Lewis Henry Morgan

„Społeczeństwo pierwotne”

Parę słów o tym panu:

Lewis H. Morgan (1818 - 1881) - amerykański antropolog kulturowy i historyk. Pierwszy badacz historii i kultury Irokezów. Największy irokeski szczep Seneca przyjął go w poczet członków plemienia i nadał imię
Ta-ya-da-wah-kugh (nie pytajcie co to znaczy:). Jego najgłośniejsza książka to, wydane w 1877 r. „Społeczeństwo pierwotne”.

Co ważnego tam znajdziecie?

• Teoria na temat ewolucji społeczeństw od okresu dzikości do rozwoju cywilizacji

• „Odkrycie na nowo materialistycznego pojmowania dziejów” [Engels]

• Postęp ludzkości od najniższych szczebli i związane z nim wynalazki i odkrycia oraz instytucje

• Dowody ludzkiego postępu ujawniają się w rozmaitych dziedzinach, np.: język, życie domowe, budownictwo, własność

• Pojęcie własności i jej szczególnego wpływu na ludzkie działania jako początek cywilizacji

• Dwa typy rządów: oparty na osobach i stosunkach osobistych, tworzący społeczeństwo (podstawowa jednostka - ród, z którego potem powstaje naród) - charakterystyczny dla społeczeństw starożytnych; oraz oparty na ziemi i własności, którego wynikiem jest społeczeństwo polityczne (społeczeństwa nowożytne, cywilizowane)

• Wykazanie jedności ludzkiego postępu i doświadczenia oraz pochodzenia rodu ludzkiego. Potrzeby, doświadczenia i związany z nimi postęp mają wszędzie ten sam charakter.

• Wyodrębnienie i charakterystyka 7-miu okresów etnicznych (oraz wiążących się z nimi stanów cywilizacji) dla lepszego, dokładniejszego badania dziejów ludzkości. Każdy z tych okresów posiada odrębną kulturę i przedstawia tryb życia dla siebie charakterystyczny.

nr	Okres etniczny	Stan cywilizacyjny	Cecha charakterystyczna
I.	Starszy okres dzikości	Niższy stan dzikości	Niemowlęctwo rodzaju ludzkiego
II.	Średni okres dzikości	Średni stan dzikości	Rybołówstwo, znajomość użytku ognia
III.	Ostatni okres dzikości	Wyższy stan dzikości	Wynalezienie łuku i strzał
IV.	Starszy okres barbarzyństwa	Niższy stan barbarzyństwa	Sztuka garncarska
V.	Średni okres barbarzyństwa	Średni stan barbarzyństwa	Oswojenie zwierząt (wschód), uprawa przez nawadnianie, użycie cegły i kamienia (zachód)
VI.	Ostatni okres barbarzyństwa	Wyższy stan barbarzyństwa	Sposoby obróbki żelaza, żelazne narzędzia
VII.	Cywilizacja	Stan cywilizacji	Alfabet fonetyczny i pismo

---