Bankowość

islamska

WOJCIECH KRAJEWSKI

Plan prezentacji

• Rys historyczny

• System finansowy Islamu w skali światowej

• Religijne determinanty systemu

• Cechy bankowości islamskiej

• Wybrane produkty bankowości islamskiej

• Porównanie banku konwencjonalnego i banku

islamskiego

Rys historyczny

• 1963r. – Mit Ghamr, w Egipcie powstał pierwszy

islamski bank

• 1973r. – Islamic Development Bank, zrzeszający

56 krajów członkowskich

• 1980r. – Faisal Finance Switzerland – nowa

tendencja w Europie

• 1999r. – rozpoczęcie notowań Dow Jones Islamic

Market Index

3

System finansowy Islamu w skali

światowej

Źródło: Bloomberg i KFH Research

4

Zasady prawa islamu w systemie

finansowym

• Powiernictwo

• Troska o innych – rozwój społeczeństwa

• Działalność gospodarcza w służbie Bogu

• Zgodność z Shari’ahem

• Ochrona konsumentów przez państwo

• Bogactwo jako środek rozwoju

• Qard Hasan

5

Religijne determinanty

systemu

• Zakazy:

– Riba – finansowe transakcje odsetkowe

– Haram – dobra szkodliwe i zabronione przez prawo

– Gharar – transakcje zawierające nadmierne ryzyko

– Maysir – wszystkie formy hazardu (spekulacja)

• Nakazy:

– Zakat – rodzaj opodatkowania pełniącego rodzaj

wsparcia najuboższych

6

Cechy bankowości islamskiej

• Rezygnacja z oprocentowania i odsetek

• Zyskiem jest produkcja dóbr i usług – rozwój

całego społeczeństwa

• Inwestowanie bezpośrednio w sferę realną

gospodarki

• Solidarne dzielenie ryzyka kredytowego pomiędzy

bank i klienta

• Ograniczenie zjawiska kreacji pieniądza

7

Rodzaje finansowania

• Profit and loss-sharing contracts:

– Musharakah

– Mudarabah

• Mark-up contracts

– Murabahah

– Ijarah

• Sukuk

8

Podstawowe produkty

bankowe

Rachunki depozytowe

Rodzaj produktu

Stopa zwrotu

Gwarantowanie środków

Rachunki bieżące

Brak

Pełne

Rachunki oszczędnościowe

Brak/Nieokreślona,

pochodząca z najbardziej

pewnych i krótkich

inwestycji

Pełne/Częściowe

Rachunki inwestycyjne

Nieokreślona

Brak

Działalność kredytowa

Rodzaj produktu

Koszt

Cecha dodatkowa

Kredyt z opłatą

manipulacyjną

Opłata manipulacyjna

ustalona przez państwo

Kredyt zero-kosztowy

Brak

Obowiązkowy fundusz

banku dla małych

przedsiębiorców

Kredyt w rachunku

bieżącym

Brak

Kwota maksymalna ściśle

określona

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Bez lichwy. Czy można pogodzić zasady zawarte w Koranie
z nowoczesną bankowością?

9

Porównanie banku islamskiego

i konwencjonalnego

Cecha

Bank konwencjonalny

Bank islamski

Cel działalności

banku

Pomnażanie majątku

właścicieli

Pomnażanie majątku

społeczeństwa i

właścicieli

Grupa docelowa

Człowiek indywidualista

Rodzina, społeczeństwo

Program rozwoju

Świecki

Religijny

Aktywa i pasywa

Oparte na

oprocentowaniu

Oparte na partnerstwie

Podmiot ponoszący

ryzyko

Klient

Solidarnie klient i bank

Mechanizm

dochodzenia roszczeń

Systemy gwarancyjne

Zabezpieczenie w

postaci prawa islamu i

etyki

Motywacja pracy do

personelu

Finansowa

Finansowa i etyczna

Stopa zwrotu z

inwestycji

Określona

Nieokreślona

Źródło: Dorota Korenik, Modele Bankowości

10

Islamic Window

1. Wydzielenie środków na odpowiednich

rachunkach

2. Akceptacja Shari’ah Supervisory Board

3. W składzie zarządu wyznawcy religii

muzułmańskiej

4. Zgodność ze Standards of the Accounting and

Auditing Organization for Islamic Financial

Institutions

11

Bibligrafia

1. Dorota Korenik, Modele Bankowości

2. European Central Bank, Islamic Finance in Europe,

OPS 146/June 2013

3. Institute of Islamic Banking and Insurance,

www.islamic-banking.com

4. Bez lichwy. Czy można pogodzić zasady zawarte w

Koranie z nowoczesną bankowością?;

www.arabia.pl