Część II. Zachowania w
grupie
5. Grupa i jej wpływ na zachowania
Izabela Wyrzykowska gr. L
Grupa – dylematy
definicyjne
Grupa – wszelki zbiór osób,
które stają się całością ze
względu na stosunki zachodzące
pomiędzy jej członkami.
Grupa pierwotna odznacza się
ścisłym zespoleniem jednostek poprzez
stosunki osobiste i współpracę.
Cechy grupy pierwotnej:
Względna trwałość,
Bezpośrednie kontakty
Mała liczebność
Niewyspecjalizowany charakter
kontaktów,
Względna zażyłość uczestników
Ch. Cooley
Grupa – pewna liczba osób, które
komunikują się ze sobą wzajemnie w
jakimś okresie czasu, przy czym jest ich
wystarczająco niewiele; tyle, żeby każda
osoba mogła się komunikować z innymi w
sposób bezpośredni.
G. C Homans
Grupa społeczna – jest to pewna ilość
osób (najmniej trzy) i oddzielona od innych
zbiorowości wyraźną zasadą odrębności.”
J. Szczepański
Podsumowując:
•
Grupę tworzy układ min. 3 jednostek,
•
Członkowie wchodzą w interakcje,
•
Łączy je wspólny cel, do którego realizacji dążą,
•
Struktura
•
Odrębność
•
Tożsamość
•
Ośrodki skupienia i symbole
•
Względnie trwała łączność przestrzenna,
•
Poczucie więzi, wspólnoty w ramach pewnej
zbiorowości,
•
Wzajemne zależności,
•
Podobieństwo ważnych cech społecznych o
charakterze absolutnym,
•
Podobieństwo ważnych cech społecznych o
charakterze relatywnym,
Para – diada
Grupy trzyosobowe – triady
Wielkie grupy
Próżniactwo społeczne – skłonność
poszczególnych osób do zużywania
mniejszej ilości energii w pracy
kolektywnej niż w indywidualnej.
S. P. Robbins
Proces komunikowania
Duże grupy – rozbudowany
schemat komunikowania się
miedzy jej członkami.
Małe grupy – komunikowanie
się bezpośrednie.
Wielkie grupy - nie opierają się
na więzi personalnej każdego
członka z każdym
Podsumowując:
Małe
Duże
Bardziej spersonalizowane
Mniej spersonalizowane
Mniej stabilne
Bardziej stabilne
Struktura grupy to sposób podporządkowywania sobie
członków instytucji i podgrup. W skład wchodzą: podstawy
materialne, symbole, wartości, wzory zachowań.
Dezorganizacja grupy jest to zespół procesów składających
się z zjawisk społecznych i zachowań anormalnych, których
występowanie i intensywność zagraża kontynuacji procesów
życiowych grupy.
Grupy różnią się między sobą m.in.:
Wielkością
Typem więzi
Stopniem sformalizowania
struktury
Długością istnienia
Celami, jakie sobie stawiają
Rodzaje grup
Grupa odniesienia umożliwia
postrzeganie przez jednostkę
własnej pozycji społecznej w
relacji do jednostek należących
do innych grup społecznych.
Podział grup
odniesienia
Normatywne
Grupa odniesienia
audytoryjnego
porównawcze
Grupa odniesienia
normatywnego
Rola społeczna jednostki w
grupie to zespół norm, które
wyznaczają zachowania członków
grupy, zgodnych z oczekiwaniami
pozostałych członków grupy.
Z. Ziembiński
Interakcje w grupach celowych wg.
Balesa:
Solidaryzowani się z inna osobą,
Rozładowywanie napięcia emocjonalnego,
Wyrażanie zgody, bierne akceptowanie,
Dawanie sugestii,
Wyrażanie opinii,
Pytanie i prośby o informacje,
Pytanie o opinię, ocenę,
Pytanie, prośby o sugestie, o możliwe sposoby
działania,
Niezgadzanie się, bierne odrzucenie sugestii innych,
Ujawnianie napięcia emocjonalnego,
Ujawnianie antagonizmu,
Realizacja funkcji wychowawczej
grupy
Wpajanie światopoglądu
Wpajanie celów działania
Wpajanie środków
Ustalanie i wpajanie norm postępowania
Dostarczanie motywacji
Ustalenia i propagowanie wzoru
zachowania
Ocena i kontrola faktycznych zachowań
członków grupy
Stosowanie sankcji
Dynamika grupowa –
kształtowanie zaufania i spójności
Istotą dynamiki grupowej jest
obserwacja zachowań
uczestników pod kątem interakcji
i współdziałania z innymi
uczestnikami.
Fazy tworzenia się grupy
I faza – faza formowania się
(forming)
II faza - storming
III faza - norming
IV faza - performing
V faza - rozpad
Spójność grupy
Spoistość - siła pozytywnych
więzi interpersonalnych (np.
opartych na zaufaniu i sympatii).
Kreowanie spójności grupy
Kulturowe
Organizacyjne
Strukturalne
Korzyści płynące z wysokiego
poziomu spójności:
Ożywiona komunikacja
wewnętrzna
Pozytywne i przyjazne
nastawienie
Łatwiejsza kontrola i wpływ na
zachowania
Większa skuteczność w osiąganiu
celów
Satysfakcja
Dziedzina wiedzy praktycznej,
obejmuje:
Nacisk na badania empiryczne
Zainteresowania dynamiką
zjawisk i ich wzajemną
zależnością
Duże znaczenie dla wszystkich
dziedzin społecznych
Potencjalnej możliwości
zastosowania wyników
Dynamika grup
Reguły wyznaczające „właściwą”
w danej sytuacji reakcję
społeczną, umożliwiają określenie
„właściwego” sposobu
zachowania, dostarczają
członkom grupy układu
odniesienia, wzorca do którego
należy się dostosować. Standardy
takie nazywamy normami
społecznymi.
Przywódcy:
Zadaniowi
Socjoemocjonalni
Podejmowanie decyzji
Pełniejsza informacja i wiedza,
Większa rozmaitość poglądów
Trafniejsze decyzje
Wyższy stopień akceptacji
podjętych decyzji,
Większa skuteczność w
podejmowaniu decyzji
Generują większą liczbę
możliwości, są bardziej twórcze