Metoda Phelpsa
Metoda edukacyjna
Metoda Phelpsa
Metoda edukacyjna
Autorem metody jest dr. Winthrop Phelps.
Lekarz zajmował się usprawnianiem
pacjentów z chorobą Little’a (mózgowe
porażenie dziecięce- MPDZ) w Baltimore
(USA) gdzie w 1937r. zorganizował dla tych
pacjentów Instytut Rehabilitacji oraz zajął się
szkoleniem lekarzy i terapeutów
specjalizujących się w tym zakresie.
Rys historyczny
Rys historyczny
Dr. Phelps nie zgadzał się z obowiązującym
do połowy lat 30. XX w. twierdzeniem, że
wszyscy pacjenci z ch. Little’a wykazują
cechy upośledzenia umysłowego i dlatego
nie ma sensu, ani możliwości usprawniać ich
funkcjonalnie. Lekarz uznał, że każde
dziecko zarówno zdrowe jak i chore
część czynności ruchowych opanowuje
w sposób automatyczny, niezależnie
od rozwoju psychicznego. Dodatkowo
autor metody uważał, że cechą
charakterystyczną rozwoju
dziecka jest zabawa i należy stwarzać
takie sytuacje, w której dzięki niej
dziecko rozwija się w sferze ruchowej
i psychicznej.
Twórca metody posługiwał się oceną siły
mięśniowej i sprawdzeniem możliwości
utrzymywania w wybranych pozycjach
wyjściowych. Autor zwracał też uwagę na
określenie możliwości funkcjonalnych,
tzw. „pięciu kończyn” dziecka: mowy,
kończyn górnych oraz dolnych.
Badanie
Badanie
mowa- uznana jest za najważniejszą
umiejętność osiąganą w kolejnych etapach
rozwoju człowieka, bez niej nie ma szans na
uzyskanie pełnej niezależności przez osoby
usprawniane
kończyny górne- szczególnie uwagę zwraca
się na ocenę części obwodowych; poprawna
praca kkg konieczna jest do samoobsługi nawet
w sytuacji, gdy chory zmuszony jest do
wykorzystywania wózka inwalidzkiego do
lokomocji
kończyny dolne
Ocena „pięciu
kończyn”
Ocena „pięciu
kończyn”
Cele metody
Cele metody
Głównym celem metody było przygotowanie
pacjenta do życia w warunkach rozwiniętej
cywilizacji i uczynienie go przydatnym dla
społeczeństwa. W początkowej fazie badania
próbowano więc ustalić, czy i jaki zawód
podopieczny będzie mógł w przyszłości wykonywać.
W przypadku, gdy negatywnie oceniono możliwość
uzyskania niezależności, celem było osiągnięcie
maksymalnej samoobsługi.
Jeśli jednak i ten cel nie był możliwy do osiągnięcia,
koncentrowano się na zapewnieniu choremu w
miarę spokojnego i szczęśliwego życia pod
kompetentną opieką opiekunów i osób
pomagających.
W. Phelps w oparciu o
badania M. E. Trainov
zmodyfikował i rozwinął
zasady treningu
mięśniowego bazujące
na wykorzystaniu
pełnych wzorców
ruchowych i
hamowaniu
odruchów
patologicznych.
Stosuje on 13 różnych
form ruchu.
Terapia
Terapia
Masaż- ma na celu utrzymanie
odpowiedniego napięcia mm; stosuje się u
dzieci zbyt słabych, by mogły ćwiczyć
samodzielnie
Ruch bierny- utrzymanie zakresu ruchomości
oraz tzw. „pamięci ruchowej”; wykorzystywany
jest we wszystkich rodzajach porażeń
dziecięcych
Ruch czynny wspomagany- stosowany przy
znacznym osłabieniu mm, przy braku
możliwości samodzielnego wykonywania
ruchów
Ruch czynny- wykonywany jest samodzielnie
przez pacjenta i stanowił podstawowy sposób
aktywności dnia codziennego
Ruch czynny oporowany- zwiększał siłę
mm, ale nie powinien być prowadzony do
całkowitego zmęczenia pacjenta
Ruch uwarunkowany- wywołanie
konkretnego ruchu w wyniku pobudzenia
odpowiednim ruchem i melodią; ruchy, teksty i
muzyka powinny być jak najbardziej
standardowy by przy zmianie terapeuty nie
zmieniać leczenia
Ruch automatyczny- celem jest wywołanie
skurczu określonego mm poprzez
zastosowanie oporu na inne, odległe części
ciała
Ruch kombinowany- stosuje się go po
opanowaniu czynności ruchowych
pojedynczego stawu; polega na ćwiczeniu
ruchu w sąsiednich stawach; wzorce te
przypominają czynności dnia codziennego
Odpoczynek- całego ciała lub
poszczególnych mm; w przypadku słabej
kontroli ustawienia głowy dopuszczano
używanie aparatu stabilizacyjnego
Rozluźnienie- wykorzystywano
farmakoterapię, muzykoterapię, zabiegi
fizykoterapeutyczne; stosowano również
ćwiczenia oporowe by rozluźnić mm (silne,
trwające 4-5sek napięcie mm z ich następczą
relaksacją); napięcia rozpoczynano od części
najbardziej sprawnych
Ćwiczenia równoważne- utrzymywanie
równowagi w wybranych pozycjach
wspomagane jednoczesnym napięciem
antagonistycznych względem siebie grup mm
Ćwiczenia ruchu naprzemiennego-
ćwiczenia naprzemiennych wzorców
ruchowych
Wyuczenie czynności dnia codziennego-
ćwiczenia samoobsługi, chwytu, chodu; zajęcia
prowadzone z terapeutą zajęciowym
Zdaniem Phelps’a ok. 70% usprawnianych
pacjentów wymaga zastosowania specjalnych
pomocy ortopedycznych. Dzieje się tak, gdyż
wykonywanie ruchów wyłącznie w pewnych
dostępnych dla dziecka zakresach powoduje
powstawanie zniekształceń strukturalnych.
Phelps uważał, że dzieci z objawami MPDZ wolniej
przyswajają materiał szkolny i dlatego powinny jak
najwcześniej zaczynać naukę w trakcie zajęć
grupowych, które przyśpieszały rozwój sfery
psychicznej, poprzez stały kontakt z otoczeniem
zewnętrznym.
Pomoce
ortopedyczne
Pomoce
ortopedyczne
Aparaty korekcyjne- korygowanie zniekształceń lub
zapobieganie ich występowaniu (np. krzesło do nauki
pisania)
Aparaty kontrolne (prowadzące)- np. kontrola
odstępu pomiędzy kkd w czasie chodu (m.in. narty
terapeutyczne)
Aparaty wspierające- przeznaczone dla kkd i części
tułowia wykorzystywane w pionizacji (np.
parapodium)
Gorsety i aparaty podtrzymujące- przeznaczone
dla kkg i poszczególnych części tułowia (gorsety
szyjne)
Inne pomoce mechaniczne- ułatwiające
wykonywanie prostych czynności samoobsługowych
(m.in. grubsze trzonki sztućców, różnorakie zabawki i
układanki)
Klasyfikacja pomocy
ortopedycznych ze względu na
cel zastosowania
Klasyfikacja pomocy
ortopedycznych ze względu na
cel zastosowania
Dziękuję za
uwagę!
=)
Milena Jędrzejewska gr. IIAb
Dziękuję za
uwagę!
=)
Milena Jędrzejewska gr. IIAb