Podstawowe pojęcia

stosowane w

gastronomii

ŚRODKI SPOŻYWCZE

to substancje pochodzenia
zwierzęcego lub roślinnego oraz
ich mieszaniny niezbędne dla
organizmu ludzkiego. Mogą być
spożywane w stanie naturalnym
lub przetworzone.

SUROWCE

to środki spożywcze (materiały
wyjściowe), z których o
przetworzeniu otrzymuje się
półprodukty i produkty gotowe.

PÓŁPRODUKTY

środki spożywcze, które są
przygotowane do dalszej
obróbki m.in. Cieplnej.
Półproduktem jest także
niektóra żywność wygodna.

ŻYWNOŚĆ WYGODNA

to produkty spożywcze otrzymywane
w wyniku przetwarzania surowców z
wykorzystaniem operacji, zalecanych
przez dobrą praktykę technologiczną
(GMP), które nadają pożądaną
trwałość wyrobom i umożliwiają
szybkie przygotowanie z nich lub w
połączeniu z innymi przetworzonymi
składnikami bezpiecznych posiłków.

PRODUKTY (WYROBY
GOTOWE)

to środki spożywcze przeznaczone
do bezpośredniej konsumpcji.
Często mogą być równocześnie
surowce, np. owoce.
owoc – np. jabłko w pełni dojrzałe
przeznaczone w całości na deser
owoc – np. jabłka jako surowiec do
sporządzenia kompotu.

POTRAWA

to

wyrób kulinarny przeznaczony

do bezpośredniej konsumpcji.

POSIŁEK

to zestaw potraw lub produktów
żywnościowych spożywczych w
określonych porach dnia
(śniadanie, II śniadanie, obiad,
podwieczorek, kolacja).

MENU

to zestaw co najmniej trzech
dań ułożonych w harmonijną
całość. Menu jest propozycją
całego posiłku.

Przetworzone środki spożywcze

Np.:
 wędliny
 sery
 pieczywo

Naturalne środki

spożywcze:

Np.:
 mleko
 jaja
 warzywa
 owoce

Podział środków

spożywczych:

 ze względu na pochodzenie:
 roślinne
 mineralne (NaCl – sól)
 zwierzęce;
 ze względu na trwałość:
 trwałe
 nietrwałe;

 ze względu na skład

chemiczny:

 białkowe (np. mięso, ryby, wedliny)
 tłuszczowe (np. oleje roślinne,

masło)

 witaminowo – mineralne (np.

warzywa, owoce)

 węglowodanowe (np. pieczywo,

płatki kukurydziane, miód);



ze względu na stopień

przetworzenia:

 surowce (np. surowe ziemniaki na

frytki)

 półprodukty (np. surowe ziemniaki

pokrojone w słupki, przeznaczone na
frytki)

 wyroby gotowe (np. usmażone

pokrojone w słupki ziemniaki – frytki).