MIKROSTRUKTURY - WYKŁAD 14.06.2008r.

WZORY OSOBOWE

Wzór osobowy - postać realna lub fikcyjna będąca przedmiotem aspiracji. Jest to postać do naśladowania.

Cechy wzoru osobowego :

• wartości

• działanie

• postać - (konkretyzacja tychże wartości i działań)

Wzór osobowy musi być czytelny, wyróżniający się, jednoznaczny.

Wzór osobowy aby oddziaływał musi być godny do naśladowania.

Wzory osobowe kształtuje grupa.

AUTORYTET I PRESTIŻ

Autorytet (Sztumski) - wiąże się z obserwacją i osiągnięciami danej osoby, które są mierzalne, udokumentowane. (np. autorytet O.Jędrzejczak w pływaniu w stylu motylkowym).

Prestiż - wrażenie jakie robi na nas jakaś osoba.

Autorytet i prestiż przysługuje grupie, jednostce, instytucji (np. kościół, gazeta, uczelnia)

Autorytet i prestiż spływają na osoby uczestniczące w tych instytucjach czy grupach - jest to tzw. prestiż urzędowy (policjant, sędzia). Jest też autorytet i prestiż osobisty- nie muszą się jednak wzajemnie przekładać. Osoba z wysokimi osiągnięciami nie musi mieć prestiżu i odwrotnie.

Autorytet (funkcja) - element struktury społecznej związanej
z porządkiem pozycji społecznych. Jest to funkcja integracyjna - członkowie grupy skupiają się , koncentrują członków wokół siebie. Funkcja gwaranta prawdziwości - ludzie autorytetom wierzą.

Autorytet i prestiż występują we wszystkich społecznościach i zakorzeniają się w społeczeństwie.

KONCEPCJA ZYGMUNTA BAUMANA O WZORACH OSOBOWYCH

W SPOŁECZEŃTWACH NOWOCZESNYCH I PONOWOCZESNYCH

WZÓR PIELGRZYMA (Weber) - praktyka protestancka - analizował go na podstawie purytańskich kaznodziejów.

(M. Weber „Etyka protestancka, a duch kapitalizmu” - do poczytania)

Purytanie - ludzie którzy pracują intensywnie. Motywacją tej pracy jest cel nadprzyrodzony czyli ZBAWIENIE. Stosunek purytanów do pracy - pracuje po to aby udowodnić swoje zbawienie. Purytanin to ktoś kto pracuje bezustannie - nie odpoczywa i nie korzysta z efektów swojej pracy. Purytanin oszczędza. Im więcej ma, posiada tym rośnie pewność ze otrzyma zbawienie.

Ubogi to ten kogo nie kocha Bóg - doktryna predestynacji

predestynacja przeznaczenie, fatum, los wyznaczony z góry (por. kismet); filoz. doktryna relig. głosząca, że los człowieka, jego zbawienie a. potępienie przesądzone są w chwili jego urodzenia.

Prototypem pielgrzyma jest purytanin. Kaznodzieje.. purytanie mówią - życie jest pielgrzymką...którą wiadomo dokąd zmierzać - do zbawienia.

Człowiek pielgrzymuje z wyroku losu - bo tak chce los i żadna ludzka siła nie może tego zmienić. Ludzie powołani zostali wcześniej, którzy są podzieleni na potępionych i wybranych. Pielgrzym nie może zmienić swojego losu, ale może podążać wolniej lub szybciej. Dla pielgrzyma złe jest to co spowalnia dążenie do celu (odpoczynek spowalnia lub np. cos co jest bezużyteczne np. zajmowanie się modą).

Wzór pielgrzyma ma genezę religijną.

Świecka wersja pielgrzyma - pielgrzym podróżuje przez świat kartograficznie uporządkowany (ustrukturyzowany - stały)

Celem życia pielgrzyma świeckiego jest pozostawienie jakiegoś śladu na ziemi, jakiegoś talentu. Struktury społeczne określają - wspierają w poczynaniach.

Ponowoczesny świat - brak stałych pewnych struktur. Czas pielgrzyma płynie od - do ; od początku do jakiegoś końca, tworzy cienka linię.

Czas ponowoczesny przestaje mieć ciągła strukturę. Człowiek ponowoczesny - zbiór skończonych epizodów - dzisiaj zdobyte umiejętności mogą jutro być bezużyteczne (gwarancja stałego zatrudnienia nie jest stała).

Zapominanie i zaczynanie od nowa - to doktryna czasu ponowoczesnego. W życiu prywatnym - relacje osobiste będą atrakcyjne dopóki będą sprawiały satysfakcję (ślubowanie czegoś do końca życia staje się niewiarygodne, intercyza małżeńska).

Kultura ponowoczesna jest fascynująca. Nie ma miejsca na pielgrzyma-życie jest wędrówką ale bez określonego celu. Czas biegnie ale nielineralnie, jak rzeka bez koryta.

METAFORY Baumana :

1. SPACEROWICZ - (Bauman zaczerpnął z prac W. Benjamina)
To przechodzeń wśród przechodniów - metafora patrzenia na świat przechodnia na innych przechodniów. Ukształtował się w świecie nowoczesnym przez elity. W mieście gdzie ludzie żyją obok siebie są dla siebie obcy i obcymi chcą pozostać, nie maja potrzeby przezwyciężania obcości. (kiedyś tylko elity realizowały wzór spacerowicza). Życie od niechcenia - kolekcjonowanie wrażeń - spacerując i przyglądając się obcym. W ponowoczesności spacerowicz jest dostępny dla wszystkich, tez dla osób o niewielkich dochodach.

Spacerowicz wyrusza w poszukiwaniu wrażeń, wrażeń dostarczają mu inni ludzie. Spaceruje nie po to aby kupić, ale wziąć udział w widowisku dostarczając sobie wrażeń nawzajem.

W świecie ponowoczesnym człowiek jest widzem kształtowanym przez specjalistów którzy realizują widowisko. Deptakiem tez jest własny dom - i telewizor na przykład - gotowe wrażenia docierają do spacerowicza - siedzącego we własnym fotelu - docierają gotowe wrażenia opracowane przez specjalistów..zorganizowane.

2. WŁÓCZĘGA (świat nowowczesny )- wędruje, porusza się w przestrzeni (np. Żydzi, Romowie) - to grupy budzące uczucie negatywne. Grupy które naruszają ład społeczny. Aby podlegać władzy trzeba być mieszkańcem danej miejscowości, czyli jest człowiekiem niepodlegającym kontroli.

Włóczęga porusza się w przestrzeni przypadkowo. Włóczęga idzie tam gdzie droga, bezcelowo. Zatrzymuje się gdzie otrzyma gościnę. Celem włóczęgi jest ruch - samowędrowanie. Nie wytycza sobie trasy.

Włóczęga jest cały czas w drodze, bo żaden z etapów jego życia nie budzi nadziei. Z drugiej strony teraźniejszość dla włóczęgi jest atrakcyjna, bo nie wie co może być jutro, może być gorzej więc cieszy się to co tu i teraz.

3. TURYSTA - posiada dom z którego wyrusza i wraca z wrażeniami. Turysta domaga się aby świat spełniał jego oczekiwania, kiedy ich nie spełnia odwraca się od tego świata. Włóczęga okazuje respekt wobec goszczących....turysta domaga się szacunku. Turysta wyrusza w poszukiwaniu wrażeń, czegoś co inne od codzienności - inne krajobrazy, inne zapachy itp.

Włóczęga nie jest miejscowym - jest uległy, czyli nie jest przywilejem. Turysta jako obcy uważa się za przywilej.

Turysta w obcych stronach czuje się bezpieczny, bo porusza się po „szlakach” gdzie usunięto niebezpieczeństwo ( np. karaluchy w hotelu). Teren gdzie porusza się turysta jest terenem oznaczonym.

Na trasie turysta napotyka na przystanki - hotel - musi być on ładny,wygodny,luksusowy. W hotelu turysta spotyka innych turystów, którzy wymieniają się uwagami. Są to relacje krótkotrwałe, anonimowe, powierzchowne.

Bycie turystą to życie na niby, na pewien czas.

4. GRACZ - żyje w świecie permanentnego ryzyka. Żyje w świecie niepewnym, nieprzewidywalnym. Gry przeciwnika może się tylko domyślać. Gracz może grać dobrymi lub złymi kartami - zależy od losu, wyroku losu. Towarzyszy mu łut szczęścia co od gracza nie zależy. Gracz gra, czyli od niego zależy bardzo wiele, czyli jak dana kartę rozdzieli-czyli do pewnego stopnia cos od niego zależy. Gracz wykorzystuje reguły gry musi więc umieć się nimi posługiwać i musi się nim podporządkować. Celem gracza jest grać i wygrywać. Określone reguły obowiązują przez pewien czas. Po grze przeciwnicy podają sobie ręce. Gra jest krótkim epizodem zamkniętym. Gra jest sesją walk, rozgrywek które nie mają końca.

W świecie ponowoczesnym wszyscy jesteśmy graczami-żyjemy w świecie reguł ograniczonych czasowo i przestrzennie. Życie człowieka ponowoczesnego to czysta kalkulacja.

Oto 4 typy idealne-modele. Modele w świecie nowoczesnym wprowadziły elity.

4

---