Socjologia czasu wolnego

Autor: dr Renata Grzywacz

RODZINA JAKO PODSTAWOWA JEDNOSTKA SPOŁECZNA

W ORGANIZACJI CZASU WOLNEGO

Socjologia czasu wolnego

Rodzina jako podstawowa jednostka społeczna w organizacji czasu wolnego

WYKŁAD ............................................................................................................. 3

OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA RODZINY JAKO GRUPY SPOŁECZNEJ ............................................ 3

FUNKCJE I POTRZEBY RODZINY .................................................................................. 4

KULTURA CZASU WOLNEGO W RODZINIE........................................................................ 7

ĆWICZENIA ....................................................................................................... 10

TEST SPRAWDZAJĄCY ........................................................................................... 10

PYTANIA KONTROLNE............................................................................................ 10

ZADANIE SPRAWDZAJĄCE....................................................................................... 10

DODATKI .......................................................................................................... 11

LITERATURA ...................................................................................................... 11

LINKI INTERNETOWE ............................................................................................ 11

Materiały Distance Learning

© Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie 2

Socjologia czasu wolnego

Rodzina jako podstawowa jednostka społeczna w organizacji czasu wolnego

WYKŁAD

1. Ogólna charakterystyka rodziny jako grupy społecznej

Nieodłączną częścią życia człowieka są jego plany na bliższą i dalszą przyszłość. Zawierają one w sobie przede wszystkim jakiś cel, którego osiągnięcie stanowi równocześnie warunek spełnienia marzeń i pragnień. U wielu owym celem jest założenie własnej rodziny oraz szczęśliwe w niej egzystowanie. O ogromnym znaczeniu tej jednostki mówi się obecnie bardzo dużo. Podkreśla się jej wpływ na rozwój fizyczny, umysłowy, a zwłaszcza emocjonalny, moralny i społeczny dziecka, zwraca uwagę na szczególną rolę w kształtowaniu osobowości. Od początku swego życia człowiek wychowuje się w domu rodzinnym. Tam stawia pierwsze kroki, poznaje świat, wrasta

w środowisko społeczne.

Rodzina jako najmniejsza komórka społeczna, na przestrzeni dziejów ludzkości przechodziła różne stadia rozwoju. Na fali zasadniczych przemian społecznych oraz gospodarczych małżeństwo i rodzina przeżyły wiele zmian. Stają się one w coraz większym stopniu prywatną sprawą dwojga ludzi skojarzonych na bazie uczuciowej. Obecnie można powiedzieć za J. Szczepańskim, iż „... rodzina to grupa złożona z osób, które łączy stosunek małżeński i rodzicielski, z tym, że chodzi tu o stosunek rodzicielski

w szerokim, społeczno - prawnym rozumieniu.” [S. Kowalski, Socjologia wychowania

w zarysie, PWN Warszawa 1974, s. 105].

J. Szczepański

http://www.krakow.pl/kultura

Rodzina jest szczególną, naturalną, najmniejszą i podstawową grupą społeczną dla każdego człowieka, w której zachodzą takie same mechanizmy psychologiczne, jak

w każdej tego typu zbiorowości. Typowa rodzina składa się z rodziców i dzieci, także adoptowanych. Bycie ojcem, matką czy dzieckiem - czyli funkcjonowanie w jakiejś roli -

wyznacza rodzaj zależności między nimi, z których wynika zasada posłuszeństwa

i wydawania poleceń oraz podległości i podporządkowania. Każdy z członków rodziny ma, więc określoną rolę do spełnienia, w zależności od kręgu kulturowo-obyczajowego

i tradycji środowiskowych oraz od tego, kto z rodziców ma dominującą pozycję. Rodzina jest to taka grupa społeczna, której członkowie są ze sobą w bliskich kontaktach, ściśle

ze sobą współdziałają i wzajemnie oddziaływają na siebie. Wszystkich członków rodziny

łączą więzy osobiste oparte na uczuciach.

Materiały Distance Learning

© Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie 3

Socjologia czasu wolnego

Rodzina jako podstawowa jednostka społeczna w organizacji czasu wolnego

2. Funkcje i potrzeby rodziny

Każda rodzina pełni wiele funkcji, a najważniejsze z nich to:

- Funkcja prokreacyjna- rodzicielska, czyli planowanie i wydawanie potomstwa na

świat,

- Funkcja opiekuńczo-wychowawcza, zapewniająca minimum egzystencji i potrzeb,

- Funkcja socjalizująca - przygotowująca potomstwo do życia w rodzinie

i społeczeństwie.

W dzisiejszych czasach coraz więcej uwagi poświęca się ujętym w powyższej definicji stosunkom wewnątrzrodzinnym, które zależą w dużej mierze od „struktury rodziny, tj.:

- Liczby i jakości jej członków

- Układu ich pozycji, ról społecznych

- Przestrzennego ich usytuowania

- Siły więzi instytucjonalnych i psychicznych, która świadczy o spójności rodziny

- Podziału czynności

- Struktury wewnątrzrodzinnej władzy i autorytetów.” [Z Tyszka, Socjologia rodziny, PWN Warszawa 1974, s. 60].

Owe stosunki mogą zachodzić w trzech kategoriach:

- Między małżonkami bądź rodzicami,

- Między każdym z rodziców a dziećmi,

- Między rodzeństwem.

Rzeczywiste stosunki w rodzinach kształtują się mniej lub bardziej zgodnie, czy też sprzecznie z wypełnianiem poszczególnych ról. Dla spójności i trwałości rodziny istotne znaczenie mają także stosunki rodziców i dzieci z osobami spoza rodziny. Mogą one odgrywać zasadniczą rolę w dwóch kwestiach: służyć zaspokojeniu pewnych potrzeb, bądź w niekorzystnych warunkach prowadzić do rozkładu. Jednak, aby do rozbicia nie doszło, każda rodzina musi spełniać mnóstwo funkcji i zadań. Należy sobie zdać sprawę,

że nie wypełnienie ich wpływa destruktywnie na całą rodzinę, która jest tzw. grupą odniesienia dla każdego jej członka. Pociąga to za sobą identyfikację, przyjmowanie kultywowanych w niej poglądów, postaw i obyczajów. Właśnie tu ma miejsce proces socjalizacji najmłodszego pokolenia. Z tym wiąże się funkcjonowanie całego

Materiały Distance Learning

© Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie 4

Socjologia czasu wolnego

Rodzina jako podstawowa jednostka społeczna w organizacji czasu wolnego

społeczeństwa, które będzie należyte wówczas, gdy każdy człowiek wchodzący w jego

skład osiągnie zaspokojenie podstawowych potrzeb, które pozwalają mu na normalne bytowanie. Życie jest ciągłym doznawaniem potrzeb.

Wg K.Obuchowskiego „ …potrzebą jakiegoś przedmiotu określić można najogólniej jako cechę, właściwości człowieka, polegającą na tym, że osobnik bez tego przedmiotu nie może normalnie funkcjonować, to jest uzyskać optymalnej sprawności w zachowaniu siebie i gatunku oraz zapewnieniu własnego rozwoju.”[ Reykowski, J. Maciaszkowa, Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, nr 4/88 art. Rodzina w życiu jednostki

i społeczeństwa, s. 98].

Dążność do realizacji potrzeby wywołuje napięcie motywacyjne, zostaje ono odpowiednio ukierunkowane i staje się motywem działania. Pociąga to za sobą twierdzenie, iż potrzeby stanowią czynnik dynamizujący aktywność człowieka. „Między oczekiwaniami jednostki a zaistniałą sytuacją powstaje dysonans, czyli tzw. rozbieżność, jednostka dąży do zlikwidowania rozbieżności - zaspokojenia potrzeby.”[ M. Przetacznik,

G. Makiełło-Jarża, Podstawy psychologii ogólnej, WSiP Warszawa 1982, s. 255].

Przy tym, należy także wspomnieć, że optymalny punkt zaspokojenia potrzeb bywa uzależniony pod względem ilościowym, jak i jakościowym zarówno od okresu życia, jak i rodzaju aktywności.” [E. Sujak, Życie jako zadanie, PAX Warszawa 1982, s. 29.].

Niewłaściwa realizacja potrzeb, brak umiaru może w krótkim czasie doprowadzić np. do popadnięcia w nałóg. Z drugiej zaś strony jej dobry przebieg sprzyja zwalczaniu wad i pracy nad sobą w dążeniu do doskonałości.

Istnieje powszechne przekonanie, że przede wszystkim w rodzinie mogą być zaspokajane wszystkie potrzeby. Do nich zaliczamy zarówno:

- Potrzeby samozachowania tj.:

- Potrzeby fizjologiczne (snu, pokarmu,...),

- Potrzeby orientacyjne (bezpieczeństwa, psychiczne, społeczne),

- Potrzeba rozmnażania (zachowania gatunku)”

[K. Obuchowski, Psychologia dążeń ludzkich, PWN Warszawa 1983, s. 96.].

To właśnie „... rodzina pozostaje dla ogromnej większości dzieci i dorosłych podstawowym zespołem wspólnoty życia, jest to wspólnota głównie emocjonalna, w której podczas wszystkich lat życia nastąpiło wzajemne wyrównywanie poglądów i ocen tak wielkie, jak to tylko było możliwe ... . Ludzie kontaktują się tu ze sobą całą osobowością... odprężają się. Dla wielu dom staje się podporą emocjonalną, ostoją bezpieczeństwa psychicznego.” [A. Kamieński, J. Maciaszkowa, Problemy Opiekuńczo- Wychowawcze, nr 4/88, art. Rodzina w życiu jednostki i społeczeństwa, s. 98].

Obecnie dziecko począwszy od wczesnego okresu życia spędza również dużo czasu w środowiskach pozarodzinnych i podlega ich oddziaływaniu. Żłobek, przedszkole, szkoła zobowiązane są, podobnie jak rodzina realizować potrzeby swoich wychowanków

w celu zapewnienia im prawidłowego rozwoju. Obowiązkowa jest przy tym współpraca wymienionych placówek z rodzicami. Przybiera ona różne formy. Cel jest jednak zawsze tylko jeden - dobro wychowanka. Chodzi tutaj o nadanie mu pewnego „kształtu życia”. Umożliwienie uczestnictwa w kulturze, organizowanie zajęć w czasie wolnym, pomoc

w nawiązywaniu kontaktów zewnętrznych oraz realizacji samego siebie, dostrzeżenie własnych wartości, a także zainteresowań poprzez twórczość i wszelkiego rodzaju inną działalność. W tym miejscu należałoby wspomnieć o szkole, gdyż obok zaspokajania potrzeby poznawczej swoich uczniów, uczestników codziennych godzin obowiązkowych, powinna zająć się tzw. wychowaniem pozalekcyjnym i pozaszkolnym. Przede wszystkim

Materiały Distance Learning

© Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie 5

Socjologia czasu wolnego

Rodzina jako podstawowa jednostka społeczna w organizacji czasu wolnego

na niej spoczywa obowiązek dostarczenia dziecku tego, czego nie uzyskało w rodzinie.

Ona winna korygować wszystkie błędy i niedociągnięcia, ułomności życia codziennego. W

tym też względzie istnieje duże pole do popisu dla pedagogów i psychologów, którzy powinni umieć odpowiedzieć na pytania:

- Czy zostały stworzone optymalne warunki dla prawidłowego rozwoju dziecka?

- Czy hierarchia realizacji potrzeb została zachowana? - Gdyż każdy człowiek odczuwając niezaspokojenie potrzeb fizjologicznych - potrzeb pierwotnych, nie myśli o potrzebach wyższego rzędu tzw. społecznych oraz psychicznych (teoria Maslow`a) [M. Przetacznik,

G. Makiełło-Jarża, Podstawy psychologii ogólnej, WSiP Warszawa 1982, s. 256].

„... Zrozumieć siebie... To znaczy zrozumieć siebie w tym świecie, który jest obcą, a zarazem naszą rzeczywistością, polem naszego życia, którego wartość i sens splątane są

z jego wielkimi sprawami. To znaczy - równocześnie zrozumieć innych ludzi.” [A. Kamieński, J. Maciaszkowa, Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, nr 4/88, art. Rodzina w

życiu jednostki i społeczeństwa, s. 101].

„Wychować” nie można się nauczyć. Trzeba posiadać wewnętrzne predyspozycje ułatwiające osiągnięcie celu. Wychowanie jest sztuką, której nikt nie potrafi w pełni zrozumieć i opanować. Każdy człowiek jest odrębną, nie powielającą się nigdy osobowością. Dlatego uczestnicząc w procesie wychowania, w owym łańcuszku oddziaływań umożliwiającym wychowankom zmiany w pożądanym kierunku powinien głównie zrozumieć siebie.

Obecnie na początku XXI wieku w dobie rewolucji naukowo-technicznej przekształceniom ulegają wszystkie dziedziny życia człowieka a więc i środowisko rodzinne. Współzależnie od nich trwa proces przeobrażenia tradycyjnej rodziny w rodzinę nowoczesna. Wyraźna różnica zarysowuje się w przedstawionym przez H. Smarzyńskiego podziale:

„W rodzinie tradycyjnej matka przeważnie przebywa stale w domu i zajmuje się wychowaniem dzieci, prowadząc jednocześnie gospodarstwo domowe. W nowoczesnej rodzinie w Polsce prawie w 50 % procentach ojciec i matka pracują zawodowo” [H. Smarzyński, Rodzina współczesna jako środowisko wychowawcze, PWN Warszawa 1997, s. 3].

Ten sam autor stara się wytłumaczyć zaistniałą sytuację zjawiskiem nasilającego się procesu urbanizacji. „Do rozrastających się miast przybywa coraz więcej ludzi ze wsi, osad i miasteczek, dla polepszenia swych warunków życia bardzo często obydwoje z rodziców pracują zawodowo. Styl życia wielkomiejskiego w czasach współczesnych oddziałuje często negatywnie na rodzinę jako środowisko wychowawcze i na proces wychowania w rodzinie, zwłaszcza w tych rodzinach, które nie wrosły jeszcze w środowisko życia wielkomiejskiego”.

Wszystko to z kolei wpływa na rozluźnienie więzi rodzinnej i obniżenie funkcji wychowawczych rodziny, a także bywa często przyczyną rozpadu rodzin i rozwodów.

Spełniana przez rodzinę funkcja podstawowej komórki życia społecznego i wychowania dzieci jest szczególnie ważna, a zarazem trudna i odpowiedzialna we współczesnym świecie złożonych stosunków społecznych. Polega ona, bowiem nie tylko na wprowadzeniu młodej generacji w różne kręgi życia społecznego, lecz zarazem na takim oddziaływaniu, które pomagałoby dostrzegać, trafnie rozumieć i oceniać różnorodne skomplikowane zjawiska, hasła i poglądy obecnej, szczególnie zmiennej cywilizacji. Rodzina spełnia także w stosunku do dziecka ważna funkcje niwelatora wstrząsów, filtru i pomostu. Powinna ona chronić je przez cały okres rozwoju przed zbyt brutalnym zetknięciem się z rzeczywistością, powinna być nosicielem kultury w środowisku, w

Materiały Distance Learning

© Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie 6

Socjologia czasu wolnego

Rodzina jako podstawowa jednostka społeczna w organizacji czasu wolnego

którym dziecko żyje, powinna w końcu stanowić bazę, z której mogłoby wchodzić w wir

świata bardziej bezosobowego, rozciągającego się poza domem. Można najogólniej przyjąć, że funkcja rodziny polega przede wszystkim na pobudzeniu jednostki do

aktywności i stwarzaniu jej takich potrzeb, aby jak najbardziej rozwinęły się w niej siły

życiowe, zdolności i talenty.

Na podstawowe warunki życia rodziny w społeczeństwie składają się następujące czynniki:

- Wykształcenie,

- Zawód,

- Zarobki rodziców,

- Korzystanie z dóbr kulturalnych,

- Atmosfera domu.

3. Kultura czasu wolnego w rodzinie

Kształtowanie kultury czasu wolnego; to właśnie ogólny poziom kultury w rodzinie jest jednym z najważniejszych czynników decydujących o walorach kształtowania się czasu wolnego dzieci. Wzory, nawyki i umiejętności organizowania czasu wolnego,

w dziecku kształtuje przede wszystkim dom rodzinny. Z jego przykładu czerpie wzory organizowania swego czasu.

„Warunkiem powodzenia rodziców wychowaniu dziecka do rekreacji będzie wygospodarowanie dla niego w ciągu dnia czasu wolnego przeznaczonego na organizowanie zajęć rekreacyjnych, dających rodzicom możliwość wspólnego

z dzieckiem przeżywania dłuższych lub krótszych chwil wypoczynku, rozrywki”

[K. Czajkowski, Wychowanie do rekreacji, Warszawa 1979, WSiP.s. 138-139].

Nie muszą to być długie zabawy i zajęcia w dni powszednie. U dziecka w młodszym wieku zajęcia te powinny być nie tylko dla niego organizowane, ale z nim wspólnie planowane. Gry i zabawy, opowiadania i rozmowy rodzice przeżywając z dzieckiem, stwarzają okazję

do wzbogacania słownika dziecka, uczenia go poznawania nowych zjawisk, przedmiotów

i ludzi. Nie oznacza to, że rodzice swą obecnością mają stale towarzyszyć dziecku, mają jedynie umożliwić mu kontakt z innymi dziećmi na podwórkach blokowych, w piaskownicy, w ogródkach zabaw. Nie można zapomnieć o tym, iż dziecko potrzebuje także kontaktów z dorosłymi, zwłaszcza z rodzicami, których pragnie naśladować nie tylko w pracy, ale i w zabawie. Do tych obowiązkowych zabaw z dzieckiem w czasie wolnym dnia codziennego należeć będą przechadzki i spacery na świeżym powietrzu.

Ruch powinien obowiązkowo towarzyszyć tym wspólnym zabawom, gdyż ma on ogromne znaczenie dla prawidłowego rozwoju fizycznego dziecka. Szczególnie pożyteczne są te codzienne, nawet nie długo trwające zabawy dziecka z ojcem, który rzadziej w domu przebywa, a którego wpływ na wychowanie nie może być zastąpiony przez matkę.

„Dom rodzinny powinien w odpowiedni sposób kształtować czas i planować odbiór odpowiednich programów. Rodzina może skutecznie uczyć swoistej „kultury telewizyjnej”

i tak programować odbiór telewizyjnych atrakcji, aby były to istotnie pozycje najbardziej wartościowe. Wolno jest sadzić, że jeżeli wyższy jest poziom wykształcenia rodziców, to

w sposób bardziej poprawny kształtuje się zarówno warunki czasu wolnego dzieci, jak i jego treść i forma. Im wyższy poziom wykształcenia rodziców, tym wyższa na ogół

kultura zaspakajania potrzeb przebywania na świeżym powietrzu”.

Materiały Distance Learning

© Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie 7

Socjologia czasu wolnego

Rodzina jako podstawowa jednostka społeczna w organizacji czasu wolnego

Rola rodziny w wychowaniu nie kończy się nigdy. Pozostają bogate formy rekreacji,

planowane w ramach całej rodziny, wspólne przeżywanie godzin, dni wolnych od zajęć

zawodowych oraz codziennych obowiązków życiowych.

M. Grochociński podsumowując wyniki niektórych badań przedstawił następującą tezę:

„w zależności od poziomu wykształcenia i zawodu rodziców zakłócane jest często wykorzystanie czasu wolnego dzieci przez nie odpowiedni zakres stawianych im wymagań. Na przykład w wielu rodzinach wiejskich i robotniczych występuje nadmierne

obarczanie dzieci obowiązkami domowymi, natomiast w rodzinach inteligenckich zdarza

się, że czas wolny dzieci jest dość nadmiernie ograniczony i zniekształcony przez nakłanianie dzieci do kilku form dodatkowego kształcenia się (opanowanie języków obcych, gra na instrumencie). Wpływa to ujemnie na prawidłową organizacje, treść i formę czasu wolnego, a także na ogólny rozwój, dzieci” [M. Grochociński, Przygotowanie dzieci do racjonalnego wykorzystania czasu wolnego. WSiP. Warszawa 1979, s. 43].

Kolejnym ważnym elementem wpływającym na kształcenie się wartościowych form czasu wodnego dzieci jest właściwy podział ról wewnątrz rodziny.

Według Grochocińskiego: „rodzina, której życie jest oparte na podziale obowiązków na zasadach równości i wzajemnego poszanowania oraz są przestrzegane stałe godziny na podstawowe czynności, takie jak: praca, posiłki, wypoczynek; stwarza warunki przeciwdziałające żywiołowej i przypadkowej treści form czasu wolnego. Można nawet sądzić, że przyjęty stały porządek dnia stwarza możliwości zaplanowania czasu wolnego

w sposób bardziej przemyślany, zgodny z zainteresowaniami. Istnieją też większe możliwości kontaktu z dziećmi i systematycznego oddziaływania wychowawczego”.

Reasumując aktualną charakterystykę zajęć w czasie wolnym dzieci, można stwierdzić, że zajęcia te świadczą o braku inicjatywy, pomysłowości ze strony rodziców i są na ogół jednostkowe. Zaznacza się prawie całkowity brak zajęć o charakterze doskonalącym (majsterkowanie, modelowanie, kolekcjonerstwo) i uspołeczniającym. Uprawianie prze dzieci zajęcia czasu wolnego pozwalają w pewnym stopniu przewidywać zakres ich wychowawczego oddziaływania, ale nie oddają w pełni kształtowania się zainteresowań i zamiłowań dzieci.

Stosunkowo skromne i mało zróżnicowane są pragnienia dzieci w zakresie wykorzystania czasu wolnego, gdy dorosną. Można powiedzieć, że nie odbiegają one w ogóle od dostarczającego im wzoru wykorzystania czasu wolnego przez rodziców oraz respektowanych przez nich poglądów w tym zakresie. Dzieci powtarzają, więc tutaj nie jako najbardziej uznawany przez rodziców model czasu wolnego. Brak jest w pragnieniach dzieci modelu czasu bardziej zaangażowanego, modelu udział w życiu społecznym. Przeważająca część rodziców po prostu nie wie jak ich dzieci mogłyby w sposób ciekawy i rozwijający ich osobowość, wykorzystać czas wolny.

Wydaje się, że zarysowany ubogi obraz zajęć pożądanych dla dzieci, a także sposobu wykorzystania czasu wolnego wspólnie z dziećmi jest wyrazem słabej orientacji rodziców

w zakresie wiedzy o istnieniu różnorodnych zajęć i form czasu wolnego. Rodzice potrafią

wypowiedzieć się szerzej na temat zajęć odpowiednich dla dzieci, dokonanie natomiast klasyfikacji tych zajęć, które byłyby dla dzieci szczególnie pożyteczne, jest dla nich zbyt

trudne. Jeszcze bardziej kłopotliwy jest dla nich wybór sposobu wykorzystania czasu

wolnego wspólnie z dziećmi, nawet w warunkach optymalnych. Udział rodziców w organizowaniu dzieciom zajęć czasu wolnego mógłby być znacznie lepszy gdyby ich orientacja na temat możliwości spędzania tego czasu była szersza i pełniejsza. Bowiem

od wiedzy i kultury samych rodziców zależy w znacznym stopniu poziom wolnego czasu dzieci teraz i w przyszłości. Nie jest obojętne, co robią rodzice w czasie przebywania z dziećmi, oraz jak zarysowuje się wychowawczy charakter interakcji ojca i matki z dzieckiem.

Materiały Distance Learning

© Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie 8

Socjologia czasu wolnego

Rodzina jako podstawowa jednostka społeczna w organizacji czasu wolnego

Niebagatelne znaczenie ma również posiadana wiedza o przeznaczonych do różnego

rodzaju zajęć czasu wolnego urządzeniach i sprzęcie znajdującym się na terenie zamieszkania rodziny. Stwierdzony jest na podstawie badań fakt, że brak wiedzy rodziców w tym zakresie osłabia w znacznym stopniu walory wychowawcze sprawowanej przez nich opieki nad czasem wolnym dzieci.

Materiały Distance Learning

© Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie 9

Socjologia czasu wolnego

Rodzina jako podstawowa jednostka społeczna w organizacji czasu wolnego

ĆWICZENIA

Test sprawdzający

Pytanie 1. Jakie są funkcje rodziny w oparciu o wychowanie a. funkcja socjalizacyjna,

b. funkcja regeneracyjna, c. funkcja rodzicielska,

d. funkcja dydaktyczna,

Pytanie 2. Czynniki wpływające na wychowanie w rodzinie a. kultura rodziny,

b. umiejętności komunikacji pomiędzy członkami, c. codzienny kontakt z rówieśnikami,

d. umiejętności wyrażania emocji,

Pytanie 3. Proces wychowawczy w rodzinnie opera się na:

a. wzorcach osobowych,

b. wspólnie spędzanym czasie wolnym (organizacji czasu),

c. weekendowych wyjazdach poza miejsce zamieszkania, d. pokazaniu dziecku drogi życiowej,

Pytanie 4. Rodzina jest pierwszym środowiskiem:

a. socjalizacji i wychowania, b. wychowania zdrowotnego, c. wychowania ekologicznego,

d. wychowania do aktywnego sposobu spędzania czasu wolnego.

Pytania kontrolne

1. Czym jest rodzina w ujęciu socjologicznym?

2. Jakie główne potrzeby powinna zaspokajać rodzina jako jednostka społeczna?

3. Jakie są główne założenia w procesie wychowania dziecka w rodzinie?

4. Co rozumiesz pod pojęciem rodziny patologicznej?

5. Jakie są następstwa braku wzorców wychowawczych dla dziecka?

Zadanie sprawdzające

W tym miejscu w kursie znajduje się zadanie sprawdzające, dostępne wyłącznie w wersji elektronicznej kursu.

Materiały Distance Learning

© Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie 10

Socjologia czasu wolnego

Rodzina jako podstawowa jednostka społeczna w organizacji czasu wolnego

DODATKI

Literatura

1. Adamski W., Młode pokolenie narzędziem zmian społecznych, „Studia socjologiczne”, nr 4, 1976

2. Arasymowicz S., Kultura fizyczna a rodzina. Materiały z ogólnopolskiej konferencji naukowo-metodycznej zorganizowanej 11-12 XI 1994 roku w Białej Podlaskiej, POW Rapid Press.

3. Czajkowski K., Wychowanie do rekreacji. WSiP, Warszawa 1979

4. Filipczuk H., Rodzina a rozwój psychiczny dziecka, NK Warszawa 1981

5. Grochociński M., Przygotowanie dzieci do racjonalnego wykorzystania czasu wolnego. WSiP. Warszawa 1979

Linki internetowe

Czas wolny - wróg czy sprzymierzeniec?

http://www.publikacje.edu.pl/publikacje.php?nr=1399

Artykuł temat wychowawczej roli czasu wolnego dziecka

http://www.opoka.org.pl/biblioteka/I/ID/czas_wolny_dziecka.html

Artykuł na temat czasu wolnego młodzieży i jego wpływu na rozwój osobowości

http://www.wychowawca.pl/miesiecznik/07-08_139-140/07.htm

Znaczenie rodziny w procesie przygotowania dzieci do racjonalnego

wykorzystania czasu wolnego w młodszym wieku szkolnym

http://www.publikacje.edu.pl/publikacje.php?nr=626

Materiały Distance Learning

© Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie 11

---