Mięta to jedno z najstarszych ziół leczniczych na świecie.
W starożytnej Grecji sądzono, że pobudza umysł do myślenia. Z czasem kolejno odkrywano jej inne właściwości, tj. działanie uspakajające, przeciwskurczowe, bakteriobójcze. Mięta może być stosowana przy dolegliwościach żołądkowych, zaburzeniach trawienia, wymiotach, niestrawność, jak również przy nerwobólach i bólach mięśni.
Napar z mięty pomaga w trawieniu i przyswajaniu pokarmów. Zewnętrznie bywa stosowana do płukania jamy ustnej.
Najważniejszym źródłem surowca dla przemysłu farmaceutycznego jest mięta polna
Mięta - Znaczenie gospodarcze i lecznicze
Olejek eteryczny mięty pieprzowej (liście mięty białej zawierają 0,25% olejku, mięty czarnej — 0,33%, mentolu - 45-70% i więcej) jest szeroko stosowany w przemyśle farmaceutycznym oraz spożywczym, w perfumerii, w produkcji likierów, wódek i słodyczy. W gospodarstwie domowym stosuje się liście i kwiaty mięty jako przyprawę do serów, sałat, zup, potraw mięsnych, rybnych i warzywnych, a także do aromatyzowania sosów, różnych napojów, win, nalewek, herbatek i octu.
Ziele mięty stanowi niezbędny składnik wielu potraw narodowych. Dawniej dodawano liść mięty do mleka celem zapobiegania jego skwaśnieniu. Mięta jest dobrą rośliną miododajną. Miód z mięty jest przezroczysty, bursztynowy, o zapachu miętowym i przyjemnym odświeżającym smaku.
W celach leczniczych używa się liści z mięty, olejku eterycznego i mentolu. Najwięcej olejku eterycznego - w przeliczeniu na suchą masę - znajduje się w kwiatostanach, w liściach, a w łodygach - od ilości śladowych do 0,3%. Głównymi składnikami olejku są: a-menton, a-mentol, mentofuran, cyneol, limonen, tymol i inne.
Liście mięty zawierają oprócz olejku kwas askorbinowy, karoten, rutynę, apigeninę, betainę, diosmetynę, kwas ursolowy i oleanolowy.
Z mięty otrzymuje się następujące preparaty: napar i nalewkę z liści, wodę miętową, pastylki miętowe, olejek miętowy, mentol i inne.
Napar z liści mięty pieprzowej
Napar z liści mięty pieprzowej stosuje się przeciw mdłościom i jako środek żółciopędny. Liście wchodzą w skład herbatki żołądkowej, wiatropędnej i żółciopędnej. Wodą miętową zaleca się płukać jamę ustną i stosuje się w miksturach. Pigułki miętowe, zawierające 0,0025 g olejku miętowego i 0,5 g cukru, są środkiem uspokajającym i spazmolitycznym przy mdłościach, wymiotach i skurczach mięśni gładkich.
Olejek mięty pieprzowej
Olejek mięty pieprzowej pozyskuje się z ziela. Zawiera on 30-70% mentolu, 4-9% estrów mentolu i kwasu octowego oraz walerianowego, a także inne substancje. Jest to bezbarwna lub nieco żółtawa ciecz o piekącym i chłodzącym smaku. Jako środek odświeżający i antyseptyczny wchodzi w skład płukanek, proszków i past do mycia zębów. Pobudza czynność gruczołów wydzielania wewnętrznego, poprawia smak innych lekarstw i wchodzi w skład wielu preparatów ziołowych.
Mentol
Mentol otrzymywany jest z olejku miętowego. Wcierany w skórę i naniesiony na błony śluzowe działa lokalnie słabo przeciwbólowe i odznacza się słabymi właściwościami antyseptycznymi. Stosowany jest zewnętrznie jako środek uspokajający i przeciwbólowy. Przy nerwobólach, bólach w stawach i bólach mięśni zaleca się wcierać 4-procentowy roztwór alkoholowy lub 10-procentowa zawiesinę.
Przy świądzie w chorobach skórnych stosuje się 5-pro-centowy roztwór alkoholowy lub 1-procentową maść lanolinowo-wazelinową.
Przeciw migrenie naciera się skronie sztyftem zawierającym 20 części mentolu i 80 części parafiny. Przy nieżycie nosa, zapaleniu gardła, zapaleniu krtani, zapaleniu tchawicy i innych stanach zapalnych górnych dróg oddechowych używa się mentolu do smarowania i inhalacji, a także w postaci kropli do nosa.
Do wewnątrz zapisuje się mentol jako środek uspokajający, zwykle w połączeniu z nalewką kozłka lekarskiego, pokrzyku wilczej jagody i innych ziół, a także przy kurczowym zapaleniu okrężnicy.
Mięta w ziołolecznictwie domowym
Lecznictwo domowe stosuje mięte w szerokim zakresie. Ma ona działać uspokajająco i regulujące na przewód pokarmowy. Mięta jest środkiem uspokajającym w chorobach nerwowych (hipochondria, histeria) i sercowych, a także wzmacniającym przy spadku sił. Mięta likwiduje bóle zębów, stosowana jest w gośćcu. Używana do płukania jamy ustnej, odświeża ją i usuwa nieprzyjemny zapach.
Uważa się za korzystne stosowanie mięty w przypadkach żylaków odbytu i chorób kobiecych (skąpe lub zbyt obfite miesiączkowanie) oraz silnych bólów głowy.