ĆWICZENIA

ANTURIUM-Anthurium Schott F. Araceae-Obrazkowate

Odmiany:

-białe-polster, Haiti, Uranu

-czerwone-Atlantis, Tropical, Mijam, Petra, Avo-Claudia, Argentine

-pomarańczowe-Flarange, Hawai, Equador, Favoriet, Avo-Tinehe

-różowe-Avo-annehe, Koral

-zielone-Midoria,

-brązowe-Schoco

Anthurium andreanum=A. cultorum -A. Uprawne

Anthurium scherzerianum=A. hortulanum-A. ogrodowe

Epifity, wieloletnie, uprawiane na kwiat cięty lub jako rośliny doniczkowe.

Liście ułożone skrętolegle, ogonkowate, sercowate, błyszczące. Barwny liść przykwiatowy-spatha. Kwiatostan-kolba (spadix), wydłużone spiralnie pojedyncze kwiaty. Andre-kolba prosta żółta.

Przedsłupność-najpierw dojrzewa słupek (andreanum) po kilku dniach pręciki, kwiat z 4 elementów okwiatu, 4 pręcików i jednego słupka, kwiat niezróżnicowany.

Owoc-mięsista jagoda u andreanum pomaranczowa, cynobrowoczerwona u scherzerianum. W jagodzie 2-4 płaskich, drobnych nasion, należy je wysiewać zaraz po zbiorze.

Rozmnażanie:

-generatywne-z nasion, dużo ale zróżnicowanego materiału

-wegetatywnie-materiał identyczny z matecznym

Nasiona wysiewamy wiosną, wysoka wilgotność podłoża i powietrza, kiełkują po kilku dniach, w stadium 2-3 liści właściwych możemy pikować odrzucając słabo rosnące i silnie rozbudowujące się. Na miejsce stałe rośliny sadzimy po 1,5 roku.

Wegetatywnie możemy rozmnażać rośliny stosując metody:

I. sadzonek jednowęzłowych-pędy roślin dzieli się na fragmenty z jednym liściem, które się ukorzenia w mieszaninie torfu z dodatkiem perlitu lub piaskiem w temp 22*C, wysoka wilgotność podłoża i powietrza, ukorzeniają się po 5-6 miesiącach.

II. Usuwanie stożka wzrostu pędu głównego-uaktywniają się pąki śpiące na roślinie, roślina rozkrzewia się, możemy ścinać młode rośliny

III. Odkłady powietrzne

Anturium kwitnie przez cały rok (andreanum), nasilenie w okresie wiosenno-letnim, 10 pędów kwiatostanowych kwiatostanowych ciągu roku.

Ścinanie pędów kwiatostanowych gdy pęd kwiatostanowy przy liściu jest sztywny, a okres nektarowania……………….

Andreanum-białe, różowe, czerwone, dwu- lub wielobarwne; sercowate, błyszczące

Scherzerianum-cynobrowoczerwone; jajowate, matowe.

STRELICJA-Strelitzia

Strelitzia reginae Banks-Strelicja królewska

Roślina wieloletnia o silnie skróconym pędzie, liście naprzeciwległe długoogonkowe o dużych skórzastych blaszkach, naprzeciw każdego liścia pęd kwiatostanowy. Pęd ponad 1 m otoczony siedzącymi liśćmi, ostatni liść w kształcie łódki stanowi pochwę, która otacza kwiatostan; pojedynczy kwiat jest obupłciowy grzebieniasty, składa się z 3 działek, kielich barwy pomarańczowej, 3 granatowych płatków korony, 2 płatki korony są ze sobą zrośnięte i tworzą tzw strzałkę, trzeci jest owalny, zredukowany znajduje się okwiatu i otacza nektarium. Wewnątrz strzały znajduje się 5 pręcików pręcików szyjka słupka, znamię słupka wystaje poza strzałą.

………..Po 8 miesiacach owoce-trójkomorowa torebka, która zawiera 50-80 nasion o twardej okrywie nasiennej z pomarańczową osnówką przy okienku.

Sposoby rozmnażania:

-generatywnie-z nasion-nasiona wysiewać wiosną, bardzo trudno kiełkują; najpierw moczyć przez 15 min w stężonym kwasie siarkowym o temp 25*C, potem wypłukać pod bieżącą wodą i wysiewać w substrat torfowy+dwie części gliny, do kiełkowania niezbędne wilgotne podłoże i powietrze oraz temp 30*C. Roślina żarłoczna i wymagająca częstego przesadzania. Na miejsce stałe wysadzamy po 3-4 latach.

-wegetatywnie-miejsca cięcia …………………

Kwitnie w Polsce X-III. Pędy kwiatostanowe należy ścinać kiedy wychodzi drugi kwiat z kwiatostanu.

GLORIOZA-Gloriosa L.Liliaceae

Roślina jednoroczna

Gatunki:

-G. Abyssinica-wys 60 cm, płatki okwiatu dł 7,5 cm, szer 2,5 cm

-G. Carsonii-o szerokich liściach dł 12 cm, płatki okwiatu dł 6cm, barwa szkarłatno-czerwona z żółtym obrzeżem

-w Polsce-G. Rothschildiana o'Brien-wys do 2 m, płatki okwiatu dł 10 cm z pofałdowanymi brzegami, szkarłatno-czerwone z żółtym brzegiem

-G. Simplex-wys 1,5 m, kwiaty żółte, płatki szerokie dł 20 cm, brzegi pofałdowane

-G. Superba-wys 1,8 m, płatki wąskie o dł 6-7,5 cm, brzegi pofałdowane, barwa płatków pomarańczowo-czerwona

………..Na pędach znajdują się pojedyncze lub po 2,3 w okółkach siedzące liście, delikatne z charakterystycznym wąsem czepnym. Z kątów liści wyrastają kwiaty. Kwiat niezróżnicowany. Na szypule o dł 20 cm znajduje się 6 jednakowej długości listków okwiatu 8-10 cm, 6 przylistków i 1 kolankowato wygięty słupek.

8-10 tygodni po posadzeniu kwitnie, kwitnie 8 tyg. Po zakończeniu kwitnienia następuje zasychanie roślin i wchodzą w okres spoczynku, który trwa 8-10 mcy. Tworzą się 2-3 bulwy potomne, które należy wykopać i przechowywać ażurowych skrzynkach w temp 15-17*C.

Rozmnażanie:

-wegetatywnie

-generatywnie

Owoc-trójkomorowa torebka, która zawiera 40-90 nasion, podobnych do strelicji ale mniejszych. Kwiaty ścinać kiedy torebki pylnikowe pękają, kwiat zachowuje swą dekoracyjność przez 5-7 dni, wrażliwe na wirusy.

WYKŁADY Maria

Anturium w warunkach szklarniowych wymaga wysokich temperatur. Uprawiana na zagonach, parapetach lub stołach w pojemnikach, na niskich zagonach uprawy nie poleca się. Do produkcji siewek małe doniczki. Przy sadzeniu zastosować drenaż. Zagony max 120 cm.Tradycyjnie w donicach 5-6 roślin na m². Anturium można sadzić przez cały rok najlepiej III-VII. Zbyt duże zagęszczenie zwiększa możliwość chorób i wyginanie. Zabiegi: podlewanie co 2-3 dni, zraszanie, wietrzenie szklarni. Epifity. Podłoże:mieszaniny torfu z perlitem lub keramzytem, ziemia liściowa i torf wysoki. Anturium wymaga zapotrzebowania na mangan, żelazo: żelazo do manganu 1:3. Brak fosforu-liście ciemnozielone, brak lub niskie plonowanie-brak potasu. Najlepsze nawozy wieloskładnikowe wolnodziałające to Osmokote. Anturium jest rośliną półcienia, plonuje przez cały rok, pędy kwiatostanowe wycina się albo wyłamuje, rośliny dekoracyjne trwałe do 4 tygodni. Ważne jest spulchnianie podłoża i jego uzupełnianie. Po kilku latach uprawy pędy są niezdolne do uprawy polowej, wymagają podpór lub odmłodzenia, usuwać starsze liście.

Strelicja-roślina wys do 2 m, pędy kwiatostanowe dominują nad rośliną. Roślina wymaga wysokiej temp powietrza 22-25*Wtedy to najwięcej inicjuje się pędów kwiatostanowych. Wymaga częstego podlewania najbardziej w okresie IV-VIII (wzrost wegetatywny). Nie znosi zraszania.Gleba o pH 6,8 w mieszaninie podłoża torf wysoki i glina w stosunku 1:1. Można stosować ziemię znormalizowaną lub mieszaninę ziemi inspektowej z torfem i gliną i obornikiem 4:1:1:2. Duze wymagania pokarmowe zwłaszcza starsze rośliny. Przez 3 lata nie kwitnie ale wtedy ma duże zapotrzebowanie na azot. W okresie kwitnienia duże zapotrzebowanie na fosfor i potas. W jesieni i zimie w czasie kwitnienia ogranicza się nawożenie azotem. Na miejsce stałe wysadza się rośliny 3-4 letnie, najlepiej sadzić VI-VII w rozstawie 1x1 do 1,5 m. Zabiegi: podlewanie, odchwaszczanie, podlewać tak by woda nie dostała się do pochew liściowych, liściowych lecie zamgławianie, usuwanie starych zeschłych liści.

Glorioza-jednoroczne pnącze, które pod koniec wegetacji tworzy bulwę, która zasycha. Roślina ciepłolubna wymaga stanowisk słonecznych, do uprawy w okresie wiosenno-letnim, uprawa w szklarni lub tunelu foliowym, nie wymaga cieniowania. Ciepłolubna-temp w dzień 20*C, niższe temp opóźniają kwitnienie. Wymaga obfitego podlewania od momentu pojawienia się pędu do końca kwitnienia. Podłoże lekkie, przepuszczalne, łatwo nagrzewające się, ziemia inspektowa+torf 1:1, pH 5,5-6. Można uprawiać na zagonach po pomidorach lub ogórkach. Rozmnaża się z nasion lub przez podział bulw. Gęstość sadzenia zależy od wielkości bulw, drobne bulwy sadzi się gęściej 10-12 bulw na m². Bulwy rozkłada się płasko w glebie. Ważnym elementem jest założenie konstrukcji. Wymaga obfitego podlewania, nie wykonuje się zraszania, by utrzymać wilgotność należy podlewać przejścia a nie rośliny. Rośliny z dużych bulw będą obficie kwitły 6-8 tygodni. Do cięcia nadają się kwiaty całkowicie rozkwitnięte. Po kwitnieniu część nadziemna zasycha. Bulwy należy przechowywać w przechowalni w ażurowych skrzynkach przykrytych torfem albo trocinami. Duże straty powoduje zgnilizna bulw.

WYKŁADY

ANTURIUM

Roślina	Wiek roślin	Sposób nawożenia	Pora roku	pH
Anthurium x hortulanum	rozsada rośliny młode lub przerwa w wegetacji rośliny starsze	ciągłe okresowe	lato zima	5,0-5,7
Anthurium x cultorum	rozsada rośliny młode lub przerwa w wegetacji rośliny starsze	ciągłe okresowe	lato zima	5,0-5,7

Rośliny te wymagaja stałego nawożenia ale w małych dawkach. Hortulanum wymaga dodatkowego zapotrzebowania na mangan i żelazo w stosunku 1:3. Uprawa na zagonach niskich, podwyższonych, stołach. Anturium można sadzić przez cały rok ale najlepiej III-VII, 5-6 roślin na m², na stole w rozstawie dla cultorum 40x40 lub 30x50, zaś dla hortulanum 30x30 lub 25x25. Większe zagęszczenie powoduje wyginanie pędów.

Zabiegi pielęgnacyjne: podlewanie, zraszanie, zamgławianie co 2-3 dni, temp wody ok. 25*C, woda miekka, wietrzenie szklarni, zasilanie (nawożenie), utrzymanie wysokiej wilgotności powietrza ok. 80%, cieniowanie, spulchnianie i uzupełnianie podłoża, jest to roślina płytko korzeniąca się, usuwanie starszych liści-znajdujące się u podstawy pędy należy usuwać.

Podłoże:

a) kiedyś mieszaniny np. torfu z perlitem lub keramzytem

b) ziemia znormalizowana S (1 część gliny i 2 części torfu wysokiego)

obecnie stosuje się różnego rodzaju granulaty:

-70% wełny hydrofilnej (łatwo chłonie wodę)+30% wełny hydrofobowej (nie chłonie wody)

-włókno kokosowe, pumeks, keramzyt+odpowiednie nawożenie

Nawozy: wieloskładnikowe wolno działające np. Osmocote

Światło: decyduje o plonowaniu, większe znaczenie ma niedobór niż nadmiar, wymagaja do 70%zacienienia, są roślinami półcienia.

Plonowanie: anturium plonuje przez cały rok, największy wysyp kwiatów w okresie wiosenno-letnim

Pędy kwiatostanowe ścina się lub wyłamuje energicznym ruchem, są to rośliny trwałe, po ścięciu zachowuja wartość dekoracyjną do 4-5 tyg, na roślinie zaś do 4-5 miesięcy.

STRELICJA wys do 2m, w uprawie szklarniowej, szklarnie o wysokich ścianach bocznych, wysoka temp powietrza 22-25*C-wzrost wegetatywny, w stadium generatywnym 17-20*C-najwięcej inicjuje się pędów kwiatostanowych, poniżej 8-10*C-hamuje wzrost wegetatywny, opóźnia kwitnienie. Wymaga dużego zapotrzebowania na wodę, wysokiej wilgotności powietrza.

GLORIOZA pnącze, uprawa w szklarni lub tunelu foliowym, w lecie nie wymaga cieniowania, temp podłoża 16-18*C, powietrza 20* w dzień i 16* w nocy, temp w czasie spoczynku roślin 15-17*C, wymaga obfitego podlewania, podłoże lekkie, przepuszczaln,e łatwo nagrzewające się, zasobne, mieszanina tofu i …. w stosunku 1:1, lub substrat torfowy, może być uprawiana na zagonach po pomidorach czy ogórkach, 1-2 m² obornika na 100m podłoża.

Rozmnażanie:

-generatywnie z nasion

-wegetatywnie przez podział bulw, z 1 bulwy uzyskuje się 2-3 bulwy potomne połączone ze sobą u nasady, gęstość sadzenia zależy od wielkości bulw, na 1 m² sadzić 6-8 bulw o długości 20-28 cm, drobniejsze bulwy sadzić 8-12 szt na m², bulwy rozkłada się płasko w glebie i przykrywa podłożem, w momencie sdzenia ważna jest konstrukcja gdyż jest to pnącze.

Prace pielęgnacyjne: obfite podlewanie, nie wykonuje się zraszania, należy podlewać przejścia w celu większej wilgotności.

8-10 tyg od posadzenia rozpoczyna kwitnienie, które trwa 6-8 tyg. Do cięcia nadaja się kwiaty całkowicie rozwinięte, u których zaczyna się pękanie kielichów. Po cięciu zachowują trwałość 7-8 dni. Po okresie kwitnienia część nadziemna zasycha, wykopujemy bulwy potomne, bulwy te należy przechowywać w przechowalni w temp 15-17*C w skrzynkach przykrytych torfem lub trocinami. Bulwa musi przejść okres spoczynku. Najlepszy okres dla spoczynku to okres wiosenno-letni.

Choroby i szkodniki: zgnilizna bulw (grzyb Fusarium), choroby wirusowe (jasne lub ciemniejsze smugi na liściach i płatkach okwiatu). Ważna profilaktyka.

---