Natura i teoria wojny według
poglądów
CARLA VON CLAUSEWITZA
Opracowane przez:
B. Tomczyk, K. Hummel, Ł.Zbiciak.
TEMAT:
Dla mnie czas wojny jest czasem największej potęgi człowieka
Listy do żony Marie von Bruhl, 1807 r.
Czym jest wojna?
Wojna
jest aktem przemocy,
mającym na celu zmuszenie
przeciwnika do spełnienia naszej
woli.
Wojna
jest tylko dalszym ciągiem
polityki prowadzonej innymi
środkami.
Cele wojny
Jeżeli przyjmiemy za cel obezwładnienie wroga i
zmuszenie go do wykonania naszej woli należy
rozważyć 3 podmioty:
Siły zbrojne
należy zniszczyć - doprowadzić je do stanu, w którym nie będą
zdolne do dalszej walki
Kraj
należy zdobyć aby stworzyć nowe siły zbrojne i odciąć go od
zapasów
Wola wroga (duch walki)
powinna zostać złamana
NATURA WOJNY
Dla Clausewitza ostatecznym celem wojny
stał się pokój.
Podyktowanie warunków pokoju przez zwycięzcę
pokonanemu dawało zwycięscy dodatkową
okazję do upokorzenia wroga.
WALKA
ZABIJANIE
jedna z form interakcji między
ludźmi, należąca do zjawisk życia
społecznego i będąca konfliktem wielkich
interesów.
opiera się na zasadzie wzajemności
jest zderzeniem dwóch realnie
istniejących sił
WOJNA
określana jest jako
użycie sił aż do ostateczności
gra
polityka
WOJNA
określana jest jako
Do działalności wojennej należy zatem
wszystko, co dotyczy sił zbrojnych, ich
tworzenia, utrzymania i użycia.
Niebezpieczeństwo wojny
Znaczące są entuzjazm, ambicja i czas obcowanie
z niebezpieczeństwem, aby sprawniej działać w
warunkach niebezpieczeństwa.
Wysiłek fizyczny na wojnie
Jest on jednym z czynników wpływających na stan
ducha. Od sprawności fizycznej wojska w dużej
mierze zależy jego wygrana.
Wiadomości podczas wojny
Wiele wiadomości otrzymywanych na wojnie jest
sprzecznych bądź nieprawdziwych a najwięcej
niepewnych. Należy więc kierować się zasadą
prawdopodobieństwa.
Wojna oznacza walkę – liczne bitwy.
Wojna
to teatr przypadku
, gdzie zmagają
się najrozmaitsze siły moralne – wojna tworzy
więc specyficzne sytuacje i specyficzne
możliwości.
Liczy się cel walki,
liczy się sprawa,
nie ma zaś rzeczy ważniejszej niż
suwerenność państwa i narodu
Jeżeli wojna należy do polityki, to przybiera ona jej
charakter.
Im potężniejsza i większa staje się polityka, tym
potężniejsza i większa będzie wojna
.
Koncepcja tarcia:
na wojnie wszystko jest
proste
a zarazem
trudne
w wyniku tych trudności powstaje tarcie
przyczynami tarcia na wojnie są
niebezpieczeństwo i
wysiłek fizyczny.
Zatem teoria wg. Clausewitza nie jest równoznaczna z praktyką.
Dwa rodzaje wojen:
celem wojny
jest zniszczenie
polityczne i
militarne
przeciwnika
wojna
zmierza do
okupacji
terytorium
przeciwnika
wojna
zmierza do
okupacji
terytorium
przeciwnika
I
II
Wojna oznacza osłabienie sił przeciwnika, aby nie mógł dalej prowadzić wojny
Wzajemne zabijanie się w bitwach oznacza,
że
zysk ze zwycięstwa powinien być
mierzony liczbą zabitych
a
korzyść odnosiłby
ten, kto zabił więcej żołnierzy
,
niż sam
stracił
wróg poniesie większe straty w ludziach niż my
wróg utraci więcej sił moralnych i oficjalnie
przyzna, że rezygnuje ze swoich zamiarów
celem wojny jest też zabezpieczenie państwa
własnego i zniszczenie państwa obcego.
Zwycięstwo występuje gdy
:
Wojna jest wielce
nieprzewidywalna
w związku z czym sprawia trudności
Cele:
militarne
polityczne
OBRONA
taktyczna
strategiczna
polityczna
OBRONA
jest silniejszą forma wojny
o negatywnych cechach
,
OFENSYWA
to słabsza forma wojny
o charakterze pozytywnym w działaniu.
Zasada koncentracji sił:
Okrążenie to słabsza forma, która przynosi
poważne skutki, natomiast koncentracja to
forma mocniejsza, ale prowadząca do mniej
znaczących rezultatów.
Czynności wojenne
Przygotowanie
do wojny
wojna
Teoria wojny
dzieli się na:
taktykę i strategię, które przenikają się
wzajemnie.
Strategia
:
wykorzystanie bitwy do celów wojny.
Taktyka
nauka o użyciu sił zbrojnych w bitwie.
Czas
Przestrzeń
Siły
Czas
Przestrzeń
Siły
Czynniki:
moralne,
fizyczne,
matematyczne
statystyczne
Ważna jest przewaga liczebna.
Najlepsza strategia – zdaniem Clausewitza – polega
na tym, aby zawsze być dość silnym, przede
wszystkim w ogóle, a następnie w punkcie
decydującym.
Teoria wojny, którą chciał stworzyć Clausewitz
miała zajmować się istotą środków i celów wojny.
WAŻNE: teren, jego ukształtowanie, ludzie, którzy
go zamieszkują, pora dnia oraz pogoda.
WAŻNE: teren, jego ukształtowanie, ludzie, którzy
go zamieszkują, pora dnia oraz pogoda.
Clausewitz sformułował dwie zasady
wyznaczające plan wojny:
1.
określenie środka ciężkości sił wroga
2.
działanie szybkie,
zdecydowane i ukierunkowane na całościowe
zniszczenie armii przeciwnika.
Bibliografia:
1.Carl von Clausewitz, O wojnie.
2.Beatrice Heuser, Czytając Clausewitza, Polski
Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2008.
3.Hew Strachan, Carl von Clausewitz. O wojnie.
Biografia, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA
SA, Warszawa 2009.
DZIĘKUJEMY
ZA UWAGĘ
TEZY DO DYSKUSJI:
1.Czy natura wojny jest
niezmienna?
2.Czy
jest
możliwe
stworzenie
ogólnej
i
uniwersalnej teorii wojen,
mającej zastosowanie teraz i
na przyszłość?