Jednym
z ważniejszych zagadnień praktycznych, w których znajduje
zastosowanie filtracja adaptacyjna, jest wydzielanie sygnału
użytecznego z sygnału będącego suma sygnału użytecznego
i
szumu zakłócającego. Nazwa szum jest tu umowna, ponieważ w
rzeczywistości
może
to być dowolny sygnał zakłócający, np. sygnał harmoniczny. W
przeciwieństwie do innych metod odszumiania, zastosowanie filtracji
adaptacyjnej nie wymaga znajomości a priori ani
charakterystyk sygnału, ani zakłócenia. Operacja odszumiania (rys.
1) jest szczególnym przypadkiem optymalnej filtracji adaptacyjnej, w
której sygnał dodatkowy (odniesienia)
x(n)
= v1(n),
przychodzący na wejście filtru fn,
jest szumem skorelowanym w nieznany sposób ze składowa szumowa
v0(n)
sygnału pierwotnego
d(n) = s(n) + v0(n):
E[v0(n)v1(n − k)] = p(k)
2.1Wybrane parametry sygnałów zdeterminowanych:
Wartość skuteczna
Wartość średnia
Wartość średnia sygnału wyprostowanego
Współczynnik szczytu
Współczynnik kształtu
Współczynnik zniekształceń nieliniowych
Sygnał sinusoidalny o parametrach
Wartość skuteczna po podstawieniu do wzoru i po przeprowadzeniu wszystkich przekształceń otrzymujemy wzór:
2.2 Wybrane parametry sygnłów stochastycznych:
Funkcja autokorelacji: Rx(τ)=
Gęstość prawdopodobieństwa: p(x)= ]
wariancja: Dx=
wartość oczekiwana: mx=
2.3Kryteria opisujące przetwarzanie optymalne:
a) Systemy optymalne ze względu na maksymalny stosunek sygnał szum:
b) Systemy optymalne ze względu na minimalny błąd średniokwadratowy:
E(t)=X(t)-Y(t)
min(E2-M2)
3.Obliczenia teoretyczne:
Dla sygnału użytecznego sinus o amplitudzie 0,1V i szumu o wariancji a)σ2n=1V b)σ2n=0,1V c)σ2n=0,01V
obliczyć stosunek sygnał szum.
a)
b)
c)
4. Przykłady laboratoryjne
4.1Obserwacja sygnałów z punktu 3.
Schemat pomiarowy:
Sygnał sinusoidalny o wartości Um=0,1 V przy wartości σ2n=1V dla szumu jest niewidoczny, nie możemy rozpoznać w nim sygnału okresowego, dla tego przypadku stosunek sygnał szum był najmniejszy -23 dB. przy wartości wariancji szumu równej σ2n=0,1V na ekranie oscyloskopu pokazującej sygnał wyjściowy zauważamy sygnał który przypomina sygnał okresowy. Natomiast dla wariancji σ2n=0,01V możemy w sygnale wyjściowym rozpoznać sinusa warto również podkreślić że dla tej sytuacji stosunek sygnał szum był największy wynosił 17 dB.
4.2 Przepuszczenie szumu przez filtr
Schemat pomiarowy:
1)τ=2
ms- stała czasowa filtru y(τi)=2
dz=1 V σ=0,2V
2)τ=0,8
ms- stała czasowa filtru y(τi)=3dz=1,5
V σ=0,2V
3)τ=0,5 ms- stała czasowa filtru y(τi)=4dz=2 V σ=0,2V
4) τ=0,1 ms- stała czasowa filtru y(τi)=4,6dz=2,3 V σ=0,2V
W powyższym badaniu największy stosunek sygnał szum był dla ostatniego przypadku przy τ=0,1 jednak sygnał wyjściowy widziany na oscyloskopie był już zniekształcony. Maksymalny stosunek sygnał szum przy którym sygnał wyjściowy nie był zniekształcony wystąpił dla stałej czasowej τ=0,5.