CHOROBY UKŁADU

MOCZOWO-PŁCIOWEGO

I PODSTAWOWE ZABIEGI

UROLOGICZNE

SZKOLENIE SPECJALIZACYJNE

Z PIELĘGNIARSTWA CZĘŚĆ 1

ŁÓDŹ 11.02.2011

Rafał Purpurowicz

DEFINICJA UROLOGII



UROLOGIA



CHIRURGICZNE CHOROBY



NEREK



DRÓG MOCZOWYCH



MĘSKICH NARZĄDÓW PŁCIOWYCH



CZASAMI CHIRURGIA NADNERCZY



SŁOWO „UROLOGIA”



ŁACIŃSKIE URINA LUB GRECKIE OURON – MOCZ



GRECKIE LOGOS



WOLNE TŁUMACZENIE „UROLOGIA” – NAUKA O
MOCZU

RYS HISTORYCZNY



STAROŻYTNOŚĆ



KAMICA PĘCHERZA MOCZOWEGO, ZATRZYMANIE MOCZU,
IMPOTENCJA



ŚREDNIOWIECZE



LITOTOMIŚCI – OPERACYJNE USUWANIE KAMIENI Z
PĘCHERZA MOCZOWEGO



KONIEC XIX WIEKU – WYODRĘBNIENIE SIĘ UROLOGII Z
CHIRURGII



OBECNIE 30 % ZABIEGÓW CHIRURGICZNYCH TO ZABIEGI
UROLOGICZNE – NAJCZĘŚCIEJ ZABIEGI ENDOSKOPOWE I
RÓŻNEGO RODZAJU TECHNIKI MAŁO INWAZYJNE ORAZ
ZABIEGI Z UŻYCIEM ROBOTA OPERACYJNEGO

ANATOMIA UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO

ANATOMIA UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO

OBJAWY ZE STRONY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



KRWIOMOCZ



KRWAWIENIE Z DRÓG RODNYCH



UPŁAWY Z DRÓG RODNYCH



ZATRZYMANIE MOCZU



NIETRZYMANIE MOCZU



GORĄCZKA



BÓL W OKOLICACH LĘDŹWIOWYCH



BÓL W OKOLICY NADŁONOWEJ



SKURCZOWE BÓLE PĘCHERZA MOCZOWEGO



CZĘSTOMOCZ



NYKTURIA



SKĄPOMOCZ I BEZMOCZ



BÓL I POWIĘKSZENIE NARZĄDÓW PŁCIOWYCH

OBJAWY ZE STRONY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



KRWIOMOCZ



MAKROSKOPOWY

( STARY I ŚWIEŻY, OD POPŁUCZYN MIĘSNYCH
DO SKRZEPÓW I TAMPONADY PĘCHERZA
MOCZOWEGO)



MIKROSKOPOWY – KRWINKOMOCZ

PONAD 2000 ERYTROCYTY W ML MOCZU

OBJAWY ZE STRONY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



PRZYCZYNY KRWIOMOCZU:



STANY ZAPALNE DRÓG MOCZOWYCH I

NARZĄDÓW PŁCIOWYCH



KAMICA UKŁADU MOCZOWEGO



NOWOTWORY UKŁADU MOCZOWO-

PŁCIOWEGO



INNE (NACZYNIOWE, POLEKOWE, SKAZY

KRWOTOCZNE)

OBJAWY ZE STRONY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



KRWAWIENIE Z DRÓG RODNYCH – NADMIERNE

KRWAWIENIE MACICZNE



PATOLOGIE UKŁADU PŁCIOWEGO : ENDOMETRITIS, POLIPY
ENDOMETRIALNE,

MIĘŚNIAKI

MACICY,

LECZONE

PORONIENIE,

CIĄŻA

POZAMACICZNA,

PRZEROST

ENDOMETRIUM, RAK ENDOMETRIUM, RAK SZYJKI MACICY



CIĄŻA



URAZ : CIAŁO OBCE, WKŁADKA WEWNĄTRZMACICZNA



ZABURZENIA

CZYNNOŚCI

JAJNIKÓW

NP.

BRAK

JAJECZKOWANIA



NIEDOCZYNNOŚĆ TARCZYCY, NADCZYNNOŚĆ TARCZYCY,
GRUCZOLAK PRZYSADKI



CHOROBY UKŁADOWE : ZABURZENIA HEMATOLOGICZNE,
MAŁOPŁYTKOWOŚĆ, MARSKOŚĆ WĄTROBY

OBJAWY ZE STRONY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



ZATRZYMANIE

MOCZU

–

NIEMOŻNOŚĆ

OPRÓŻNIENIA

WYPEŁNIONEGO

PĘCHERZA

MOCZOWEGO



PIERWOTNA

DYSFUNKCJA

WYPIERACZA

BEZ

OBECNOŚCI

PRZESZKODY PODPĘCHERZOWEJ :PROCES RDZENIOWY PONIŻEJ S
2,

NOWOTWORY,

WYPADNIĘCIE

KRĄŻKA

MIAŻDŻYSTEGO,

STWARDNIENIE

ROZSIANE,

CUKRZYCA,

URAZ,

NADUŻYCIA

ALKOHOLOWE I NARKOTYKOWE, URAZ PSYCHICZNY, CIĘŻKIE
DEPRESJE, LEKI ( ANTYDEPRESYJNE, ANTYPSYCHOTYCZNE,
HIPOTENSYJNE,

ANTYARYTMICZNE,

ANTYCHOLINERGICZNE,

ANTYPARKINSONOWSKIE ), JATROGENNA



WTÓRNA

DYSFUNKCJA

WYPIERACZA

DO

PRZESZKODY

PODPĘCHERZOWEJ : GRUCZOLAK STERCZA, RAK STERCZA,
ZWĘŻENIE CEWKI MOCZOWEJ, ZWĘŻENIE SZYI PĘCHERZA
MOCZOWEGO, ROTACYJNE OBNIŻENIE NARZĄDU RODNEGO,
WYPADNIĘCIE NARZĄDU RODNEGO

OBJAWY ZE STRONY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



NIETRZYMANIE MOCZU



NIETRZYMANIE MOCZU Z PARĆ NAGLĄCYCH



NIETRZYMANIE MOCZU ODRUCHOWE



NIETRZYMANIE MOCZU WYSIŁKOWE



NIETRZYMANIE MOCZU Z PRZEPEŁNIENIA –
ISCHIURIA PARADOXA



NIETRZYMANIE MOCZU POZAZWIERACZOWE

OBJAWY ZE STRONY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



NIETRZYMANIE MOCZU Z PARĆ NAGLĄCYCH –

MIMOWOLNE ODDAWANIE MOCZU PODCZAS
PRZYMUSOWEGO PARCIA



NIETRZYMANIE

MOCZU

ODRUCHOWE

–

MIMOWOLNE NIEPOCHAMOWANE SKURCZE
WYPIERACZA ( HIPERREFLEKSJA ) POWODUJĄ
POPUSZCZANIE MOCZU, SPOWODOWANE SĄ
PRZEZ SCHORZENIA NEUROLOGICZNE LUB
USZKODZENIE

ODCINKA

RDZENIA

KRĘGOWEGO

OBJAWY ZE STRONY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO

•

NIETRZYMANIE MOCZU WYSIŁKOWE – MIMOWOLNE
ODDAWNIE

MOCZU

POD

WPŁYWEM

WYSIŁKU

FIZYCZNEGO WSKUTEK NIEWYDOLNOŚCI ZWIERACZA



NIETRZYMANIE MOCZU Z PRZEPEŁNIENIA – ILOŚĆ
ZALEGAJĄCEGO MOCZU PRZEKRACZA POJEMNOŚĆ
PĘCHERZA

MOCZOWEGO

I

NASTĘPUJE

JEGO

PRZELEWANIE SIĘ



NIETRZYMANIE

MOCZU

POZAZWIERACZOWE

–

BEZWIEDNY WYPŁYW MOCZU Z POWODU ZMIAN
ANATOMICZNYCH :



WRODZONYCH NP. EKTOPOWE UJŚCIE MOCZOWODU



NABYTYCH NP. PRZETOKI PĘCHERZOWO-POCHWOWE
I MOCZOWODOWO-POCHWOWE

OBJAWY ZE STRONY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



GORĄCZKA – WZROST TEMPERATURY CIAŁA

POWYŻEJ FIZJOLOGICZNEGO DOBOWEGO ZAKRESU
JEJ ODCHYLEŃ



ZAKRES FIZJOLOGICZNY TEMPERATURY CIAŁA 36,5

- 37,2 ͦ

C, WARTOŚCI MIERZONE W ODBYTNICY

SĄ O 0,5 C WYŻSZE, NAJWYŻSZE WARTOŚCI

WIECZOREM – PODOBNIE GORĄCZKA, RANO
STAN

PODGORĄCZKOWY

LUB

WARTOŚCI

PRAWIDŁOWE



HIPERTERMIA

–

RZADKO

WYSTĘPUJĄCA,

TOWARZYSZĄCA

NIEKTÓRYM

ZABURZENIOM

PRZEMIANY MATERII NP. NADCZYNNOŚCI TARCZYCY

OBJAWY ZE STRONY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



POSOCZNICA (ZAKAŻENIE UOGÓLNIONE)–

OBRAZ CHOROBOWY OKRESOWEGO LUB
STAŁEGO WYSIEWU BAKTERII I ENDOTOKSYN
ZE ŹRÓDŁA INFEKCJI DO KRWI



W OK. 70 % PRZYPADKÓW POSOCZNICY

PUNKT WYJŚCIA W UKŁADZIE MOCZOWO-
PŁCIOWYM



TYPOWE

OBJAWY:

BARDZO

ZŁE

SAMOPOCZUCIE, WYSOKA TEMPERATURA
Z

DRESZCZAMI,

TACHYKARDIA,

TACHYPNOE

OBJAWY ZE STRONY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



PRZYCZYNY GORĄCZKI/POSOCZNICY :



NOWOTWORY NERKI, ZAINFEKOWANA TORBIEL NERKI,
INFEKCJA W NERCE WIELOTORBIELOWATEJ, MARTWICZY
(ROZPADAJĄCY SIĘ) GUZ NERKI, ZAWAŁ NERKI, INFEKCJA W
NERCE

ZASTOINOWEJ,

JATROGENNE,

ZAPALENIE

ODMIEDNICZKOWE

NEREK,

ROPIEŃ

OKOŁONERKOWY,

ROPNIAK MOCZOWODU, INFEKCJA PĘCHERZA MOCZOWEGO,
ZAINFEKOWANA

PRZETOKA

PĘCHERZOWA,

ROPIEŃ

GRUCZOŁU

KROKOWEGO,

ROPNIAK

PĘCHERZYKA

NASIENNEGO, ZAPALENIE JĄDRA I NAJĄDRZA, SKRĘT JĄDRA,
ZAPALENIE CEWKI MOCZOWEJ, CIAŁO OBCE CEWKI
MOCZOWEJ

OBJAWY ZE STRONY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



CZYNNIKI RYZYKA ROZWOJU POSOCZNICY :



CUKRZYCA



NIEDOBORY ODPORNOŚCI



PRZEWLEKŁE UNIERUCHOMIENIE



LECZENIE IMUNOSUPRESYJNE

OBJAWY ZE STRONY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



BÓL W OKOLICACH LĘDŹWIOWYCH



OSTRY I PRZEWLEKŁY



JEDNOSTRONNY :KAMICA BLOKUJĄCA NERKĘ I
MOCZOWÓD, ZWĘŻENIE PODMIEDNICZKOWE
MOCZOWODU, OSTRA MARTWICA BRODAWEK
NERKOWYCH, SKRZEPY KRWI, ODPŁYW PĘCHERZOWO-
MOCZOWODOWY, ZAPALENIE ODMIEDNICZKOWE NEREK,
ZATOR LUB ZAKRZEP TĘTNICY NERKOWEJ, KRWAWIENIE
ALBO ZAKAŻENIE TORBIELI NERKOWEJ



OBUSTRONNY : SCHORZENIA ODKRĘGOSŁUPOWE, OSTRE
KŁĘBUSZKOWE ZAPALENIE NEREK

OBJAWY ZE STRONY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



OSTRY ZASTÓJ MOCZU – NAJSILNIEJSZE BÓLE OKOLICY
LĘDŹWIOWEJ



NAJCZĘŚCIEJ KAMICA, IDENTYCZNY OBRAZ OSTRA
MARTWICA BRODAWEK NERKOWYCH



W PRZYPADKACH NEFROPATII W NASTĘPSTWIE
STOSOWANIA LEKÓW PRZECIWBÓLOWYCH



PRZEWLEKŁE ODMIEDNICZKOWE ZAPALENIE NERKEK W
PRZEBIEGU CUKRZYCY



ZAMKNIĘCIE

DOLNEGO,

ŚRÓDŚCIENNEGO

ODCINKA

MOCZOWODU

–

DOLEGLIWOŚCI

ZWIĄZANE

Z

PODRAŻNIENIEM PĘCHERZA MOCZOWEGO Z CZĘSTYM I
BOLESNYM ODDAWANIEM MOCZU

OBJAWY ZE STRONY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



BÓL W OKOLICY NADŁONOWEJ



OSTRY : OSTRE ZATRZYMANIE MOCZU, OSTRE ZAPALENIE
PĘCHERZA MOCZOWEGO, OSTRE ZAPALENIE GRUCZOŁU
KROKOWEGO, ROPIEŃ GRUCZOŁU KROKOWEGO, TAMPONADA
PĘCHERZA

MOCZOWEGO,

PĘKNIĘCIE

PĘCHERZA

MOCZOWEGO, SCHORZENIA MACICY ( SKRĘT MIĘŚNIAKA
MACICY, KRWAWIENIE DO ZMIAN MARTWICZYCH W MIĘŚNIAKU
MACICY, INFEKCJA ), SCHORZENIA JAJOWODU (STAN ZAPALNY,
CIĄŻĄ POZAMACICZNA ), SCHORZENIA JAJNIKA ( TORBIELE
JAJNIKA, SKRĘT, PĘKNIĘCIE)



PRZEWLEKŁY

:

PRZEWLEKŁE

ZPALENIE

PĘCHERZA

MOCZOWEGO,

PRZEWLEKŁE

ZAPALENIE

GRUCZOŁU

KROKOWEGO, BOLESNE MIESIĄCZKOWANIE, PRZEWLEKŁE
ZAPALENIE

PRZYDATKÓW,

NOWOTWORY

W

MIEDNICY

MNIEJSZEJ,

OBJAWY ZE STRONY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



SILNE

SKURCZOWE

BÓLE

PĘCHERZA

MOCZOWEGO

TOWARZYSZĄCE

MIKCJI

(STRANGURIA )



KAMIEŃ W PĘCHERZU MOCZOWYM



CIAŁO OBCE



JATROGENNE – BALON CEWNIKA FOLEYA

OBJAWY ZE STRONY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



CZĘSTOMOCZ – CZĘSTE ODDAWANIE MOCZU

PRZY ZMNIEJSZONEJ POJEMNOŚCI PĘCHERZA
MOCZOWEGO I ZWIĄZANYM Z TYM
MAKSYMALNYM PARCIEM NA MOCZ PRZED
OSIĄGNIĘCIEM ODPOWIEDNIEGO
WYPEŁNIENIA PĘCHERZA MOCZOWEGO



WYSTĘPUJE ALBO W DZIEŃ, ALBO W NOCY

LUB ZARÓWNO W DZIEŃ JAK I W NOCY

OBJAWY ZE STRONY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



CZĘSTOMOCZ Z DYSFUNKCJĄ WYPIERACZA:



PIERWOTNĄ – IDIOPATYCZNĄ I NEUROGENNĄ : CHOROBA
PARKINSONA, STWARDNIENIE ROZSIANE, CHOROBA
ALZHAIMERA



WTÓRNĄ : INFEKCJA W DROGACH MOCZOWYCH, KAMIENIE
W PĘCHERZU MOCZOWYM, CIAŁA OBCE, PRZEWLEKŁE
ZAPALENIE PĘCHERZA MOCZOWEGO, GUZY PĘCHERZA
MOCZOWEGO, KAMIEŃ W PRZYPĘCHERZOWYM ODCINKU
MOCZOWODU, ZWĘŻENIE SZYI PĘCHERZA MOCZOWEGO,
ŁAGODNY ROZROST GRUCZOŁU KROKOWEGO, RAK
GRUCZOŁU KROKOWEGO, ZWĘŻENIE CEWKI MOCZOWEJ,
ZAPALENIE GRUCZOŁU KROKOWEGO, ZWĘŻENIE UJŚCIA
ZEWNĘTRZNEGO CEWKI MOCZOWEJ, ZAPALENIE CEWKI
MOCZOWEJ

OBJAWY ZE STRONY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



CZĘSTOMOCZ PIERWOTNY ( IDIOPATYCZNY LUB

NEUROGENNY ) WYSTĘPUJE PRZEWAŻNIE W
DZIEŃ



CZĘSTOMOCZ WTÓRNY LUB OBJAWOWY ( W

PRZYPADKU INFEKCJI LUB PRZESZKODY )
WYSTĘPUJE RÓWNIE CZĘSTO W DZIEŃ JAK I W
NOCY



NYKTURIA – CZĘSTE ODDAWANIE MOCZU W

NOCY

OBJAWY ZE STRONY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



SKĄPOMOCZ ( OLIGURIA ) – WYDALANIE

MNIEJSZEJ OBJĘTOŚCI MOCZU NIŻ 400 ML NA
DOBĘ



BEZMOCZ ( ANURIA ) – WYDALANIE MNIEJSZEJ

OBJĘTOŚCI MOCZU NIŻ 100 ML NA DOBĘ

OBJAWY ZE STRONY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



BÓL NARZĄDÓW PŁCIOWYCH



OKOLICA NADŁONOWA: CAŁKOWITE ZATRZYMANIE MOCZU,
PĘKNIĘCIE PĘCHERZA MOCZOWEGO, ZAPALENIE PĘCHERZA
MOCZOWEGO LUB GRUCZOŁU KROKOWEGO, NOWOTWORY
TEJ OKOLICY



PRĄCIE : OSTRE ZAPALENIE CEWKI MOCZOWEJ, KAMIEŃ W
CEWCE MOCZOWEJ



KROCZE : PERFORACJA CEWKI, ROZERWANIE CEWKI W
WYNIKU URAZU KROCZA, OSTRE ZAPALENIE GRUCZOŁU
KROKOWEGO, ROPIEŃ OKOŁOCEWKOWY, ROPNIE KROCZA



MOSZNA: SKRĘT JĄDRA, OSTRE ZAPALENIE JĄDRA I
NAJĄDRZA, ZAKRZEPICA SPLOTU WICIOWATEGO, GUZ
JĄDRA,

URAZ

JĄDRA,

PRZEPUKLINA

PACHWINOWA

UWIĘŹNIĘTA,

ROPIEŃ

JĄDRA,

ZGORZEL

MOSZNY

FOURNIERA

OBJAWY ZE STRONY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



POWIĘKSZONA MOSZNA



OBRZĘK

MOSZNY

:

POCHODZENIA

SERCOWEGO,

NEFROGENNEGO,

CHŁONNEGO, ZAPALNEGO



WODNIAK JĄDRA



WODNIAK POWRÓZKA NASIENNEGO



TORBIEL NASIENNA



PRZEPUKLINA MOSZNOWA



ŻYLAKI POWRÓZKA NASIENNEGO



GUZ JĄDRA I GUZY OKOŁOJĄDROWE

OBJAWY ZE STRONY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



STULEJKA – ZWĘŻENIE NAPLETKA



BALONOWATE POSZERZENIE NAPLETKA PODCZAS
MIKCJI



ZAPALENIE ŻOŁĘDZI



CAŁKOWITE ZATRZYMANIE MOCZU



CZĘSTO W PRZEBIEGU CUKRZYCY



ZAŁUPEK - PO ZAŁOŻENIU CEWNIKA DO PĘCHERZA

MOCZOWEGO PRZEZ CEWKĘ DOCHODZI W
PRZYPADKACH ODSUNIĘTEGO NAPLETKA DO OBRZĘKU
UNIEMOŻLIWIAJĄCEGO JEGO ODPROWADZENIE,
SPRZYJA TEMU WIĘKSZA LUB MNIEJSZA STULEJKA

PODSTAWOWE ZABIEGI UROLOGICZNE



WIĘKSZOŚĆ ZABIEGÓW UROLOGICZNYCH –

WPROWADZENIE DO CEWKI LUB PĘCHERZA
MOCZOWEGO RÓŻNEGO RODZAJU NARZĘDZI



ZAWSZE PO STARANNYM UMYCIU UJŚCIA

ZEWNĘTRZNEGO CEWKI MOCZOWEJ, NARZĄDÓW
PŁCIOWYCH ORAZ KROCZA ORAZ PO
ZABEZPIECZENIU POLA JAŁOWYMI SERWETAMI



KRÓTSZE ZABIEGI –ZNIECZULENIE

POWIERZCHOWNE



CEWKI 1 % ŻELEM LIGNOCAINUM



POZOSTAŁE – ZNIECZULENIE PRZEWODOWE LUB

OGÓLNE

PODSTAWOWE ZABIEGI UROLOGICZNE



CEWNIKOWANIE PĘCHERZA MOCZOWEGO



DIAGNOSTYCZNE – ROZPOZNANIE ZWĘŻENIA

CEWKI MOCZOWEJ, KAMIENIA, WYKONANIE
CYSTOGRAFII



LECZNICZE – NAJCZĘŚCIEJ W CAŁKOWITYM

ZATRZYMANIU MOCZU



ZAGROŻENIA



ZAKAŻENIE DRÓG MOCZOWYCH



USZKODZENIE ŚCIANY CEWKI MOCZOWEJ



ZASTĘPOWANIE PUNKCJĄ NADŁONOWĄ

PĘCHERZA MOCZOWEGO, ZWŁASZCZA U
MĘŻCZYZN

PODSTAWOWE ZABIEGI UROLOGICZNE



CEWNIKOWANIE PĘCHERZA MOCZOWEGO



OSOBA CEWNIKOWANA NA STOLE

ZABIEGOWYM LUB LEŻANCE



U MĘŻCZYZN JAŁOWY GAZIK OWINIĘTY WOKÓŁ

PRĄCIA W ROWKU ZAŻOŁĘDNYM



PENSETĄ UJMUJEMY CEWNIK 5-6 CM OD

ZAKOŃCZENIA



WPROWADZAMY

DELIKATNIE

CEWNIK

DO

MOMENTU, KIEDY ZACZNIE WYPŁYWAĆ Z
NIEGO MOCZ

PODSTAWOWE ZABIEGI UROLOGICZNE



PŁUKANIE PĘCHERZA MOCZOWEGO



WYJĄTKOWO, ABY OCZYŚCIĆ PĘCHERZ
MOCZOWY Z ZAKAŻONEJ I UTRUDNIAJĄCEJ
ODPŁYW ZAWARTOŚCI



PŁYN OGRZANY DO TEMP. OKOŁO 30 ͦ C



PODAJEMY W PORCJACH PO 30-40 ML –
UNIKAMY BOLESNYCH SKURCZÓW MIĘŚNIA
WYPIERACZA PĘCHERZA MOCZOWEGO



0,1 % ROZTWÓR AZOTANU SREBRA



3,0 % ROZTWÓR KWASU BORNEGO



ROZTWORY ANTYBIOTYKÓW



LEKI CYTOSTATYCZNE

PODSTAWOWE ZABIEGI UROLOGICZNE



STAŁE PŁUKANIE PĘCHERZA MOCZOWEGO



U CHORYCH Z KRWAWIENIEM – ZAPOBIEGANIE

POWSTAWANIU SKRZEPÓW, KTÓRE, ZATYKAJĄC
CEWNIK, PROWADZĄ DO TAMPONADY
PĘCHERZA MOCZOWEGO



PO WYŁUSZCZENIU I ELEKTRORESEKCJI

GRUCZOLAKA STERCZA, PRZY KRWAWIĄCYCH
GUZACH PĘCHERZA MOCZOWEGO



PRZEPŁYW CIĄGŁY



SZYBKOŚĆ PRZEPŁYWU W ZALEŻNOŚCI OD

NATĘŻENIA KRWAWIENIA



DWUBIEŻNY CEWNIK FOLEYA

PODSTAWOWE ZABIEGI UROLOGICZNE

USUWANIE

SKRZEPÓW

Z

PĘCHERZA

MOCZOWEGO

PODCZAS SILNEGO KRWAWIENIA SKRZEPY KRWI

PROWADZĄ DO TAMPONADY PĘCHERZA
MOCZOWEGO

DO PĘCHERZA MOCZOWEGO GRUBY CEWNIK

COUVELAIRE’A I ASPIRACJA SKRZEPÓW
STRZYKAWKĄ JANETA

MOŻNA PODAĆ UPRZEDNIO DO PĘCHERZA

MOCZOWEGO 0,1 % ROZTWÓR AZOTANU
SREBRA – DENATURUJE BIAŁKA I OBKURCZA
SKRZEPY

PODSTAWOWE ZABIEGI UROLOGICZNE



POBIERANIE MOCZU NA POSIEW



NAJBEZPIECZNIEJSZA METODA – ZEBRANIE

MOCZU ZE ŚRODKOWEGO STRUMIENIA
PODCZAS MIKCJI



PIERWSZA CZĘŚĆ ODDANEGO MOCZU

WYPŁUKUJE BAKTERIE KOLONIZUJĄCE CEWKĘ
MOCZOWĄ



CEWNIKOWANIE JEST SPOSOBEM GORSZYM-

WPROWADZENIE BAKTERII Z CEWKI DO
PĘCHERZA MOCZOWEGO – FAŁSZUJE WYNIK
POSIEWU I MOŻE SPOWODOWAĆ ROZWÓJ
ZAKAŻENIA



PUNKCJA NADŁONOWA W CELU POBRANIA

MOCZU JEŻELI UZYSKANIE MOCZU ZE
ŚRODKOWEGO STRUMIENIA JEST UTRUDNIONE

PODSTAWOWE ZABIEGI UROLOGICZNE



POBRANIE MOCZU NA POSIEW



U CHOREGO Z CEWNIKEM – ODKAŻENIE

ZEWNĘTRZNEJ POWIERZCHNI CEWNIKA I
ASPIARACJA Z JEGO ŚWIATŁA MOCZU JAŁOWĄ
IGŁĄ I STRZYKAWKĄ



POBRANIE MOCZU Z CEWNIKA PODCZAS JEGO

WYMIANY



POBIERANIE

PRÓBKI

MOCZU

PRZEZ

ZANURZENIE

KOŃCÓWKI

CEWNIKA

W

NACZYNIU DO ZBIÓRKI MOCZU JEST BŁĘDEM W
SZTUCE

PODSTAWOWE ZABIEGI UROLOGICZNE



NAKŁUCIE PĘCHERZA MOCZOWEGO – PUNKCJA

NADŁONOWA, PRZETOKA NADŁONOWA



ODPROWADZENIE

MOCZU

U

CHOREGO

Z

ROZSTRZENIĄ PĘCHERZA MOCZOWEGO, JEŻELI
CEWNIKOWANIE JEST NIEMOŻLIWE ( ZWĘŻENIE
CEWKI MOCZOWEJ, URAZ ) LUB PRZECIWSKAZANE
(STAN ZAPALNY CEWKI MOCZOWEJ, NAJĄDRZA,
GRUCZOŁU KROKOEWGO )



CZĘSTO U DZIECI – ZWŁASZCZA CHŁOPCY –
ZAPOBIEGA URAZOWI I ZWĘŻENIU CEWKI MOCZOWEJ



CELEM WYKONANIA URETROCYSTOGRAFII MIKCYJNEJ,
CYSTOMETRII, CZASAMI CYSTOSKOPII



OBECNIE GOTOWY ZESTAW CYSTOFIX

PODSTAWOWE ZABIEGI UROLOGICZNE



PRZEZSKÓRNE NAKŁUCIE NERKI, PRZETOKA NERKOWA



DIAGNOSTYCZNA



NAKŁUCIE UKŁADU KIELICHOWO-MIEDNICZKOWEGO NERKI Z
PODANIEM ŚRODKA CIENUJĄCEGO – DOSTARCZA INFORMACJI O
PRZYCZYNIE WODONERCZA



NAKŁUCIE GUZA NERKI W RAZIE WĄTPLIWOŚCI DIAGNOSTYCZNYCH
– BIOPSJA



LECZNICZA



PO NAKŁUCIU ROZSZERZENIE KANAŁU PUNKCJI I WPROWADZENIE
DO NERKI DRENÓW, CEWNIKÓW, NEFROSKOPÓW



ODPROWDZENIE MOCZU CZASOWE LUB STAŁE



DRENAŻ TORBIELI, ROPNIA Z PODANIEM LEKÓW OBLITERUJĄCYCH
LUB ANTYBIOTYKÓW



USUWANIE I ROZBIJANIE KAMIENI NERKOWYCH, POBIERANIE
WYCINKÓW, NACINANIE ZWĘŻEŃ UKŁADU KIELICHOWO-
MIEDNICZKOWEGO

PODSTAWOWE ZABIEGI UROLOGICZNE

PIELĘGNACJA CEWNIKÓW POZOSTAWIONYCH
W DROGACH MOCZOWYCH

OKRESOWE

BADANIA

OGÓLNE

MOCZU

ORAZ

POSIEWU Z ANTYBIOGRAMEM

WYMUSZANIE DIUREZY- DUŻA PODAŻ PŁYNÓW

I ŁAGODNE ŚRODKI MOCZOPĘDNE

ZAKWASZANIE MOCZU ( WITAMINA C, SOK Z

ŻURAWIN)

STOSOWANIE ZAMKNIĘTEGO DRENAŻU MOCZU
CZĘSTE ZMIANY WORKÓW
OKRESOWA WYMIANA CEWNIKÓW CO 10-14 DNI
STAŁY ODPŁYW MOCZU DO WORKA

CHOROBY UKŁADU

MOCZOWO-

PŁCIOWEGO KAMICA

UKŁADU

MOCZOWEGO,

NOWOTWORY UKŁADU

MOCZOWO-

PŁCIOWEGO

SZKOLENIE SPECJALIZACYJNE

Z PIELĘGNIARSTWA CZĘŚĆ 2

ŁÓDŹ 12.02.2011

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



NOWOTWORY NEREK ŁAGODNE

TORBIELE

NEREK,

GRUCZOLAKI

NEREK,

ONCOCYTOMA,
NACZYNIAKOMIĘŚNIAKOTŁUSZCZAK ( AML ),
ZWYRODNIENIE

TORBIELOWATE

NEREK,

ROPIEŃ NERKI, CZYRAK MNOGI, ROPONERCZE,
ROPNE ODMIEDNICZKOWE ZAPALENIE NEREK

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



NOWOTWORY NEREK ZŁOŚLIWE :



90% RAK JASNOKOMÓRKOWY NERKI, 3% NOWOTWORÓW ZŁOŚLIWYCH, 4 - 5
PRZYPADKÓW NA 100 000 MIESZKAŃCÓW NA ROK, 2 RAZY CZĘŚCIEJ MĘŻCZYŹNI,
SZCZYT ZACHOROWAŃ 50-70 ROK ŻYCIA, OBJAWY : BEZBÓLOWY KRWIOMOCZ
CZĘSTO JAKO OBJAW PÓŹNY, PODWYŻSZONE OB., RZADKO KLASYCZNA TRAIADA
:BÓLE W OKOLICY LĘDŹWIOWEJ, KRWIOMOCZ I GUZ WIDOCZNY PRZEZ POWŁOKI



ZŁOŚLIWE MEZENCHYMALNE NOWOTWORY NEREK - U DZIECI GUZ WILMSA



PRZERZUTOWE NOWOTWORY NEREK NP. RAK PŁUCA



CHŁONIAKI ZŁOŚLIWE



NOWOTWORY NABŁONKOWE MIEDNICZKI NERKOWEJ I MOCZOWODU, 4-9 %
ZŁOŚLIWYCH GUZÓW NEREK, CZYNNIKI ETIOLOGICZNE : PRZEWLEKŁE ZMIANY
ZAPALNE LUB ZASTOINOWE, NADUŻYWANIE FENACETYNY, PALENIE PAPIEROSÓW,
KONTAKT Z PRODUKTAMI PRZEMYSŁU GUMOWEGO, PETROCHEMICZNEGO,
PRZERÓBKI WĘGLA, BAŁKAŃSKA NEFROPATIA ENDEMICZNA, CYKLOFOSFAMID,
NADMIERNE ILOŚCI KAWY, UŻYWANIE SŁODZIKÓW

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



SZERZENIE SIĘ RAKA JASNOKOMÓRKOWEGO

NERKI



OKOLICZNE WĘZŁY CHŁONNE



PŁUCA



KOŚCI



WATROBA



MÓZG

LECZENIE RAKA JASNOKOMÓRKOWEGO NERKI

KLASYCZNA RADYKALNA NEFREKTOMIA
ZABIEGI ORGANOOSZCZĘDZAJĄCE
INHIBITORY ANGIOGENEZY

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



NOWOTWORY ZŁOŚLIWE NABŁONKA

GÓRNYCH DRÓG MOCZOWYCH – SZERZĄ SIĘ
DO:



WĘZŁÓW CHŁONNYCH OKOŁAORTALNYCH I

OKOŁOKAWALNYCH



WĄTROBY



PŁUC



KOŚCI

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



LECZENIE NOWOTWORÓW ZŁOŚLIWYCH

NABŁONKA GÓRNYCH DRÓG MOCZOWYCH



METODA ZASADNICZA – WYCIĘCIE NERKI,

MOCZOWODU I FRAGMENTU ŚCIANY PĘCHERZA
MOCZOWEGO WOKÓŁ UJŚCIA MOCZOWODU



ZABIEGI ORGANOOSZCZĘDZAJĄCE OPERACYJNE



ZABIEGI ORGANOOSZCZĘDZAJĄCE

ENDOSKOPOWE

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



RAK PĘCHERZA MOCZOWEGO



NAJCZĘSTSZY NOWOTWÓR ZŁOŚLIWY DRÓG

MOCZOWYCH



CZĘŚCIEJ MĘŻCZYŹNI



CZYNNIKI

ETIOLOGICZNE

:

AMINY

AROMATYCZNE (NAFTYLAMINA, BENZYDYNA,
FENACETYNA ), PALENIE PAPIEROSÓW



OBJAWY: BEZBÓLOWY KRWIOMOCZ, OBJAWY

PÓŹNE

W

ROZSIANEJ

CHOROBIE

NOWOTWOROWEJ TO UTRATA MASY CIAŁA,
WYNISZCZENIE ( KACHEKSJA ) I BÓLE
NOWOTWOROWE

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



RAK PĘCHERZA MOCZOWEGO



RAK Z NABŁONKA KOMÓREK PRZEJŚCIOWYCH –

RAK PRZEJŚCIOWOKOMÓRKOWY > 90 %
CHORYCH



RAK PŁASKONABŁONKOWY – ZWIĄZANY Z

ZAKAŻENIEM I STANEM ZAPALNYM PĘCHERZA
MOCZOWEGO – BILHARCJOZA



GRUCZOLAKORAK – NIEKIEDY W PRZETRWAŁYM

MOCZOWNIKU

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



ZAWODY ZWIĄZANE Z WYSTEPOWANIEM RAKA
PĘCHERZA MOCZOWEGO



ROBOTNICY ZAKŁADÓW TEKSTYLNYCH



FARBIARZE



ZATRUDNIENI PRZY PRODUKCJI OPON I GUMY



GARBARZE



CZYŚCICIELE BUTÓW



MALARZE



KIEROWCY CIĘŻARÓWEK



OPERATORZY WIERTAREK



PRACOWNICY PRZEMYSŁU CHEMICZNEGO



PRACOWNICY RAFINERII



FRYZJERZY

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



LECZENIE RAKA PĘCHERZA MOCZOWEGO



POWIERZCHOWNEGO – GUZY OGRANICZONE DO
NABŁONKA

ORAZ

NACIEKAJĄCE

BLASZKĘ

WŁAŚCIWĄ BŁONY ŚLUZOWEJ



TURBT - PRZEZCEWKOWA ELEKTRORESEKCJA GUZA
PĘCHERZA MOCZOWEGO



DALSZA WIELOLETNIA OBSERWACJA



WLEWKI

DOPĘCHERZOWE

Z

CHEMIOTERAPEUTYKU

(DOXORUBICYNA,

MITOMYCYNA

C,

TIOTEPA)

LUB

IMMUNOTERAPIA DOPĘCHERZOWA (BCG)

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



LECZENIE RAKA PĘCHERZA MOCZOWEGO



NACIEKAJĄCEGO WARSTWĘ MIĘŚNIOWĄ ŚCIANY PĘCHERZA
MOCZOWEGO



RADYKALNE WYCIĘCIE PĘCHERZA MOCZOWEGO



WYŁONIENIE MOCZOWODÓW NA SKÓRĘ – URETEROCUTANEOSTOMIA



WSZCZEPIENIE MOCZOWODÓW DO WSTAWKI JELITOWEJ – CONDUIT



SZCZELNY ZBIORNIK JELITOWY



ZASTĘPCZY PĘCHERZ JELITOWY

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



RAK GRUCZOŁU KROKOWEGO



11 % RAKÓW WŚRÓD MĘŻCZYZN W

EUROPIE



OBJAWY : ZABURZENIA W ODDAWANIU

MOCZU, CZĘSTO POWODOWANE PRZEZ
WSPÓŁISTNIEJĄCY ŁAGODNY ROZROST
STERCZA, BÓLE KOSTNE JAKO OBJAW
CHOROBY PRZERZUTOWEJ



CZYNNIKI RYZYKA : DIETA BOGATA W

TŁUSZCZE ZWIERZĘCE, ALKOHOL,
NISKIE SPOŻYCIE WARZYW, OWOCÓW,
WITAMINY E, SELENU, POMIDORÓW

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-

PŁCIOWEGO



RAK JĄDRA



1 DO 1,5 % NOWOTWORÓW WŚRÓD MĘŻCZYZN



NAJCZĘŚCIEJ MŁODZI MĘŻCZYŻNI W 3 I 4 DEKADZIE
ŻYCIA



OBJAWY

MIEJSCOWE

TO

NAJCZĘŚCIEJ

JEDNOSTRONNE NIEBOLESNE POWIĘKSZENIE SIĘ
JĄDRA, BÓL MOSZNY, GINEKOMASTIA, ZAPALENIE
JĄDRA I NAJĄDRZA JAKO MASKA NOWOTWOROWA



OBJAWY OGÓLNE ZALEŻNE OD PRZERZUTÓW TO



SPADEK MASY CIAŁA I OGÓLNE OSŁABIENIE, BÓLE
W JAMIE BRZUSZNEJ, GUZ W ŚRÓDBRZUSZU,
GINEKOMASTIA,

POWIĘKSZENIE

WĘZŁÓW

CHŁONNYCH NADOBOJCZYKOWYCH

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



NOWOTWORY JĄDRA



GUZY ZARODKOWE ZŁOŚLIWE 96-97 %



NASIENIAKI



NOWOTWOTY NIENASIENIAKOWATE



RAK ZARODKOWY TYP DOROSŁYCH



PŁODZIAK



RAK ZARODKOWY TYP DZIECIĘCY



NABŁONIAK KOSMÓWKOWY



POTWORNIAK



NOWOTWORY WYWODZĄCE SIĘ Z KOMÓREK
SZNURÓW PŁCIOWYCH



GUZ Z KOMÓREK LEYDIGA



GUZ Z KOMÓREK SERTOLIEGO

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO

CZYNNIKI ETIOLOGICZNE NOWOTWORÓW JĄDRA

NIEZSTĄPIENIE JĄDRA

WIEK CHOREGO

URAZ JĄDRA, ZAKAŻENIE

ZABURZENIA HORMONALNE

CZYNNIKI GENETYCZNE

ZABURZENIA ROZWOJOWE JĄDRA

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



LECZENIE RAKA JĄDRA



WYCIĘCIE JĄDRA WRAZ Z POWRÓZKIEM NASIENNYM
PRZEZ

KANAŁ

PACHWINOWY

POPRZEDZONE

OZNACZENIEM MARKERÓW NOWOTWOROWYCH W
SUROWICY : AFP, BETA hCG



NASIENIAKI – NAPROMIENIANIE ZAOTRZEWNOWYCH
WĘZŁÓW CHŁONNYCH



NIENASIENIAKI – RADYKALNE WYCIĘCIE WĘZŁÓW
CHŁONNYCH

POZAOTRZEWNOWYCH,

CHEMIOTERAPIA

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



KAMICA UKŁADU MOCZOWEGO



CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA 5-20 % POPULACJI



KLASYCZNE CZYNNIKI RYZYKA



CORAZ WIĘKSZE ZNACZENIE CHORÓB NALEŻĄCH
DO ZESPOŁU METABOLICZNEGO



ISTOTNY CZYNNIK RYZYKA ROZWOJU CHORÓB
UKŁADU

SERCOWO-NACZYNIOWEGO

–

NADCIŚNIENIA

TĘTNICZEGO

I

CHOROBY

NIEDOKRWIENNEJ SERCA, NIEWYDOLNOŚCI NEREK



DUŻA SKŁONNOŚĆ DO NAWROTÓW



CIĄGLE ŁATWIEJ USUNĄĆ ZŁÓG, NIŻ ZAPOBIEC
JEGO POWSTANIU

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-

PŁCIOWEGO



POWSTAWANIE

ZŁOGÓW

W

DROGACH

MOCZOWYCH



PRZESYCENIE MOCZU SUBSTANCJAMI ZDOLNYMI DO
KRYSTALIZACJI



NIEDOBÓR

LUB

UPOŚLEDZENIE

CZYNNOŚCI

SUBSTANCJI

HAMUJĄCYCH

KRYSTALIZACJĘ

–

INHIBITORÓW LITOGENEZY



CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE KRYSTALIZACJI



MAŁA OBJĘTOŚĆ MOCZU



ZWIĘKSZONE WYDALANIE



KWASU MOCZOWEGO – HIPERURYKOZURIA



WAPNIA – HIPERKALCIURIA



SZCZAWIANÓW – HIPEROKSALURIA



FOSFORANÓW – HIPERFOSFATURIA

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE KRYSTALIZCJI - C.D.



NISKIE pH MOCZU – UŁATWIA TWORZENIE SIĘ ZŁOGÓW
CYSTYNOWYCH I MOCZANOWYCH



WYSOKIE pH MOCZU – UŁATWIA TWORZENIE SIĘ ZŁÓGÓW
FOFORANOWO-WAPNIOWYCH



ZAKAŻENIE UKŁADU MOCZOWEGO I ZASTÓJ MOCZU



WADY UKŁADU MOCZOWEGO ( NERKA GĄBCZASTA,
NERKA TORBIELOWATA, PODKOWIASTA, PODWÓJNA,
NADMIERNIE RUCHOMA, PRZEMIESZCZONA)

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



CZYNNIKI HAMUJĄCE KRYSTALIZACJĘ



DROBNOCZĄSTECZKOWE – NIEORGANICZNE



MAGNEZ



CYTRYNIANY



PIROFOSFORANY

WIELKOCZĄSTECZKOWE – ORGANICZNE

UROMODULINA – BIAŁKO TAMMA-HORSFALLA
NEFROKALCYNA
OSTEOPONTYNA
GLIKOZAMINOGLIKANY

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



SKŁAD

CHEMICZNY

I

CZĘSTOŚĆ

WYSTĘPOWANIA



SZCZAWIAN WAPNIA

40 %



FOSFORAN WAPNIA (ZASADOWY)

7-10 %



FOSFORAN WAPNIA (KWAŚNY)

1 %



FOFORAN MAGNEZOWO-AMONOWY

5-10 %



KWAS MOCZOWY

5 %



CYSTYNA

2 %



SZCZAWIAN + FOSFORAN WAPNIA 30-40 %



MOCZAN + SZCZAWIAN WAPNIA

5 %

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



ZWIĘKSZONE RYZYKO ROZWOJU KAMICY NERKOWE

J



WYSTĘPOWANIE KAMICY U BLISKICH KREWNYCH



PRACA W ŚRODOWISKU SUCHYM I GORĄCYM



PRZEBYWANIE W KLIMACIE TROPIKALNYM



OKREŚLONE ZACHOWANIA DIETETYCZNE



MAŁA OBJĘTOŚĆ SPOŻYWANYCH PŁYNÓW



DIETA

UBOGOWAPNIOWA

–

GŁÓWNIE

KAMICY

SZCZAWIANOWEJ – ZALECANE MIN. 4 G WAPNIA/DOBĘ



DIETA BOGATOBIAŁKOWA



DIETA BOGATOSODOWA



NAPOJE ZAKWASZANE KWASEM ORTOFOSFOROWYM – COCA-
COLA, SOK GREJPFRUTOWY, JABŁKOWY I POMIDOROWY



DUŻE ILOŚCI SZCZAWIANÓ ZAWIERAJĄ: CZEKOLADA ,
ORZECHY, RABARBAR, SZPINAK, TRUSKAWKI

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



CHOROBY PRZEBIEGAJĄCE Z HIPERKALCIURIĄ



PIERWOTNA NADCZYNNOŚĆ PRZYTARCZYC



CHOROBY

ZIARNINIAKOWE

(GRUŹLICA,

SARKOIDOZA,

NIEKTÓRE CHŁOMIAKI)



NOWOTWORY – GŁÓWNIE Z PRZERZUTAMI



KWASICA CEWKOWA



IDIOPATYCZNA

HIPERKALCIURIA

(ABSORPCYJNA,

RESORPCYJNA LUB NERKOWA)

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



CHOROBY PRZEBIEGAJĄCE Z HIPERURYKEMIĄ



DNA MOCZANOWA



CHOROBY NOWOTWOROWE- GŁÓWNIE W

CZASIE CHEMIOTERAPII



DIETA BOGAROPURYNOWA – ZAWIERAJĄCA

PODROBY, RYBY, OWOCE MORZA, GROCH I
SOCZEWICĘ



OBNIŻENIE pH MOCZU < 5,5 – PRZEWLEKŁE

BIEGUNKI POWODUJĄCE UTRATĘ ZASAD



CHOROBY

NALEŻĄCE

DO

ZESPOŁU

METABOLICZNEGO

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



CHOROBY PRZEBIEGAJĄCE Z HIPEROKSALURIĄ



DIETA BOGATOSZCZAWIANOWA



PRZYJMOWANIE

NADMIERNYCH

ILOŚCI

WITAMINY C



DIETA UBOGOWAPNIOWA



CHOROBY

ZAPALNE

JELIT

–

CHOROBA

LEŚNIOWSKIEGO-CROHNA,

WRZODZIEJĄCE

ZAPALENIE JELITA GRUBEGO



POOPERACYJNY ZESPÓŁ „KRÓTKIEGO JELITA”



PRZEWLEKŁA ANTYBIOTYKOTERAPIA

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



ZAKAŻENIE UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



ZAKAŻENIE

BAKTERIAMI

WYTWARZAJĄCYMI

UREAZĘ ( PROTEUS SP. , KLEBSIELLA SP. ,
PSEUDOMONAS SP. ) PROWADZI DO ROZPADU
MOCZNIKA I ALKALIZACJI MOCZU, POWODUJĄC
WYTRĄCANIE

KRYSZTAŁÓW

FOSFORANU

AMONOWO-MAGNEZOWEGO

–

ZŁOGI

STRUWITOWE INACZEJ „KAMIENIE INFEKCYJNE”



NIEMOŻLIWE

WYJAŁOWIENIE

MOCZU

BEZ

CAŁKOWITEGO USUNIĘCIA ZŁOGÓW

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



KAMICA NERKOWA JAKO CHOROBA

OGÓLNOUSTROJOWA



CHORZY NA CUKRZYCĘ TYPU II



ROZPOZNANY ZESPÓŁ METBOLICZNY



CHORZY „TYLKO” OTYLI

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



KAMICA UKŁADU MOCZOWEGO



KAMICA NERKOWA



KAMICA MOCZOWODU



KAMICA PĘCHERZA MOCZOWEGO

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



KAMICA NERKOWA



KAMIENIE NERKOWE NIE POWODUJĄCE

ZASTOJU MOCZU MOGĄ POWODOWAĆ
STAŁE BARDZO DOKUCZLIWE BÓLE W
OKOLICY LĘDŹWIOWEJ



KAMICA

MIEDNICZKI

NERKOWEJ

:

KRWIOMOCZ MIKROSKOPOWY, BÓLE W
OKOLICY LĘDŹWIOWEJ

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



KAMICA MOCZOWODU



OBJAWY : BÓL O TYPIE KOLKI NERKOWEJ( BÓL

OKOLICY LĘDŹWIOWEJ Z PROMIENIOWANIEM
WZDŁUŻ PRZEBIEGU MOCZOWODU) W
POŁĄCZENIU Z KRWIOMOCZEM (MIKRO- LUB
MAKROSKOPOWYM), WSPÓŁISTNIEJĄCE
GORĄCZKA I DRESZCZE MOGĄ ŚWIADCZYĆ O
ROZWOJU POSOCZNICY CZYLI ZAKAŻENIA
UOGÓLNIONEGO, W PRZYPADKACH JEDYNEJ
CZYNNOŚCIOWO SPRAWNEJ NERKI CAŁKOWITE
ZATKANIE MOCZOWODU POWODUJE BEZMOCZ

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



KAMICA PĘCHERZA MOCZOWEGO



PIERWOTNA – CZĘSTOŚĆ W EUROPIE BARDZO
MAŁA



WTÓRNA

–

ZABURZENIA

OPRÓŻNIANIA

SIĘ

PĘCHERZA MOCZOWEGO ( ŁAGODNY ROZROST
GRUCZOŁU

KROKOWEGO,

ZABURZENIA

NEUROGENNE

OPRÓŻNIANIA

PĘCHERZA

MOCZOWEGO ) Z ZALEGANIEM MOCZU, CZĘSTO W
KOMBINACJI Z PRZEWLEKŁĄ INFEKCJĄ W DROGACH
MOCZOWYCH,

CHORZY

DŁUGOTRWALE

CEWNIKOWANI – ŁUSKI ODCEWNIKOWE

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



ŁAGODNY ROZROST GRUCZOŁU KROKOWEGO



LUTS

(

LOWER

URINARY

TRACT

SYMPTOMS ) – OBJAWY ZE STRONY
DOLNYCH

DRÓG

MOCZOWYCH

-

MANIFESTACJA BPH



LUTS U PONAD 30% MĘŻCZYZN W WIEKU

PONAD 65 LAT

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



ZAKAŻENIA DRÓG MOCZOWYCH



NAJCZĘSTSZY PATOGEN : ESCHERICHIA

COLI



ZNAMIENNA BAKTERIURIA ≥ 10 ⁵ CFU



POJEDYNCZE

CEWNIKOWANIE

AMBULATORYJNE PROWADZI DO ZAKAŻENIA
DRÓG

MOCZOWYCH

W

1-2

%

PRZYPADKÓW



STAŁE CEWNIKOWANIE Z OTWARTYM

SYSTEMEM DRENAŻU ( BEZ ZASTAWKI )
PROWADZI DO ZAKAŻENIA W PRAWIE
100% PRZYPADKÓW W CIĄGU 3-4 DNI

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



ZAKAŻENIA DRÓG MOCZOWYCH



NIEPOWIKŁANE ZAKAŻENIE DOLNYCH DRÓG
MOCZOWYCH

(

ZAPALENIE

PĘCHERZA

MOCZOWEGO )



NIEPOWIKŁANE ODMIEDNICZKOWE ZAPALENIE
NEREK



POWIKŁANE ZAKAŻENIE DRÓG MOCZOWYCH Z
LUB BEZ ODMIEDNICZKOWEGO ZAPALENIA NEREK



POSOCZNICA NERKOPOCHODNA



ZAPALENIE CEWKI MOCZOWEJ



ZAPALENIE GRUCZOŁU KROKOWEGO, JĄDRA I
NAJĄDRZA

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



ZAKAŻENIA DRÓG MOCZOWYCH



U 20-40 % KOBIET Z BEOBJAWOWYM

BAKTERIOMOCZEM ROZWINIE SIĘ
ODMIEDNICZKOWE ZAPALENIE NEREK
PODCZAS CIĄŻY



LECZENIE

BEZOBJAWOWEGO

BAKTERIOMOCZU POWIĄZANEGO Z
CEWNIKOWANIEM

NIE

JEST

REKOMENDOWANE,

POZA

WYJĄTKOWYMI PRZYPADKAMI

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



METODY LECZENIA KAMICY MOCZOWEJ



ZACHOWAWCZE –LITOLIZA – ROZPUSZCZANIE

ZŁOGÓW

MOCZANOWYCH

POPRZEZ

ZOBOJĘTNIENIE ODCZYNU MOCZU DO pH 6,5-
7,0 PO JEGO WYJAŁOWIENIU



ZABIEGOWE



PRZEDŁUŻONA LUB NAWRACAJĄCA KOLKA NERKOWA



OSTRE ZAKAŻENIE DRÓG MOCZOWYCH



UTRUDNIONY ODPŁYW MOCZU

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



CHIRURGIA OTWARTA



NEPHROLITHOTOMIA – NACIĘCIE MIĄŻSZU NERKI I
USUNIĘCIE ZŁOGU



PYELOLITHOTOMIA – NACIĘCIE MIEDNICZKI NERKI I
USUNIĘCIE ZŁOGU



URETEROLIOTHOTOMIA – NACIĘCIE MOCZOWODU I
USUNIĘCIE ZŁOGU



CYSTOLIOTHOTOMIA

–

NACIĘCIE

PĘCHERZA

MOCZOWEGO I USUNIĘCIE ZŁOGU

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



CHIRURGIA

LAPAROSKOPOWA

–

ODMIANA

CHIRURGII KLASYCZNEJ



ENDOSKOPIA MAŁOINWAZYJNA



PCNL – PRZEZSKÓRNE KRUSZENIE I USUNIĘCIE
ZŁÓGÓW

Z

UKŁADU

KIELICHOWO-

MIEDNICZKOWEGO NERKI



URETERORENOSKOPIA

–

WZIERNIKOWANIE

MOCZOWODU Z KRUSZENIEM I USUNIĘCIEM ZŁOGU



CYSTOLITHOTRYPSJA – PRZEZCEWKOWE KRUSZENIE
I USUNIĘCIE ZŁOGU Z PĘCHERZA MOCZOWEGO

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



URZĄDZENIA

DO

KRUSZENIA

ZŁOGÓW

–

LITOTYPTORY

ULTRADŹWIĘKOWE



PNEUMATYCZNE



ELEKTROHYDRAULICZNE



LASEROWE

ESWL – KRUSZENIE ZŁOGÓW W DROGACH
MOCZOWYCH FALĄ UDERZENIOWĄ GENEROWANĄ
POZAUSTROJOWO

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



PODSTAWOWE ZASADY PROFILAKTYKI KAMICY MOCZOWEJ



WYPIJANIE DUŻEJ ILOŚCI PŁYNÓW, TAK ABY OBJĘTOŚĆ
MOCZU WYNOSIŁA CO NAJMNIEJ 2 L/DOBĘ A GĘSTOŚĆ
WZGLĘDNA MOCZU NIE PRZEKRACZAŁA 1,010 G/L



PRZYJMOWANIE PŁYNÓW W CIĄGU CAŁEJ DOBY,
SZCZEGÓLNIE WIECZOREM I W NOCY – WÓWCZAS
NAJWIĘKSZE ZAGĘSZCZENIE MOCZU



ZREDUKOWANIE ILOŚCI SPOŻYWANEGO BIAŁKA
ZWIERZĘCEGO, SOKU JABŁKOWEGO I GREJPFRUTOWEGO



OGRANICZENIE SPOŻYCIA SOLI KUCHENNEJ



STOSOWANIE DIETY UBOGOSZCZAWIANOWEJ W
PRZYPADKU KAMIENI SZCZAWIANOWYCH



STOSOWANIE INHIBITORÓW LITOGENEZY – MAGNEZU,
CYTRYNIANÓW

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



PROFILAKTYKA KAMICY WAPNIOWEJ



OGRANICZENIE POKARMÓW MLECZNYCH, SOLI,
SŁODYCZY



WSKAZANE PRODUKTY ZBOŻOWE I WARZYWA



FILTRY DO UZDATNIANA WODY



MOCZOPĘDNE LEKI TIAZYDOWE – ZMNIEJSZENIE
ZAWARTOŚCI WAPNIA W MOCZU



OGRANICZENIE

SPOŻYCIA

SZCZAWIANÓW

I

TŁUSZCZÓW



WITAMINA B 6

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



PROFILAKTYKA KAMICY MOCZOWEJ



SKUTECZNE LECZENIE ZAKAŻEŃ UKŁADU

MOCZOWEGO NA PODSTAWIE POSIEWU Z

ANTYBIOGRAMEM

CHOROBY UKŁADU

MOCZOWO-

PŁCIOWEGO

SZKOLENIE SPECJALIZACYJNE

Z PIELĘGNIARSTWA CZĘŚĆ 3

ŁÓDŹ 13.02.2011

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



URAZ NERKI



1-5 % WSZYSTKICH URAZÓW



90-95 % URAZY TĘPE



WYPADKI KOMUNIKACYJNE



UPADKI Z WYSOKOŚCI



POTRĄCENI PIESZY



SPORTY KONTAKTOWE



GWAŁTOWNE DECELERACJE

5-10 % URAZY PENETRUJĄCE

POSTRZAŁY
RANY KŁUTE
PODCZAS WOJNY URAZY NERKI NAJCZĘSTSZE POŚRÓD URAZÓW NARZĄDÓW
MOCZOWO-PŁCIOWYCH, WIĘKSZOŚĆ TOWARZYSZĄCA URAZOM INNYCH NARZĄDÓW
JAMY BRZUSZNEJ

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



KLASYFIKACJA URAZÓW NERKI WEDŁUG AAST

(AMERICAN ASSOCIATION FOR THE SURGERY OF
TRAUMA)



I

STŁUCZENIE LUB NIEPOWIĘKSZAJĄCY SIĘ KRWIAK

PODTOREBKOWY



II

NIEPOWIĘKSZAJĄCY SIĘ KRWIAK OKOŁONERKOWY,

USZKODZENIE KORY < 1 CM GŁĘBOKOŚCI BEZ
WYNACZYNIENIA MOCZU



III USZKODZENIE KORY > 1 CM GŁĘBOKOŚCI BEZ
WYNACZYNIENIA MOCZU



IV USZKODZENIE SIĘGAJĄCE UKŁADU ZBIORCZEGO MOCZU
LUB USZKODZENIE TĘTNICY LUB ŻYŁY SEGMENTOWEJ Z
KRWIAKIEM



V ROZKAWAŁKOWANIE NERKI LUB ODERWANIE SZYPUŁY
NACZYNIOWEJ

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



SELEKCJA CHORYCH Z URAZEM NERKI



TĘPY URAZ Z KRWIOMOCZEM LUB KRWINKOMOCZEM I
NISKIM RR, GWAŁTOWNA DECELERACJA W WYWIADZIE,
TOWARZYSZĄCE ISTOTNE URAZY, URAZ PENETRUJĄCY
BRZUCHA LUB KLATKI PIERSIOWEJ Z KAŻDEGO STOPNIA
KRWIOMOCZEM WYMAGAJĄ BADANIA OBRAZOWEGO



TK Z LUB BEZ KONTRASTU U STABILNYCH
HEMODYNAMICZNIE CHORYCH



PACJENCI PODDANI PILNEJ LAPAROTOMII –
ŚRÓDOPERACYJNA UROGRAFIA

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



LECZENIE URAZU NERKI



ZACHOWAWCZE – WIĘKSZOŚĆ CHORYCH



LEŻENIE W ŁÓŻKU



NAWODNIENIE



ANTYBIOTYKOTERAPIA



OPERACYJNE



CHORZY NIESTABILNI HEMODYNAMICZNIE – SKURCZOWE RR < 90 mmHg



POWIĘKSZAJĄCY SIĘ LUB PULSUJĄCY KRWIAK OKOŁONERKOWY STWIERDZANY PODCZAS
LAPAROTOMII



ODERWANIE TĘTNICY NERKOWEJ LUB ZAKRZEPICA W JEDYNEJ NERCE

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



KOMPLIKACJE URAZU NERKI



KRWAWIENIE



ZAKAŻENIE



ROPIEŃ OKOŁONERKOWY



ZAKAŻENIE UOGÓLNIONE



PRZETOKA MOCZOWA



NADCIŚNIENIE



ZACIEK MOCZOWY



WODONERCZE



KAMICA



PRZEWLEKŁE ODMIEDNICZKOWE ZAPALENIE NERKI



PRZETOKA TĘTNICZO-ŻYLNA



TĘTNIAK RZEKOMY

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



URAZ MOCZOWODU



1 % WSZYSTKICH URAZÓW NARZĄDÓW MOCZOWYCH



75 % URAZ JATROGENNY W TYM 73 % URAZÓW
JATROGENNYCH PODCZAS ZABIEGÓW
GINEKOLOGICZNYCH



18 % URAZ TĘPY



7 % URAZ PENETRUJĄCY



74 % W DOLNYM ODCINKU

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



KLASYFIKACJA URAZÓW MOCZOWODU WEDŁUG AAS

T



I TYLKO KRWIAK



II USZKODZENIE < 50 % OBWODU



III USZKODZENIE > 50 % OBWODU



IV ZUPEŁNE ROZERWANIE Z DEWASKULARYZACJĄ
< 2 CM

V ZUPEŁNE ROZERWANIE Z DEWASKULARYZACJĄ
> 2 CM

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



LECZENIE URAZU MOCZOWODU



STOPIEŃ I, II – CEWNIK MOCZOWODOWY LUB PPN



STOPIEŃ III, IV, V CHIRURGICZNE



URETEROURETEROSTOMIA



TRASURETEROURETEROSTOMIA



PŁAT BOARIEGO



PSOAS HITCH



WSZCZEPIENIE JELITA



AUTOTRASNPLANTACJA

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



URAZ PĘCHERZA MOCZOWEGO



2 % URAZÓW JAMY BRZUSZNEJ WYMAGAJĄCYCH
LECZENIA CHIRURGICZNEGO



67-86 % URAZY TĘPE W TYM 90 % WYPADKI
KOMUNIKACYJNE



14-33 % URAZY PENETRUJĄCE



ZEWNĄTRZOTRZEWNOWE



WEWNĄTRZOTRZEWNOWE



70-97 % TĘPYM URAZOM PĘCHERZA TOWARZYSZĄ
ZŁAMANIA MIEDNICY
JATROGENNNY URAZ PĘCHERZA MOCZOWEGO
NAJCZĘSTSZY POŚRÓD URAZÓW NARZĄDÓW
MOCZOWO-PŁCIOWYCH PODCZAS ZABIEGÓW DOLNEJ
CZĘŚCI BRZUCHA

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



SKALA URAZÓW PĘCHERZA MOCZOWEGO



I

STŁUCZENIE, KRWIAK ŚRÓDŚCIENNY



II ZEWNĄTRZOTRZEWNOWE USZKODZENIE ŚCIANY
< 2 CM



III ZEWNĄTRZOTRZEWNOWE > 2 CM LUB
WEWNĄTRZOTRZEWNOWE < 2 CM USZKODZENIE
ŚCIANY PĘCHERZA



IV WEWNĄTRZOTRZEWNOWE USZKODZENIE
ŚCIANY PĘCHERZA > 2 CM



V WEWNĄTRZOTRZEWNOWE LUB
ZEWNĄTRZOTRZEWNOWEUSZKODZENIE ŚCIANY
PĘCHERZA OBEJMUJĄCE SZYJĘ LUB TRÓJKĄT
PĘCHERZA

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



MAKROSKOPOWY KRWIOMOCZ U 82 %

CHORYCH ZE ZNACZNYM URAZEM PĘCHERZA
MOCZOWEGO



LECZENIE URAZU PĘCHERZA MOCZOWEGO



TĘPEGO

ZEWNĄTRZOTRZEWNOWEGO – WIĘKSZOŚĆ TYLKO

PRZEZ DRENAŻ PĘCHERZA MOCZOWEGO



WEWNĄTRZOTRZEWNOWEGO – CHIRURGICZNE

PENETRUJĄCEGO

– PILNE CHIRURGICZNE

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



URAZ CEWKI MOCZOWEJ



CEWKI TYLNEJ – POWYŻEJ PRZEPONY MOCZOWO-
PŁCIOWEJ – TOWARZYSZY ZŁAMANIOM MIEDNICY,
GŁÓWNIE U OFIAR WYPADKÓW KOMUNIKACYJNYCH



4-19 % U MĘŻCZYZN



0-6 % U KOBIET

CEWKI PRZEDNIEJ – PONIŻEJ PRZEPONY MOCZOWO-

PŁCIOWEJ – PODCZAS STOSUNKU (ZŁAMANIE
PRĄCIA), URAZ PENETRUJĄCY LUB PRZEZ
UCISKAJĄCE PRZEDMIOTY ZAKŁADANE NA PRĄCIE

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



KLASYFIKACJA TĘPEGO URAZU CEWKI MOCZOWEJ
PRZEDNIEJ I TYLNEJ, POSTĘPOWANIE



I ROZCIĄGNIĘCIE - NIE WYMAGA LECZENIA



II STŁUCZENIE, III CZĘŚCIOWE ROZERWANIE CEWKI
PRZEDNIEJ LUB TYLNEJ – CYSTOSTOMIA NADŁONOWA
LUB CEWNIK DO PĘCHERZA MOCZOWEGO



IV ZUPEŁNE ROZERWANIE CEWKI PRZEDNIEJ, V ZUPEŁNE
ROZERWANIE CEWKI TYLNEJ – ZABIEG OTWARTY LUB
ENDOSKOPOWY, WCZESNY LUB ODROCZONY



VI ZUPEŁNE LUB CZĘŚCIOWE ROZERWANIE CEWKI
TYLNEJ Z TOWARZYSZĄCYM USZKODZENIEM SZYI
PĘCHERZA MOCZOWEGO LUB POCHWY – WCZSENY
ZABIEG OTWARTY

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



PRZYGOTOWANIE CHOREGO DO BADAŃ

DIAGNOSTYCZNYCH



UROGRAFIA DOŻYLNA, RTG PRZEGLĄDOWE JAMY
BRZUSZNEJ, PYELOGRAFIA ZSTĘPUJĄCA I
WSTĘPUJĄCA, CYSTOGRAFIA





NA CZCZO W DNIU BADANIA



ODPOWIEDNIA DIETA W DNIU POPRZEDZAJĄCYM BADANIE



PODAWANIE LEKÓW ZAPOBIEGAJĄCYCH WZDĘCIOM, NP.
ESPUMISAN

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



BADANIA ENDOSKOPOWE



URETHROSKOPIA – WZIERNIKOWANIE CEWKI
MOCZOWEJ



CYSTOSCOPIA – WZIERNIKOWANIE PĘCHERZA
MOCZOWEGO



URETEROSCOPIA – WZIERNIKOWANIE MOCZOWODU



PYELOSCOPIA – WZIERNIKOWANIE MIEDNICZKI
NERKOWEJ

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



NIEWYDOLNOŚĆ

NEREK

–

KAŻDE

OGRANICZENIE

ICH

CZYNNOŚCI,

PROWADZĄCE

DO

NADMIERNEGO

NAGROMADZENIA

W

ORGANIZMIE

PRODUKTÓW PRZEMIANY AZOTOWEJ



MIERNIKIEM OZNACZANE W SUROWICY KRWI

STĘŻENIA MOCZNIKA ( ZALEŻY , OBOK
WYDOLNOŚCI NEREK, OD ILOŚCI SPOŻYTEGO
BIAŁKA,

WYDOLNOŚCI

WĄTROBY

I

KATABOLIZMU ) ORAZ KREATYNINY ≤ 1,2
MG/DL

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK (ONN) – NAGŁE, ZAZWYCZAJ
ODWRACALNE ZAŁAMANIE SIĘ CZYNNOŚCI NEREK



PRZEDNERKOWA ONN : KRWAWIENIE, ODWODNIENIE, WYMIOTY,
BIEGUNKI, NIEDROŻNOŚĆ, OPARZENIA, ZAPALENIE OTRZEWNEJ,
ZAPALENIE TRZUSTKI, CUKRZYCA, WSTRZĄS ANAFILAKTYCZNY LUB
SEPTYCZNY, NIEWYDOLNOŚĆ SERCA, ZAWAŁ SERCA, OSTRY ZATOR
TĘTNICY PŁUCNEJ, ZATOR, ZWĘŻENIE ZAKRZEP TĘTNICY NERKOWEJ,
ROZWARSTWIAJĄCY TĘTNIAK AORTY



NERKOWA

ONN:

KRĄŻENIOWO-NIEDOKRWIENNA,

PRZY

PIERWOTNYCH SCHORZENIACH NERKOWO-MIĄŻSZOWYCH



ZANERKOWA ONN : OLIGOANURIA ZANERKOWA, ZASTÓJ
ZANERKOWY

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



PRZYCZYNY PRZESZKODY ZANERKOWEJ



NADPĘCHERZOWE: ZŁOGI, ZWĘŻENIE MOCZOWODU, GUZY
MOCZOWODU, SKRZEPY KRWI, UCISK MOCZOWODU PRZEZ
GUZ (SZYJKI MACICY, JAJNIKA, GRUCZOŁU KROKOWEGO,
PĘCHERZA MOCZOWEGO), ZWŁÓKNIENIE POZAOTRZEWNOWE,
KRWIAK ZAOTRZEWNOWY, URAZOWE USZKODZENIE
MOCZOWODU, PODWIĄZANIE MOCZOWODU, MARTWICA
BRODAWEK , UCISK PRZEZ POWIĘKSZONE WĘZŁY CHŁONNE,
TĘTNIAK AORTY



PĘCHERZOWE : RAK PĘCHERZA MOCZOWEGO I RAK
GRUCZOŁU KROKOWEGO



PODPĘCHERZOWE : ROZROST I RAK GRUCZOŁU KRKOWEGO,
ZWĘŻENIE SZYI PĘCHERZA MOCZOWEGO, ZŁOGI, SKRZEPY
KRWI, ZWĘŻENIE I RAK CEWKI MOCZOWEJ, STULEJKA,
ZASTAWKI CEWKI MOCZOWEJ, URAZOWE USZKODZENIA CEWKI
MOCZOWEJ

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



PRZEWLEKŁA

NIEWYDOLNOŚĆ

NEREK

–

NIEODWRACALNA,

ZAZWYCZAJ

POSTĘPUJĄCA

NIEWYDOLNOŚĆ

NEREK



SCHORZENIA KŁĘBUSZKOWE



SCHORZENIA CEWKOWO-ŚRÓDMIĄŻSZOWE



W

PRZYPADKACH

SCHORZEŃ

UKŁADOWYCH

:CUKRZYCA, TOCZEŃ RUMIENIOWATY UKŁADOWY,
ZAPALENIE

NACZYŃ,

ANEMIA

SIERPOWATA,

SZPICZAK MNOGI, SKROBIAWICA

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



CECHY ZESPOŁU MOCZNICOWEGO



NEUROLOGICZNE :ZMĘCZENIE, OSZOŁOMIENIE, ZABURZENIA MOWY,
SKURCZE,

SPLĄTANIE,

DEZORIENTACJA,

CZKAWKA,

ZESPÓŁ

NIESPOKOJNYCH NÓG



SERCOWO-NACZYNIOWE : MIAŻDŻYCA, KARDIOMIOPATIA



PŁUCNE : OBRZĘK PŁUC



ŻOŁĄDKOWO-JELITOWE

:

ANOREKSJA,

NUDNOŚCI,

WYMIOTY,

OWRZODZENIA, PUCHLINA BRZUSZNA



DERMATOLOGICZNE : SWĘDZENIA, ZWAPNIENIA, ZMIANY BARWNIKOWE



HEMATOLOGICZNE : NIEDOKRWISTOŚĆ, SKŁONNOŚĆ DO KRWAWIEŃ



ENDOKRYNOLOGICZNE:

WTÓRNA

NADCZYNNOŚĆ

PRZYTARCZYC,

HIPERLIPIDEMIA, ZANIK JĄDER, DYSFUNKCJA JAJNIKÓW, NIETOLERANCJA
GLUKOZY



OFTALMOLOGICZNE : ZWAPNIENIA SPOJÓWKOWE I ROGÓWKOWE



BADANIA LABORATORYJNE :HIPERKALIEMIA, ZWYŻKA SUBSTANCJI
AZOTOWYCH W SUROWICY KRWI – MOCZNIKA I KREATYNINY,
HIPERKALCEMIA, HIPERFOSFATEMIA

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



BIOPSJA NERKI



DIAGNOSTYCZNA



TERAPEUTYCZNA



TERMOABLACJA GUZA NERKI



NERKA JEDYNA



CHORZY ZDYSKWALIFIKOWANIU Z ZABIEGU
OPERACYJNEGO W ZNIECZULENIU OGÓLNYM

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



BIOPSJA NERKI DIAGNOSTYCZNA



POZWALA NA MIKROSKOPOWĄ OCENĘ MIĄŻSZU

NERKI



WSKAZANIA



PIERWOTNE KŁĘBUSZKOWE ZAPALENIE NEREK



WTÓRNE KŁĘBUSZKOWE ZAPALENIE NEREK



OSTRE ŚRÓDMIĄŻSZOWE ZAPALENIE NEREK



IZOLOWANY BIAŁKOMOCZ NIEZNANEGO
POCHODZENIA



IZOLOWANY KRWIOMOCZ NIEZNANEGO
POCHODZENIA



OCENA NERKI PRZESZCZEPIONEJ

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



BADANIA POPRZEDZAJĄCE BIOPSJĘ NERKI



OCENA WYDOLNOŚCI KRĄŻENIA I FUNKCJI NEREK – STĘŻENIE
KREATYNINY W SUROWICY KRWI



BADANIE OBRAZOWE – NAJCZĘŚCIEJ USG – OCENA
WIELKOŚCI I POŁOŻENIA NERKI



BIOPSJI NIE WYKONUJE SIĘ U OSÓB Z JEDYNĄ LUB DWOMA
ALE MAŁYMI NERKAMI



BARDZO RZADKO U KOBIET CIĘŻARNYCH



OCENA PRAMETRÓW KRZEPNIĘCIA KRWI

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



PRZYGOTOWANIE DO BIOPSJI NERKI



W DNIU POPRZEDZAJĄCYM PRZEPROWADZENIE

BIOPSJI NERKI WYKONUJE SIĘ SCYNTYGRAFIĘ
NEREK CELEM OKREŚLENIA PUNKTU WKŁUCIA
IGŁY BIOPSYJNEJ



BIOPSJA NERKI POD KONTROLĄ TK, USG



ZNIECZULENIE MIEJSCOWE



U DZIECI ZNIECZULENIE OGÓLNE

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



PRZEPROWADZENIE BADANIA



CZAS BADANIA 15-20 MINUT



UŁOŻENIE NA BRZUCHU



IGŁA BIOPSYJNA DO NERKI



AUTOMATY BIOPSYJNE



OD 1 DO 3 WYCINKÓW



U DZIECI, SZCEGÓLNIE MAŁYCH, BIOPSJA NERKI
METODĄ OTWARTĄ



OCENA PREPARATU W PRACOWNI
HISTOPATOLOGICZNEJ



MIKROSKOP ŚWIETLNY



MIKROSKOP IMMUNOFLUORESCENCYJNY



MIKROSKOP ELEKTRONOWY

CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



POWIKŁANIA BIOPSJI NERKI



PRZEJŚCIOWY KRWIOMOCZ



KRWIAK NERKI



KRWIAK OKOŁONERKOWY



ROPIEŃ NERKI

POSTĘPOWANIE W WYBRANYCH ZABURZENIACH

UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



KRWIOMOCZ



ROZPOZNANIE POLEKOWEGO KRWIOMOCZU TYLKO PO
WYKLUCZENIU OBECNOŚCI NOWOTWORU LUB KAMICY
UKŁADU MOCZOWEGO



ODSTAWIENIE

LUB

MODYFIKACJA

STOSOWANYCH

ANTYKOAGULANTÓW



ZWIĘKSZONA PODAŻ PŁYNÓW – WODA MINERALNA
NIEGAZOWANA W ILOŚCI OKOŁO 2 L / DOBĘ



POSTĘPOWANIE UZALEŻNIONE OD STOPNIA NASILENIA
KRWIOMOCZU, W PRZYPADKU TAMPONADY PĘCHERZA
MOCZOWEGO KONIECZNE CEWNIKOWANIE I EWAKUACJA
SKRZEPÓW

POSTĘPOWANIE W WYBRANYCH

ZABURZENIACH UKŁADU MOCZOWO-

PŁCIOWEGO



ZATRZYMANIE MOCZU



CEWNIKOWANIE PĘCHERZA MOCZOWEGO W
WARUNKACH GABINETU ZABIEGOWEGO, CEWNIK
FOLEYA NAJCZĘŚCIEJ 16-20 F, ODKAŻENIE UJŚCIA
ZEWNĘTRZNEGO

CEWKI

MOCZOWEJ,

STOSOWANIE JAŁOWEGO ŻELU UROLOGICZNEGO
CELEM ZNIECZULENIA MIEJSCOWEGO I LEPSZEGO
POŚLIZGU,

NARZĘDZIE

JEDNORAZOWE

LUB

JAŁOWE

RĘKAWICZKI

JEDNORAZOWE,

PRZY

NAPOTKANIU

OPORU

ODSTĄPIENIE

OD

CENIKOWANIA CELEM UNIKNIĘCIA USZKODZENIA
JATROGENNEGO CEWKI MOCZOWEJ

POSTĘPOWANIE W WYBRANYCH

ZABURZENIACH UKŁADU MOCZOWO-

PŁCIOWEGO



NIETRZYMANIE MOCZU



NIETRZYMANIE MOCZU Z PARCIA –

LECZENIE INFEKCJI DRÓG MOCZOWYCH



WYSIŁKOWE NIETRZYMANIE MOCZU –

LECZENIE OPERACYJNE PRZEZ
PODWIESZENIE CEWKI MOCZOWEJ



CEWNIK ZEWNĘTRZNY U MĘŻCZYZN



PIELUCHOMAJTKI



NIETRZYMANIE MOCZU Z PRZEPEŁNIENIA

-CEWNIKOWANIE PĘCHERZA MOCZOWEGO

POSTĘPOWANIE W WYBRANYCH ZABURZENIACH

UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



SKURCZOWE BÓLE PĘCHERZA MOCZOWEGO



USUNIĘCIE EWENTUALNEJ PRZYCZYNY -

KAMIENIA LUB CIAŁA OBCEGO Z PĘCHERZA
MOCZOWEGO



ZMNIEJSZENIE

OBJĘTOŚCI

BALONA

CEWNIKA

FOLEYA

U

PRZEWLEKLE

CEWNIKOWANYCH – WYSTARCZAJĄCA ILOŚC
TO OKOŁO 8 ML

POSTĘPOWANIE W WYBRANYCH

ZABURZENIACH UKŁADU MOCZOWO-

PŁCIOWEGO



NIEDROŻNOŚĆ CEWKI MOCZOWEJ



ZWĘŻENIE

CEWKI

MOCZOWEJ

–

ROZSZERZENIE

LUB

ENDOSKOPOWE

ROZCIĘCIE ZWĘŻENIA



USUNIĘCIE ZŁOGU Z CEWKI MOCZOWEJ



W

PRZYPADKU

NIEPOWODZENIA

UDROŻNIENIA

CEWKI

MOCZOWEJ

NADŁONOWE ODPROWADZENIE MOCZU
PRZEZ NAKŁUCIE PĘCHERZA MOCZOWEGO
- CYSTOFIX

POSTĘPOWANIE W WYBRANYCH ZABURZENIACH

UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



NIEDROŻNOŚĆ MOCZOWODÓW



USUNIĘCIE PRZESZKODY Z MOCZOWODU

NA DRODZE ZABIEGU ENDOSKOPOWEGO
LUB OPERACYJNEGO



W

PRZYPADKU

NIEPOWODZENIA

ODPROWADZENIE

MOCZU

POPRZEZ

PRZESKÓRNE

NAKŁUCIE

NERKI

I

WPROWADZENIE CEWNIKA DO UKM NERKI -
NEFROSTOMIA

POSTĘPOWANIE W WYBRANYCH ZABURZENIACH

UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO



MOCZNICA W PRZEBIEGU NIEWYDOLNOŚI

NEREK – LECZENIE NERKOZASTĘPCZE :



DIALIZOTERAPIA



PRZESZCZEP NERKI