POMÓR ŚWIŃ (PESTIS SUUM)

- choroba zakaźna, zaraźliwa

- przebiega w postaci przewlekłej lub ostrej

- wywoływana przez wirusa znajdującego się w krwi, tkankach, wydzielinach lub wydalinach chorych zwierząt,

- postać ostra to stałe uszkodzenie naczyń krwionośnych (liczne wybroczyny w prawie wszystkich tkankach, zwłaszcza bł. śluzowe), zmiany zwyrodnieniowe narządów

- ostre, krwotoczne, nieżytowe zapalenie bł. śluzowych gł. ukł. pokarmowego

W przypadkach postaci przewlekłej dołączają objawy zapalenia w j. grubym i płucach. Chorują wszystkie gatunki, rasy, zwierzęta w każdym wieku, środowisku.

Wirus jest odporny na działanie szkodliwych czynników, jedynie nie na gnicie, które zabija wirusa w krótkim czasie. Duże praktyczne znaczenie ma przeżywalność wirusa w mięsie. Solenie, peklowanie, wędzenie nie zabija wirusa, lecz wpływa korzystnie na jego działanie.

Wirus szybko ginie w materiale gnijącym tj, krew, mocz, zwłoki stają się niezakaźne już po 2 -3 dni. W szpiku do dni 15.

Wszystkie rasy świń są wrażliwe na pomór. Chorują świnie domowe, afrykańskie oraz dziki.

DROGI ZAKAŻENIA:

- najczęściej drogą pokarmową poprzez paszę lub wodę

- wirus ma zdolność do przenikania przez nieuszkodzoną bł. śluzową, przy czym najprawdopodobniejsze miejsce przenikania to okolica migdałków.

- zarażenie drogą kropelkową,

- poprzez rany (kolczykowanie, kastracja, podgryzanie się świń)

- poprzez nieuszkodzoną bł. śluzową oka

- poprzez drogi rodne

Pewne znaczenie mają owady, w szczególności mucha, komar.

Najczęściej źródłem zakażenia są zwierzęta chore na pomór, oraz zwierzęta w czasie wylęgania się choroby poprzez wydzieliny i wydaliny.

Może występować bezobjawowe nosicielstwo zarazka.

Szczególną rolę pośrednią w rozsiewaniu zarazka odgrywają ubojnie, zakłady utylizacyjne, targowiska oraz miejsca spędu trzody.

Od rodzaju i stopnia uszkodzenia różnych narządów zależy przebieg i zejście choroby. Uszkodzone zostają: szpik, naczynia krwionośne, narządy moczowe, płuca, ukł. pokarmowy oraz ukł. nerwowy (OUN).

OBJAWY KLINICZNE:

- wylęganie ok 3 tyg.

- pierwszym objawem jest wyższa temp. Ok 41,5 C

- postać nadostra – objawy ogólne: niechęć do ruchu, posmutnienie, utrata apetytu, zaburzenia w krążeniu, który wynikiem jest ciężki stan zwierzęcia. Na skórze powstają zaczerwienienia, zmieniające się z czasem w siniaki. Objawy nasilają się bardzo szybko. Pojawia się chwiejny chód, niedowład, porażenia i śmierć w ciągu 1-2 dni.

Bezpośrednią przyczyną śmierci jest niedoczynność m. sercowego i OUN.

- postać ostra lub podostra – trwa od 2-3 tyg. objawy narastają powoli. Zwierzęta wykazują niechęć do ruchu, śpią, mało jedzą. Wzrasta temp, która przejściowo może obniżać się do normy (przerywany tryb gorączki), pojawiają się zmiany skórne ( przekrwienia, wybroczyny, ogniosko martwicy), bł. śluzowa spojówek ulega obrzękowi, obrzęk powiek, wyciek ze szpar powiekowych, sklejenie powiek, zatwardzenia a z czasem biegunka (cuchnąca, szaro-zielono-żółta lub czekoladowa z dużą ilością krwi), mogą pojawić się wymioty.

Około 2 tyg. pojawiają się objawy ukł. oddechowego: wypływ z nosa, kaszel, objawy duszności. Zwierzę zapada w śpiączkę.

- postać przewlekła – występuje jako następstwo postaci ostrej. Trwa ok 3 tyg. Główne objawy to zahamowanie rozwoju u zwierząt młodych, wychudzenie. Występuje niedokrwistość, a skóra staje się blada, pokrywa się strupowatym wypryskiem, w tym miejscu ulega zgrubieniu i poprzecznemu sfałdowaniu, wypada szczecina. Występowanie objawów może być zmienne . Stan zwierząt może ulec poprawie, wówczas mają apetyt dodatkowo występuje kaszel, posmutnienie, a ostatecznie zejście.

Niektóre zwierzęta zdrowieją, ale posiadają słabą kondycje.

Wczesne i prawidłowe rozpoznanie pomoru ma duże znaczenie praktyczne w walce z chorobą, ponieważ jest szybko likwidowane ognisko wirusa.

JEST TO CHOROBA ZWALCZANA Z URZĘDU.

AFRYKAŃSKI POMÓR ŚWIŃ

- jest to choroba bardzo zaraźliwa występująca w postaci bardzo ostrej posocznicy. Chorobę cechuje bardzo krótki przebieg podobny do ostrej postaci pomoru.

Wirus ten ma duże powinowactwo do wszystkich tk. narządów i jest wydalany w dużych ilościach. Okres wylęgania trwa od 2-4 dni. Rozpoczyna się gorączką ok 42, 5 C, reszta objawów jak w zwykłym pomorze. Brak postaci podostrej i przewlekłej. Niektóre świnie mogą padać bez objawów klinicznych. Choroba zawsze kończy się śmiercią.

GRYPA ŚWIŃ (INFLUENZA SUUM)

- influenza świń

- grypa prosiąt

- enzootyczne wirusowa zapalenie płuc

Wymienione choroby cechują się zmianami w drogach oddechowych i podobnymi objawami klinicznymi. Wspólną cechą jest pora występowania.

Jest to choroba zaraźliwa, atakuje świnie w każdym wieku. Objawy to gorączka, kaszel, duszność. Trwa od 3-8 dni, śmiertelność jest nieznaczna od 1 do 5 procent. Występuje w wilgotnych i mokrych porach roku.

Jednostki chorobowe:

- enzootyczne odoskrzelowe zapalenie płuc (Bronchopneumonia enzootica suum)

- pryszczyca (Aphthaepsiotica)

- ospa świń (Variola suum)

- zakaźne wirusowe zapalenie żołądka świń

- choroba cieszyńska świń

- wścieklizna

- niedokrwistość zakaźna koni

- księgosusz