Leki układu

oddechowego

Lek.med. Krzysztof Marosz

Lek.med. Magdalena Michalska

Leki Wykrztuśne



Przez swój mechanizm drażniący pobudzają

gruczoły oskrzelowe do wydzielania płynnej
wydzieliny,któą łatwiej usunąć w odruchu
kaszlowym niż lepką wydzielinę zapalną.
Dzielą się na różne grupy. Ze względu na ich
słabe działanie są stosowane w miesznkach,
które zawierają leki z różnych grup.

Efedryna



Sympatykomimetyk (pobudza receptory α

oraz β)



Zmniejsza przekrwienie błony śluzowej, dzięki

czemu zmniejsza powstawanie wydzieliny



Rozkurcza mięśnie gładkie



Działając na OUN poprawia samopoczucie

chorego



Stosując preparaty zawierające efedrynę (zw.

Tussipect) należy pamiętać o ludziach z
chorobami serca (zaburzenia rytmu serca)

Efedryna



Poprzez swoje pobudzające działanie na OUN

przypomina działanie amfetaminy, chociaż
jest ono słabsze



Przez to działanie produkty zawierające

efedrynę bywają nadużywane, a ich
przewlekłe stosowanie może prowadzić do
uzależnienia

Leki wykrztuśne o działaniu
odruchowym



Działanie polega na drażnieniu błony śluzowej

żołądka co powoduje wzrost wydzielania
wodnistego śluzu, przez gruczoły oskrzelowe



emetyna (korzeń wymiotnicy)



saponiny



kwas benzoesowy

Przeciwwskazane w chorobie wrzodowej żołądka

Leki wykrztuśne działające na gruczoły
oskrzelowe



Leki po podaniu doustnym wydzielają się przez

gruczoły oskrzelowe, pobudzając produkcje
wodnistego śluzu.

jodek potasu KJ



Cechuję się dużą skutecznością, lecz ma dużo
działań niepożądanych i nie można go łączyć z
innymi lekami



Dz. Niepożądane: obrzęk ślinianek, zaburzenia

żołądkowo-jelitowe, wyprysk skórny,
niedoczynność tarczycy

Leki wykrztuśne działające na gruczoły
oskrzelowe



Leki działające słabiej niż jodek potasu, ale

mające mniej działań niepożądanych



Kreozot



działa bardzo podobnie jak KJ, minusem jest

nieprzyjemny smak syropów go zawierających



Olejki eteryczne - sosnowy, miętowy,

eukaliptusowy, terpentynowy



stosowane jako cukierki, pastylki do ssania



słabo działają doustnie, dużo lepsze działanie

podczas inhalacji

Leki Sekretolityczne



Najczęściej upłynniają samą wydzielinę

zapalną. Zmniejszają zawartość mukoprotein
w wydzielinie dróg oddechowych. Obecnie leki
sekretolityczne (mukolityczne) jako bardziej
skuteczne i wykazujące mniej działań
niepożądanych są częściej podawane niż
klasyczne leki wykrztuśne

Leki mukolityczne



Acetylocysteina (ACC)



Bromheksyna (Flegamina)



Ambroksol (Mucosolvan, Deflegmin) –

metabolit bromheksyny



Stosowanie doustnie, dożylnie i w inhalacjach

Leki przeciwkaszlowe



Leki przeciwkaszlowe hamują odruch kaszlu,

ale nie likwidują jego przyczyny np. stanu
zapalnego. W obecności zapalnej wydzieliny w
drogach oddechowych zahamowanie kaszlu
może spowodować przejście zapalenia na
tkankę płucną. W takiej sytuacji należy
stosować leki wykrztuśne lub sekretolityczne.



Dzielimy je na działające ośrodkowo oraz

obwodowo

Leki przeciwkaszlowe o działaniu
ośrodkowym



Działają bezpośrednio na ośrodek oddechowy

w rdzeniu przedłużonym.



Najsilniej działającą tutaj grupą leków są

opioidy



Niebezpieczeństwo uzależnienia, tolerancji



Nieopioidowe leki przeciwkszalowe ośrodkowe

są dużo mniej skuteczne, ale wykazują dużo
mniej działań niepożądanych-
pentoksyweryna (TOCLASE)

Leki przeciwkaszlowe o działaniu
ośrodkowym



Morfina- stosowana tylko w przypadku

zagrożenia życia- np. uraz klatki piersiowej



Kodeina



Dekstrometorfan

Stosowane często w preparatach złożonych
(+lek p/bólowy, +p/gorączkowy, +efedryna)



Działania niepożądane: zaparcia,

nudności,wymioty, senność, działanie
euforyczne

Leki przeciwkaszlowe o działaniu
obwodowym



oxeladin



osłaniające rec. w błonie słuzowej gardła



śluzy roślinne, pektyny

Działają osłaniająco błony śluzowe. Skuteczność

znikoma.

Inne leki hamujące układ
oddechowy



barbiturany



blokery receptora H1



przeciwdepresyjne



etanol



benzodiazepiny (szczególnie w połączeniu

z alkoholem)

Doxapram

stymuluje ośrodek oddechowy



wskazania — pooperacyjna depresja ośrodka

oddechowego



przeciwwskazania — stan astmatyczny

przedawkowanie leków hamujących ośrodek

oddechowy