BA
DA
NI
A
RY
NK
OW
E
B
A
D
A
N
I A
J
A
K O
Ś
C
I O
W
E
Jakub Pasterz
Małgorzata Licznerska
Dominik Jankowski
Ewelina Kulesza
Towaroznawstwo, rok III,
gr.3
WSTĘP
Rynek nie jest strukturą stałą, więc dzięki
przeprowadzonym badaniom można zbadać jego
aktualny stan, oszacować możliwości rozwoju,
zaobserwować, jakie zjawiska występują w
danym czasie i dlaczego do nich dochodzi. To
bardzo ważne, ponieważ kontrolowanie sytuacji
na rynku pozwala zarządowi firmy realizować
nowe rozwiązania, dzięki którym firma może się
rozwijać i rozrastać.
BADANIA RYNKOWE
Badania rynkowe są częścią badań marketingowych i głównym obszarem
ich zainteresowań jest konsument, jego preferencje a także szeroko pojęta
sytuacja na rynku, włącznie z takimi jej wyznacznikami jak popyt, ceny,
podaż, dystrybucja i konkurencja.
Prowadzenie takich badań zawsze działa na korzyść zlecającego
je
przedsiębiorstwa,
ponieważ
polepsza
jego
pozycję
konkurencyjną. Ponadto jest wysoce zalecane przez normy ISO
9000. W badaniach tego typu wykorzystuje się metody badawcze
zaczerpnięte z psychologii, socjologii badań opinii publicznej.
Dają one wiarygodne wyniki jeśli chodzi o poruszane w nich
zagadnienia.
RÓŻNICE
:
BADANIA JAKOŚCIOWE
Badania prowadzące do odpowiedzi na pytanie "jak?", Dlaczego?
Ich zadaniem jest poznanie, opis, wyjaśnienie różnorodności badanego
zjawiska, a nie analiza częstości jego występowania, prowadzą do
zebrania
danych
jakościowych;
podstawowe
cechy:
wyniki
przedstawiane są w formie opisowej, wyników nie można przenosić na
populację badaną, są właściwe tylko konkretnej grupie badawczej,
narzędzie badawcze jest elastyczne, badacz, moderator ma wpływ na
badaną grupę, interpretacja wyników ma bardziej subiektywny
charakter, realizowane na mniejszej liczbie uczestników badania, maja
charakter bardziej kreatywny i twórczy; do najbardziej popularnych
technik jakościowych zaliczamy: indywidualny wywiad pogłębiony IDI,
zogniskowany wywiad grupowy FGI, wywiad swobodny, obserwacja
uczestnicząca, techniki projekcyjne.
BADANIA JAKOŚCIOWE - CECHY
skoncentrowanie na poznaniu, opisie, wyjaśnianiu
różnorodności zjawisk, a nie na diagnozie częstości ich
występowania;
wykorzystanie w charakterze informatorów
pojedynczych osób lub małych grup dobranych w sposób
celowy podporządkowany wąskiemu zwykle tematowi
badawczemu;
użycie niewystandaryzowanych narzędzi badawczych
ogólnego scenariusza wywiadu, elastycznych reguł
dyskusji, indywidualnej obserwacji;
podejmowanie pytań o charakterze eksploracyjnym, koncentracja na
niewymiernych zagadnieniach badawczych na wyjaśnianiu motywacji,
postaw i zachowań, ujawnianiu ukrytych przekonań i emocji,
odkrywaniu repertuarów skojarzeń, odtwarzaniu stereotypów, wzorów
reagowania, oceniania, wyrażania myśli, etc.;
zaangażowanie specjalistycznej grupy badaczy o nastawieniu
psychologicznym bezpośrednich uczestników, obserwatorów,
animatorów badania;
brak standardowych metod analizy i interpretacji wyników bazowanie
na doświadczeniu, kapitale wiedzy, intuicji badaczy;
unikanie generalizacji rezultatów badania - formułowania wniosków
ogólnych, dotyczących całej populacji.
RODZAJE BADAŃ JAKOŚCIOWYCH
IDI - indywidualny wywiad pogłębiony, przeprowadzany z
jedną osobą. Metoda polegająca na uzyskaniu
interesujących nas danych w trakcie indywidualnej i
bezpośredniej rozmowy z respondentem. Jest to rodzaj
wywiadu pogłębionego w trakcie, którego ankieter
zadaje określony rodzaj pytań, by uzyskać interesujące
go informacje. Metoda ta pozwala na pewną swobodę
wypowiedzi. Celem jest poznanie postaw, wrażeń,
motywów kierujących działaniami respondenta. Ma
znacznie dłuższy czas trwania niż wywiady ankietowe,
jednak pozwala na uzyskanie bardziej pogłębionych
odpowiedzi.
FGI - zogniskowany wywiad grupowy, tzw. fokus.
Przeprowadzany jednocześnie z kilkoma osobami przy użyciu
technik projekcyjnych. Polega na przeprowadzeniu wywiadu,
według określonego scenariusza, z większą liczbą osób.
Zazwyczaj liczba osób wynosi 6-12. Jednak wyróżnia się
zogniskowane wywiady grupowe z mniejszymi grupami (m.in.
diady, wywiady rodzinne, triady). W wywiadach
zogniskowanych stosuje się szeroko pojęte techniki
projekcyjne, których wykorzystanie ma pomóc w pełniejszym
zebraniu interesujących danych. Zogniskowane wywiady
grupowe mają zastosowanie dla badań wizerunku marki,
zachowań konsumenckich oraz skuteczności reklamy.
Eksperyment - badanie w warunkach pozwalających na stałą kontrolę
jego przebiegu.
Obserwacja - obserwowanie występowania danego zjawiska.
Desk Research - analiza materiałów zastanych, dokumentów, stron
www, materiałów archiwalnych. Metoda stosowana dla określenia m.in.:
analizy potencjału rynku oraz analizy konkurencji.
Badania jakościowe stanowią zwykle pierwszy etap
poznawania zjawisk, idei przed podjęciem próby ich
ilościowej diagnozy.
Są też sposobem wyjaśniania zagadnień, które wymykają
się konwencjonalnym metodom badawczym, nie dają się
poznać za pomocą pytań bezpośrednich.
Najpopularniejsze techniki badań jakościowych to
zogniskowane
wywiady
grupowe
(tzw.
dyskusje
fokusowe),
swobodne
i
pogłębione
wywiady
indywidualne, obserwacje uczestniczące.
Pojęcie "jakościowe" pociąga za sobą nacisk na
procesy i znaczenia, które nie podlegają ścisłym
rygorom badania i mierzenia w znaczeniu ilościowym.
Badacze wykorzystujący metody jakościowe
podkreślają społeczne konstruowanie rzeczywistości,
bliskie relacje pomiędzy badaczem a przedmiotem
badań i uwarunkowania sytuacyjne, które wywierają
wpływ na wyniki badań. Poszukują oni odpowiedzi na
pytania dotyczące tego, jak rzeczywistość społeczna
jest kształtowana i jak nadawane jest jej znaczenie
PRZEPROWADZENIE BADANIA RYNKU NIE MUSI BYĆ
KOSZTOWE ANI CZASOCHŁONNE. ISTNIEJE WIELE
SPOSOBÓW, DZIĘKI KTÓRYM MOŻEMY ZBIERAĆ
INFORMACJE, PRAKTYCZNIE ZA DARMO, NP.:
Zadnie pytania na blogu,
Zadnie pytania na serwisach
społecznościowych (np. facebook),
Przeglądanie for internetowych,
Przeprowadzenie ankiety,
„miej oczy i uszy otwarte”, czyli
słuchanie opinii innych.
PODSUMOWANIE
Firma, która nie prowadzi badań rynku, praktycznie nie ma szans na rozwój.
Zorientowanie się w sytuacji pozwala zapobiec problemom i umożliwia
opracowanie korzystnej strategii, prowadzącej do satysfakcji, rozbudowy i
zysków.
Poszczególne rodzaje analizy dostosować należy oczywiście do potrzeb,
ponieważ nie warto wykonywać takich badań rynku, które są w danej
sytuacji zbędne bądź doprowadzą do niewymiernych rezultatów.
Każdy rodzaj badań to konieczność innego
podejścia do sprawy – tylko część można więc
przeprowadzić samodzielnie, część wymaga
skorzystania z pomocy specjalizujących się
w analizach firm.
o
Badania rynkowe w praktyce, Paul
Hague, Nick Hague, Carol-Ann Morgan,
Wydawnictwo Helion 2005
o
Gilbert A. Churchill (2002), Badania
marketingowe w praktyce. Podstawy
metodologiczne, Warszawa PWN,
o
http://ardeum.pl/
DZ
IĘ
KU
JE
M
Y!