Fosfolipidy to lipidy, w których skład wchodzą: gliceryna, kwasy tłuszczowe, kwas fosforowy. Stanowia one istotny składnik budowy błony komórkowej oraz są ważnymi składnikami komórek roślinnych i zwierzęcych oraz komórek nerwowych. Charakterystyczną cechą fosfolipidów jest to, że oprócz reszt kwasów tłuszczowych występują w nich również reszty kwasu fosforowego(V)
Glikolipidy − organiczne
związki chemiczne, których cząsteczki zbudowane są z części
lipidowej
(sfingozyny lub
kwasów
tłuszczowych) do której przyłączone są fragmenty cukrowe
najczęściej galaktoza
lub glukoza.
Glikolipidy są ważnym składnikiem błon
komórkowych.
Glikolipidy są również szeroko
rozpowszechnione w przyrodzie, głównie w błonach plazmatycznych
komórek, gdzie tworzą podwójną warstwę lipidową
Cholesterol – organiczny związek chemiczny, lipid z grupy steroidów. Jego pochodne występują w błonie każdej komórki zwierzęcej, działając na nią stabilizująco i decydując o wielu jej własnościach. Jest także prekursorem licznych ważnych steroidów takich jak kwasy żółciowe czy hormony steroidowe.
Liczba kwasowa (LK) - ilość miligramów wodorotlenku potasowego (KOH), niezbędnego do zobojętnienia kwaśnych składników jednego grama próbki. Typowe oznaczenie polega na miareczkowaniu roztworu badanej substancji w rozpuszczalniku organicznym mianowanym roztworem KOH wobec fenoloftaleiny.
Zmydlanie (saponifikacja) - jest reakcją zasadowej hydrolizy triglicerydów, którymi są estry kwasów tłuszczowych (tłuszczów). Substancjami zmydlającymi się określa się te, które można przekształcić w mydło. Głównymi substancjami wykorzystywanymi w zmydlaniu są tłuszcze zwierzęce i oleje roślinne.
Mydła – sole metali alkalicznych, głównie sodu, magnezu, litu, potasu i wyższych kwasów tłuszczowych o 12-18 atomach węgla (palmitynowy, stearynowy, oleinowy).
Wiązanie glikozydowe - rodzaj wiązania chemicznego pomiędzy atomem C1 fragmentu glikozydowego a dowolną grupą najczęściej –OR.
Wiązanie glikozydowe tworzone przez atom tlenu nazywa się wiązaniem O-glikozydowym.
Jeśli wiązanie glikozydowe tworzone przez atom azotu powstaje wiązanie N-glikozydowe.
Kwasy: masłowy - (butanowy), C3H7COOH , oleinowy – C17H33COOH, arkadiowy – C20H32O2,
stearynowy – C17H35COOH, pamitynowy – C15H31COOH, palmitynooleinowy - C15H29COOH
Zdolności redukujące cukrów
Cukry redukujące - są to wszystkie węglowodany, które reagują pozytywnie z odczynnikiem Fehlinga, Benedicta i Tollensa. Należą do nich niektóre monosacharydy, takie jak aldozy (tzn. cukry posiadające grupę aldehydową) i ketozy (tzn. cukry posiadające grupę ketonową) oraz niektóre oligosacharydy (laktoza, maltoza). Ich nazwa wynika z faktu, że reakcja z tymi odczynnikami polega na ich redukcji wolnymi grupami karbonylowymi występującymi w tych węglowodanach. Obecność tych grup możliwa jest tylko w środowisku zasadowym.
Grupa aldehydowa w reakcji z wcześniej wspomnianymi odczynnikami redukuje je, natomiast sama ulega utlenieniu do grupy karboksylowej.
Budowa błony komórkowej:
retikulum endoplazmatyczne szorstkie, gładkie
jądro
błona komórkowa
rybosomy
lizosom
błona komórkowa
aparat golgiego
Tłuszcze nasycone - .nie posiadają wiązań podwójnych w łańcuchu węglowym np. Kwas tłusczowy masłowy, kapronowy, palmitynowy, stearynowy, oleinowy
Tłuszcze nienasycone - posiadają wiązania podwójne w konfiguracji cis i trans np. olej sojowy, olej słonecznikowy, olej rzepakowy