorących w nim udział

elementów.

•

Ruch roboczy jest najmniejszym elementem procesu

produkcyjnego

Struktura procesu wytwórczego

14

.

Typologia procesów przemysłowych

Klasyczny podział procesów przemysłowych (ze względu na
technologie):
1. Wydobywcze
2. Przetwórcze – przekształcające surowce i materiały w wyroby
gotowe o zmienionym składzie chemicznym, stanie fizycznym,
właściwościach mechanicznych i eksploatacyjnych. Można je
podzielić na:
a) Procesy obróbkowe – prowadzą do zmiany formy
zewnętrznej, rozmiarów, cech powierzchni przedmiotów pracy.
b) Procesy montażowe – polegają do złożenia wyrobu z co
najmniej dwóch części;
c) Procesy aparaturowe – przebiegają w specjalnych
urządzeniach zwanych aparatami, w których na przedmiot pracy
oddziałują chemikalia lub energia, a pracownik tylko obserwuje i
reguluje przebieg ich trwania

Rodzaje operacji produkcyjnych:

•

Technologiczne – zmiana własności fizycznych

lub chemicznych materiału wyjściowego;

•

Manipulacyjne – przemieszczenie przedmiotów

w ramach stanowiska pracy;

•

Przemieszczania (transportu);

•

Magazynowania, składowania, dotyczy

dłuższego przechowywania w miejscach

specjalnie do tego wyznaczonych;

•

Oczekiwania tzw. bezczynność - dotyczy

chwilowej bezczynności;

•

Kontroli;

•

Konserwacji;

System operacyjny

System jest układem elementów oraz relacji
między nimi i zasad przekształcania czynników
wejścia do systemu na czynniki wyjścia z systemu

 

System

operacyjny

–

jest

celowo

zaprojektowanym i wykonanym układem
materialnym,

energetycznym,

informacyjnym,

eksploatowanym

przez

człowieka,

służącym

do

produkcji

określonych dóbr materialnych i usług

w

celu

zaspokojenia

różnych

potrzeb

ludzkich.

Elementy systemu operacyjnego:

1.

Wejścia – czynniki produkcji:

•

Człowiek

•

Środki pracy

•

Przedmioty pracy

2.

Proces transformacji (produkcyjny)

3.

Wyjścia

•

Produkt

•

Odpad

•

Informacja

4.

Zarządzanie: organizacja i sterowanie

Zarządzanie operacyjne w systemie
produkcji

19

Rynek

Strategia firmy

Strategia

finansowa

Strategia

operacyjna

Strategia

marketingowa

Zarządzanie operacyjne

Pracownicy

Zakład

Części

Procesy

System planowania i kontroli

Nakłady

Wyniki

Strategia operacyjna, jako efekt przenikania się
zarządzania operacyjnego i strategicznego

Strategia operacyjna to –

strategia dotycząca obszarów produkcji

i logistyki.

Bywa, że jest mylona z decyzjami operacyjnymi, czyli

podejmowanymi na najniższym szczeblu (poniżej decyzji
taktycznych i strategicznych) w różnych obszarach
funkcjonalnych przedsiębiorstwa (np. finansach).

Strategia operacyjna, jak inne strategie funkcjonalne (tj.
marketingowa, finansowa, badawczo-rozwojowa) cechuje się
następującymi właściwościami:
- obejmuje długi okres - od 5 do 10 lat
- określa ogólny kierunek działania, pozostając jednocześnie
wiele wariantowych możliwości postępowania,
- podejmowane bieżące decyzje w firmie nie mogą podważyć
preferowanego obszaru,
- strategia wyraża ogólne spojrzenie, a nawet "kulturę" roli funkcji
operacyjnej akceptowaną przez całą firmę.

20

21

Kryteria projektowania strategii operacyjnej

Przy projektowaniu strategii operacyjnej zarządzający powinni wziąć
pod uwagę elementy takie jak:

•

strategia biznesu

– rozumiana jako strategia nadrzędna, wynikająca

z misji organizacji;
•

kluczowe kompetencje

– czyli doświadczenie oraz kompetencje,

które są już obecne w organizacji, takie jak: istniejące produkty oraz
procesy, reputacja, lokalizacja, itp.;
•

popyt zewnętrzny

– rozumiany jako rozpoznanie tendencji

rynkowych w zakresie zapotrzebowania na: produkty, jakość,
szybkość reakcji, cenę, obsługę posprzedażową, itp.;
•

konkurencja

– czyli zwrócenie uwagi na to, czy konkurenci nie

starają się już sprostać tym samym elementom charakteryzującym
popyt zewnętrzny;
•

pozostałe zewnętrzne czynniki

– obejmujące parametry, takie jak:

sytuacja ekonomiczna, ograniczenia prawne, warunki rynkowe, itp.

22

Miejsca pracy

•

Prawie 70% stanowisk pracy łączy się z realizacją funkcji
operacyjnych w firmach.

Typowe stanowiska to:

•

Dyrektor ds. produkcji

•

Kierownik do spraw zakupów

•

Kierownik do spraw zapasów

•

Kierownik do spraw kontroli jakości

•

Kierownik liniowy

http://www.grafton.pl/en/jobs/kierownik-liniowy-tl-
%E2%80%93-centrum-dystrybucyjne-dolnoslaskie-123964/

•

Planista produkcyjny

23

Planista produkcyjny

•

http://www.psz.praca.gov.pl/klasyfikacja_zawodow/index.php?klasyfikacja_zawodow_id=1614

24

Nazwa:

Planista produkcyjny

Kod:

432201

Synteza:

Opracowuje plany techniczno-ekonomiczne produkcji, sporządza analizy
kompleksowe oraz bilansuje możliwości realizacji planów produkcyjnych.

Zadania

zawodowe:

- opracowywanie i kontrolowanie wykonywania bieżących planów produkcji;
- prowadzenie ewidencji wykonanej produkcji;
- sporządzanie sprawozdań dotyczących realizacji planów;
- opracowywanie planów zapotrzebowań materiałowych;
- analizowanie wskaźników wykonywania norm oraz nadzór nad prawidłowością
zaszeregowania robót;
- przygotowywanie i sporządzanie analiz podstawowych wskaźników ekonomiczno-
produkcyjnych (produkcja towarowa, wydajność pracy, postoje, braki itp.);
- przygotowywanie remanentów kontrolnych;
- wnioskowanie usprawnień zmniejszających koszty gospodarki materiałowej;
- udział w spisach materiałowych;
- sporządzanie dokumentacji planistycznej, materiałowej, zatrudnieniowej;
- nadzorowanie transportu i dostaw materiałów do stanowisk roboczych oraz
ekspedycji gotowej produkcji.

Kierownik Liniowy (TL) – centrum
dystrybucyjne

Do Twoich głównych obowiązków będzie należało m.in.:
Kierowanie i koordynacja pracy podległego zespołu: rekrutacja, szkolenia, monitorowanie KPI, realizacja wyznaczonych celów,
ustalanie grafików.

•

Organizacja i nadzór przepływu towarów do poszczególnych lokalizacji

•

Działanie zgodne z założeniami SLA (Service Level Agreements)

•

Dbanie o podnoszenie kwalifikacji podległych pracowników oraz ich motywowanie

•

Przestrzeganie procesów BHP

•

Requirements

•

Jeżeli posiadasz min 4 letnie doświadczanie w pracy w firmie produkcyjnej/ centrum dystrybucyjnym/logistycznym/ sklepach
wielkopowierzchniowych/ hotelu

•

doświadczenie w zarządzaniu i koordynowaniu pracy zespołu (powyżej 15 osób)

•

swobodnie komunikujesz się w języku angielskim (warunek konieczny - proces rekrutacyjny prowadzony przez osoby
anglojęzyczne)

•

wiedzę nt procedury SLA

•

masz wykształcenie wyższe (mile widziane w obszarze logistyki)

•

A ponadto:
masz zdolność analitycznego myślenia

•

potrafisz budować trwałe relacje z klientami, z łatwością definiować jego potrzeby i zainicjować polepszenie jakości
świadczonych usług

•

cechuje Cię wysoka komunikatywność, zdolności organizacyjne, własna inicjatywa oraz umiejętność motywowania
pracowników…

•

To jest to praca dla Ciebie!
Benefits

•

Twój przyszły pracodawca zapewni Ci niezbędne szkolenia

•

możliwość rozwoju i czynnego uczestnictwa w dalszym rozwoju firmy

•

atrakcyjne wynagrodzenie

•

pakiet benefitów

25

SLA (Service Level Agreements)

•

umowa utrzymania i systematycznego
poprawiania ustalonego między klientem a
usługodawcą poziomu jakości usług poprzez stały
cykl obejmujący:

•

uzgodnienia,

•

monitorowanie usługi,

•

raportowanie,

•

przegląd osiąganych wyników.

Pierwszym krokiem wdrożenia SLA jest stworzenie
katalogu świadczonych usług. Usługi łączone są w
grupy, te w kolejne, aż w końcu powstaje kompletny
produkt – definicja usługi. Na bazie zdefiniowanej
usługi precyzuje się parametry usługi umieszczone
w umowie SLA.

26

Podsumowanie

Co powinno zostać w pamięci?



Czym jest zarządzanie operacyjne?



Jakie można tworzyć przewagi konkurencyjne w
sferze zarządzania operacyjnego?



Na co zwrócić uwagę, gdy tworzymy strategię
operacyjną?

27