Akademia Techniczno - Humanistyczna
w Bielsku - Biaej
wydz. Inynieria Wókiennicza i Ochrona rodowiska
kierunek: Ochrona rodowiska
semestr: III
wiczenie nr 72
Wyznaczanie wspóczynnika wiata
za pomoc mikroskopu.
Wykonali :
Koczur Przemysaw
Duda Damian
Sromek Mateusz
Zaamanie wiata jest przyczyn tego, e odlegoci obserwowane z powietrza w rodowisku gstszym wydaj si mniejsze, ni w rzeczywistoci.
RYS. BIEG PROMIENI W PYTCE PASKORÓWNOLEGEJ
Ogldajc pkt. 0 przez warstw materiau widzimy jego obraz 0'. Odlego 0'A=a (grubo pozorna pytki) jest zalena od gruboci rzeczywistej pytki d i jej wspóczynnika zaamania wiata n.
Punkty 0'A (rysy zaznaczone na powierzchni pytki) obserwujemy przez mikroskop wyposaony w czujnik zegarowy, co umoliwia pomiar przesunicia tubusa.
Znajomo a i d wystarczy do obliczenia wspóczynnika zaamania wiata materiau z jakiego wykonana jest pytka. Dla maych któw (z takimi mamy do czynienia przy obserwacji za pomoc mikroskopu) moemy napisa:
gdzie:
n - wspóczynnika zaamania wiata
- kt zaamania w powietrzu
- kt padania w pytce
DOKONUJEMY POMIARÓW:
Pytka |
a1' mm |
a2' mm |
a3' mm |
a4' mm |
a5' mm |
a' mm |
S'a' mm |
Sa' mm |
I (szklana) |
1,82 |
1,88 |
1,81 |
1,81 |
1,81 |
1,826 |
0,085 |
0,030 |
II (plastikowa) |
1,39 |
1,40 |
1,39 |
1,37 |
1,39 |
1,388 |
0,030 |
0,011 |
gdzie:
a1'-a5' - kolejne pomiary
a' - rednia warto pomiarów
Sa' - redni bd kwadratowy
S'a' - bd systematyczny
Obliczmy redni bd kwadratowy:
I PYTKA:
mm
gdzie: k - liczba pomiarów
II PYTKA:
mm
Obliczam S'a':
I PYTKA: S'a' = Sa'" tg ,k = 0,085 mm k=5
II PYTKA: S'a' = Sa'" tg ,k = 0,030 mm =0,95
tg ,k = 2,80
Nastpnie wykonujemy pomiary gruboci pozornej pytek odczytujc wskazania a1 i a2 czujnika zegarowego otrzymane dla obrazu dolnej i górnej powierzchni pytek. Pozorna grubo pytki jest wówczas równa rónicy wskaza:
a = | a1 - a2 |
I PYTKA: a1 = 3,30 mm ; a2 = 5,11 mm
wic: a = 1,81 mm
II PYTKA: a1 = 4,40 mm ; a2 = 2,99 mm
wic: a = 1,41 mm
Obliczam wspóczynnik zaamania wiata dla obu pytek ze wzoru:
I PYTKA:
II PYTKA:
Obliczam warto bdu n ze wzoru:
Przykad:
I PYTKA:
I PYTKA:
gdzie:
d - dokadno pomiaru ruby mikrometrycznej wynoszca 0,01 mm
a1, a2 - dokadno pomiaru czujnika zegarowego wynoszca 0,01 mm
Rodzaj pytki |
d mm |
d mm |
a1 mm |
a1 mm |
a2 mm |
a2 mm |
n mm |
n mm |
I |
3,35 |
0,01 |
3,30 |
0,01 |
5,11 |
0,01 |
1,85 |
0,02 |
II |
2,11 |
0,01 |
4,40 |
0,01 |
2,99 |
0,01 |
1,49 |
0,02 |
Ogólnie:
Wspóczynniki zaamania wiata wynosz:
DLA I PYTKI: n = 1,85 ± 0,02 [mm]
n = 1,49 ± 0,02 [mm]