GRZYBICZE

Zaoczna Policealna Szkoła „Cosinus III”

ELŻBIETA GARWACKA-CZACHOR

CHOROBY SKÓRY

GRZYBICE SKÓRY

Wyróżniamy trzy grupy grzybów

pasożytujących na skórze:



GRZYBY DROŻDŻOPODOBNE



DERMATOFITY



GRZYBY PLEŚNIOWE

GRZYBICE POWIERZCHOWNE

WYWOŁANE PRZEZ GRZYBY DROŻDŻOPODOBNE



Zakażenia drożdżakowe skóry i błon śluzowych są
dość powszechne

, określamy je jako kandydozy.



Dotyczą najczęściej okolic kolonizowanych przez
grzyby z rodzaju Candida takich jak jama ustna,
pochwa, fałdy skórne, mogą również dotyczyć wałów
okołopaznokciowych i paznokci, także (w przypadku
osób z zaburzeniami odporności) znacznych
obszarów skóry gładkiej, dalszych odcinków
przewodu pokarmowego i narządów wewnętrznych.



Przebieg choroby może być ostry i przewlekły.

GRZYBICE POWIERZCHOWNE

WYWOŁANE PRZEZ GRZYBY DROŻDŻOPODOBNE

Czynniki ogólne predysponujące do drożdżycy:



Niedobory żywieniowe,



Brak kwasu foliowego, żelaza, witamin (głównie wit. B),



Obniżenie odporności,



Chemioterapia i radioterapia,



Choroby ogólne i wyniszczające (cukrzyca, mocznica,
białaczka, choroby nowotworowe),



Leki , np. antybiotyki, leki immunosupresyjne,
kortykosteroidy, doustne środki antykoncepcyjne.

GRZYBICE POWIERZCHOWNE

WYWOŁANE PRZEZ GRZYBY DROŻDŻOPODOBNE

Czynniki miejscowe predysponujące do

drożdżycy:



Zła higiena jamy ustnej,



Zmniejszenie wydzielania śliny (np. choroba

Crohna),



Długotrwałe stany zapalne błony śluzowej,



Noszenie uzupełnień protetycznych (u 15-65%

osób noszących protezy zębowe rozwija się
postać przewlekła zanikowa),



Palenie tytoniu

KANDYDOZA BŁON ŚLUZOWYCH



KANDYDOZA JAMY USTNEJ

- rzekomobłoniasta ostra, czyli pleśniawki - białawe
naloty na języku, podniebieniu, dziąsłach, policzkach, po
usunięciu nalotu pojawia się żywoczerwony rumień z
nadżerkami, ból i uczucie pieczenia (u dzieci, chorych na
cukrzycę),
- rumieniowa ostra (zanikowa) - rozlane żywoczerwone
plamy, piekący ból, zanik brodawek liściastych
(antybiotykoterapia),
- przewlekła zanikowa – czerwone, przewlekle się
utrzymujące plamy, piekący ból (u osób noszących protezy
zębowe),
- rzekomobłonicza przewlekła – białoszare plamki otoczone
rumieniem, oporne na leczenie przeciwgrzybicze (AIDS)

KANDYDOZA BŁON ŚLUZOWYCH



ZAPALENIE KĄCIKÓW UST, CZYLI

ZAJADY

- mogą powstać jako zakażenie pierwotne,
ale najczęściej są następstwem kandydozy
jamy ustnej,
- objawia się stanem zapalnym w kącikach
ust, któremu towarzyszą pęknięcia
naskórka, rumień i strupy,
- ma przebieg przewlekły i bolesny,
- powstawaniu sprzyja częste oblizywanie
ust.

KANDYDOZA BŁON ŚLUZOWYCH



ZAPALENIE DROŻDŻAKOWE NARZĄDÓW

PŁCIOWYCH



częściej występuje u kobiet, zwłaszcza
ciężarnych,



obejmuje srom, pochwę, czasami także
wewnętrzną powierzchnię ud,



objawy to obrzęk i zaczerwienienie sromu,
białawe, serowate upławy, uporczywy świąd i
pieczenie,



leczenie polega na stosowaniu miejscowo i
ogólnie leków przeciwgrzybiczych.

KANDYDOZA SKÓRY



WYPRZENIA DROŻDŻAKOWE FAŁDÓW

SKÓRNYCH



występują w miejscach narażonych na działanie
wilgoci i otarcia ( w pachwinach, okolicy
podsutkowej, pośladkowej i pachowej),



są to zapalne, sączące ogniska rumieniowe,
czasami pokryte białawym nalotem, wyraźnie
odgraniczone od skóry zdrowej, towarzyszy im
maceracja i pękanie naskórka.

KANDYDOZA SKÓRY



KANDYDOZA PIELUSZKOWA

- zmiany zlokalizowane są w okolicach krocza i

pachwin, czyli miejscach przylegania pieluszki
(wilgoć, brak dostępu powietrza, drażniący
wpływ amoniaku),

- występują ostro zapalne zmiany rumieniowe,

towarzyszyć im mogą nadżerki i satelitarne
zmiany w postaci krostek,

- Podobne zmiany czasami występują u ludzi

starszych z nietrzymaniem moczu i stolca.

KANDYDOZA SKÓRY



KANDYDOZA MIĘDZYPALCOWA



częściej występuje w klimacie gorącym, u nas
rzadziej spotykana,



zdecydowanie częściej dotyczą
międzyprzestrzeni palcowych dłoni, częściej
chorują kobiety,



często współistnieje z kandydozą paznokci i
wałów okołopaznokciowych,



charakteryzuje się maceracją przestrzeni
międzypalcowych, z głębokimi i bolesnymi
pęknięciami oraz nadżerkami.

KANDYDOZA SKÓRY



KANDYDOZA PAZNOKCI I WAŁÓW
OKOŁOPAZNOKCIOWYCH
-

zdarza się dość często, częściej u kobiet niż mężczyzn,

najczęściej rozpoczyna się od zanokcicy, która

charakteryzuje się stanem zapalnym tkanek
otaczających paznokieć,

objawia się obrzękiem, zaczerwienieniem i bolesnością

wału okołopaznokciowego, towarzyszy im obecność
treści ropnej. Zmiany obejmują również płytkę
paznokciową, która jest matowa, brunatnożółta, a w
konsekwencji może dojść do jej zaniku,

może wystąpić jako choroba zawodowa np. u osób

zatrudnionych w przemyśle spożywczym.

KANDYDOZA SKÓRY



ZAPALENIE MIESZKÓW WŁOSOWYCH



w naszym klimacie występuje dość rzadko,

najczęściej dotyczy mężczyzn z owłosioną
skórą brody,



charakterystyczne są przymieszkowe grudki i
krosty występujące na skórze pleców, klatki
piersiowej i ramion, towarzyszy im uporczywy
świąd,



przypomina bakteryjne zapalenie mieszków
włosowych.

KANDYDOZA SKÓRY



ŁUPIEŻ PSTRY



występuje na całym świecie, u ludzi wszystkich ras, ma
charakter przewlekły i nawrotowy,



czynnikami sprzyjającymi rozwojowi łupieżu pstrego
są: otyłość, nadmierna potliwość, niedożywienie,
noszenie ciasnej, nieprzewiewnej odzieży oraz brak
higieny,



charakteryzuje się występowaniem plam lub plamek
koloru brązowego lub brunatnego z delikatnym
złuszczaniem, mających tendencję do zlewania się,



najczęściej lokalizuje się na skórze klatki piersiowej,
szyi, kończyn górnych.

DERMATOFITOZY

czyli tzw. GRZYBICE WŁAŚCIWE



Są to zakażenia grzybami z grupy

dermatofitów.



W zależności od środowiska w którym żyją

dzielimy je na:



antropofilne – żyją w organizmie człowieka,



zoofilne – żyją w organizmach zwierząt,



geofilne – występują w glebie.

Wszystkie one mogą wywołać zakażenie u

człowieka.

DERMATOFITOZY

czyli tzw. GRZYBICE WŁAŚCIWE



GRZYBICA STÓP



GRZYBICA DŁONI



GRZYBICA PACHWIN



GRZYBICA SKÓRY GŁADKIEJ



GRZYBICA OWŁOSIONEJ SKÓRY GŁOWY



GRZYBICA PAZNOKCI

GRZYBICA STÓP



Może wystąpić u wszystkich, szczególnie u

osób narażonych na wilgoć i wysoką
temperaturę (górnicy, sportowcy „stopa
atlety”) oraz u osób starszych.



Do zakażenia dochodzi poprzez używanie

cudzego obuwia, ręczników, poprzez
kontakt z dywanikami i wykładzinami
łazienkowymi, w klubach sportowych,
akademikach, hotelach, na pływalniach.

GRZYBICA STÓP

Wyróżnia się trzy odmiany grzybicy stóp:



międzypalcową

– dotyczy najczęściej przestrzeni

między trzecim i czwartym palcem oraz czwartym i
piątym, może rozprzestrzeniać się na grzbiet stopy.
Występuje złuszczanie, maceracja i drobne pęknięcie
naskórka oraz świąd.



potnicową

– dotyczy sklepienia stopy i może

rozprzestrzeniać się na podeszwę. Występuje rumień i
zlewające się pęcherzyki.



złuszczającą

- dotyczy podeszwy i bocznych części

stopy. Występuje rumień, złuszczanie, nadmierne
rogowacenie, może dochodzić do powstawania pęknięć
i rozpadlin. Jest to tzw. „stopa mokasynowa”.

GRZYBICA STÓP

Leczenie:



Przeciwgrzybicze, stosowane miejscowo i

ogólnie,



Duża dbałość o higienę.

Przeciwwskazanie do przeprowadzania
zabiegów kosmetycznych stóp!

GRZYBICA DŁONI



Występuje rzadko.



Dotyczy dłoni i przemieszcza się na

grzbiety rąk oraz paznokcie.



Przeważają zmiany rumieniowo-

złuszczające, nadmierne rogowacenie
naskórka, czasem grudki i pęcherzyki.



Leczenie polega na podawaniu

farmaceutyków przeciwgrzybiczych oraz
dbałości o higienę skóry.

GRZYBICA PACHWIN



Występuje częściej u mężczyzn, tzw. „infekcja
koszarowa”.



Zmiany kliniczne dotyczą fałdów pachwinowych,
czasami podbrzusznych, mogą przechodzić na
worek mosznowy i członka.



Objawy to ogniska rumieniowo-złuszczające,
szerzące się obwodowo, na obwodzie mogą
wystąpić grudki, krostki i pęcherzyki, występuje
świąd.



Leczenie: przeciwgrzybicze, właściwa higiena,
przewiewna odzież.

GRZYBICA SKÓRY
GŁADKIEJ



Dotyczy skóry nieowłosionej tułowia, twarzy,
kończyn, nie dotyczy rąk, stóp i pachwin. Może
wystąpić również u dzieci, ma charakter
przewlekły.



Objawy: dobrze odgraniczone ogniska (okrągłe
lub owalne) rumieniowo-złuszczające, szerzące
się obwodowo, wyraźnie odgraniczone od skóry
zdrowej, zanikające w środkowej części. Mogą
być obecne grudki, pęcherzyki i krosty, świąd.



Leczenie: leki przeciwgrzybicze, dbałość o
higienę skóry.

GRZYBICA OWŁOSIONEJ SKÓRY

GŁOWY

Wyróżnia się:



grzybicę drobnozarodnikową

– niewielkie białoszarawe

ogniska złuszczające w okolicy skroniowej lub potylicznej,
towarzyszy im stan zapalny, włosy w tych miejscach są
charakterystycznie obłamane na równej wysokości tuż nad
nasadą.



grzybicę strzygącą

– drobne, liczne ogniska złuszczającej

się skóry, włosy są ułamane na różnej wysokości, w fazie
zaawansowanej mogą wystąpić zapalne, rozmiękające guzy
z treścią ropną.



grzybicę woszczynową

– zmiany chorobowe pokryte są tzw.

tarczkami woszczynowymi w postaci żółtych strupów, po
wygojeniu pozostają blizny i wyłysienia.



Leczenie: jak w innych grzybicach.

GRZYBICA PAZNOKCI



Głównie występuje u ludzi starszych, z obniżoną
odpornością, narażonych na przewlekłe uciski na
ciało (sportowcy, rolnicy, górnicy), może wystąpić
jako powikłanie u cukrzyków.



Objawy: rogowacenie pod płytką paznokciową,
pogrubienie i utrata przejrzystości paznokci, płytka
żółtobrązowa lub zielonkawa, kruchość i łamliwość,
oddzielenie płytki paznokciowej od łożyska
(onycholiza), brak świądu czy bólu.

Grzybica paznokci jest bezwzględnym

przeciwwskazaniem do wykonywania zabiegu
pedicure i manicure!

GRZYBY PLEŚNIOWE

PLEŚNICA PAZNOKCI



Występuje głównie u osób starszych z

zaburzeniami krążenia i zmianami troficznymi
paznokci, dotyczą przede wszystkim paznokci
paluchów.



Charakteryzują się nadmiernym

gromadzeniem się mas rogowych pod płytką
paznokciową dając obraz żółto-białych pasm
ułożonych wzdłuż osi długiej palca, grzyb nie
trawi twardej powierzchni paznokcia.

Jak chronić się przed zakażeniem?

Ponieważ wzrostowi grzybów sprzyja wilgotne i
ciepłe środowisko należy nosić luźną odzież
bawełnianą lub z syntetycznego materiału
zaprojektowanego do odparowywania wilgoci.
Podobne właściwości powinny mieć skarpety.
Ze względu na częstość występowania najbardziej
narażone na zaatakowanie przez grzyby są
okolice pachwin, stóp i okolice międzypalcowe.
Okolice podatne na zakażenie należy całkowicie
wysuszyć przed nałożeniem ubrania. Poza tym nie
należy nosić wspólnych z innymi domownikami
ubrań i unikać chodzenia na boso, szczególnie w
miejscach publicznych (basen, sauna).