Klasyczna filozofia polityki wykład III

Koncepcja państwa narodowego w starożytności

Polska dla polaków ? Grecja dla Greków?

Czyli czy państwo narodowe miało rację bytu z punktu widzenia klasycznej filozofii polityki?

Łatwiej byłoby mówić o państwie Etnicznym niż narodowym. Mamy problem określeniem zasobu pojęć związanych z etnicznością i ludowością. Co definiowało i dziś definiuje etniczność?

Największy problem mieli Rzymian gdzie ludność Rzymu (czyli pierwotni obywatele) stanowiła 1% procent ludności. Była nawet wojna, w której Italikowie bili się nie o niezależność a o uzyskanie praw obywatelskich.

Pod koniec starożytność Konstantyn Wielki założył Konstantynopol( do XV wieku n. e. jego mieszkańcy nazywali się Rzymianami, a byli zlepkiem etnicznym mówiącym po Grecku).

Czy istnieje w ogóle przykład państwa narodowego w starożytności. Wracając do poprzedniego wykładu podstawą były rody, których suma daje państwo ( w założeniu) można by było wnioskować, że ludzie spokrewnieni tworzą państwo.

allienigene- tak nazywano obcych

alloglotos- mówiący w innym języku

barbarowie-ci którzy nie należeli do żadnych znanych państw i mówili w niezrozumianym języku(słówko nacechowanie negatywnie cieszące się złą opinią).

Przykładem państwa etnicznego w starożytności mógłby być Izrael. Ale to państwo czasem jest czasem go nie ma. A gdy w 70 r. p. n. e zburzono tą świątynie. W 1947 roku Izrael powstał na nowo.

Około 1000 r . p. n. e prawdopodobnie Izrael osiągną status królestwa. Państwo Izrael w 721 r. p. n. e. zniszczyła Asyria i przetrwała tylko Juda. W 587 r. p. n. e. Judę zniszczyli Haldyjczycy.

Państwo to założył Saul na ziemi Kanaan ( z stąd nazwa etniczna Kananejczycy). Nazwa Kanaan pojawia się już na tabliczkach sumeryjskich i listach z el am-arna. Etymologicznie Kanna Pochodzi od nazwy purpury- ślimaka którego poławiano na terenie bliskiego wschodu. Sama purpura była symbolem władzy i dostatku ( później zarezerwowana dla cesarzy). Umiejętność wciskania tego ślimaka dawała olbrzymie profity ( można więc wnioskować, że nazwa ta miała oznaczać bogactwo itp.).

Biblia Izajasz 18.19

Pisze, że w Egipcie było 5 miast, w których mieszkali Żydzi ( pisze o miastach mówiących językiem Kananejskim i wyznających Jahwe).

[jeśli chodzi o język G. Prizinga „Bizantyjczycy wobec obcych”] tłumaczył Ilski.

Księga Syracha prolog.

Pisze o różnicy między biblią Hebrajską i tą przełożonej na Grecki ( żydzi mówili wówczas po grecku). Tu okazuje się więc po Hebrajsku w sensie językowym , ale HEBRAJCZYK TO SYNONIM IZRAELITY.

Co znaczy Hebrajczyk? – możliwe że pochodzi to od Hapiru czyli człowieka zamieszkującego tereny nad rzeką Habur, ale inni mówią, że hapiru znaczy zbój więc ta teoria pewnie jest mylna.

Kryterium językowe dla Żydów może być w tym przypadku zawodne- bo zmieniają się języki, te używane powszechnie(bo raz mówią po aramejsku, potem po grecku, a nawet zmieniają język liturgiczny, do hebrajskiego wrócono w XIX wieku n. e. w dobie syjonizmu itp.( w Szwajcarii też kryterium języka jest zawodne bo m ówią w 3 językach).

Palestyńczycy

Nazwa Palestyna wywodzi się z Philister od Filistynów zamieszkujących te tereny (dopiero od panowania Hadriana prowincja nazywa się Judea). Walka Dawida z goliatem pokazuje prawdopodobnie walkę Żydów z Filistynami.

Sama nazwa Izrael oznaczała wyznawców Jahwe i pierwszy raz pojawia się w notatkach faraona Meremptacha i oznacza „lud walczy”.

Nazwa Judea (południowa część królestwa) pochodzi od Judy od założycieli jednego z plemion).

Żyd Józef Flawiusz w akapicie 189 pisze (zapożyczył od Arystotelesa) strasznie ściemnia pisząc o Judejczykach tworzy różne dziwne teorie opierając się na słowie Juda i na terytoriach zamieszkiwanych.

Sama Palestyna jest ważna bo jest to strefa przejściowa między Morzem śródziemnym a presją, jest to więc ważne terytorium. I wielu władców chciało sprawować władze na d tym terenem.

Sama Palestyna jest zasiedlana od tysięcy lat. To właśnie w Jerychu miało znacząć się rewolucja urbanistyczna. A jego położenie powodowało fale napływów nowych ludności.

A może to religia konstytuuje państwo i ideologie -u izraelitów by się sprawdziło.

Funkcja świątyni. Żydzi mieli jedną świątynie władza scentralizowana i w oparciu o nią długo funkcjonowało społeczeństwo.

Pałac + świątynia +związek 12 rodów tworzących państwo = amfiktionia.

To właśnie instytucja świątyni tradycja stała się wyznacznikiem państwowym.

Wykład IV

Idea demokracji.

W Atenach demokracja nie dotyczyła wszystkich, bo niektórzy nie nie byli zaliczani do demosu.

Nawet dziś demokratyzacja ma typy np. Francuzka, Amerykańska, Rosyjska.

(Mark Sheller)

Demokracja, zaistniała w Atenach i była systemem alternatywnym dla przeszłych i współczesnych. Arystoteles pisał politeie by porównać różne systemy polityczne.

Arystoteles pokazuje jak od monarchii (bazilei) pojawia się forma arystokracji, później demokratyczna, a później jak twierdzi zamienia się w ochlokracje.

Arystokracja natomiast zagrożona jest oligarchią.

Hukujama „koniec historii”.- koniec historii bo demokracja jest ostatecznym, najlepszym ustrojem ogarnie on świat i już ic się nie zmieni.

Demokracja bierze się z takich forma ustroju, które w kolejności obserwujemy w Atenach.

Tezeusz miał założyć monarchie ( w Atenach pojawiła około VIII w. p. n. e.). Arystoteles niczym socjalista pokazuje niesprawiedliwość tej monarchii. Drogą do demokracji ma być żądanie nowej sprawiedliwości społecznej lub powrót do pierwotnego ideału (sesachtejia- strząśniecie długów).

Arystoteles zauważ, że wraz z czymś na wzór kapitalizmu pojawiła się lawina zadłużeń.

Nim powstanie demokracja trzeba przebudować społeczeństwo tak by powstała klasa średnia.

• Jeśli chodzi o Drakona to jego prawa były zawodem bo podkreślały świętość własności (ale zaczął proces tworzenia klas).

• 509 r. p. n. e.- Reforma Solana- po pierwsze dzieli społeczeństwo na klasy, ze względu na progi dochodu (I 500medynów- Pentakosiomedinoi; do 300 Hippeis; do 200 Dzieugitaj; poniżej 200 Teci.). Timokracja - plutokracja wprowadził ruchliwość społeczną czyli bogacenie się ludzi,

• Później niedozwolenie przyniosło tyranie Pizystrata.

• Gdy wygnano Pizystratów potrzebny był Klejstenes jako naśladowca solona (ale Klejstenes wprowadził pieniądz w drabinę społeczną- co wpuściło tam handlarzy i kupców- zrobiono to też po to by zwiększyć ilość armii).

Arystoteles pisze o Pizystracie tyran, ale pisał, że dobrze rządził. Arystokracja nienawidziła go za:

Wskaźnik centylitrowy porównuje dochody skrajnych grup np.

w Polsce najbogatsi 78000 a najbiedniejsi 1000.

Po centylowym sprawdzeniu okazuje się że Ateńczycy byli bardziej zrównani ze sobą pod względem materialny.

Tukidydes księga droga mowa Peryklesa może się przydać na sesje.

Perykles mówi w niej, że Grecy mają w nim prawo własnych ustaw i obowiązek ich przestrzegania. Propagandowo opiewa demokrację ateńską.