S P I S T R E Ś C I

1. PRZEDMOWA 5

2. WPROWADZENIE DO PRZEPISÓW KORESPONDENCJI

RADIOWEJ 6

2.1. Bezpieczeństwo łączności 6

2.1.1. Ochrona łączności przed rozpoznaniem i zakłóceniami 8

2.1.2. Zezwolenie i zakaz pracy środków radiowych na nadawanie 10

3. WYMIANA RADIOWA 11

3.1. Służbowa wymiana radiowa 11

3.2. Operacyjna wymiana radiowa 12

3.3. Telegramy i sygnały 12

3.3.1. Kolejność nadawania telegramów i sygnałów 13

4. ZASADY NAWIĄZYWANIA ŁĄCZNOŚCI 15

4.1. Postanowienia ogólne 15

4.2. Wyciąg z tabeli danych radiowych 16

4.3. Kryptonimy i sygnały rozpoznawcze radiostacji 20

4.3.1. Kryptonimy radiostacji 20

4.3.2. Sygnały rozpoznawcze radiostacji 21

4.3.3. Podział kryptonimów i sygnałów rozpoznawczych radiostacji 21

4.4. Nawiązywanie łączności radiowej 22

4.4.1. Sposoby nawiązywania słuchowej łączności radiowej 24

4.4.1.1. Praca w kierunku radiowym 25

4.4.1.2. Praca w sieci radiowej 29

4.4.2. Nawiązywanie dalekopisowej łączności radiowej 33

4.4.2.1.Nawiązywanie telegraficznej łączności radiowej przez radiostacje

wyposażone w nadajniki kropek telegraficznych 36

4.4.2.2. Nawiązywanie telegraficznej łączności radiowej przez radiostacje

nie wyposażone w nadajniki kropek telegraficznych 37

5. . Kontrola łączności radiowej 38

5. TABELA DYŻURNEGO RADIOTELEGRAFISTY TDR-87-P

/TDR-96/ 40

6. SPRAWDZANIE TOŻSAMOŚCI KORESPONDENTÓW W

RELACJACH RADIOWYCH WP 42

6.1. Sprawdzanie tożsamości korespondentów przy pomocy TDR-87-P 42

6.1.1. Zapytanie o tożsamość /hasło/ 43

6.1.2. Odpowiedź na zapytanie o tożsamość /hasło/ 44

6.1.3. Wzajemna odpowiedź tożsamościowa 45

6.2. Sprawdzanie tożsamości korespondentów na radiostacjach nie

wyposażonych w TDR-87-P /TDR-96/ 47

6.2.1. Zapytanie o tożsamość 48

6.2.2. Odpowiedź na zapytanie o tożsamość /hasło/ 48

6.2.3. Potwierdzenie odebrania odpowiedzi na hasło 49

7. OPRACOWYWANIE TELEGRAMÓW 49

7.1. Budowa telegramu 49

7.2. Opracowywanie telegramu wychodzącego 52

7.2.1. Opracowywanie telegramu wychodzącego przez nadawca 52

7.2.2. Opracowywanie telegramu wychodzącego przez ekspedycję 53

7.2.3. Opracowywanie telegramu wychodzącego przez radiotelegrafistę 54

7.3. Opracowywanie telegramu wchodzącego 55

7.3.1. Opracowywanie telegramu wchodzącego przez radiotelegrafistę 55

7.3.2. Opracowywanie telegramu wchodzącego przez ekspedycję 57

7.4. Opracowywanie telegramu przechodzącego przez ekspedycję 58

8. NADAWANIE TELEGRAMÓW 59

8.1. Sposoby nadawania tekstów literowych i cyfrowych 59

8.2. Nadawanie telegramów z propozycją i wyrażeniem zgody na odbiór61

8.3. Nadawanie telegramów bez uzyskania zgody na odbiór 63

8.4. Nadawanie telegramów o dużej ilości grup 65

8.5. Nadawanie telegramów ze sprawdzeniem zwrotnym 66

8.6. Nadawanie telegramów bez pokwitowania 67

8.7. Nadawanie telegramów okólnikowych 69

8.8. Nadawanie telegramów przez radiostację pośredniczącą 70

8.9. Powtórzenia i poprawki w telegramach 72

9. NADAWANIE SYGNAŁÓW DOWODZENIA I SYGNAŁÓW

ALARMOWANIA 76

10. ZMIANA CZĘSTOTLIWOŚCI RADIOWYCH 78

10.1. Zasady nawiązywania łączności na nowej częstotliwości 81

11. PRZECHODZENIE Z SIECI RADIOWEJ (S/R) DO KIERUNKU

RADIOWEGO (K/R) 81

12. SZYFROTELEGRAMY I KODOTELEGRAMY 83

1. Szyfrogramy i kodotelegramy opracowywane na blankietach

telegramów 83

12.1.1. Przygotowanie szyfrogramów i kodotelegramów opracowanych na

blankietach telegramów do przekazania przez środki radiowe 85 12.1.2. Nadawanie szyfrotelegramów /kodotelegramów/ przez

środki radiowe 90

12.2. Szyrrogramy i kodotelegramy opracowywane na taśmach 91

12.2.1. Nadawanie przez środki radiowe szyfrogramów /kodotelegramów/

opracowanych na taśmach 92

13. DOKUMENTACJA STACYJNA 94

13.1. Prowadzenie dziennika korespondencyjnego radiostacji 94

13.2. Prowadzenie dziennika ewidencji pracy wozu dowodzenia /WD/ 96

14. Służbowe skróty radiowe 96

ZAŁĄCZNIKI :

1. Wykaz służbowych skrótów radiowych 98

2. Dziennik korespondencyjny radiostacji 102

3. Dziennik ewidencji pracy wozu dowodzenia /WD/ 106

1. PRZEDMOWA.

Programy kształcenia z przedmiotów „Urządzenia łączności”

i „Eksploatacja urządzeń łączności” obejmują między innymi zagadnienia

dotyczące obsługi radiostacji pokładowych i średniej mocy.

Wymaga to korzystania z wielu obszernych instrukcji oraz innych dokumentów.

Instrukcje podają materiał w sposób złożony.

W celu ułatwienia nauki opracowany został skrypt „ Zasady prowadzenia korespondencji w relacjach radiowych Wojska Polskiego”.

Skrypt zawiera całokształt materiału dotyczącego zasad eksploatacji radiostacji R-111, R-123, R-130, R-137, R-140 przewidzianego programami szkolenia w Centrum Szkolenia Łączności i Informatyki. Dzięki temu umożliwia samodzielną naukę bez udziału instrukcji.

2. WPROWADZENIE DO PRZEPISÓW KORESPONDENCJI

RADIOWEJ.

Łączność między wojskowymi środkami radiowymi nawiązuje się

i utrzymuje zgodnie z jednolitymi przepisami korespondencji w relacjach radiowych Wojska Polskiego. Wyżej wymienione przepisy obowiązują we wszystkich rodzajach Sił Zbrojnych RP.

Przepisy korespondencji ustalają :

- zasady nawiązania łączności i prowadzenia korespondencji w słuchowych,

dalekopisowych, telefonicznych i radiotelefonicznych kanałach radiowych ;

- zasady opracowywania telegramów i sygnałów oraz ich przekazywanie przez środki radiowe ;

- wytyczne do prowadzenia rozmów przez środki radiowe ;

- wymagania w zakresie prowadzenia dokumentacji eksploatacyjnej na radiostacjach, aparatowniach radioodbiorczych i wozach dowodzenia ;

- podstawowe obowiązki osób funkcyjnych i zmiany dyżurnej środków

radiowych węzła łączności.

2.1. Bezpieczeństwo łączności.

Osoby funkcyjne /dowódcy radiostacji, starsi radiotelegrafiści

i radiotelefoniści, radiotelegrafiści i radiotefoniści / przed przystąpieniem do pracy przez środki łączności radiowej powinni być przeszkoleni

z przestrzegania warunków bezpieczeństwa łączności.

W/w osoby funkcyjne powinny przestrzegać następujących zasad :

- przekazywać wyłącznie wiadomości utajnione ;

- podczas nawiązywania łączności i prowadzenia wymiany posługiwać się

tabelą dyżurnego radiotelegrafisty ;

- przestrzegać zasad nawiązywania i utrzymywania łączności ;

- pracować tylko na częstotliwościach, kryptonimach i sygnałach

rozpoznawczych radiostacji określonych w wyciągu z tabeli danych

radiowych ;

- wykonywać czynności przewidziane dla ochrony łączności przed

rozpoznaniem radiowym i celowymi zakłóceniami stosowanymi przez

przeciwnika ;

- dokonywać okresowej, nakazanej zmiany częstotliwości, kryptonimów

i sygnałów rozpoznawczych radiostacji ;

- pracować z minimalną niezbędną mocą nadajnika ;

- stosować anteny kierunkowe i wykonywać polecenia radiostacji głównej ;

- rozwijać anteny tylko na minimalne niezbędne wysokości ;

- wybierać właściwe miejsce na rozwinięcie radiostacji ze względu na

maskowanie przed rozpoznaniem z powietrza ;

- organizować ochronę i obronę radiostacji .

Ze względu na bezpieczeństwo łączności obsłudze elementu łączności radiowej zabrania się :

- zapisywania częstotliwości, kryptonimów i sygnałów rozpoznawczych

radiostacji na nie rejestrowanych arkuszach papieru ; - strojenia nadajników przy maksymalnej mocy wyjściowej ; - prowadzenia rozmów służbowych bez stosowania tabeli dyżurnego

radiotelegrafisty ;

- przyjmowania dyżuru bez sprawdzenia sprawności technicznej urządzeń,

zgodności stanu faktycznego dokumentacji ze stanem ewidencyjnym ;

- zmiany danych radiowych w innym terminie niż to określono ;

- przekazywania dyżuru i opuszczania stanowiska bez zezwolenia dowódcy ;

- nadawania telegramów ćwiczebnych różniących się formą od telegramów

operacyjnych.

Ponadto obsłudze zabrania się nadawania tekstem niezamaskowanym informacji zawierających tajemnicę państwową i służbową, a także :

- kryptonimów węzłów łączności sztabów i jednostek wojskowych, numerów

jednostek wojskowych i poczt polowych ;

- pełnych i umownych nazw jednostek wojskowych, nazwisk i stopni

wojskowych osób funkcyjnych ;

- danych dotyczących dokumentów radiowych oraz terminów ich ważności ;

- nazw rejonów i punktów rozmieszczenia węzłów łączności sztabów

i jednostek wojskowych ;

- terminów seansów pracy środków łączności ;

- dobowych i okresowych podsumowań wymiany korespondencji operacyjnej

i służbowej ;

- stanów pogody w rejonie rozmieszczenia węzła łączności oraz innych

wiadomości na podstawie których można określić przynależność radiostacji

do rodzaju wojsk, szczebla dowodzenia oraz określić charakter

wykonywanych zadań.

1. Ochrona łączności radiowej przed rozpoznaniem i zakłóceniami.

Celowe zakłócenia radiowe zawsze będą poprzedzone intensywnym rozpoznaniem radiowym przeciwnika, za pomocą którego będzie on usiłował uzyskać niezbędne dane o łączności radiowej naszych wojsk.

Aby ustrzec się rozpoznania radiowego ze strony przeciwnika, należy stosować następujące przedsięwzięcia :

a/ ograniczać lub całkowicie zakazać pracy radiostacji na nadawanie

w określonych etapach działań ;

b/ stosować odpowiednie sposoby przydziału , wykorzystania i zmian

częstotliwości , kryptonimów i sygnałów rozpoznawczych radiostacji ;

c/ obowiązkowo kodować przy pomocy TDR :

- kategorie pilności telegramów ;

- adresy i podpisy w telegramach.

d/ eliminować wszelkie indywidualne cechy charakterystyczne w pracy

radiostacji i u poszczególnych radiotelegrafistów ;

e/ skracać czas pracy radiostacji na nadawanie przez :

• sprawne strojenie radiostacji /bez promieniowania energii w. cz. i

nawiązywanie łączności ;

- ograniczenie do niezbędnego minimum rozmów służbowych ;

- ograniczenie prowadzenia kontroli łączności radiowej i zakaz kontroli

z inicjatywy dyżurnych radiotelegrafistów ;

- doskonalenie obsługi radiostacji w prowadzeniu bezbłędnej i szybkiej

wymiany radiowej ;

- nadawanie rozkazów i meldunków za pomocą sygnałów dowodzenia oraz krótkich telegramów.

f/ zachowywać wysoki poziom dyscypliny w realizacji obowiązków dyżurnego

radiotelegrafisty /radiotelefonisty/ i ściśle przestrzegać przepisów

korespondencji radiowej .

Przedsięwzięcia ochrony łączności przed celowymi zakłóceniami radiowymi przeciwnika dzieli się na techniczne i organizacyjne.

Przedsięwzięcia techniczne dotyczą zmniejszenia skuteczności oddziaływania zakłóceń na odbiór i należą między innymi do obsługi radiostacji.

Przedsięwzięcia te obejmują :

- stosowanie urządzeń i systemów przeciwdziałania zakłóceniom

radioelektronicznym ;

- stosowanie anten kierunkowych ;

- zmianę pasma przepuszczania odbiornika w celu ustalenia optymalnych

warunków odbioru /mniejsza szerokość pasma/ ;

- zwiększanie mocy nadajników w celu zwiększenia w punkcie odbioru

poziomu sygnału użytecznego do poziomu sygnału zakłócającego ;

- zmianę częstotliwości drugiej /trzeciej / heterodyny odbiornika w celu

odbioru odpowiedniego tonu sygnału użytecznego względem sygnału

zakłócającego ;

- prowadzenie odbioru słuchowego z równoczesnym zapisem magnetycznym ;

- wykorzystywanie łączności na częstotliwości dyżurnego odbioru .

Przedsięwzięcia organizacyjne podejmowane są w okresie planowania łączności i obejmują sposoby wykorzystania łączności radiowej, sposoby pracy

w poszczególnych relacjach radiowych lub określonych radiostacji.

2.1.2. Zezwolenie i zakaz pracy radiostacji na nadawanie.

W czasie pracy radiostacji w warunkach dyżurnego odbioru zabrania się włączania radiostacji /nadajników/ na nadawanie oraz strojenia radiostacji

z promieniowaniem fali elektro-magnetycznej.

W warunkach dyżurnego odbioru praca na nadawanie jest dozwolona tylko na polecenie :

- dyżurnego łączności ;

- pomocnika dyżurnego łączności do spraw łączności radiowej ;

- szefa łączności związku /oddziału/ ;

- osoby funkcyjnej, do dyspozycji której jest przydzielona radiostacja.

Zezwolenie lub zakaz pracy radiostacji na nadawanie należy odnotować

w książce poleceń dyżurnego łączności, a na radiostacjach w dzienniku korespondencyjnym.

Przy braku ograniczeń w wykorzystaniu łączności radiowej, czas trwania pracy radiostacji na nadawanie powinien być minimalny i regulowany przez dyżurnego /wachtowego/ radiotelegrafistę w zależności od obciążenia, stanu łączności radiowej i otrzymanych wytycznych.

Na samolotach wielomiejscowych lotnictwa wojskowego, okrętach marynarki wojennej praca na nadawanie może być realizowana za zgodą dowódcy samolotu /okrętu/.

3. WYMIANA RADIOWA.

Nadawanie informacji w kanałach i prowadzenie rozmów nazywane jest wymianą radiową.

Wymianę radiową dzieli się na służbową, operacyjną oraz ćwiczebną /wykorzystywana podczas treningów/, a pod względem treści informacji na telegramy i sygnały /komendy/.

3.1. Służbowa wymiana radiowa.

Służbowa wymiana radiowa obejmuje zagadnienia związane

z nawiązywaniem łączności radiowej, zmian rodzajów pracy i częstotliwości, obiegu telegramów, regulacji aparatury i inne zagadnienia dotyczące zapewnienia łączności.

Powinna być zwięzła, krótka i prowadzona zgodnie z przepisami korespondencji radiowej Rzeczpospolitej Polskiej /PKR RP/.

W telegraficznej łączności słuchowej i dalekopisowej wykorzystuje się służbowe skróty radiowe, a w łączności telefonicznej - treść służbowych skrótów radiowych.

Zabrania się prowadzenia rozmów :

- nie związanych z zapewnieniem łączności ;

- przekazywania innych informacji tekstem nie zamaskowanym ;

- prowadzenia rozmów prywatnych między operatorami.

3.2. Operacyjna wymiana radiowa.

Operacyjna wymiana radiowa obejmuje nadawanie /odbiór/ informacji dokumentalnej /telegramy i sygnały dowodzenia/ oraz prowadzenia przez abonentów bezpośrednich rozmów telefonicznych

i telegraficznych dotyczących dowodzenia wojskami podczas działań bojowych i codziennej ich działalności. W poszczególnych przypadkach informacja dokumentalna opracowywana w postaci telegramu może być przekazywana

w radiowych kanałach telefonicznych.

3.3. Telegramy i sygnały.

Telegram jest to dokumentalna informacja operacyjna przekazywana

w kanałach radiowych /słuchowych, dalekopisowych i telefonicznych/ przez techniczne środki łączności.

Sygnał /komenda/ jest to krótka informacja do natychmiastowego wykonania przeznaczona do nadania przez techniczne środki łączności.

Telegramy i sygnały /komendy/ opracowywane są w formie ustalonej przez ekspedycję węzła łączności.

Ze względu na przechodzenie telegramy i sygnały dzielimy na :

- wychodzące /dostarczone do radiostacji w celu ich nadania/ ;

- wchodzące /odebrane od korespondenta/ ;

- tranzytowe /odebrane w celu dalszego ich nadania do innego korespondenta/.

Telegramy i sygnały /komendy/ ze względu na rodzaj potwierdzania nadawane są następującymi sposobami :

- z pokwitowaniem ;

- bez pokwitowania ;

- ze sprawdzeniem zwrotnym.

Telegram z pokwitowaniem - jest to sposób potwierdzania odbioru

telegramu stosowany we wszystkich przypadkach, gdy nie ma nakazu potwierdzenia odbioru innym sposobem. Przy tym sposobie odbiór telegramu

/sygnału/ potwierdza się pokwitowaniem

/nadanie numeru odebranego telegramu/.

Telegram bez pokwitowania - jest to sposób, gdy nie potwierdza się odbioru

telegramu lub potwierdza się innymi kanałami

łączności w sposób określony przez sztab

organizujący łączność. W tym wypadku żądanie

potwierdzenia odbioru telegramu można

przekazać korespondentowi wykorzystując

służbowy skrót radiowy QLN /Na telegram nr...

dać pokwitowanie środkami przewodowymi/.

Telegram ze sprawdzeniem zwrotnym - jest to sposób potwierdzania odbioru

telegramu /sygnału/ przez całkowite jego powtórzenie. Ten sposób stosuje się w przypadku

konieczności posiadania pewności co do bezbłędnego odbioru nadanego telegramu /sygnału/.

1. Kolejność nadawania telegramów i sygnałów.

Według ważności i kategorii pilności przekazywana informacja dzieli się na następujące rodzaje :

- sygnały dowodzenia wojskami i powiadamiania;

- telegramy.

Według kategorii pilności telegramy dzieli się na : wulkan, powietrze, rakieta, samolot i zwykły, natomiast sygnały na : wulkan, powietrze.

Telegramy o różnej kategorii pilności przekazywane są w następującej kolejności :

1/ WULKAN /WLK/- natychmiast poza wszelką kolejnością, z przerwaniem

nadawania i odbioru telegramów pozostałych kategorii

pilności ;

2/ POWIETRZE /WZD/- po telegramach kategorii pilności WLK,

z przerwaniem nadawania i odbioru telegramów

pozostałych kategorii pilności ;

3/ RAKIETA /RKT/ - po telegramach kategorii pilności WLK, WZD,

z przerwaniem nadawania i odbioru telegramów

pozostałych kategorii pilności ;

4/ SAMOLOT /SML/- po telegramach kategorii pilności WLK, WZD, RKT,

z przerwaniem nadawania i odbioru telegramów

z kategorią pilności zwykły ;

5/ ZWYKŁY /--/ - po telegramach wszystkich innych kategorii pilności

w kolejności ich wpływania.

Sygnały przekazywane są w następującej kolejności :

1/ WULKAN - niezwłocznie, poza wszelką kolejnością, z przerwaniem

nadawania telegramów wszystkich kategorii pilności ;

2/ POWIETRZE - poza wszelką kolejnością, po przekazaniu wszystkich

rodzajów informacji kategorii pilności WULKAN,

z przerwaniem nadawania telegramów pozostałych

kategorii pilności.

4. ZASADY NAWIĄZYWANIA ŁĄCZNOŚCI.

1. Postanowienia ogólne.

Sposoby pracy radiostacji ustala sztab organizujący łączność radiową uwzględniając wytyczne sztabu przełożonego.

a/ Przed każdym włączeniem radiostacji na nadawanie należy obowiązkowo

sprawdzić, czy na częstotliwości wywoławczej inne radiostacje tej samej sieci

nie są zajęte prowadzeniem wymiany.

b/ Podczas nawiązywania łączności i prowadzenia korespondencji w kanałach

słuchowych nadawanie powinno być wyraźne i rytmiczne, odpowiadające

umiejętnościom korespondenta, aby zapewnić nadawanie i odbiór bez przerw,

zapytań, powtórzeń i poprawek.

c/ Jeżeli w czasie nawiązywania łączności zachodzi potrzeba dostrojenia swego

odbiornika do częstotliwości nadajnika korespondenta, można zażądać

strojenia nadając służbowy skrót radiowy QSV /Dajcie strojenie/.

W odpowiedzi przy pracy fonem nadaje się cyfry od jedności do dziesięciu,

np.: "jeden, dwa, trzy,......,dziewięć, dziesięć, jeden, dwa, trzy,.......Odbiór",

a przy pracy kluczem telegraficznym literę „V” np.: VVV..............V K

z takim wyliczeniem , aby czas strojenia nie był dłuższy niż 10-15 sekund.

d/ W każdej sieci radiowej, radiostacja zapewniająca łączność dowódcy

/szefowi/ jest radiostacją główną danej sieci /kierunku/ radiowej, pozostałe

zaś są radiostacjami podległymi. Radiostacja główna sieci /kierunku/

radiowej ma prawo przywoływać do porządku dowolnego korespondenta

sieci /kierunku/, a jej polecenia zobowiązani są wykonywać korespondenci

radiostacji podległych. Jednocześnie radiostacja główna jest zobowiązana do

egzekwowania ustalonych zasad pracy i dyscypliny łączności oraz do

eliminowania wszelkich naruszeń dyscypliny łączności. W wypadku

niezadawalającej pracy operatorów radiostacji podległej

/np. nieprzestrzeganie ustalonych zasad pracy/- radiostacja główna ma prawo zażądać zmiany operatora radiostacji podległej, który jest zobowiązany dać pokwitowanie na to żądanie.

e/ Jakość łączności słuchowej ocenia się na podstawie słyszalności /czytelności/

sygnałów korespondenta w skali 1 do 5 /QSA - Wasze sygnały ...1/ bardzo słabe, 2/ słabe, 3/ zadawalające, 4/ dobre, 5/ bardzo dobre /.

4.2. Wyciąg z tabeli danych radiowych.

Radiowym środkom łączności przydziela się wyciągi z tabeli danych radiowych, które przeznaczone są dla nawiązywania oraz utrzymywania łączności, a opracowywane są na specjalnych blankietach zawierających :

- częstotliwości ;

- sygnały rozpoznawcze i kryptonimy ;

- terminy zmiany częstotliwości, sygnałów rozpoznawczych i kryptonimów ;

- rodzaj łączności ;

- hasła do sprawdzania tożsamości korespondentów ;

- wytyczne ustalające sposób pracy środków radiowych ;

- azymuty korespondenta /w razie potrzeby/ .

Ponadto w wyciągach z tabeli danych radiowych zamieszcza się numery kierunków /sieci/ radiowych, kryptonimy węzłów łączności poszczególnych korespondentów radiowych /kryptonimy stacji telefoniczno-telegraficznych/

i ich adresy radiowe, co jest niezbędne do adresowania korespondencji dokumentalnej.

Klucze do tabeli dyżurnego radiotelegrafisty /TDR/ na bieżącą dobę zapisuje się bezpośrednio w TDR. Dane radiowe dla radiostacji przenośnych można zapisywać na tabliczce płyty czołowej radiostacji.

Tabela 3.1

Wyciąg z tabeli danych radiowych dla radiostacji UKF małej mocy.

Strona 1

WYCIĄG Z TABELI DANYCH RADIOWYCH

Dla sieci / kierunku nr123 Ważny od dn 00.01 godz.00.01 do dn01.01godz24.00

Lp	NAZWA /krypt. telef./ KORESPON.	Sygnał rozp. osoby funkcyjnej	Kryptonim do pracy fonem roboczy zapasowy	Częstotliwości
								zakodowany numer	robocza zapasowa
1.	SOSNA	550	PIONIER 15 MOLOCH		38150 41400
2.	PIKA	571	BRATEK 26 DACJA
3.
4.
5.

Strona 2

1. DANE DO SPRAWDZANIA TOŻSAMOŚCI KORESPONDENTÓW:

• Podajcie hasło waszej radiostacji : ak ,fg , lb , ry , zm , jd ;

• Hasło mojej radiostacji jest : qp , fm , vo , dv , au , xs ;

KLUCZ DO SPRAWDZANIA TOŻSAMOŚCI :

Pion f b g x j m z d w o e r u p l t s h i c y a n k

Poziom i o y m d h w r s u p b c z x g n e f t k j l a

Sposób sprawdzania tożsamości :

W celu sprawdzenia tożsamości korespondenta należy nadać jedną z grup oznaczonych „Podajcie hasło waszej radiostacji „ i dwie litery dowolne z klucza pionowego.

Zapytany o hasło odpowiada jedną z grup oznaczających „Hasło mojej radiostacji jest” i nadaje takie litery z klucza poziomego , które znajdują się pod literami nadanymi przez pytającego o hasło.

II. KRYPTONIMY STAŁE III. SYGNAŁY :

1. Dowódca ......PROMIEŃ..... 1. Dowódca 500

2. Szef sztabu....OBŁOK......... 2. Z-ca dowódcy 501

3. Szef sztabu 502

4. Szef łączności 505

Uwagi : Radiostacja R-105 Dowódca pododdziału

Rodzaj emisji F3E radiowego

kpt. ZADWORNY

Tabela 3.2.

Wyciąg z tabeli danych radiowych dla radiostacji KF i UKF średniej i dużej mocy.

Strona 1

WYCIĄG Z TADELI DANYCH RADIOWYCH

Dla sieci/kierunku radiowego nr327Ważny od dn. 01.01 godz. 01.01 do dn. 01.01 godz. 24.00

Lp.

Kryptonim stacji TT Adres radiowy

Kryptonim do pracy fonem.

Sygnały rozpoznawcze

Częstotliwości w kHz

Zmienne

Stałe

Zmienne

Stałe

robocze zapasowe

robocze zapasowe

Robocze

Zapasowe

1

PADWA 5782

OPOKA KUBEK

POPIEL

DH7A SGXT

WJLN

N

d

2600

1 2325 2 2920

2

NAPA 3841

ORACZ OLZA

AGAWA

A6YB KLV8

WDC3

n

2150

3 3740 4 5525

O

d n

3240 2250

3

4

Typ radiostacji R-137

5

Rodzaj emisji : F7W

6

Kryptonimy i sygnały rozpoznawcze - w liczniku dzienne - w mianowniku nocne

7

Strona 2

Klucze do TDR :

Na dzień : 1 stycznia

Dzień KLUCZ 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

m-ca

1. Pion afw pe ksv mix jr ybt ug oc dl nhz

01 Poziom wg de slv xim paf ku jr zct hn xb

UWAGI : Zasilanie radiostacji a własnego zestawu zasilania.

Pracować na antenach kierunkowych.

Dowódca pododdziału radiowego

por. FIGIEL.

3. 
   Kryptonimy i sygnały rozpoznawcze radiostacji.

4.3.1. Kryptonimy radiostacji .

Kryptonimy radiostacji są to wyrazy fonicznie brzmiące. Służą do identyfikacji współpracujących środków łączności i wykorzystywane są podczas pracy fonem. Przy kryptonimach mogą występować indeksy dwucyfrowe od 01 do 99, np.: „OPAL 44” , „JANTAR 05” itp.

Radiostacjom mogą być przydzielone kryptonimy stałe i zmienne. Zarówno stałe jak i zmienne mogą być przydzielone radiostacjom jako robocze lub zapasowe /robocze wykorzystywane są do pracy na częstotliwości roboczej, zapasowe od pracy na częstotliwościach zapasowych/.

Jeżeli dane radiowe zawierają kryptonimy zmienne i stałe, to należy posługiwać się wyłącznie kryptonimami zmiennymi.

Kryptonimy stałe wykorzystywane są wówczas tylko w sytuacjach awaryjnych z uwagi na ewentualność utraty łączności, np.: z powodu nie dostarczenia na czas nowych danych.

Kryptonimy zmienne ulegają zmianie wraz ze zmianą klucza do TDR, tj. codziennie o godzinie 00:01 czasu środkowoeuropejskiego.

W sieciach radiowych mogą być przydzielane kryptonimy okólnikowe, które służą do jednoczesnego wywołania wszystkich korespondentów sieci.

4.3.2. Sygnały rozpoznawcze radiostacji.

Sygnały rozpoznawcze radiostacji służą do identyfikacji współpracujących radiostacji w czasie nawiązywania i utrzymania łączności telegraficznej i dalekopisowej w kanałach radiowych.

Sygnały rozpoznawcze radiostacji stanowią grupy składające się z czterech znaków /liter i cyfr lub tylko liter/, np.: KWML, D7KS, 85RE itd. W sygnałach rozpoznawczych nie występuje cyfra zero.

Zasady przydziału i wykorzystania sygnałów rozpoznawczych są takie same jak dla kryptonimów radiostacji.

4.3.3 Podział kryptonimów i sygnałów rozpoznawczych radiostacji.

Indywidualne kryptonimy /sygnały rozpoznawcze/ radiostacji -

przyporządkowane są każdej radiostacji :

1 2 3

MALMA /KDWO/ BRATEK /PN7R/ WRZOS /DBWT/

GROM /WP2Q/

MALWA /KDWO/ - kryptonim /sygnał rozpoznawczy/ radiostacji nr 1

BRATEK /PN7R/ - kryptonim /sygnał rozpoznawczy/ radiostacji nr 2

WRZOS /DBWT/ - kryptonim /sygnał rozpoznawczy/ radiostacji nr 3

GROM /WP2Q/ - okólnikowy kryptonim /sygnał rozpoznawczy/

Liniowe kryptonimy /sygnały rozpoznawcze/ radiostacji - jeden kryptonim /sygnał rozpoznawczy/ jest przydzielony dla każdej pary radiostacji :

1 2 3

ALFA /LDRM/ BETA /TBCZ/ ALFA /LDRM/

BETA /TBCZ/

ALFA /LDRM/ - kryptonim /sygnał rozpoznawczy/ radiostacji nr 1 i nr 3

BETA /TBCZ/ - kryptonim /sygnał rozpoznawczy/ radiostacji nr 2 i nr 3

Indywidualno-liniowe kryptonimy /sygnały rozpoznawcze/ radiostacji - przyporządkowywane są każdemu korespondentowi, każdej pary radiostacji :

1 2 3

SMYK /STLN/ PRACA /KPNW/ PIKA /MORK/

MAK /AGJK/

PULPIT /UKRO/ - okólnikowy

kryptonim

/sygnał rozpoznawczy/

SMYK /STLN/ - kryptonim /sygnał rozpoznawczy/ radiostacji nr1

i nr 2 - kryptonim /sygnał rozpoznawczy/ radiostacji nr 2

do łączności tylko między tymi radiostacjami :

MAK /AGJK/ - kryptonim /sygnał rozpoznawczy/ radiostacji nr1

i nr 3 - kryptonim /sygnał rozpoznawczy/ radiostacji nr 3

do łączności tylko między tymi radiostacjami :

PULPIT /UKRO/ - okólnikowy kryptonim /sygnał rozpoznawczy/.

4.4. Nawiązywanie łączności radiowej.

Nawiązywanie łączności radiowej jest to proces zidentyfikowania

i sprawdzenia tożsamości współpracujących korespondentów oraz uzyskania danego rodzaju i jakości łączności poprzez nastrojenie i regulację aparatury, dobór częstotliwości i anten.

Nawiązanie łączności może nastąpić tylko na rozkaz /polecenie/ przełożonego, uprawnionego do korzystania z łączności radiowej lub na polecenie dyżurnego łączności.

Łączność radiową uważa się za nawiązaną, jeżeli radiostacja wywołująca otrzyma odpowiedź na swoje wywołanie i potwierdzi odebranie odpowiedzi. Nawiązanie łączności zawsze powinna rozpocząć radiostacja główna na częstotliwości roboczej, jednak nie zwalnia to radiostacji podległej

z obowiązku przejmowania inicjatywy w tym zakresie. Jeżeli odbiór na częstotliwości roboczej jest niemożliwy, należy prowadzić nasłuch na częstotliwości zapasowej. Nasłuchu na częstotliwości roboczej nie przerywa się /można wykorzystać dodatkowy odbiornik/.

W wyjątkowych sytuacjach, gdy zachodzi konieczność nawiązania łączności

z dowódcą niższego szczebla w celu przekazania ważnych informacji, zezwala się na włączanie się do sieci radiowej radiostacji podległych dowódców na prawach pierwszeństwa.

W takiej sytuacji radiotelegrafista radiostacji przełożonego wyższego szczebla jest zobowiązany :

- przygotować radiostację do pracy na danych sieci radiowej podległego

dowódcy ;

- przesłuchać pracę tej sieci radiowej ;

- przy braku wymiany operacyjnej wywołać żądanego korespondenta przy

użyciu swojego stałego kryptonimu /sygnału rozpoznawczego/ ;

- po nawiązaniu łączności radiowej przekazać korespondentowi informację i po

otrzymaniu pokwitowania odbioru, wyłączyć się z sieci.

Wszyscy korespondenci sieci radiowej podwładnego dowódcy są zobowiązani :

- po usłyszeniu wołania radiostacji dowódcy wyższego szczebla stałym

kryptonimem /sygnałem rozpoznawczym/ niezwłocznie odpowiedzieć

i odebrać informację, a następnie zameldować swojemu dowódcy ;

- po zakończeniu pracy z radiostacją dowódcy wyższego szczebla, kontynuować

pracę w sieci w ustalonym trybie.

4.4.1. Sposoby nawiązywania słuchowej łączności radiowej.

Nawiązanie słuchowej łączności radiowej - jest to proces identyfikacji radiostacji za pomocą kryptonimów /sygnałów rozpoznawczych /radiostacji, sprawdzenia tożsamości korespondentów według ustalonego sposobu oraz przygotowania kanału radiowego do stanu zapewniającego nadawanie /odbiór/ wiarygodnych informacji.

Jakość łączności słuchowej ocenia się według słyszalności i czytelności nadawanego tekstu /informacji/ w systemie pięciopunktowym. Słuchową łączność radiową uważa się za zadawalającą i umożliwiającą wymianę informacji, jeżeli słyszalność sygnału podczas odbioru można ocenić na co najmniej 3 punkty /QSA3 - „Wasze sygnały są zadawalające”/, a czytelność

co najmniej na 4 punkty /QRK4 - „Wasze sygnały są czytelne”/.

Jeśli warunki odbioru są utrudnione, radiostacja nawiązująca łączność może zażądać nadania strojenia podając służbowy skrót radiowy QSV - „Dajcie strojenie”. W tym przypadku radiostacja powinna nadawać cyfry "jeden, dwa, trzy, .....dziesięć, jeden, dwa, trzy,.....dziesięć,....itp." /literę V przy pracy kluczem telegraficznym/ nie dłużej niż 10-15 sekund, a następnie odpowiadać na wywołanie według ustalonego sposobu.

4.4.1.1. Praca w kierunku radiowym .

Uwaga : przy przykładach nawiązywania łączności podczas pracy w kierunku

radiowym korzystano z danych radiowych zawartych w tabeli 3.2.

W relacjach radiowych WP stosuje się następujące sposoby nawiązywania łączności :

1/ Sposób długotrwały - jest stosowany w relacjach dalekosiężnych podczas

silnych zakłóceń i słabej słyszalności.

a/ Praca fonem.

Przykład:

- wywołanie korespondenta:

ORACZ ORACZ ORACZ TU OPOKA OPOKA ODBIÓR

- odpowiedź na wywołanie :

OPOKA OPOKA OPOKA TU ORACZ ORACZ ODBIÓR

- potwierdzenie /nadaje OPOKA/ :

ODEBRANO ODBIÓR

b/ Praca kluczem telegraficznym.

Przykład:

- wywołanie korespondenta :

A6YB A6TB A6YB DE DH7A DH7A K

- odpowiedź na wywołanie :

DH7A DH7A DH7A DE A6YB A6YB K

- potwierdzenie /nadaje DH7A/ :

R K

W wypadku nie otrzymania odpowiedzi na wywołanie, długotrwały sposób powtarza się kilkakrotnie z przestrzeganiem opisanego w przykładzie sposobu, jednak nadawanie to nie powinno trwać dłużej niż 3 minuty na odległościach do500 km. i nie dłużej niż 5 minut na odległościach powyżej

500 km., a słowo ODBIÓR /znak K/ nadaje się raz na zakończenie kilkakrotnego powtarzania.

Przykład kilkakrotnego powtarzania wywołania /odpowiedzi/ :

a/ Praca fonem.

ORACZ ORACZ ORACZ TU OPOKA OPOKA

ORACZ ORACZ ORACZ TU OPOKA OPOKA

ORACZ ORACZ ORACZ TU OPOKA OPOKA

......itd......ODBIÓR

b/ Praca kluczem telegraficznym.

A6YB A6YB A6YB DE DH7A DH7A

A6YB A6YB A6YB DE DH7A DH7A

A6YB A6YB A6YB DE DH7A DH7A …itd.... K

Jeżeli nie otrzymano odpowiedzi na wywołanie, należy zameldować przełożonemu o nie nawiązaniu łączności, dokonać odpowiedniej adnotacji

w dzienniku korespondencyjnym radiostacji i kontynuować nasłuch. Ponowne nawiązanie łączności może odbyć się na polecenie dowódcy zmiany dyżurnej lub uprawnionego przełożonego.

2/ Sposób standardowy /wzorcowy/ - może być stosowany zarówno przy pracy

w sieci jak i w kierunku radiowym.

a/ Praca fonem.

Przykład:

- wywołanie korespondenta :

ORACZ TU OPOKA ODBIÓR

- odpowiedź na wywołanie :

OPOKA TU ORACZ ODBIÓR

- potwierdzenie /nadaje OPOKA/ :

ODEBRANO ODBIÓR

b/ Praca kluczem telegraficznym.

Przykład:

- wywołanie korespondenta :

A6YB DE DH7A K

- odpowiedź na wywołanie :

DH7A DE A6YB K

- potwierdzenie /nadaje DH7A/

R K

3/ Sposób skrócony - ma zastosowanie tylko przy pracy w kierunku radiowym

przy dobrej słyszalności, wznawianiu łączności po

krótkich przerwach w pracy radiostacji lub przy wymianie

korespondencji oraz po zmianie kanału, rodzaju pracy itp.

a/ Praca fonem.

Przykład :

- wywołanie korespondenta :

TU OPOKA ODBIÓR

- odpowiedź na wywołanie :

ODBIÓR

- potwierdzenie /nadaje OPOKA/

ODEBRANO ODBIÓR

b/ Praca kluczem telegraficznym.

Przykład :

- wywołanie korespondenta :

DH7A K

- odpowiedź na wywołanie :

K

- potwierdzenie /nadaje DH7A/

R K

4.4.1.2. Praca w sieci radiowej.

Tabela 3.3.

Poufne

Egz.Nr......

WYCIĄG Z TADELI DANYCH RADIOWYCH

Dla sieci/kierunku radiowego nr351Ważny od dn. 02.00 godz. 00.01 do dn. 03.01 godz. 24.00

Lp.

Kryptonim stacji TT Adres Radiowy

Kryptonim do pracy fonem.

Sygnały rozpoznawcze

Częstotliwości w kHz

Zmienne

Stałe

Zmienne

Stałe

robocze zapasowe

robocze zapasowe

Robocze

Zapasowe

1

MAK 9504

TULIPAN MALWA

ROTOR

ONSL S7TG

TZ2V

N

d

2700

1 1525 2 1920

2

SOLO 3801

POKER WYPIS

BLOK

A6YB DKLQ

RLEN

n

2050

3 2540 4 2925

O

d

2240

3

OPAR 3801

KOBRA NAREW

BALET

ZBOG QJO8

WG5G

n

2600

4

Typ radiostacji : R-140

5

Rodzaj emisji : F3E , F7W

6

OKÓLNIK

DZIDA

QO5W

Kryptonimy i sygnały rozpoznawcze - w liczniku dzienne - w mianowniku nocne

7

Łączność w sieci radiowej uważa się za nawiązaną, jeżeli radiostacja główna odebrała odpowiedź od wszystkich korespondentów sieci i potwierdziła odebranie odpowiedzi.

Łączność w sieci radiowej nawiązuje się na dwa sposoby :

- kolejno z każdym korespondentem sieci ;

- przez jednoczesne wywołanie wszystkich lub kilku wybranych

korespondentów sieci /wywołuje się ich w kolejności występowania w

wyciągu z tabeli danych radiowych/.

Jeżeli sieć radiowa zawiera większą ilość korespondentów, a kolejny korespondent nie nadał odpowiedzi, to nadaje następny. Korespondent który nie nadał odpowiedzi w odpowiedniej kolejności, może ją nadać dopiero jako ostatni.

Jeżeli dowolna radiostacja sieci nie nadała odpowiedzi, należy ją wywołać ponownie na zasadach określonych dla kierunku radiowego.

Uwaga : przy nawiązywaniu łączności podczas pracy w sieci radiowej

korzystano z danych zawartych w tabeli 3.3.

a/ Praca fonem.

Przykład : - kolejno z każdym korespondentem sieci :

- wywołanie radiostacji POKER :

POKER TU TULIPAN ODBIÓR

- odpowiedź na wywołanie :

TULIPAN TU POKER ODBIÓR

- potwierdzenie /nadaje POKER/ :

ODEBRANO ODBIÓR

- wywołanie radiostacji KOBRA:

KOBRA TU TULIPAN ODBIÓR

- odpowiedź na wywołanie :

TULIPAN TU KOBRA ODBIÓR

- potwierdzenie /nadaje KOBRA/:

ODEBRANO ODBIÓR

Przykład - przez jednoczesne wywołanie korespondentów :

- wywołanie:

POKER KOBRA TU TULIPAN ODBIÓR

- odpowiedź na wywołanie /nadają radiostacje w kolejności występowania

w wyciągu z tabeli danych radiowych/ :

TULIPAN TU POKER ODBIÓR

TULIPAN TU KOBRA ODBIÓR

- potwierdzenie /nadaje TULIPAN/

ODEBRANO ODBIÓR

Gdy sieć radiowa zawiera kryptonim okólnikowy /np. DZIDA/ przy wywoływaniu wszystkich korespondentów stosujemy ten kryptonim.

Przykład :

- wywołanie :

DZIDA TU TULIPAN ODBIÓR

- odpowiedź :

TULIPAN TU POKER ODBIÓR

TULIPAN TU POKER ODBIÓR

- pokwitowanie :

ODEBRANO ODBIÓR

b/ Praca kluczem telegraficznym .

Przykład : - kolejno z każdym korespondentem :

- wywołanie radiostacji A6YB: - wywołanie radiostacji ZBOG:

A6YB DE ONSL K ZBOG DE ONSL K

- odpowiedź na wywołanie: - odpowiedź na wywołanie:

ONSL DE A6YB K ONSL DE ZBOG K

- potwierdzenie /nadaje BH7A/: - potwierdzenie /nadaje ZBOG/:

R K R K

Przykład - przez jednoczesne wywołanie korespondentów

- wywołanie:

A6YB ZBOG DE OSNL K

- odpowiedź na wywołanie /nadają radiostacje w kolejności występowania

w tabeli danych radiowych/ :

OSNL DE A6YB K

OSNL DE ZBOG K

- potwierdzenie /nadaje OSNL/

ODEBRANO ODBIÓR

Gdy sieć radiowa zawiera sygnał rozpoznawczy okólnikowy /np.:QO5W/ przy wywoływaniu wszystkich korespondentów stosujemy ten sygnał rozpoznawczy.

Przykład :

- wywołanie :

QO5W DE OSNL K

- odpowiedź :

OSNL DE A6YB K

OSNL DE ZBOG K

- potwierdzenie /nadaje OSNL/

R K

4.4.2. Nawiązywanie dalekopisowej łączności radiowej.

Telegraficzną dalekopisową łączność radiową z zasady organizuje się

w kierunkach radiowych. Może być ona również realizowana

w kombinowanych sieciach radiowych.

W celu zapewnienia niezawodnej, telegraficznej dalekopisowej łączności radiowej należy dobierać pod względem propagacji fal radiowych najlepsze częstotliwości o minimalnym poziomie zakłóceń, najbardziej efektywne anteny, a cały zestaw sprzętu /w tym linie połączeniowe i urządzenia końcowe/ powinien być sprawny pod względem technicznym oraz wyregulowany nie później niż 10 minut przed rozpoczęciem seansu.

Zabrania się dokonywania prób nawiązania łączności jeżeli aparatura nie jest sprawna.

Telegraficzną dalekopisową łączność radiową nawiązuje się :

• bezpośrednio w kierunku radiowym ;

• w sieci radiowej, w przypadku jednostronnego okólnikowego nadawania ;

• po przejściu z sieci radiowej do kierunku radiowego.

Telegraficzną łączność dalekopisową w kierunku organizuje się w układzie dwukanałowym z przesuwem częstotliwości 250 Hz. Pierwszy kanał przeznacza się wówczas na łączność dalekopisową , drugi na telegraficzną

łączność słuchową. W razie konieczności organizowania pracy jednokanałowej lub z innym przesuwem częstotliwości /gdy nie zawiera tego wyciąg z tabeli danych radiowych/, należy wcześniej uzgodnić to z korespondentem.

Telegraficzną łączność radiową nawiązuje się i utrzymuje w oparciu

o przepisy korespondencji radiowej.

Do pracy dalekopisowej najczęściej przechodzi się z innego rodzaju pracy, gdy łączność między korespondentami była wcześniej nawiązana.

Propozycję przejścia z telefonicznej łączności radiowej na pracę dalekopisową nadaje się wykorzystując treść odpowiednich skrótów radiowych:

QJB1-„Przejść na pracę dalekopisem przez radio”, QSW6 -„Pracować w układzie F7W”, natomiast wyrażenie zgody : OK.-„Zrozumiałem”.

Uwaga : w niniejszym rozdziale korzystano z danych zawartych w tabeli 3.2.

Przykład:

- propozycja :

ORACZ TU OPOKA Przejść na pracę dalekopisem przez

radio. Pracować w układzie F7W. ODBIÓR

- wyrażenie zgody :

TU ORACZ Zrozumiałem. Przejść na pracę dalekopisem

przez radio. Pracować w układzie F7W. ODBIÓR

• potwierdzenie /nadaje OPOKA/ :

ODEBRANO ODBIÓR

Przy przejściu z pracy kluczem telegraficznym /np.emisjaA1A/na pracę dalekopisową przez radio postępujemy następująco :

Przykład:

- propozycja :

A6TB DE DH7A QJB 1 QSW 6 K

- wyrażenie zgody :

A6TB OK QJB 1 QSW 6 K

- potwierdzenie /nadaje DH7A/ :

R K

Gdy w celu przeprowadzenia telegraficznej wymiany dalekopisowej zachodzi potrzeba wyprowadzenia korespondenta z sieci radiowej do dalekopisowego kierunku radiowego, uzgodnienie tego rodzaju przeprowadza się następująco :

a/ Praca fonem.

Przykład:

Uwaga : w niniejszym przykładzie korzystano z danych zawartych w tabeli 3.3.

- propozycja przejścia do dalekopisowego kierunku radiowego:

KOBRA TU TULIPAN po cu wu. Przejść na pracę dalekopisem

przez radio. Pracować w układzie F7W. Odbiór

- wyrażenie zgody:

TU KOBRA Zrozumiałem po cu wu Przejść na pracę dalekopisem

Przez radio. Pracować w układzie F7W. Odbiór

- potwierdzenie /nadaje TULIPAN/ :

ODEBRANO ODBIÓR

b/ Praca kluczem telegraficznym.

Przykład :

- propozycja przejścia do dalekopisowego kierunku radiowego:

ZBOG DE ONSL zpo zcu zwu QJB 1 QSW 6 K

- wyrażenie zgody:

ZBOG OK zpo zcu zwu QJB 1 QSW 6 K

- potwierdzenie /nadaje ONSL/ :

R K

gdzie ;

• po /zpo/ - zakodowany wg TDR zwrot „Uruchomić pracę w k/r umowny

nr ...” ;

• cu /zcu/ wu /zwu/ - zakodowany wg TDR numer k/r np.: 150

Przed przystąpieniem do nawiązywania łączności /jeżeli jest to możliwe/ cały zestaw nadawczo-odbiorczy powinien być sprawdzony na siebie.

1. Nawiązywanie telegraficznej łączności radiowej przez radiostacje

wyposażone w nadajniki kropek telegraficznych.

Nawiązanie telegraficznej łączności radiowej przez radiostacje wyposażone w nadajniki kropek telegraficznych poprzedzone przejściem

do dalekopisowego kierunku radiowego /przypadek pracy w sieci radiowej/, radiotelegrafiści rozpoczynają od nadawania impulsów „kropek telegraficznych” w stosunku 1:1/fala prostokątna/. W czasie dwustronnego nadawania kropek telegraficznych, oraz ich otrzymywania od korespondenta, radiotelegrafiści dokonują pomiaru i regulują kanał odbiorczy w celu uzyskania minimalnych zniekształceń odbieranych kropek. Po wyregulowaniu kanału, radiotelegrafista wyłącza generator kropek co jest sygnałem zakończenia regulacji. Jeżeli korespondent w dalszym ciągu wysyła kropki , świadczy to iż nie zakończył on regulacji i radiotelegrafista zobowiązany jest ponowić wysyłanie kropek. Po dwustronnym wyregulowaniu kanału radiotelegrafiści przystępują do wymiany korespondencji. Czas regulacji kanału nie może przekraczać 5 minut. Gdy zaistnieje konieczność dodatkowej regulacji urządzeń odbiorczych nadaje się służbowy skrót radiowy QOR1 „Dajcie kropki z radiostacji”.

2. Nawiązywanie telegraficznej łączności radiowej przez radiostacje nie

wyposażone w nadajniki kropek telegraficznych.

Nawiązanie telegraficznej łączności radiowej przez radiostacje nie

wyposażone w nadajniki kropek telegraficznych rozpoczyna się od nadania dalekopisem liter RY w następujący sposób :

• kombinacja liter RY - 20 razy /bez odstępów/ ;

• służbowy skrót radiowy QRJ? - jeden raz ;

• znak zakończenia nadawania /-/ - jeden raz ;

Przykład :

- wywołanie:

RYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRY

QRJ ? -

• odpowiedź:

RYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRY

QRJ5 QRJ? -

• wzajemna odpowiedź:

QRJ5 QTC -

Wywołanie lub odpowiedź mogą być powtarzane wielokrotnie

/z zachowaniem ustalonego sposobu/, jednak nie dłużej niż przez 5 minut.

W razie konieczności dodatkowej regulacji urządzeń odbiorczych nadaje się służbowy skrót radiowy QOH - „Dajcie czystą korekcję”. Korespondent nadaje wówczas kombinację liter RY.

Gdy po wywołaniu za pomocą kropek telegraficznych lub dalekopisem za pomocą kombinacji liter RY korespondent w ciągu 5 minut nie odpowiedział, wówczas w kanale słuchowym /sieć radiowa/ lub w II kanale

/jeżeli jest to możliwe/, nadaje się zapytanie o warunki odbioru służbowym skrótem radiowym QRJ?- „Jak odbieracie moją pracę ?”.

Jeżeli zachodzi potrzeba zmiany częstotliwości odbiorczej przez radiostację odbierającą, to ta radiostacja występuje z inicjatywą w tym względzie i dąży do nawiązania dwustronnej łączności.

W wypadku konieczności identyfikacji radiostacji nawiązujących dalekopisową łączność radiową stosuje się wywołanie i odpowiedź sygnałami rozpoznawczymi /jak praca słuchowa kluczem telegraficznym/, a w przypadku potrzeby sprawdzenia tożsamości postępuje według obowiązujących ustaleń.

Przykład wywołania i odpowiedzi w celu identyfikacji :

- wywołanie :

ZBOG DE ONSL -

- odpowiedź :

ONSL DE ZBOG -

- potwierdzenie :

R -

4.5. Kontrola łączności radiowej.

Kontrolę łączności radiowej prowadzi się w celu utrzymania łączności w stałej gotowości do prowadzenia korespondencji oraz sprawdzenia czujności zmiany dyżurnej.

Zabrania się prowadzenia kontroli łączności z własnej inicjatywy dyżurnych.

Kontrolę łączności radiowej prowadzi się przez wywoływanie radiostacji lub nadawanie sygnałów i telegramów.

Terminy i sposoby kontroli łączności radiowej określa szef łączności organizujący łączność. Wytyczne w w/w względzie udziela radiotelegrafistom dyżurny łączności /jego pomocnik ds. łączności radiowej, dowódca radiostacji/.

Przykład

a/ Praca fonem :

- wywołanie :

POKER TU TULIPAN ODBIÓR

- odpowiedź :

TU POKER ODBIÓR

- potwierdzenie :

ODBRANO ODBIÓR

b/ Praca kluczem telegraficznym.

- wywołanie :

A6YB DE ONSL K

- odpowiedź :

A6YB K

- potwierdzenie :

R K

5. TABELA DYŻURNEGO RADIOTELEGRAFISTY TDR-87-P /TDR-96/.

Tabela dyżurnego radiotelegrafisty jest przeznaczona do prowadzenia służbowych rozmów w nie utajnionych relacjach radiowych przez dyżurnych radiotelegrafistów w zagadnieniach dotyczących nawiązywania i utrzymania łączności radiowej. Tabela zawiera 100 pól ponumerowanych od 00 do 99 , w które wpisano zwroty służbowe /wyrażenia/ oraz litery alfabetu łacińskiego.

Numeracja pól jest zgodna z ich współrzędnymi, określonymi według wierszy

i kolumn. Tabela może być również wykorzystywana do nadawania informacji cyfrowej /np. umowne numery częstotliwości, numery relacji radiowej itp./. Pionowe i poziome klucze do tabeli stanowią zbiory 2- ch lub 3 - ch liter alfabetu łacińskiego, ponumerowane od 0 do9.

Przykład :

Dzień KLUCZ Numery wierszy i kolumn

m-ca 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Pion afw pe ksv mix jr ybt ug oc dl nhz

1 Poziom wg de slv xim paf ku jr zct hn xb

Uwaga : we wszystkich przykładach zawartych w niniejszym opracowaniu,

przy kodowaniu używano TDR-87-P z kluczem zamieszczonym

powyżej.

Klucze ulegają zmianie raz na dobę o godzinie 00:01.

Zwrot lub wyrażenie koduje się za pomocą par liter z klucza pionowego

i poziomego określających współrzędne danego pola.

W tym celu wykorzystuje się jedną literę z klucza pionowego i jedną literę

z klucza poziomego wpisane w odpowiedni wiersz i kolumnę, na przecięciu których znajduje się pole z zakodowanym zwrotem /wyrażeniem/.

Podczas pracy kluczem telegraficznym i dalekopisem, do pary liter otrzymanych w wyniku zakodowania dodaje się na początku literę „Z”

w wyniku czego powstają grupy trzyliterowe np. zjg ,zqo ,zas , itp. Przy pracy telefonicznej litery „Z” nie dodaje się.

Każdy zwrot /wyrażenie/ powtarza się w tabeli kilka razy. W związku z tym podczas powtórnego nadawania zwrotu /wyrażenia/ w ciągu tej samej doby należy zakodować go, każdorazowo wykorzystując inne pole. Po wykorzystaniu

wszystkich pól i konieczności ich powtórzenia należy kodować za pomocą innej pary liter klucza.

Przykład 1:

Zwrot /wyrażenie/ wpisane w pole 22 „Przejść na częstotliwość nocną” według podanego w przykładzie klucza na pierwszy dzień miesiąca można zakodować 9 razy : ks , kl , kv , ss , sl , sv , ws , wl , wv /zks, zkl, zkv, zss, zsl, zsv, zws, zwl, zwn/.

Jeżeli z treści wyrażenia /zwrotu/ zawartego w odpowiednim polu tabeli wynika potrzeba uzupełnienia tego wyrażenia /zwrotu/ o wartość cyfrową lub sygnał rozpoznawczy radiostacji /kryptonim/ , wówczas uzupełnienie to należy również zakodować.

Przykład 2:

Zwrot „ Nadawać na częstotliwości umowny nr 381” - bi, am, ld

/zbi, zam, zld/

gdzie :

bi /zbi/ - „Nadawać na częstotliwości umowny nr ...” ;

am /zam - zakodowany numer pola 03 ;

ld /zld/ - zakodowany numer pola 81.

Przy kodowaniu liczby z nieparzystą ilością cyfr na początku tej liczby dodaje się cyfrę 0. Następne liczby koduje się parami.

6. SPRAWDZANIE TOŻSAMOŚCI KORESPONDENTÓW W

RELACJACH RADIOWYCH WP.

Tożsamość korespondentów sprawdza się w celu identyfikacji radiostacji starających się nawiązać /utrzymać/ łączność radiową, aby we właściwym czasie wyeliminować próby włączenia się do sieci /kierunku/ radiowej radiostacji przeciwnika, który mógłby prowadzić dywersję radiową /przekazywać fałszywe informacje, dezorganizować pracę itp./.

Tożsamość korespondentów należy sprawdzać obowiązkowo

w następujących przypadkach :

- podczas pierwszego seansu łączności radiowej na nowych danych radiowych ;

- w przypadku włączania się do sieci lub kierunku radiowego radiostacji, której

sygnał rozpoznawczy /kryptonim/ nie występuje w wyciągu z tabeli danych

radiowych ;

- jeżeli istnieje podejrzenie próby nawiązania łączności przez radiostację obcą,

pomimo używania przez nią właściwych sygnałów rozpoznawczych lub

kryptonimów radiostacji ;

- każdorazowo przed nadaniem rozkazów bojowych i zarządzeń.

W przypadku nie otrzymania odpowiedzi lub otrzymania odpowiedzi nieprawidłowej należy bezzwłocznie zameldować o tym fakcie dyżurnemu łączności /jego pomocnikowi do spraw łączności radiowej, dowódcy radiostacji/ i postępować zgodnie z otrzymanym poleceniem.

6.1. Sprawdzanie tożsamości korespondentów przy pomocy TDR-87-P.

Po wywołaniu radiostacji nadaje się zapytanie o hasło, używając zakodowanej frazy z tabeli dyżurnego radiotelegrafisty „Podajcie /ję/ hasło”. Ponadto przyjęto, że po wyrażeniu „Podajcie /ję/ hasło” nadaje się dowolną dwucyfrową liczbę /wybraną przez radiotelegrafistę/ z przedziału od 00 do 99, zakodowaną z tabeli dyżurnego radiotelegrafisty. W odpowiedzi i wzajemnej odpowiedzi tworzy się grupę tożsamościową powstającą z następującej sumy cyfr :

• dowolna dwucyfrowa liczba ;

• numer sieci lub kierunku radiowego ;

• liczba porządkowa sprawdzanego korespondenta z wyciągu z tabeli danych radiowych.

Grupa tożsamościowa również podlega kodowaniu.

1. Zapytanie o tożsamość /hasło/.

Uwaga : Przy sprawdzaniu tożsamości korzystano z danych zawartych

w tabeli 3.2.

Radiostacja 1 sprawdza radiostację 2. W tym celu radiostacja 1 nadaje zakodowane wyrażenie „Podajcie hasło „ oraz zakodowaną dowolną liczbę dwucyfrową z przedziału 00-99.

Przykład :

a/ Pracy fonem.

ORACZ TU OPOKA kw sh ODBIÓR

b/ Praca kluczem telegraficznym.

A6YB DE DH7A zkw zzsh K

gdzie :

• OPOKA /DH7A/ -kryptonim /sygnał rozpoznawczy/ radiostacji

sprawdzającej/1/;

• ORACZ /A6YB/ - kryptonim /sygnał rozpoznawczy/ radiostacji

sprawdzanej/2/ ;

- kw /zkw/ - zakodowane z TDR wyrażenie „Podajcie hasło” ;

• sh /zsh/ - zakodowana z TDR dowolna dwucyfrowa liczba, np.: „26”

6.1.2. Odpowiedź na zapytanie o tożsamość /hasło/.

Korespondent 2 po odebraniu zapytania o tożsamość z liczby „26” oraz numeru sieci lub kierunku radiowego i liczby porządkowej własnej radiostacji przez zsumowanie poszczególnych cyfr, tworzy dwucyfrową liczbę tożsamościową swojej radiostacji, np. :

2 + 6 + 3 + 2 + 7 + 2 = 22

liczba numer sieci liczba porządkowa liczba

dowolna lub kierunku korespondenta tożsamościowa

korespondenta radiowego sprawdzanego/2/ korespondenta/2/

sprawdzającego/1/

Po zakodowaniu liczby 22 jest to sv /zsv/.

W odpowiedzi na zapytanie o tożsamość korespondent sprawdzany /2/ wywołuje radiostację sprawdzającą /1/ i nadaje zakodowane wyrażenie „Podajcie hasło” , swoją liczbę tożsamościową oraz dowolną liczbę dwucyfrową.

Przykład :

a/ Pracy fonem.

/OPOKA/ TU ORACZ ap sv wl ODBIÓR

b/ Praca kluczem telegraficznym.

/DH7A DE/ A6YB zap zsv zwl K

gdzie :

• ap /zap/ - zakodowane wg TDR wyrażenie „Podajcie hasło” ;

• sv /zsv/ - zakodowana wg TDR liczba tożsamościowa korespondenta

sprawdzanego /2/ - 22 ;

• wl /zwl/ - zakodowana wg TDR dowolna liczba, np. „02”.

1. Wzajemna odpowiedź tożsamościowa.

Aby zabezpieczyć się przed fałszywymi zapytaniami o tożsamość radiostacja sprawdzająca obowiązana jest nadać tzw. wzajemną odpowiedź tożsamościową do sprawdzanej radiostacji..

Korespondent sprawdzający /1/ po odebraniu, rozkodowaniu

i sprawdzeniu liczby tożsamościowej korespondenta /2/ oraz dowolnej liczby „02” , nadaje wzajemną odpowiedź do radiostacji /2/ po zakodowaniu wyrażenia „Podajcie hasło” i utworzeniu swojej liczby tożsamościowej,

np.:

0 + 2 + 3 + 2 + 7 + 1 = 15

liczba numer sieci liczba porządkowa liczba

dowolna lub kierunku korespondenta tożsamościowa

korespondenta radiowego sprawdzającego /1/ korespondenta /1/

sprawdzanego/2/

Po zakodowaniu liczby 15 jest to pk /zpk/.

Przykład :

a/ Praca fonem.

/ORACZ/ TU OPOKA ex pk ODBIÓR

b/ Praca kluczem telegraficznym.

/A6YB DE/ DH7A zex zpk K

gdzie :

• ex /zex/ - zakodowane z TDR wyrażenie „Podajcie hasło” ;

• pk /zpk/ - zakodowana z TDR liczba tożsamościowa korespondenta

sprawdzającego /1/ - 15 ;

Po odebraniu wzajemnej odpowiedzi i sprawdzeniu liczby tożsamościowej korespondent 2 nadaje słowo „Zrozumiałem” /OK./, co jest równoznaczne z zakończeniem sprawdzania tożsamości.

Przykład :

a/ Praca fonem.

OPOKA TU ORACZ Zrozumiałem ODBIÓR

b/ Praca kluczem telegraficznym.

DH7A DE A6YB OK K

Schemat sprawdzania tożsamości przy pomocy TDR-87-P.

Przykład :

a/ Praca fonem.

Żądanie ORACZ TU OPOKA dj sg ODBIÓR

hasła

/ OPOKA/ TU ORACZ im ls gk ODBIÓR Odpowiedź

Wzajemna /ORACZ / TU OPOKA ub dt ODBIÓR

odpowiedź

/OPOKA/ TU ORACZ Zrozumiałem ODBIÓR Potwierdzenie

b/ Praca kluczem telegraficznym.

Żądanie A6YB DE DH7A zkw zsh K

hasła

/DH7A DE/ A6YB zap zsv zgk K

Odpowiedź

/A6YB DE/ DH7A zex zpk K

Wzajemna

odpowiedź

/ DH7A DE / A6YB OK K

Potwierdzenie

1. Sprawdzanie tożsamości korespondentów na radiostacjach nie

wyposażonych w TDR-87-P.

Sposób sprawdzania tożsamości korespondentów nie wyposażonych w TDR-87-P /dotyczy np. radiostacji przenośnych UKF małej mocy/ określa zarządzenie właściwego Szefa Łączności.

W Centrum Szkolenia Łączności I Informatyki ustalono sprawdzanie tożsamości korespondentów na podstawie dwuliterowych grup tożsamościowych i klucza do sprawdzania tożsamości.

Dwuznakowe grupy tożsamościowe /hasła/ i klucz do sprawdzania tożsamości wpisuje się na odwrocie wyciągu z tabeli danych radiowych.

6.2.1. Zapytanie o tożsamość.

Uwaga : przy sprawdzaniu tożsamości przez radiostacje nie wyposażone

w TDR korzystano z danych zawartych w tabeli 3.1.

Przykład :

BRATEK 26 TU PIONIER 15 ry pd ODBIÓR

gdzie :

- PIONIER 15 - kryptonim radiostacji sprawdzającej /1/ ;

- BRATEK 26 - kryptonim radiostacji sprawdzanej /2/ ;

- ry - dowolnie wybrana grupa dwuliterowa oznaczająca „Podajcie

hasło”. Grupę tę po wykorzystaniu należy wykreślić z danych

radiowych.;

- pd - dwie dowolnie wybrane w dowolnej kolejności litery z klucza

pionowego.

6.2.2. Odpowiedź na zapytanie o tożsamość /hasło/.

Przykład :

/PIONIER 15/ TU BRATEK 26 au zr ODBIÓR

gdzie :

• au - dowolnie wybrana grupa dwuliterowa oznaczająca „Hasło

mojej radiostacji jest”. Grupę tę po wykorzystaniu należy

wykreślić z danych radiowych.;

- zr - litery z klucza poziomego leżące pod literami klucza

pionowego. Należy je nadawać w kolejności liter podanych w

żądaniu hasła.

3. Potwierdzenie odebrania odpowiedzi na hasło.

Przykład :

- nadaje radiostacja sprawdzająca /PIONIER 15/

/BRATEK 26/ TU PIONIER 15 Zrozumiałem ODBIÓR

Schemat sprawdzania tożsamości przy pomocy haseł i klucza .

BRATEK 26 TU PIONIER 15 ry pd ODBIÓR

Zapytanie

o tożsamość /PIONIER 15/ TU BRATEK 26 au zr ODBIÓR

Odpowiedź

ZROZUMIAŁEM ODBIÓR

Potwierdzenie

7. OPRACOWYWANIE TELEGRAMÓW .

1. Budowa telegramu.

Telegram wypełnia się na wzorze blankietu Łącz-Ł/2 lub Łącz-Ł/3 względnie na arkuszu papieru.

W skład telegramu wchodzą następujące części składowe :

• nagłówek ;

• część adresowa ;

• tekst telegramu ;

• podpis ;

Nagłówek telegramu zawiera :

a/ numer telegramu -określa dyżurny ekspedytor lub radiotelegrafista

w kolejności ich wpływania. Może on zawierać od jednej

do czterech cyfr, z tym ,że w danym dniu nie powinien się

on powtórzyć oraz na początku numeru nie może wystąpić

cyfra zero.

b/ ilość grup/słów/ - do ilości grup/słów/ wlicza się ilość grup tekstu /słów/,

część adresową /jako dwie grupy/ oraz podpis /jako dwie

grupy/.

c/ data - zawiera tylko kolejny dzień miesiąca, np.: 01 , 15 , 31.

d/ czas dostarczenia do nadania - wpisuje się w postaci liczby czterocyfrowej

bez kropek, przecinków i odstępów, np.:

- 0001 - oznacza minutę po północy ;

- 1359 - oznacza godzinę 13 minut 59.

Część adresowa telegramu zawiera :

a/ kategorię pilności telegramu - określana jest słowem lub ustalonym

skrótem. Jeżeli nadawca nie określił kategorii

pilności , należy więc go traktować jako

„zwykły”.

b/ adres - zawiera kryptonim węzła łączności jednostki wojskowej do której

jest adresowany telegram oraz sygnał rozpoznawczy osoby

funkcyjnej /jest to liczba trzycyfrowa np.:150 , 347 itp./ dla której

ma być dostarczony telegram np.: KRATER 150. W telegramach

okólnikowych występuje tylko jedna grupa stanowiąca sygnał

rozpoznawczy osoby funkcyjnej np.: 921.

Tekst telegramu.

W telegramach mogą występować teksty logiczne pisane słowami i teksty nielogiczne pisane w postaci grup cyfrowych lub literowych.

Podpis telegramu.

Podpis telegramu posiada te same części składowe jakie występują

w adresie telegramu z tym, że kryptonim węzła łączności oraz sygnał rozpoznawczy jest osoby która sporządziła telegram. W niektórych telegramach podpis może być zawarty w treści telegramu i nie stanowi wtedy oddzielnej jego części..

1. Opracowywanie telegramu wychodzącego.

7.2.1. Opracowywanie telegramu wychodzącego przez nadawcę.

Uwaga : przy opracowywaniu telegramów korzystano z danych zawartych

w tabeli 3.2.

ODEBRANY						Stacja własna ................................. .................................						NADANY
Ze stacji....................nr............ Data.......... godz......min........... Odebrał....................................																		Do stacji.................... nr................ Data.......... godz........ min............. Nadał.............................................
Numer		Ilość Grup /słów/		Data /dzień miesiąca/		Czas dostarczenia do nadania			Numer		Kategoria pilności			Adres
											Samolot				NAPA 345
Uwagi służbowe :
	1		2		3		4	5		6			7			8	9	10
1	15578		65981		45892		02502	26560		32689			05005			59842	26459	50056
2	56842		26560		23562		20565	05654		23500			21600			56459	16550	15684
3	98725		65489		87979		89797	65692
4

PADWA 345

1. Nadawca na blankiecie telegramu wychodzącego określa tekst, adresata oraz

podpis zgodnie z obowiązującym sposobem adresowania.

2. Po wykonaniu powyższych czynności nadawca przekazuje telegram do

ekspedycji.

7.2.2. Opracowywanie telegramu wychodzącego przez ekspedycję.

Po dostarczeniu telegramu do ekspedycji podlega on dalszemu kodowaniu. Jeżeli ekspedycja nie jest organizowana, telegram dostarcza się bezpośrednio do radiotelegrafisty.

ODEBRANY						Stacja własna ................................. .................................						NADANY
Ze stacji....................nr............ Data.......... godz......min........... Odebrał....................................																		Do stacji.................... nr................ Data.......... godz........ min............. Nadał.............................................
Numer		Ilość Grup /słów/		Data /dzień miesiąca/		Czas dostarczenia do nadania			Numer		Kategoria pilności			Adres
2486		29		15		1500			2486		Samolot				NAPA 345 3841 345
Uwagi służbowe :
	1		2		3		4	5		6			7			8	9	10
1	15578		65981		45892		02502	26560		32689			05005			59842	26459	50056
2	56842		26560		23562		20565	05654		23500			21600			56459	16550	15684
3	98725		65489		87979		89797	65692
4

PADWA 345

5782 345

1. Dyżurny ekspedytor na blankiecie telegramu wypełnia nagłówek telegramu

według zasad opisanych wcześniej.

2. W adresie przekreśla /w sposób czytelny, bez zamazywania/ kryptonim

węzła łączności jednostki wojskowej do której jest przeznaczony telegram

i wpisuje zakodowany adres radiowy w/w jednostki.

3. Z podpisem postępuje podobnie jak z adresem .

7.2.3. Opracowywanie telegramu wychodzącego przez radiotelegrafistę.

ODEBRANY						Stacja własna .........PADWA............. .........k/r nr 327.........						NADANY
Ze stacji....................nr............ Data.......... godz......min........... Odebrał....................................																		Do stacji.......NAPA....... nr........... Data..01.... godz...15... min...20.... Nadał......... kpr. Żuk ...................
Numer		Ilość Grup /słów/		Data /dzień miesiąca/		Czas dostarczenia do nadania			Numer		Kategoria pilności			Adres
2486		29		15		1500			2486		Samolot zbl				NAPA 345 345 zxn zre zai zjk
Uwagi służbowe :
	1		2		3		4	5		6			7			8	9	10
1	15578		65981		45892		02502	26560		32689			05005			59842	26459	50056
2	56842		26560		23562		20565	05654		23500			21600			56459	16550	15684
3	98725		65489		87979		89797	65692
4

PADWA 345

5782 345

zbc zdv zwl zam

1. Po otrzymaniu telegramu od ekspedycji radiotelegrafista przystępuje do jego

kodowania za pomocą TDR w następującej kolejności :

- kategoria pilności /np. zbl/ ;

- adres radiowy jednostki wojskowej do której jest adresowany

telegram /np. zxn zre/ ;

- sygnał rozpoznawczy osoby funkcyjnej adresata /np. zai zjk/ ;

- podpis nadawcy /adres radiowy jednostki wojskowej i sygnał

rozpoznawczy osoby funkcyjnej nadawcy /np.: zbc zdv zwl zam/.

2. Po nadaniu i otrzymaniu pokwitowania na nadany telegram

radiotelegrafista wpisuje :

a / w rubryce „Nadany” kryptonim węzła łączności do którego nadał

telegram /np.: NAPA/,datę i czas otrzymania pokwitowania

/np.01 1520/ oraz podpis nadającego telegram /np. kpr.: Żuk/;

b/ w rubryce „Stacja własna” kryptonim swojego węzła łączności oraz

numer kierunku lub sieci radiowej w której pracuje /np.: PADWA/.

7.3. Opracowywanie telegramu wchodzącego.

7.3.1.Opracowywanie telegramu wchodzącego przez radiotelegrafistę.

Opracowywanie telegramu wchodzącego odbywa się w odwrotnej kolejności jak telegramu wychodzącego.

ODEBRANY						Stacja własna ...........NAPA................ ..........k/r nr 327.............						NADANY
Ze stacji..... PADWA.....nr...... Data...01... godz..15..min...20.. Odebrał.........kpr. Nowak .......																		Do stacji.................... nr................ Data.......... godz........ min............. Nadał.............................................
Numer		Ilość Grup /słów/		Data /dzień miesiąca/		Czas dostarczenia do nadania			Numer		Kategoria pilności			Adres
2486		29		15		1235			2486		Samolot zbl				zxn zre zai zjk 3841 345
Uwagi służbowe :
	1		2		3		4	5		6			7			8	9	10
1	15578		65981		45892		02502	26560		32689			05005			59842	26459	50056
2	56842		26560		23562		20565	05654		23500			21600			56459	16550	15684
3	98725		65489		87979		89797	65692
4

zdo zuc zwy zgi

5782 345

Po odebraniu telegramu i nadaniu pokwitowania, radiotelegrafista postępuje w następujący sposób :

a / w rubryce „Odebrany” wpisuje :

- kryptonim węzła łączności z którego odebrał telegram ;

- datę /tylko dzień miesiąca/ ;

- czas nadania pokwitowania /godzinę i minutę/ ;

- czytelnie stopień i nazwisko odbierającego telegram.

a/ w rubryce „Stacja własna” wpisuje :

- kryptonim swojego węzła łączności ;

- numer kierunku lub sieci radiowej w której pracuje.

c/ w części adresowej rozkodowuje:

- kategorię pilności telegramu ;

- kryptonim węzła łączności i zamienia go na adres radiowy ;

- sygnał rozpoznawczy osoby funkcyjnej.

d/ z podpisem postępuje tak samo jak z częścią adresową .

Po wykonaniu powyższych czynności radiotelegrafista przekazuje telegram za pokwitowaniem w dzienniku korespondencyjnym do ekspedycji.

7.3.2. Opracowywanie telegramu wchodzącego przez ekspedycję.

ODEBRANY						Stacja własna ...........NAPA............... ..........k/r nr 327.............						NADANY
Ze stacji..... PADWA.....nr...... Data...01... godz..15..min...20.. Odebrał.........kpr. Nowak .......																		Do stacji.................... nr................ Data.......... godz........ min............. Nadał.............................................
Numer		Ilość Grup /słów/		Data /dzień miesiąca/		Czas dostarczenia do nadania			Numer		Kategoria pilności			Adres
2486		29		15		1235			2486		Samolot zbl				NAPA 345 zxn zre zai zjk 3841 345
Uwagi służbowe :
	1		2		3		4	5		6			7			8	9	10
1	15578		65981		45892		02502	26560		32689			05005			59842	26459	50056
2	56842		26560		23562		20565	05654		23500			21600			56459	16550	15684
3	98725		65489		87979		89797	65692
4

zdo zuc zwy zgi

• 
  345

PADWA 345

Po otrzymaniu telegramu od radiotelegrafisty dyżurny ekspedytor postępuje z nim w następujący sposób :

a/ w części adresowej zamienia adres radiowy na kryptonim węzła łączności

odbiorcy telegramu ;

b/ w podpisie zamienia adres radiowy na kryptonim węzła łączności nadawcy

telegramu.

Po wykonaniu powyższych czynności telegram jest przekazywany adresatowi.

7.4. Opracowywanie telegramu tranzytowego przez ekspedycję.

ODEBRANY						Stacja własna ...................................... .....................................						NADANY
Ze stacji....................nr............ Data........ godz........min........... Odebrał....................................																		Do stacji.................... nr................ Data.......... godz........ min............. Nadał.............................................
Numer		Ilość Grup /słów/		Data /dzień miesiąca/		Czas dostarczenia do nadania			Numer		Kategoria pilności			Adres
486		29		31		1835			486		Samolot				Z 8392 250 Do 4892 655
Uwagi służbowe :
	1		2		3		4	5		6			7			8	9	10
1	15578		65981		45892		02502	26560		32689			05005			59842	26459	50056
2	56842		26560		23562		20565	05654		23500			21600			56459	16550	15684
3	98725		65489		87979		89797	65692
4

1. Z /FM/ 8392 i Do /FOR/ 4892 - adresy radiowe jednostek wojskowych /sztabów/ nadawcy i odbiorcy.

2. 250 i 655 - sygnały rozpoznawcze osób funkcyjnych nadawcy i odbiorcy.

3. Służbowe skróty radiowe FM i FOR /w miejsce „Z” i „Do”/ stosowane przez radiotelegrafistów do ilości grup nie wchodzą.

8. NADAWANIE TELEGRAMÓW.

Telegramy nadaje się z szybkością dostosowaną do możliwości

i umiejętności poprawnego odbioru przez korespondenta. Należy nadawać wyraźnie i rytmicznie , zaznaczając odpowiednio przerwy między grupami /słowami/. Nagłówek i część adresową należy nadawać wolniej od pozostałej części telegramu.

8.1. Sposoby nadawania tekstów literowych i cyfrowych.

a/ Teksty literowe.

Telegramy z tekstem literowym zawierają grupy liter tworzone ze zbioru 26 liter alfabetu łacińskiego.

Podczas nadawania telegramów z tekstem nielogicznym w telefonicznej łączności radiowej należy korzystać z następujących oznaczeń liter alfabetu łacińskiego :

A - Adam J - Józef S - Stefan

B - Barbara K - Karol T - Tadeusz

C - Celina L - Ludwik U - Urszula

D - Dorota M - Marian V - Violetta

E - Edward N - Nikodem W - Walenty

F - Filip O - Olga X - Xsawery

G - Gustaw P - Paweł Y - Ypsylon

H - Henryk Q - Quantum Z - Zygmunt

I - Ignacy R - Roman

Przykład :

aekfm zripv lxqwt ..........- Adam Edward Karol Filip Marian

Zygmunt Roman Ignacy Paweł Violetta

Ludwik Xsawery Quantum Walenty

Tadeusz.........

Wyrazy, wyrażenia i zwroty trudno brzmiące fonetycznie lub trudne do wymówienia oraz telegramy z tekstem logicznym w warunkach silnych zakłóceń i słabej słyszalności, również nadaje się za pomocą oznaczeń literowych.

b/ Teksty cyfrowe.

Telegramy z tekstem cyfrowym tworzone są ze zbioru dziesięciu cyfr od 0 do 9.

Przykład :

- cyfry pojedyncze : jeden, dwa, trzy, ....,dziewięć, zero ;

• grupy dwucyfrowe : 85, 02, 74 - osiemdziesiąt pięć, zero dwa, siedemdziesiąt cztery ;

• grupy trzycyfrowe : 589, 123, 376 - pięćset osiemdziesiąt dziewięć,

sto dwadzieścia trzy, trzysta siedemdziesiąt sześć ;

• grupy czterocyfrowe : 2893, 3040, 1716 - dwadzieścia osiem dziewięćdziesiąt trzy, trzydzieści czterdzieści, siedemnaście szesnaście ;

• grupy pięciocyfrowe : 52687, 34970, 00205 - pięćdziesiąt dwa sześćset osiemdziesiąt siedem, trzydzieści cztery dziewięćset siedemdziesiąt, zero zero dwieście pięć ;

• grupy sześciocyfrowe : 647892, 453081, 121004 - sześćset czterdzieści

siedem osiemset dziewięćdziesiąt dwa, czterysta pięćdziesiąt trzy zero

osiemdziesiąt jeden, sto dwadzieścia jeden zero zero cztery .

W warunkach słabej słyszalności i silnych zakłóceń, cyfry oraz grupy cyfrowe nadaje się jako :jedynka, dwójka, trójka, .... , dziewiątka, zero.

8.2. Nadawanie telegramów z propozycją i wyrażeniem zgody na odbiór.

Telegramy można nadawać zarówno po uprzednim nadaniu propozycji przyjęcia i wyrażenia zgody na odbiór przez korespondenta, jak i bez nich.

Podczas nadawania telegramu z propozycją jego odbioru radiotelegrafista postępuje następująco :

• na początku nadaje propozycję nadania telegramu używając służbowego skrótu radiowego QTC /”Przyjmijcie telegram”/ ;

• po otrzymaniu zgody na odbiór telegramu za pomocą służbowego skrótu radiowego QRV /”Jestem gotów (do pracy gotów)”/, nadaje telegram.

Po zakończeniu odbioru telegramu dyżurny radiotelegrafista sprawdza prawidłowość odbioru, oblicza liczbę grup w tekście i adresie oraz porównuje

z liczbą wskazaną w nagłówku. Po zakończeniu tych czynności nadaje pokwitowanie używając służbowego skrótu radiowego R / „Odebrano, potwierdzenie odbioru”/ oraz podanie numeru odebranego telegramu.

Przykład :

a/ Praca fonem.

• nadawanie propozycji :

ORACZ TU OPOKA Przyjmijcie telegram ODBIÓR

• wyrażenie zgody :

OPOKA TU ORACZ Jestem gotów ODBIÓR

• nadanie telegramu :

TU OPOKA dwadzieścia cztery osiemdziesiąt sześć, dwadzieścia dziewięć, piętnaście, dwanaście trzydzieści pięć, dwadzieścia cztery osiemdziesiąt sześć, ROZDZIAŁ, Barbara Ludwik, Xsawery Nikodem, Roman Edward, Adam Ignacy, Józef Tadeusz, ROZDZIAŁ, TEKST, Barbara Celina, Dorota Violetta, Walenty Ludwik, Adam Marian ODBIÓR

• pokwitowanie telegramu :

TU ORACZ Odebrano dwadzieścia cztery osiemdziesiąt sześć ODBIÓR

b/ Praca kluczem telegraficznym.

• nadanie propozycji :

A6YB DE DH7A QTC K

• wyrażenie zgody :

DH7A DE A6YB QRV K

• nadanie telegramu :

DH7A 2486 29 15 1235 2486 = zbl zxn zre zai zjk = tekst zbc zdv zwl zam K

• pokwitowanie telegramu :

A6YB R 2486 K

W przypadku dostarczenia telegramu do nadania, gdy dotychczas łączność radiowa nie była nawiązana, to propozycję przyjęcia telegramu można nadać jednocześnie z wywołaniem nadawanym w celu nawiązania łączności,

a wyrażenie zgody na odbiór - jednocześnie z odpowiedzią na wywołanie.

Jeżeli radiostacja, która odebrała propozycję przyjęcia telegram i ma do nadania w tej samej chwili telegram wyższej kategorii pilności, zamiast wyrażenia zgody nadaje zwrotną propozycję z podaniem kategorii pilności posiadanego do nadania telegramu.

Przykład :

a/ Praca fonem.

Tu ORACZ Przyjmijcie telegram Paweł Xsawery ODBIÓR

b/ Praca kluczem telegraficznym.

A6YB QTC zpx K

gdzie:

px /zpx/ - zakodowana według TDR kategoria pilności telegramu

W razie potrzeby nadania telegramu do radiostacji, która jest zajęta wymianą z innym korespondentem /praca w sieci radiowej/, należy zaczekać na koniec nadawania /ale nie na zakończenie wymiany/ i wywołać żądaną radiostację przedstawiając propozycję przyjęcia telegramu ze wskazaniem odpowiedniej kategorii pilności. Radiostacja po otrzymaniu propozycji przyjęcia telegramu o wyższej kategorii pilności zobowiązana jest nadać korespondentowi, z którym dotychczas prowadziła wymianę, służbowy skrót radiowy AS /”Czekać”/, a radiostacji wywołującej go - nadać wyrażenie zgody na odbiór telegramu.

Uwaga : Jeżeli radiostacja nie ma na wyposażeniu TDR lub nie umieszczono

w danych radiowych zakodowanych oznaczeń literowych

umożliwiających nadanie części adresowej lub podpisu w formie

zamaskowanej, wówczas podczas nadawania pomija się tę część

telegramu, z wyjątkiem sygnału rozpoznawczego osoby funkcyjnej

/grupa trzycyfrowa/.

8.3. Nadawanie telegramów bez uzyskania zgody na odbiór.

Jeżeli na propozycję odbioru telegramu ponowioną trzykrotnie

w odstępach 10-15 sekundowych nie otrzymano odpowiedzi, to na polecenie dyżurnego łączności można nadać telegram bez uzyskania zgody na odbiór,

a następne dokonać o tym adnotacji w dzienniku korespondencyjnym

i zameldować przełożonym.

Przykład : nadania propozycji :

a/ Praca fonem.

- propozycja : ORACZ TU OPOKA Przyjmijcie telegram ODBIÓR

/10-15 sek. przerwy/

ORACZ TU OPOKA Przyjmijcie telegram ODBIÓR

/10-15 sek. przerwy/

ORACZ TU OPOKA Przyjmijcie telegram ODBIÓR

- nadanie telegramu :

ORACZ ORACZ ORACZ TU OPOKA OPOKA Przyjmijcie telegram dwadzieścia cztery osiemdziesiąt sześć, dwadzieścia dziewięć, piętnaście, dwanaście trzydzieści pięć, dwadzieścia cztery osiemdziesiąt sześć, ROZDZIAŁ, Barbara Ludwik, Xsawery Nikodem, Roman Edward, Adam Ignacy, Józef Tadeusz, ROZDZIAŁ, TEKST, Barbara Celina, Dorota Violetta, Walenty Ludwik, Adam Marian ODBIÓR

b/ Praca kluczem telegraficznym.

- propozycja :

A6YB DE DH7A QTC K

/10-15 sek. przerwy/

A6YB DE DH7A QTC K

/10-15 sek. przerwy/

A6YB DE DH7A QTC K

- nadanie telegramu :

A6YB A6YB A6YB DE DH7A DH7A QTC 2486 29 15 1235 2486 = zbl zxn zre zai zjk = TXT zbc zdv zwl zam K

Po wznowieniu łączności korespondent który odebrał telegram powinien niezwłocznie nadać pokwitowanie. Jeżeli korespondent nie nadał pokwitowania należy zażądać pokwitowania nadanego telegramu.

Przykład :

a/ Praca fonem.

TU OPOKA Czy odebrano ? dwadzieścia cztery osiemdziesiąt sześć

b/ Praca kluczem telegraficznym.

DH7A R 2486 ?

8.4. Nadawanie telegramów o dużej ilości grup.

Podczas nadawania telegramów o dużej ilości grup, po każdych 40 grupach, a w przypadku złych warunków łączności, po 20 grupach /słowach/ tekstu, można sprawdzić poprawność odbioru nadając znak zapytania /?/.

Radiostacja odbierająca potwierdza prawidłowość odbioru nadając służbowy skrót radiowy K /”Koniec mojego nadawania, oczekuję odpowiedzi”/.

Następnie radiostacja nadająca przekazuje służbowy skrót radiowy NW /”Rozpoczynam (kontynuuję) nadawanie”/, znak rozdziału i kontynuuje nadawanie tekstu od ostatniej nadanej grupy.

Przykład :

a/ Praca fonem.

- zapytanie :

....... dwadzieścia pięć sto trzydzieści osiem , zero zero sto piętnaście

ODBIÓR

• odpowiedź :

ODBIÓR

• dalszy ciąg nadawania :

Kontynuuję nadawanie ROZDZIAŁ zero zero sto piętnaście ,

czterdzieści sześć trzysta, ...................

b/ Praca kluczem telegraficznym.

• zapytanie :

......... 25138 00115 K

• odpowiedź :

K

• dalszy ciąg nadawania :

NW = 00115 46300 .............

Jeżeli odbiór jest niemożliwy, to radiostacja odbierająca nadaje odpowiednie służbowe skróty radiowe.

8.5. Nadawanie telegramów ze sprawdzeniem zwrotnym.

Jeżeli musimy mieć pewność, że nadany telegram został odebrany prawidłowo stosujemy sposób nadawania telegramów ze sprawdzeniem zwrotnym. W/ w sposób polega na nadaniu telegramu, a po ostatniej grupie tekstu nadaje się służbowy skrót radiowy RPT /”Powtórzyć, powtarzam”/, AL/”Wszystko, co tylko było nadane”/ oraz znak zakończenia

nadawania - K /ODBIÓR/.

Przykład :

a/ Praca fonem.

......dwadzieścia siedem sto osiemdziesiąt trzy Powtórzyć wszystko

co tylko było nadane ODBIÓR

b/ Praca kluczem telegraficznym.

......27183 RPT AL K

Podczas sprawdzenia zwrotnego telegram nadaje się w całości przez radiostację, która go odebrała, a radiostacja która nadawała sprawdza prawidłowość jego odbioru. Jeśli okaże się, że w telegramie są błędy, to podczas pracy w półdupleksie radiotelegrafista przerywa korespondentowi nadawanie i powtarza nieprawidłowo odebrane przez niego grupy, a podczas pracy w simpleksie podkreśla w oryginale telegramu nieprawidłowo odebrane przez korespondenta grupy /słowa/ i po zakończeniu sprawdzania zwrotnego powtarza w celu dokonania korekty.

Telegram nadany tym sposobem można powtarzać w kanałach łączności przewodowo-radioliniowej. W takim przypadku przed znakiem zakończenia nadawania nadaje się : ”Powtórzyć wszystko co tylko było nadane. Na telegram nr ... dać pokwitowanie środkami przewodowymi”, natomiast, gdy zachodzi potrzeba tylko pokwitowania nadanego telegramu, to przed znakiem zakończenia nadawania nadaje się : ”Na telegram nr ... dać pokwitowanie środkami przewodowymi”.

8.6. Nadawanie telegramów bez pokwitowania.

Nadawanie telegramów sposobem bez pokwitowania odbywa się podczas łączności jednostronnej. W takim przypadku telegramy nadaje się dwukrotnie z 10 sekundową przerwą między nadawaniem. Przed każdym nadaniem nadaje się 3-krotnie sygnał /kryptonim/ rozpoznawczy radiostacji wywoływanej, 2-krotnie własnej radiostacji oraz służbowy skrót radiowy QTC /”Przyjmijcie telegram”/. Na końcu drugiego nadania nadaje się znak zakończenia nadawania AR /”Koniec mojego nadawania, odpowiedzi nie potrzeba”/.

Przykład :

a/ Praca fonem.

ORACZ ORACZ ORACZ TU OPOKA OPOKA Przyjmijcie

telegram dwanaście dwadzieścia dziewięć czternaście

zero zero zero jeden dwanaście Rozdział Paweł Olga ADRES

Rozdział TEKST PODPIS

10 sekund przerwy

ORACZ ORACZ ORACZ TU OPOKA OPOKA Przyjmijcie

telegram dwanaście dwadzieścia dziewięć czternaście

zero zero zero jeden dwanaście Rozdział Paweł Olga ADRES

Rozdział TEKST PODPIS Koniec nadawania.

b/ Praca kluczem telegraficznym.

A6YB A6YB A6YB DE DH7A DH7A QTC 12 29 14 0001

12 = zpo ADRES = TEKST PODPIS

10 sekund przerwy

A6YB A6YB A6YB DE DH7A DH7A QTC 12 29 14 0001

12 = zpo ADRES = TEKST PODPIS AR

8.7. Nadawanie telegramów okólnikowych.

Do ogólnego wywołania radiostacji stosuje się kryptonimy /sygnały/okólnikowe.

Przed rozpoczęciem nadawania telegramu okólnikowego należy upewnić się, czy korespondenci sieci nie są zajęci prowadzeniem wymiany. Następnie przeprowadza się wywołanie wstępne za pomocą kryptonimów /sygnałów/ okólnikowych.

Przykład :

a/ Praca fonem.

DZIDZ DZIDA DZIDA Przyjmijcie telegram

Koniec nadawania.

b/ Praca kluczem telegraficznym.

QO5W QO5W QO5W QTC AR

gdzie :

DZIDZ /QO5W/ - okólnikowy kryptonim /sygnał /rozpoznawczy

radiostacji głównej.

Odpowiedzi na wywołanie wstępne nie nadaje się.

Podczas silnych zakłóceń i słabej słyszalności wywołanie wstępne może być nadawane kilka razy bez przerwy, lecz nie powinno trwać dłużej niż

3 minuty, w relacjach dalekosiężnych - do 5 minut.

Podczas dobrej łączności i należytej pracy korespondentów sieci telegramy okólnikowe można nadawać bez wywołania wstępnego.

Przykład :

a/ Praca fonem.

DZIDA DZIDA DZIDA piętnaście, dwadzieścia dziewięć,

jedenaście, dwanaście piętnaście, piętnaście ROZDZIAŁ

Olga Paweł ADRES Rozdział TEKST PODPIS ODBIÓR

b/ Praca kluczem telegraficznym.

QO5W QO5W QO5W 15 29 11 1215 15 = zop ADRES =

TEKST PODPIS K

Pokwitowanie odbioru telegramu nadają korespondenci na ogólnie przyjętych zasadach w takiej kolejności w jakiej są zapisani w wyciągu z tabeli danych radiowych.

Telegram okólnikowy podczas pracy bez pokwitowania lub łączności jednostronnej, nadaje się dwa razy z 10 sekundową przerwą, a pokwitowanie nadaje się innymi środkami łączności lub nie nadaje się wcale /patrz przykład

w podrozdziale 8.6./.

8.8. Nadawanie telegramów przez radiostację pośredniczącą.

Propozycję odbioru telegramu przez radiostację pośredniczącą nadaje się tak jak w podrozdziale 7.2., lecz zamiast służbowego skrótu radiowego QTC nadaje się QDA? /”Czy możecie przyjąć telegram dla radiostacji ... ?”/

i wskazuje kryptonim /sygnał/ rozpoznawczy radiostacji dla której jest przeznaczony telegram.

Po otrzymaniu propozycji oraz po przygotowaniu się, radiostacja pośrednicząca nadaje wyrażenie zgody na odbiór i przystępuje do odbioru, a po odbiorze telegramu zobowiązana jest nadać pokwitowanie w ustalony sposób.

Przykład :

a/ Praca fonem.

- propozycja :

ORACZ TU OPOKA Czy możecie przyjąć telegram dla

radiostacji KOLA ? ODBIÓR

• wyrażenie zgody :

TU ORACZ Nadawajcie telegram dla radiostacji KOLA

ODBIÓR

• nadawanie telegramu :

TU OPOKA sto trzynaście dwadzieścia osiem jedenaście

szesnaście sto trzynaście Rozdział ws Od OPOKA Dla KOLA

/ADRES/ ROZDZIAŁ TEKST ODBIÓR

• nadanie pokwitowania /nadaje rdst. pośrednicząca/ :

TU ORACZ Odebrano sto trzynaście ODBIÓR

b/ Praca kluczem telegraficznym.

- propozycja :

KQEB DE GMIR QDA ZLDF ? K

• wyrażenie zgody :

KQEB QDA ZLDF K

• nadawanie telegramu :

GMIR 113 28 1116 113 = zws FM GMIR FOR ZLDF

/ADRES/ = TEKST K

• nadawanie pokwitowania /nadaje rdst. pośrednicząca/ :

KQEB R 113 K

gdzie :

ORACZ /KQEB/ - sygnał rozpoznawczy radiostacji pośredniczącej ;

OPOKA /GMIR/ - sygnał rozpoznawczy radiostacji proponującej

telegram ;

KOLA /ZLDF/ - sygnał rozpoznawczy radiostacji, do której jest

adresowany telegram ;

Radiostacja pośrednicząca nadaje telegram przechodzący do radiostacji, do której jest adresowany, w sposób ustalony w podrozdziałach 7.2-7.6..

W przypadku konieczności radiostacja pośrednicząca może poinformować radiostację, która zaproponowała nadanie telegramu, o godzinie jego odbioru przez radiostację adresata.

8.9. Powtórzenia i poprawki w telegramach.

Podczas pracy dupleksowej lub półdupleksowej grupy wątpliwie odebrane lub opuszczone powinny być poprawione w toku nadawania.

Przykład :

a/ Praca fonem.

Przerwać nadawanie Powtórzyć trzynaście Odbiór

lub

Przerwać nadawanie Powtórzyć wszystko po trzynaście sto

trzynaście Odbiór

b/ Praca kluczem telegraficznym.

BK RPT 13 K

lub

BK RPT AA 13113 K

gdzie :

13 - numer grupy ;

13113 - treść grupy nr trzynaście.

Przy pracy simpleksowej grupy wątpliwie odebrane lub opuszczone powinny być poprawione po zakończeniu odbioru. Odbierający w odpowiednim momencie nadaje służbowy skrót radiowy RPT /”Powtórzyć, powtarzam”/ oraz wskazuje odpowiednią część telegramu używając odpowiednich służbowych skrótów radiowych.

Żądanie powtórzenia może być sformułowane następująco :

Przykłady :

a/ Praca fonem.

• Powtórzyć Wszystko przed osiem Odbiór

• Powtórzyć Wszystko po dwadzieścia cztery Odbiór

• Powtórzyć Wszystko co tylko było nadane Odbiór

• Powtórzyć Wszystko między dziesięć trzynaście Odbiór

• Powtórzyć dziesięć piętnaście dwadzieścia pięć Odbiór

• Powtórzyć Nagłówek Odbiór

• Powtórzyć Numer Odbiór

• Powtórzyć Adres Odbiór

• Powtórzyć Tekst Odbiór

• Powtórzyć Podpis Odbiór

UWAGA : Podczas powtarzania, grupy wskazane w żądaniu są również

Powtarzane.

b/ Praca kluczem telegraficznym.

- RPT AB 8 K

- RPT AA 24 K

- RPT AL K

- RPT BN 10 13 K

- RPT 10 15 25 K

- RPT PBL K

- RPT NR K

- RPT ADS K

- RPT TXT K

- RPT SIG K

Dyżurny radiotelegrafista po przyjęciu żądania powtórzenia zaznacza żądane grupy i powtarza je w kolejności otrzymanego żądania, nie nadając jakichkolwiek wyjaśnień.

Przykład :

a/ Praca fonem.

- żądanie powtórzenia :

TU OPOKA Powtórzyć dziesięć piętnaście Wszystko między

dwadzieścia dwa dwadzieścia cztery Odbiór

• odpowiedź :

TU ORACZ ROZDZIAŁ pięćdziesiąt zero pięćdziesiąt sześć zero pięć sześćset pięćdziesiąt cztery ROZDZIAŁ sześćdziesiąt pięć czterysta osiemdziesiąt dziewięć osiemdziesiąt siedem dziewięćset

siedemdziesiąt dziewięć osiemdziesiąt dziewięć siedemset dziewięćdziesiąt siedem Odbiór

b/ Praca kluczem telegraficznym.

• żądanie powtórzenia :

GMIR RPT 10 15 BN 22 24 K

• odpowiedź :

KQEB = 50056 05654 = 65489 87979 89797 K

Powtarzane grupy zapisuje się pod tekstem odebranego telegramu, natomiast poprawiane grupy nad grupami zniekształconymi, które następnie przekreśla się.

Przykład telegramu po dokonaniu poprawek :

ODEBRANY						Stacja własna ...........NAPA............... ..........k/r nr 327.............						NADANY
Ze stacji..... PADWA.....nr...... Data...01... godz..15..min...20.. Odebrał.........kpr. Nowak .......																		Do stacji.................... nr................ Data.......... godz........ min............. Nadał.............................................
Numer		Ilość Grup /słów/		Data /dzień miesiąca/		Czas dostarczenia do nadania			Numer		Kategoria pilności			Adres
2486		29		15		1235			2486		Samolot zbl				NAPA 345 zxn zre zai zjk 3841 345
Uwagi służbowe :
	1		2		3		4	5		6			7			8	9	10
1	15578		65981		45892		02502	26560		32689			05005			59842	26459	50056 51058
2	56842		26560		23562		20565	05654 85755		23500			21600			56459	16550	15684
3	98725		65489 62389		87979		89797 64197	65692
4

zdo zuc zwy zgi

• 
  345

PADWA 345

9. NADAWANIE SYGNAŁÓW DOWODZENIA I SYGNAŁÓW

ALARMOWANIA.

Sygnały dowodzenia wojskami i sygnały alarmowe nadaje się bez wstępnego wywołania korespondenta i bez otrzymania od niego zgody na odbiór.

a/ Praca fonem.

Podczas pracy fonem sygnały dowodzenia i alarmowe nadaje się

w następujący sposób :

- kryptonim okólnikowy /podczas pracy w sieci radiowej/ lub kryptonim

indywidualny /podczas nadawania sygnałów do jednego korespondenta/

np.: „BRYLANT 25” - 2 razy ;

- słowo „TU” i kryptonim własnej radiostacji np.: „Zenit 45” - 1 raz ;

- sygnał /np.: „2516 Rubież 847”/ - 2 razy ;

- słowo „TU” i kryptonim własnej radiostacji - 1 raz ;

- słowo zakończenia nadawania „odbiór” - 1 raz.

Potwierdzenie /pokwitowanie/ odebranego sygnału nadaje się niezwłocznie przez jego powtórzenie.

Przykład :

- nadanie :

BRYLANT 25 BRYLANT 25 TU ZENIT 45 2516 Rubież 847

2516 Rubież 847 TU ZENIT 45 ODBIÓR

- potwierdzenie :

TU BRYLANT 25 2516 Rubież 847 ODBIÓR

W przypadku dobrej słyszalności kryptonimy radiostacji można nadawać jeden raz.

Przy pracy w radiowym kanale telefonicznym sygnały nadaje się

w następujący sposób :

- kryptonim radiostacji - 2 razy ;

- sygnał - 2 razy ;

- przerwa 10 sekund ;

- powtórzenie nadawania - 2 razy ;

- słowo zakończenia nadawania - 1 raz.

Przykład :

- nadanie :

BRYLANT 25 BRYLANT 25 2516 Rubież847 2516 Rubież 847

przerwa 10 sekund

BRYLANT 25 BRYLANT 25 2516 Rubież847 2516 Rubież 847

ODBIÓR

- potwierdzenie :

TU BRYLANT 25 2516 Rubież 847 ODBIÓR

b/ Praca kluczem telegraficznym.

Podczas pracy kluczem telegraficznym sygnały nadaje się w następujący sposób :

- grupa liter „ XXX ” - 2 razy ;

- okólnikowy sygnał rozpoznawczy /np.: „KRTQ” - 2 razy ;

- sygnał /np.: „2155”/ - 2 razy ;

- przerwa 10 sekund ;

- powtórzenie nadawania w całości ;

- znak zakończenia nadawania /K/ - 1 raz.

Potwierdzenie /pokwitowanie/ nadaje się według zasady przyjętej przy pracy fonem.

Przykład :

- nadanie :

XXX XXX KRTQ KRTQ 2155 2155

przerwa 10 sekund

XXX XXX KRTQ KRTQ 2155 2155 K

- potwierdzenie :

KRTQ 2155 K

Sposób nadania dwóch sygnałów /np.: „343 874”/ do dwóch korespondentów /np.: „OL7H B5KJ”/ jest następujący :

Przykład :

- nadanie :

XXX XXX OL7H OL7H B5KJ B5KJ 343 343 874 874

przerwa 10 sekund

XXX XXX OL7H OL7H B5KJ B5KJ 343 343 874 874 K

- potwierdzenie :

OL7H 343 874 K

B5KJ 343 874 K

10. ZMIANA CZĘSTOTLIWOŚCI RADIOWYCH.

Zmiany częstotliwości radiowych dokonuje się :

- z chwilą pogorszenia łączności /np. podczas pogorszenia propagacji fal

radiowych/ ;

- podczas stosowania przez przeciwnika zakłóceń /w tym przypadku

radiostacjom przydziela się częstotliwości zapasowe/ ;

- w sytuacjach określonych przez przełożonych /dokonuje się w ustalonym

czasie bez wzajemnych uzgodnień przez korespondentów/.

Zabrania się zmiany częstotliwości radiowych w warunkach dyżurnego odbioru.

Zmiany częstotliwości radiowych w sytuacjach nie określonych przez przełożonych może dokonać :

- w kierunku radiowym - z inicjatywy radiostacji, u której pogorszył się

odbiór ;

- w sieci radiowej - z polecenia radiostacji głównej.

Przejście na nową częstotliwość dokonuje się na polecenie osoby funkcyjnej Punktu Kierowania Węzła Łączności /PKWŁ/ z chwilą otrzymania zgody na zmianę częstotliwości i upewnieniu się że polecenie zostało odebrane właściwie oraz po nadaniu potwierdzenia odbioru zgody.

Przykłady:

1/ VK9X zhj zfy K

2/ VH9X QDW K

3/ VH9X QLY-2 2130 K

gdzie:

VH9X - sygnał rozpoznawczy radiostacji własnej ;

zhj - zakodowany wg TDR zwrot „Nadawać na f umowny nr ....” ;

zfy - zakodowany wg TDR numer częstotliwości np.: 2 ;

QDW - służbowy skrót radiowy „Przejść na częstotliwość zapasową” ;

QLY-2 - służbowy skrót radiowy „Przejść na częstotliwości nocne” ;

2130 - godzina 21.30.

Przykład

a/ prowadzenia rozmowy dotyczącej zmiany częstotliwości w kierunku

radiowym.:

- propozycja :

VH9X zhj zfy K

- zgoda :

KV9C OK zhj zfy K

- potwierdzenie :

VK9X R K

b/ prowadzenia rozmowy dotyczącej zmiany częstotliwości w sieci radiowej :

- propozycja :

ZV8F zmy zfc zmt K

- zgoda :

VUBK OK zfc zmt K

K27N OK zfc zmt K

S3NB OK zfc zmt K

- potwierdzenie :

ZV8F R K

gdzie :

ZV8F- okólnikowy sygnał rozpoznawczy ;

zmy- zakodowany wg TDR zwrot „Odbierać na częstotliwości umowny

nr ...” ;

zfc zmt- zakodowany wg TDR numer częstotliwości np.: 131.

Po wykonaniu powyższych czynności radiotelegrafiści jednocześnie przestrajają swoje radiostacje na częstotliwości wskazane i oczekują na wywołanie radiostacji głównej.

Przy pracy fonem postępuje się zgodnie z zasadami opisanymi wyżej.

10.1. Zasady nawiązywania łączności na nowej częstotliwości.

Po przejściu na nową częstotliwość łączność nawiązuje się według następujących zasad :

• nawiązanie łączności rozpoczyna się wywołaniem standardowym przez

radiostację główną ;

• jeżeli po zmianie częstotliwości, korespondencji pracując na nowej częstotliwości, i w ciągu 5 minut nie odbiorą wywołania radiostacji głównej- zobowiązani są wywołać ją sami ;

• nie nawiązawszy łączności na nowej częstotliwości w ciągu 10 minut, podejmuje się przedsięwzięcia nawiązania łączności na częstotliwości dotychczasowej jak i nowej ;

• w okresie nawiązywania łączności na nowej częstotliwości konieczne jest,

w miarę możliwości, włączenie dodatkowego odbiornika na dotychczasowej

częstotliwości, co umożliwia kontrolę obu częstotliwości ;

• jeżeli po upływie 15 minut od momentu zmiany częstotliwości łączność nie jest ponownie nawiązana, radiotelegrafista melduje przełożonym o braku łączności i postępuje zgodnie z otrzymanymi wytycznymi.

11. PRZECHODZENIE Z SIECI RADIOWEJ (S/R) DO KIERUNKU

RADIOWEGO (K/R).

Propozycję przejścia z s/r do k/r i odwrotnie może nadać zarówno radiostacja główna jak i jeden z korespondentów.

Zezwolenie na przejście z s/r do k/r uzyskuje się od radiostacji głównej lub po wzajemnym uzgodnieniu współpracujących korespondentów.

Podczas wyprowadzania korespondenta z s/r do k/r określa się rodzaj pracy. Po przejściu do pracy w k/r nie przerywa się nasłuchu na częstotliwości s/r.

Przejście z s/r do k/r odbywa się według następujących zasad :

• radiostacja, która chce dokonać przejścia nadaje do korespondenta propozycję do pracy w k/r ;

• korespondent wyraża zgodę ;

• radiostacja, która chce dokonać przejścia potwierdza, a następnie obaj korespondenci nawiązują łączność w k/r .

Przykład 1:

- propozycja :

VH9X zol zfy zow QSW 6 K

- zgoda :

KV9C OK. zol zfy zow QSW 6 K

- potwierdzenie :

VH9X R K

Przykład 2 :

- propozycja :

VH9X zay zkn zic zyn zmn zpd zdp K

- zgoda :

KV9C OK zay zkn zic zyn zmn zpd zdp K

- potwierdzenie :

VH9X R K

gdzie :

VH9X - sygnał rozpoznawczy radiostacji wyprowadzającej do

pracy w k/r ;

KV9C - sygnał rozpoznawczy radiostacji wyprowadzanej do pracy

w k/r ;

zol zfy zow - zakodowany wg TDR zwrot „Uruchomić pracę w k/r nr

254” ;

QSW 6 - służbowy skrót radiowy „Pracować w układzie F7W” ;

zay zkn zic - zakodowany wg TDR zwrot „Uruchomić pracę w k/r

umowny nr 235”;

zyn zmn - zakodowany wg TDR zwrot „Nadawać na częstotliwości

umowny nr 32”

zpd zdp - zakodowany wg TDR zwrot „Odbierać na częstotliwości

umowny nr 65”

12. SZYFROTELEGRAMY I KODOTELEGRAMY.

Szyfrotelegramem nazywamy zaszyfrowaną, a kodotelegramem zakodowaną treść wiadomości przeznaczonej do nadania przez techniczne środki łączności.

Kodotelegramy i szyfrotelegramy mogą być opracowywane na dwa sposoby :

• na blankietach telegramów ;

• na taśmie dalekopisowej.

1. Szyfrogramy i kodotelegramy opracowywane na blankietach.

Szyfrotelegramy i kodotelegramy opracowane na blankietach telegramów mogą występować jako cyfrowe lub literowo-cyfrowe /pięcioznakowe/, wydrukowane maszynowo lub napisane odręcznie w formie tabeli o następującym układzie :

- nagłówek szyfrotelegramu lub kodotelegramu w skład którego wchodzi :

adres nadawcy, słowo „szyfrotelegram lub kodotelegram, numer, kategoria

pilności oraz adres odbiorcy /mogą występować grupy umowne/ ;

- treść nielogiczna ułożona w tabelę grup cztero-pięcioznakowych ;

- zakończenie szyfrotelegramu lub kodotelegramu, zawierające : liczbę grup

/treści nielogicznej/, datę i podpis z pieczątką /w kodotelegramach może

występować podpis bez pieczątki/.

W/w szyfrotelegramy i kodotelegramy są przeznaczone do ręcznego nadania /kluczem telegraficznym lub dalekopisem/ ewentualnie do nadania telefonicznie.

W szyfrotelegramie w postaci tekstu cyfrowego może występować przypadek, w którym pierwsza grupa tekstu będzie zawierać tylko cztery cyfry.

Przykłady :

1/ szyfrotelegram wychodzący opracowany przez stację łączności

specjalnej.

Z Mak 545 Szyfrotelegram Nr 25 Rakieta Opar 545 15489 12548

7895 54892 56470 23591 12560 32184 02506 23871 02510 62009

65891 02359 84589 26437 12036 32059 21507 23569 23654 01589

21569 01254 21306 25709 32597 15431 21358 65200 25647 12343

55489 23654 02158 12608

Grup 34 05 stycznia 2001 r. Podpis

Pieczęć

Stacji łączności specjalnej

2/ kodotelegram wychodzący opracowany przez stację łączności

specjalnej /bez grup umownych/.

Z Mak 545 Kodotelegram nr 68 Samolot Solo 545

lsdop oprka mxkls akmey njdui qckiq snjue skgxz ncrai lpdrw

ilowp hkdja nzmjd cnymu ndjfi ioqdv zskhs ncjue sjvfh kdiow

kldwo mkfji mxnjs ncmjd kltqp mklid tfhey tiofj

Grup 28 05 stycznia 2001 r. Podpis

12.1.1. Przygotowanie szyfrogramów i kodotelegramów opracowanych na

blankietach telegramów do przekazania przez środki radiowe.

Czynności ekspedycji po otrzymaniu szyfrogramu lub kodotelegramu od obsługi środków utajniających.

Dyżurny ekspedytor po otrzymaniu szyfrotelegramu lub kodotelegramu od obsługi środków utajniających postępuje z nim w sposób następujący :

a/ rejestruje szyfrogram /kodotelegram/ w dzienniku ewidencji telegramów

wychodzących ;

b/ nakleja szyfrotelegram /kodotelegram/ na druk blankietu telegramu pod

rubryką przeznaczoną dla pierwszych dziesięciu grup tekstu oraz przekreśla

nagłówek i dane zawarte w zakończeniu ;

c/ zamienia kryptonim węzła łączności /jednostki wojskowej/ na adres radiowy ,

nadaje numer ;

d/ oblicza liczbę grup biorąc pod uwagę :

• liczbę grup adresu nadawcy/dwie grupy/ ;

• liczbę grup adresata /dwie grupy/;

• liczbę grup umownych /jeżeli takie występują/ ;

• liczbę grup tekstu ;

e/ wpisuje w odpowiednie rubryki druku blankietu telegramu :

• numer ;

• liczbę grup ;

• datę /dzień miesiąca/ ;

• czas dostarczenia do nadania /godzina, minuta/ ;

• kategorię pilności ;

• adres radiowy /nadawcy i odbiorcy/ ;

• grupy umowne /jeżeli występują/ - wpisuje się je na blankiecie

telegramu w pierwszym wierszu przeznaczonym dla pierwszych dziesięciu

grup tekstu.

Tak opracowany szyfrotelegram /kodotelegram/ dostarczany jest do radiotelegrafisty.

Przykład :

ODEBRANY						Stacja własna ................................. .................................						NADANY
Ze stacji....................nr............ Data.......... godz......min........... Odebrał....................................																		Do stacji.................... nr................ Data.......... godz........ min............. Nadał.............................................
Numer		Ilość Grup /słów/		Data /dzień miesiąca/		Czas dostarczenia do nadania			Numer		Kategoria pilności			Adres
948		40		O5		1825			948		Rakieta`				Z 1526 545 do 4659 545
Uwagi służbowe :
	1		2		3		4	5		6			7			8	9	10
1	15489		12548

7895 54892 56470 23591 12560 32184 02506 23871 02510 62009

65891 02359 84589 26437 12036 32059 21507 23569 23654 01589

21569 01254 21306 25709 32597 15431 21358 65200 25647 12343

55489 23654 02158 12608

Czynności radiotelegrafisty podczas opracowywania szyfeotelegramu /kodotelegramu/ wychodzącego.

Po otrzymaniu szyfrogramu /kodotelegramu/ wychodzącego dyżurny radiotelegrafista wykonuje następujące czynności :

a/ zakodowuje za pomocą TDR :

• kategorię pilności ;

• część adresową /adresy radiowe,sygnały rozpoznawcze osób funkcyjnych,

„Z” zamienia na „FM” oraz „DO” na „FOR” .

b/ wybiera sposób nadania w zależności od układu szyfrotelegramu

/kodotelegramu/, ewentualnie naperforowuje tasiemkę celem

automatycznego nadania np.dalekopisem ;

c/ nawiązuje łączność z korespondentem, nadaje propozycję przyjęcia,

a po otrzymaniu zgody na odbiór nadaje go wg sposobu nadawania

telegramów. Po nadaniu wypełnia rubrykę „Nadano” oraz „Stacja własna”

i odsyła go do ekspedycji.

W razie braku ekspedycji telegraficznej, obsługi środków utajniania dostarczają szefrotelegram /kodotelegram/ bezpośrednio do radiostacji. Dowódca lub starszy radiotelegrafista w tym przypadku spełnia rolę ekspedycji i wykonuje czynności przewidziane dla tego elementu węzła łączności - z tym, że szyfrotelegram /kodotelegram/ podlega wpisaniu do dziennika korespondencyjnego radiostacji.

Przykład :

ODEBRANY						Stacja własna ...........MAK............ .........S/R 156...........						NADANY
Ze stacji....................nr............ Data.......... godz......min........... Odebrał....................................																		Do stacji......OPAR..... nr.............. Data...05..... godz...18... min.45.... Nadał .........kpr ŻUK....................
Numer		Ilość Grup /słów/		Data /dzień miesiąca/		Czas dostarczenia do nadania			Numer		Kategoria pilności			Adres
948		40		O5		1825			948		Rakieta zsk				FM zhe zzd zmf zwo FOR zaj zwe zfp zdk Z 1526 545 do 4659 545
Uwagi służbowe :
	1		2		3		4	5		6			7			8	9	10
1	15489		12548

7895 54892 56470 23591 12560 32184 02506 23871 02510 62009

65891 02359 84589 26437 12036 32059 21507 23569 23654 01589

21569 01254 21306 25709 32597 15431 21358 65200 25647 12343

55489 23654 02158 12608

Czynności radiotelegrafisty podczas opracowywania szyfrotelegramu /kodotelegramu/ wchodzącego.

Podczas odbioru w słuchowych kanałach radiowych, w przypadku wystąpienia grup umownych, dyżurny radiotelegrafista wpisuje je w pierwszym wierszu przeznaczonym na tekst telegramu. Tekst rozpoczyna zapisywać od drugiego wiersza, przeznaczonego dla części tekstowej blankietu telegramu.

Odebrany szyfrotelegram /kodotelegram/ dalekopisem dyżurny radiotelegrafista nakleja na druk blankietu telegramu i opracowuje wg następujących zasad :

a/ rozkodowuje za pomocą TDR :

• kategorię pilności ;

• część adresową.

b/ wypełnia rubryki :

• stacja własna ;

• odebrany.

c/ odnotowuje w dzienniku korespondencyjnym.

d/ przekazuje szyfrotelegram /kodotelegram/ do ekspedycji /adresata/.

Przykład :

ODEBRANY						Stacja własna ...........OPAR........... .........S/R 156...........						NADANY
Ze stacji........MAK.....nr......... Data..05.. godz..18..min..45..... Odebrał ...szer. MAKÓWKA..																		Do stacji...................... nr............... Data........... godz......... min............ Nadał .............................................
Numer		Ilość Grup /słów/		Data /dzień miesiąca/		Czas dostarczenia do nadania			Numer		Kategoria pilności			Adres
948		40		O5		1825			948		Rakieta zsk				FM zhe zzd zmf zwo FOR zaj zwe zfp zdk Z 1526 545 do 4659 545
Uwagi służbowe :
	1		2		3		4	5		6			7			8	9	10
1	15489		12548

7895 54892 56470 23591 12560 32184 02506 23871 02510 62009

65891 02359 84589 26437 12036 32059 21507 23569 23654 01589

21569 01254 21306 25709 32597 15431 21358 65200 25647 12343

55489 23654 02158 12608

1. Nadawanie szyfrotelegramów /kodotelegramów/ opracowywanych na

blankietach przez środki radiowe.

a/ Propozycja przyjęcia szyfrotelegramu /kodotelegramu/ i uzyskanie zgody na

odbiór :

VHBS QTC K

D2KU QRV K

b/ Nadanie szyfrotelegramu /kodotelegramu/ :

VHBS 948 40 05 1825 948 = zsk FM zhe zzd zmf zwo

FOR zaj zwc zfp zdk = 15489 12548 = TEKST =

c/ Zakończenie nadania szyfrotelegramu /kodotelegramu :

- kluczem telegraficznym

RPT AL K

- dalekopisem

1845 RPT AL -

d/ Sprawdzenie zwrotne.

D2KU 948 40 05 1825 948 = zsk FM zhe zzd zmf zwo

FOR zaj zwc zfp zdk = 15489 12548 = TEKST K

5/ Potwierdzenie prawidłowości zwrotnego nadania.

VHBS CFM K

1. Szyfrogramy i kodotelegramy opracowywane na taśmie.

Szyfrotelegramy i kodotelegramy opracowane na taśmach dziurkowanych z nagłówkami powinny posiadać :

a/ na początku taśmy :

• ciąg otworów na pierwszej i piątej ścieżce lub tylko ścieżkę prowadzącą o długości 20- 30 cm ;

• kilka do kilkunastu kombinacji kodu telegraficznego ;

• ciąg otworów na pierwszej i piątej ścieżce lub tylko ścieżkę prowadzącą o długości 5- 10 cm.

b/ część tekstową składającą się z ciągu kombinacji nielogicznych na długości

do 4 m.

c/ na końcu taśmy /po części tekstowej ciągu nielogicznego/ :

• ciąg otworów na pierwszej i piątej ścieżce lub tylko ścieżkę prowadzącą na długości 5- 10 cm.

12.2.1. Nadawanie przez środki radiowe szyfrogramów /kodotelegramów/

opracowanych na taśmach.

Przed rozpoczęciem nadawania szyfrogramu /kodotelegramu/ opracowanego na taśmie dyżurny radiotelegrafista opracowuje go w następujący sposób :

• na druku blankietu telegramu w odpowiednie rubryki przepisuje z taśmy nagłówek ;

• koduje kategorię pilności, adres nadawcy i odbiorcy oraz wpisuje je do odpowiednich rubryk ;

• grupy umowne przepisuje w miejsce dla pierwszego wiersza tekstu blankietu.

Przykład :

- propozycję nadania :

XKWU DE PE4M QTC TSM -

- wyrażenie zgody na odbiór :

PE4M DE XKWU QRV -

- nadanie :

26 TSM 10 1130 26 = zdc FM zms zwi zrt zso FOR

zws zjk zrt zso = sjvli bibjo =

gdzie :

sjvli bibjo - gupy umowne

po nadaniu nagłówka, części adresowej i grup umownych /nadaje się ręcznie na dalekopisie/, dyżurny radiotelegrafista zakłada taśmę do automatycznego nadajnika dalekopisu i uruchamia go. Po nadaniu taśmy nadaje ręcznie dalekopisem :

1150 RPT AL -

Korespondent powtarza odebrany szyfrogram /kodotelegram/ w celu kontroli.

Dyżurny radiotelegrafista stacji nadającej sprawdza go w sposób następujący :

• odebrany nagłówek, część adresową i grupy umowe porównuje z treścią ich nadania ;

• powtórzoną taśmę z treścią nielogiczną porównuje poprzez sprawdzenie /nałożenie i porównanie/ perforacji z taśmą nadania.

W przypadku zgodności,potwierdza prawidłowość odbioru nadając dalekopisem :

PE4M C -

Odbierający po otrzymaniu potwierdzenia o prawidłowości odbioru taśmy, nadaje pokwitowanie :

XKWU R 26 -

a następnie opracowuje odebrany szyfrogram /kodotelegram/ w sposób następujący :

• na początku taśmy perforowanej wpisuje numer i składa podpis ;

• na druku blankietu telegramu wpisuje grupy nagłówka służbowego z arkusza dalekopisu ;

• rozkodowane uprzednio grupy kategorii pilności i adresów wpisuje w odpowiednie rubryki blankietu telegramu ;

• wypełnia rubrykę „Odebrano” i „Stacja własna” ;

• taśmę perforowaną zwija w krążek, opracowany blankiet telegramu zwija razem z krążkiem taśmy /tworząc rulon/ i końce rulonu zabezpiecza przed rozwinięciem, na rulonie blankietu wpisuje numer i przekazuje

do ekspedycji.

W przypadku wystąpienia błędów w czasie sprawdzania taśm - oryginalnej i otrzymanej po sprawdzeniu zwrotnym - dyżurny radiotelegrafista radiostacji nadającej zawiadamia odbierającego o błędach występujących na taśmie i powtarza nadanie taśmy.

PE4M CFM NO RPT = szyfrotelegram - 1207 RPT AL -

Radiotelegrafista radiostacji odbierającej powtarza zwrotnie taśmę.

Jeżeli na radiostacji nadającej jest zgodność taśm /drugiego zwrotnego sprawdzenia z oryginałem/ zawiadamia ona korespondenta o prawidłowym odbiorze. Korespondent powinien pokwitować odbiór szyfrotelegramu /kodotelegramu/.

13. DOKUMENTACJA STACYJNA.

Dyżurni radiotelegrafiści na poszczególnych radiostacjach, wozach dowodzenia prowadzą następującą dokumentację :

• dziennik korespondencyjny radiostacji /samodzielne radiostacje średniej mocy/ ;

• dziennik ewidencji pracy wozu dowodzenia ;

• kartę pracy sprzętu.

W przenośnych radiostacjach małej mocy wykorzystywanych w warunkach polowych czas pracy tych radiostacji ewidencjonuje się za każdą dobę w specjalnym notatniku.

13.1. Prowadzenie dziennika korespondencyjnego radiostacji.

Dziennik korespondencyjny radiostacji jest podstawowym dokumentem odzwierciedlającym całokształt pracy radiostacji, jest on dokumentem poufnym. Dziennik korespondencyjny prowadzi dyżurny radiotelegrafista.

Wzór dziennika oraz przykład jego prowadzenia przedstawia załącznik nr 2

Zapis w dzienniku jest prowadzony ołówkiem. Zapis ten powinien być prowadzony starannie i czytelnie. Jakiekolwiek pomyłki winny być czytelnie przekreślone i powyżej lub obok dokonana poprawka. Zabrania się używania gumki do wycierania wpisów.

Przy każdym zapisie dotyczącym odbioru i nadawania powinien być podany czas. Na nowej stronie dziennika lub po zmianie pełnej godziny zegarowej czas zapisuje się w postaci cztero cyfrowej. Czas odbioru i kryptonim /sygnał rozpoznawczy/ radiostacji od której odebrał informację, zapisuje się po lewej stronie dziennika, natomiast czas nadania i kryptonim /sygnał rozpoznawczy/ radiostacji, do której nadano informację - po prawej stronie.

Prowadzenie dziennika korespondencyjnego radiostacji nie powinno mieć wpływu na pogorszenie efektywności wymiany korespondencji.

W dzienniku korespondencyjnym zapisuje się :

• rozwinięcie i zwinięcie radiostacji /data i czas/ ;

• rodzaj zasilania ;

• zezwolenie /zakaz/ pracy na nadawanie ;

• czas nawiązania łączności, przerwy w łączności oraz ich przyczyny ;

• grupy tożsamościowe korespondentów i własne przy sprawdzaniu tożsamości ;

• numery, ilości grup i kategorie pilności nadanych /odebranych/ telegramów i sygnałów oraz ich pokwitowania ;

• sygnały rozpoznawcze /nazwiska/ osób funkcyjnych prowadzących rozmowy przez radio ;

• w rubryce „Treść” z lewej strony od początku rubryki wpisuje się adnotacje o odbiorze, a o nadaniu wpisuje się zaczynając od środka tej rubryki ;

• częstotliwości robocze i każdą zmianę częstotliwości ;

• nazwiska osób, które przyjęły kanał w stacji telefonicznej lub

telegraficznej ;

• wszelkie naruszenia przepisów korespondencji radiowej /dokładny opis/ ;

• zdanie i objęcie dyżuru ;

• prowadzenie codziennego obsługiwania technicznego ;

• podsumowanie pracy radiostacji za dobę /liczbę odebranych i nadanych telegramów i sygnałów oraz ogólny czas pracy na odbiór i nadawanie/.

1. Prowadzenie dziennika ewidencji pracy wozu dowodzenia /WD/.

Dziennik ewidencji pracy WD jest podstawowym dokumentem odzwierciedlającym całokształt pracy. Dziennik prowadzi dyżurny operator /radiotelegrafista/. Wzór dziennika oraz przykład jego prowadzenia przedstawia załącznik nr 3.

W rubrykach dziennika wpisuje się :

• czas wykonywanych czynności ;

• rodzaj środka łączności /typ radiostacji, radiolinii, radiotelefonu/ ;

• częstotliwości i każdą ich zmianę ;

• kryptonimy radiowych korespondentów i telefoniczne kryptonimy korespondentów radiotelefonu i stacji radioliniowej ;

• adnotacje o rozwinięciu i zwinięciu WD, objęciu i zdaniu dyżuru, nawiązaniu łączności, prowadzeniu rozmów przez osoby funkcyjne, nadanych i odebranych telegramach i sygnałach, przerwach w łączności i podjętych środkach itp.

14. SŁUŻBOWE SKRÓTY RADIOWE.

Służbowe skróty radiowe /lub ich treść/ stosuje się w korespondencji służbowej jeżeli w tabeli dyżurnego radiotelegrafisty nie występują takie wyrażenia /zwroty/.

Służbowymi skrótami radiowymi należy posługiwać się podczas pracy kluczem telegraficznym lub dalekopisem w kanale radiowym.

W telefonicznej łączności radiowej wykorzystuje się zwroty i wyrażenia zawarte w treści służbowych skrótów.

Foniczne nadawanie skrótów oraz wyrażeń /zwrotów/ nie zawartych w treści służbowych skrótów radiowych jest zabronione.

Przy wykorzystaniu służbowych skrótów radiowych lub ich treści wymagane uzupełnienia /godziny, minuty, numery telegramów, kryptonimy i sygnały rozpoznawcze radiostacji/ powinny wyrażać rzeczywiste znaczenie i nie podlegać kodowaniu.

Wykaz najczęściej używanych służbowych skrótów radiowych przedstawia załącznik nr 1.

Załącznik nr 1

WYKAZ SŁUŻBOWYCH SKRÓTÓW RADIOWYCH.

/według charakteru rozmów/

1. Nawiązanie łączności.

SKRÓT RADIOWY	TREŚĆ SKRÓTU RADIOWEGO
QRL QRZ ? QRZ QSV QWD QWG	Jestem zajęty, proszę nie przeszkadzać. Kto mnie wywołuje? Was wywołuje ..../kryptonim lub sygnał rozp./ Dajcie strojenie Przyjmuję na siebie obowiązki radiostacji głównej. Przyjmijcie na siebie obowiązki radiostacji głównej.

2. Warunki odbioru.

SKRÓT RADIOWY	TREŚĆ SKRÓTU RADIOWEGO
QJW... QRJ QSA ? QSA...	Wyłączam się z powodu burzy. Waszą pracę odbieram ... 2/ źle, 3/ zadawalająco, 4/ dobrze, 5/ bardzo dobrze. Jaka jest słyszalność moich /lub .../sygnałów ? Wasze sygnały ...1/ bardzo słabe, 2/ słabe, 3/ zadawalające, 4/ dobre, 5/ bardzo dobre

3. Sposoby i rodzaje pracy.

SKRÓT RADIOWY	TREŚĆ SKRÓTU RADIOWEGO
-1-	-2-
QJB... QSW...	Przejść /przechodzę/ na ... 1/ pracę dalekopisem przez radio, 2/ manipulację częstotliwości, 3/ aparaturę specjalną Pracować /ję/ w układzie ...1/ A1A, 2/ F1A-125, 3/ F1A-250, 4/ F1A-500, 5/ F7A-125, 6/ F7A-250, 7/ F7A-500, 8/ F7B-125, 9/ F7B-250, 10/ F7B-500, 11/ F7W-125, 12/ F7W-250, 13/ F7W-500, 14/ szybka telegrafia, 15/ G7B (OFT)

-1-	-2-
QSU...	Pracować /pracuję/ w układzie .. 1/ górna wstęga boczna, 2/ dolna wstęga boczna, 3/ modulacja częstotliwości, 4/ modulacja amplitudy, 5/ wstęga dolna + boczna, 6/ 1200 bit/s, 7/ 2400 bit/s

4. Prowadzenie wymiany

SKRÓT RADIOWY

TREŚĆ SKRÓTU RADIOWEGO

QCX QCZ QDA? QRQ QRS QRU? QRU QRV? QRV QSM QSZ DTC QTR? QTR QWP

Pracujecie nie właściwymi kryptonimami /sygnałami rozpoznawczymi/, sprawdzić Nie przestrzegacie przepisów korespondencji radiowej. Czy możecie przyjąć telegram dla radiostacji ... /kryptonim lub sygnał rozpoznawczy/ Nadawać szybciej .../grup/ min/. Nadawać wolniej ... /grup/min/. Czy macie coś dla mnie ? Nie mam dla was nic. Czy jesteście gotowi ? Jestem gotów. Powtórzyć ostatni telegram nadany przez was/lub telegram nr .../. Nadawać każdą grupę /słowo/ po dwa razy. Przyjmijcie telegram. Jaki jest dokładny czas? Dokładny czas .../godz.min./. Przerwać nadawanie, wykonywać plecenia radiostacji głównej.

5. Strojenie nadajników i retlanslacja.

SKRÓT RADIOWY	TREŚĆ SKRÓTU RADIOWEGO
-1-	-2-
QFX... QJC QJE	Pracować /ję/ na antenie ...1/ romb, 2/ dipol, 3/ T, 4/ U, 5/fali bieżącej, 6/ prętowej, 7/ dachowej. Sprawdzić na siebie ...1/ dewiację, 2/ zestaw, 3/ manipulację, 4/ częstotliwość, 5/ kanał sterowania. Pracować /ję/ z przesuwem częstotliwości 1/ 500, 2/ 250, 3/ 125 Hz

-1-

-2-

QJK... QOH QOR... QQR... QRQ QRS QJV

Od was otrzymuję ... 1/ odwrotną pracę, 2/ nadmiar plusa, 3/ nadmiar minusa, 4/ zmienny nadmiar, 5/ naciśnięcie Dajcie czystą korekcję. Dajcie kropki ... 1/ z radiostacji, 2/ z aparatury końcowej Mam uszkodzony ... 1/ odbiornik, 2/ nadajnik, 3/ system antenowy, 4/ system zasilania, 5/ system zdalnego sterowania, 6/ aparaturę końcową Zwiększyć moc nadajnika. Zmniejszyć moc nadajnika. Sprawdzić pracę na siebie.

6. Skróty tzw. żargonu radiowego.

SKRÓT RADIOWY	TREŚĆ SKRÓTU RADIOWEGO
-1-	-2-
AA AB AGN AL. ANT AR AS BK BN CFM COL COR DE FM FOR GA GR K KY NO NR NW OK. PBL R	Wszystko po .../numer grupy lub sama grupa/. Wszystko przed .../numer grupy lub sama grupa/. Od nowa Wszystko, co tylko było nadane. Przed. Koniec mojego nadawania, oczekuję odpowiedzi. Czekać. Przerwać nadawanie. Wszystko między .../numery grup lub same grupy/ a ... Potwierdzić /potwierdzam/. Sprawdzić /sprawdzam/. Poprawka ... Znak rozdziału między sygnałami rozpoznawczymi. Od /z/. Dla. Wznowić nadawanie. Grupa. Koniec mojego nadawania, oczekuję odpowiedzi. Klucz. Nie /zaprzeczenie/. Numer. Rozpoczynam /kontynuuję/ nadawanie. Zrozumiałem /zgadzam się/. Nagłówek. Odebrano /potwierdzenie odbioru/

-1-	-2-
RPT SK SOS TTT TXT W XXX	Powtórzyć /powtarzam/. Koniec wymiany /koniec łączności/. Sygnał klęski /wezwanie pomocy/. Sygnał bezpieczeństwa. Tekst. Słowo /a/ lub grupa /y/. Sygnał pilności

OBJAŚNIENIA

1. Niektórym skrótom radiowym można nadawać formę twierdzącą lub przeczącą, dodając odpowiednio „C” lub „NO” bezpośrednio po skrócie

np.:

COR C - poprawka możliwa

COR NO - poprawka niemożliwa

2. Godziny w relacjach radiowych Wojska Polskiego podaje się według czasu lokalnego.

3. Za służbowym skrótem radiowym może występować cyfra, określająca sens np.:

QJB -1 - przejść /przechodzę/ na pracę dalekopisem przez radio.

Załącznik 2

Dziennik korespondencyjny radiostacji.

ODBIÓR			TREŚĆ O nadaniu i odbiorze telegra- mów i sygnałów. Stan łączności, podstawowa treść wymiany służ- bowej. Podsumowanie pracy oraz objęcie i zdanie dyżuru....	NADAWANIE
Czas		Od kogo /syg. rozp./			Czas		Od kogo /syg. rozp./
godz	min					godz		min
-1-	-2-	-3-	-4-	-5-	-6-	-7-
15	00		31 grudnia 20...r. Radiostację rozwinięto według danych zawartych w „Rozkazie zadaniu nr ...”, zasilanie z agregatu rdst. Dowódca radiostacji sier. Maj Dyżur, dokumenty i urządzenia zgodnie z opisem obiął szer. POL.
	05		Rozpoczęto dyżur w S/R nr 250 na f rob. = 2600 /nad./, 3250 /odb./.
	08		Praca na nadawanie dozwolona na polecenie dowódcy kompanii kpt. Kowalskiego
	10	A6YB	Słyszalność 5

-1-	-2-	-3-	-4-	-5-	-6-	-7-
15	13 16	A6YB A6YB	zwk zsh zap zsv zwl zex zpk OK K	15	11 15	A6YB A6YB
	24		K K K O nie nawiązaniu łączności z ZBOG zameldowano dyżurnemu łączności /decyzja ..../		17 20 23	ZBOG
	30	A6YB	nr 2489 29 SML R 2489	15	25 29	A6YB
	31 41	A6YB	nr 21 54 WLK R 21 nr 21 przekazano łącznikowi szer. SOKÓŁ godz. 15.47 podpis		43	A6YB
	58	KLWO SLVM	XXX 343 R		57	WDIF
16	17	KRPN	zdk zlo zdt QJB-1 QSW-6 OK. KRPN wyprowadzono do k/r nr 120, praca F7W f nad. = 2340 kHz f odb. = 2200 kHz W I kanale praca dalekopisem. ER bez zniekształceń	16	15	KRPN
	35 41	G8ZS G8ZS	QJB-3 OK. I kanał oddano do stacji TI WŁ Przyjął sier. POKORA, w II kanale praca kluczem. Słyszalność 4		33	G8ZS
	52	G8ZS	nr 9 30 RKT R 9		47 51	G8ZS
17	00		Dyżur dokumenty i urządzenia zdał - szer. POL przyjął - szer. JACKOWSKI

-1-	-2-	-3-	-4-	-5-	-6-	-7-
17	21 26	G8ZS GROT	QST QSU-1 OK Praca telefoniczna J3E-GW Słyszalność 5	17	20	G8ZS
	35	GROT	nr 143 24 SML R 143		29 35	GROT
	41 49	GROT UGXC	zmr zds zfe QSW-1 OK. GROT przejście do pracy w s/r 350 f rob. = 4050 kHz Słyszalność 5		37	GROT
	11	UGXC G8ZS	QBE R Na polecenie dowódcy kompanii kpt. KOWALSKIEGO radiostację wyłączono i zwinięto.	18	10	LOVH
			Razem za dobę 31 grudnia : nadawanie : 50 min. odbiór : 80 min. nadano tlg. : 5 nadano sygnałów : 1 odebrano tlg. : 3 rozmowy : 2 /12 min./ agregaty pracowały zgodnie z kartą pracy sprzętu.

OBJAŚNIENIA ZAPISÓW

1* - o rozwinięciu radiostacji.

2* - o rozpoczęciu dyżuru w sieci radiowej nr 250 na częstotliwości

roboczej 2600 kHz /nadawczej/ 3250 kHz /odbiorczej/.

3* - o rozpoczęciu pracy na nadawanie /podajemy stanowisko, stopień

i nazwisko osoby funkcyjnej udzielającej zezwolenia na nadawanie/.

4* - o nawiązaniu łączności. „A6YB” - sygnał rozpoznawczy korespondenta.

Cyfra 5 - słyszalność radiostacji korespondenta.

5* - o sprawdzeniu tożsamości korespondenta.

6* - o wywołaniu radiostacji o sygnale rozpoznawczym „ZBOG”

i nieotrzymaniu odpowiedzi.

7* - o nadaniu telegramu nr 2489, grup 29, kategorii pilności „Samolot” do

radiostacji o sygnale rozpoznawczym „A6YB” i otrzymaniu pokwitowania.

8* - o odbiorze telegramu nr 21, grup 54 z kategorią pilności „Wulkan” od

radiostacji o sygnale rozpoznawczym „A6YB” i nadaniu pokwitowania.

Telegram przekazano łącznikowi /należy dokonać odpowiedniego wpisu

w książce doręczeń telegramów oraz w niniejszym dzienniku/.

9* - o nadaniu okólnikowego sygnału i potwierdzeniu jego odbioru przez

radiostacje o sygnałach rozpoznawczych „KLWO i SLVM”. „WDIF” -

okólnikowy sygnał rozpoznawczy.

10* - o przejściu do pracy dalekopisowej w kierunku radiowym. Litery „zdk”

oznaczają przejście do racy w kierunku, a „zlo, zdt” numer kierunku

wg aktualnie obowiązującej tabeli dyżurnego radiotelegrafisty/TDR/.

11* - o przekazaniu I kanału do stacji telegraficznej TI węzła łączności.

12* - o nadaniu kluczem telegraficznym w II kanale telegramu oraz

potwierdzeniu jego odbioru.

13* - o przekazaniu dyżuru.

14* - o przejściu do pracy telefonicznej oraz wyrażenie zgody na tę pracę przez

radiostację o sygnale rozpoznawczym „G8ZS”.

15* - o nadaniu telefonicznie telegramu numer 143 do radiostacji o kryptonimie

„GROT”.

16* - o przejściu radiostacji o kryptonimie „GROT” do pracy emisją A1A

w sieci radiowej nr 350.

17* - o zwinięciu radiostacji oraz otrzymaniu potwierdzenia przekazania

służbowego skrótu radiowego QBE od radiostacji o sygnałach

rozpoznawczych „UGXC i G8ZS”, „LOVH” - okólnikowy sygnał

rozpoznawczy sieci radiowej nr 350.

18* - o podsumowaniu pracy za dobę.

Załącznik nr 3

DZIENNIK EWIDENCJI PRACY WD.

Czas		Typ środka łączności	Często- tliwość /kHz/	Korespon- denci	Charakterystyka pracy
Od	Do
1	2	3	4	5	6
0730 0810 0813 0848 0945 0955 1500 1750 1845	0910 1005 1830 1850	Dnia R-130 R-130 R-111 R-111 R-130	28styczeń 2860 2860 35860 35860 2860	2001 r. KAMA WARTA KAMA KAMA KAMA WARTA	Wóz dowodzenia rozwinięto i przygotowano do pracy według danych ujętych w „Rozkazie-zadaniu” Dowódca WD sier. MAK Dyżur, dokumenty i urządzenia przyjął : st.szer. PIEK Łączność nawiązano Rozmowę przeprowadził 350 z UW Łączność nawiązano Rozmowę przeprowadził kpt. ORLIK /podpis/ Dyżur, dokumenty i urządzenia technicznie sprawne. Zdał :st. Szer. PIEK Przyjął : kpr. WOŚ Zasilanie WD z agregatu Telegram nr 458 doręczono o godz. ....... kpt. WOŚ /podpis przyjmującego/

13

2*

1*

3*

4*

5*

6*

7*

8*

9*

10*

11*

12*

13*

14*

15*

16*

17*

18*

---