Prawo finansowe

wykład

21.11.2013

BUDŻET I ZASADY BUDŻETOWE

BUDŻET – podstawowy plan finansowy państwa(samorządu terytorialnego) mający charakter dyrektywny, uchwalony na z góry określony okres w specjalnym trybie.

Art 52 ust 1 ufp

Art 164 ust 1 ufp

→ Wydatki nieprzewidziane, których obowiązkowe płatności wynikają z tytułów wykonawczych, wyroków sądowych lub ugód, mogą być dokonywane bez względu na poziom środków finansowych zaplanowanych na ten cel. Odpowiednia zmiana planu wydatków powinna nastąpić w trybie przeniesień wydatków z innych podziałek klasyfikacji wydatków lub z rezerw celowych.

Art 51 ust 1 ufp

*na podstawie czystych zapisów budżetowych nie można pójść do sądu.

Art 110 ufp → istota budżetu państwa, czym jest budżet państwa

Budżet państwa określana:

1. łączną kwotę prognozowanych dochodów i planowanych budżetu państwa oraz kwotę planowanego deficytu tego budżetu ze źródłami jego pokrycia

2. łączna kwotę prognozowanych dochodów i planowanych wydatków budżetu środków europejskich oraz wynik budżetu środków europejskich

3. łączna kwotę planowanych przychodów i rozchodów budżetu państwa, a także planowane saldo tych wartości

4. limit zobowiązań z tytułu zaciąganych kredytów i pożyczek oraz emitowanych papierów wartościowych.

Art 117 ust 1 ufp

Budżet środków europejskich jest rocznym planem dochodów i podlegających refundacji wydatków przeznaczonych na realizacje programów finansowych z udziałem środków europejskich....

ZASADY BUDZETOWE – postulaty nauki pod adresem ustawodawstwa i praktyki dotyczące prawidłowej organizacji i funkcjonowania gospodarki budżetowej, w celu optymalnej realizacji jej zadań.

1. ZASADA POWSZECHNOŚCI

-treść: określa zakres budżetu w ujęciu podmiotowym, postulat, aby budżet obejmował wszystkie dochody i wydatki państwa, wszystkie jednostki sektora finansów publicznych wchodziły od budżetu państwa całością swoich dochodów i wydatków w pełnych kwotach

-prawo i praktyka: ograniczona z uwagi na wymogi operatywności i efektywności działania – formy budżetowania netto w publicznej gospodarce budżetowej – samorządowe zakłady budżetowe, agencje wykonawcze, instytucje gospodarki budżetowej, państwowe fundusze celowe.

2. ZASADA JEDNOSCI MATERIALNEJ (niefunduszowania, wspólnego worka)

-treść: postulat zorganizowania budżetu na zasadzie jednej puli środków, której całość dochodów przeznaczana jest na całość wydatków; unikanie łączenia -logicznego i formalnego- dochodów budżetowych z konkretnych źródeł z określonymi kierunkami wydatkowania.

-prawo i praktyka: alternatywa – przeznaczenie środków pochodzących z określonych źródeł na określone cele (funduszowanie).

Art 42 ust 2 ufp – zasada jedności materialnej w ustawie.

ART 42 ust 3 i 4 ufp – ustawodawca wprowadza w nich kolejne wyjątki, ograniczeń z ust 2 nie stosuje się do ust 3 i 4.

3. ZASADA JEDNOŚCI FORMALNEJ

-treść: postulat sporządzania budżetu w jednym akcie prawnym całościowym, odzwierciedlającym całość gospodarki budżetowej danego szczebla

-prawo i praktyka: najważniejszym wyjątkiem jest budżet środków europejskich oraz plany finansowe funduszy celowych.

4. ZASADA SZCZEGÓŁOWOŚCI(SPECJALIZACJI)

-treść: postulat żeby budżet był uchwalany ze szczegółowym podziałem dochodów i wydatków a nie w ujęciu ogólnym; ma na celu umożliwić precyzyjne wykonanie budżetu, a także jego kontrolę i sprawozdawczość

-prawo i praktyka: realizowany za pomocą tzw klasyfikacji budżetowej.

Art 39 ust 1 ufp – zasada szczegółowości w ustawie, klasyfikacja budżetowa

5. ZASADA PRZEJRZYSTOŚCI, JASNOŚCI (zasada ogólna finansów publicznych)

-treść: postulat takiego klasyfikowania i grupowania dochodów i wydatków aby budżet dawał obraz podstawowych kierunków gospodarki finansowej państwa

-prawo i praktyka: zastosowanie jasnych i jednolitych zasad rachunkowości i sprawozdawczości budżetowej, a także czytelnych i logicznych zasad konstrukcji budżetu, konieczność osiągnięcia kompromisu pomiędzy zasadą szczegółowości i przejrzystości.

Art 40 ust 1 ufp – rachunkowość

art 40 ust 2 ufp – termin zapłaty

Przejaw kasowej metody rejestracji operacji finansowych.

Art 116 ust 1 i 2 ufp

ART 114 UST 1 I 4 UFP

6. ZASADA JAWNOŚCI (zasada ogólna finansów publicznych)

-treść: postulat aby budżet był ujawniany obywatelom w fazie planowania, uchwalania, wykonywania oraz poddanie ograniczonej kontroli operacji finansowych objętych państwową tajemnicą

-prawo i praktyka: wyraża się w wielu aspektach (otwartości obrad nad projektem budżetu, publikowania ustawy budżetowej itp.).

art 33 ust 1 ufp; art 34 ust 1 ufp, art 38 ufp

7.ZASADA ROCZNOŚCI

-treść: postulat rocznego planowania budżetowego

-prawo i praktyka: wada-ograniczenie pełne i elastyczne wykorzystanie budżetu do realizacji ekonomicznych funkcji budżetu, swobodę prowadzenia sprawnej polityki gospodarczej i społecznej.

Art 219 ust 1 Konstytucji; art 109 ust 3 pfu, art 109 ust 4 ufp, art.181 ust 1 ufp, art 168 ust 1 ufp

art 103 ust 1 ufp – Wieloletni Plan Finansowy

art 105 ust 1 ufp

→ co roku przy opracowaniu budżetu rząd powinien opierać się na Wieloletnim Planie

art 105 ust 2 i 3 ufp → deficyt

art 107 ust 1 i 2 ufp → aktualizowanie planu finansowego, do 30 kwietnia

WPF ma charakter kroczący,przesuwa się co roku

8. ZASADA RÓWNOWAGI

-treść: w tradycyjnym ujęciu oznaczała takie ukształtowanie wydatków by nie przekraczały dochodów

-prawo i praktyka: teoria cyklicznego budżetu.

Art 113 ust 1 upf, art 118 ust 1 ufp