HISTORIA TEATRU I DRAMATU POWSZECHNEGO romantyzm- symbolizm

Lp.

Elementy składowe sylabusu

Opis

l.

Nazwa przedmiotu

Historia teatru i dramatu powszechnego po 1822 roku (romantyzm - symbolizm)

2.

Nazwa jednostki prowadzącej

Katedra Teatru Wydział Polonistyki

przedmiot

3.

Kod przedmiotu

WF.IP.wt/2/2 (II rok) WF.IP.wt/3/1 (III rok)

4.

Język przedmiotu

polski

Grupa treści kształcenia,

5.

w ramach której przedmiot jest

grupa treści podstawowych

realizowany

6.

Typ przedmiotu

obowiązkowy do ukończenia roku studiów

7.

Rok studiów, semestr

jest

II rok studiów licencjackich, 2. semestr III rok studiów licencjackich, 1. semestr

8.

Imię i nazwisko osoby (osób)

Prof. dr hab. Ewa Miodońska-Brookes (wykład dla II roku) Dr Katarzyna Fazan (ćwiczenia dla obu grup II roku, wykład dla III roku i egzamin) Dr Dorota Jarząbek (ćwiczenia dla jednej grupy III roku) Dr Agnieszka Marszałek (ćwiczenia dla jednej grupy III roku)

prowadzącej przedmiot

Imię i nazwisko osoby (osób)

egzaminującej bądź udzielającej

9.

zaliczenia w przypadku, gdy nie

jest nim osoba prowadząca dany

-

przedmiot

10.

Formuła przedmiotu

Wykład Ćwiczenia

11.

Wymagania wstępne

Wiedza na temat historii dramatu i teatru powszechnego od antyku do początków XIX wieku.

12.

Liczba godzin zajęć dydaktycznych

30 godzin wykładu + 30 godzin ćwiczeń (dla każdej grupy) na II roku 30 godzin wykładu + 30 godzin ćwiczeń (dla każdej grupy) na III roku Łącznie: 120 godzin zajęć

13.

Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi

9 (cały kurs - wykłady i ćwiczenia na II i III roku, z egzaminem)

14.

Czy podstawa obliczenia średniej ważonej?

Tak (egzamin po 1. sem. III roku)

15.

Założenia i cele przedmiotu

Przedmiot jest kontynuacją kursu podstawowego studiów licencjackich WoT, który w całości obejmuje zakres od antyku do początków XX wieku.

16.

Metody dydaktyczne

Wykłady, ćwiczenia (odwołujące się w niektórych przypadkach do materiału ikonograficznego)

17.

Forma i warunki zaliczenia przedmiotu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia z przedmiotu, a także formę i warunki zaliczenia poszczególnych form zajęć wchodzących w zakres danego przedmiotu

Obecność na wykładach, zaliczenie ćwiczeń - warunek dopuszczenia do egzaminu. Warunkiem zaliczenia ćwiczeń jest aktywna obecność na zajęciach.

18.

Treści merytoryczne przedmiotu oraz sposób ich realizacji

Ćwiczenia dla II roku (K. Fazan): Na ćwiczeniach w II roku w 2 semestrze studenci poznają dramaty, teksty teoretyczne, założenia inscenizacyjne związane z teatrem niemieckim II poł. XVIII wieku, europejskim preromantyzmem oraz romantyzmem. Program obejmuje utwory niemieckie, angielskie, francuskie i rosyjskie. Celem zajęć jest wyrobienie umiejętności samodzielnej lektury dramatu, orientacja w przemianach gatunkowych, znajomość konwencji scenicznych. Wybór tekstów, które pochodzą ze spisu lektur, zamieszczonej na stronie USOS, jest podporządkowany konkretnemu tematowi. W tym wypadku będzie to kwestia związana z romantyczną poetyką dramatu: między wizją podmiotową a teatrem świata. Obejmie analizę utworów F. Schillera, J.W.Goethego, H. von Kleista, G.G.Byrona, A. de Musseta, A. Puszkina; oraz lekturę wypowiedzi poetologicznych. Oprócz tekstów źródłowych studentów obowiązuje znajomość odpowiednich fragmentów z podręczników dotyczących kontekstów historycznych oraz inscenizacyjnych teatru romantycznego. Tematy wykładów dla III roku (K. Fazan): 1 1. Wpływ romantycznej tradycji artystycznej na koncepcje francuskiego realizmu. Wystąpienia Ch. Baudelaire'a. 2. Formuła francuskiego teatru naturalistycznego jako „salonu odrzuconych”. Związki naturalizmu teatralnego z praktyką malarską. Teoria E. Zoli. Eksperymenty A. Antoine'a. 3.Realizm, naturalizm - między teorią a praktyką. Poszukiwanie nowego typu inscenizacji, zmiana stylu aktorskiego. Rekonstrukcje przedstawień ze wspomnień autorskich i świadectw krytyki. Nowy dramat i adaptacja prozy. 4. Teoria R. Wagnera a praktyka teatralna. Koncepcja dramatu muzycznego i powrót do źródeł. Wielkie inscenizacje w Beyreuth a teatr operowy. 5.Dramaturgia skandynawska: 5.a. Ibsen i jego wizja człowieka - od maksymalizmu etycznego do eksplozji namiętności. Między realizmem a symbolizmem. Ibsen na scenach europejskich - dyskusje wokół nowego teatru. 5.b.Strindbergowska koncepcja nowego kształtowania rzeczywistości przedstawionej w dramacie. Psychologia na usługach sztuki. Tragedia współczesna - dramat podświadomości. 6.Dramaturgia niemiecka i austriacka: od G. Hauptmanna do F. Wedekinda. Wiedeński wariant naturalizmu. 6. b.W stronę ekspresjonizmu. 8. Czechowowski świat prawdy i moralnego przebudzenia. Nowa koncepcja dramatycznej formy: struktura tragedii wobec wodewilu i dramatu epickiego. 9. Związek dramatu z Wielkiego Reformą Teatru. 9.a. Symbolizm i różne modele teatru poetyckiego - M. Maeterlinck, W.B.Yeats, H. von Hofmannsthal. 9.b.Wariant rosyjski - W. Iwanow, A. Błok, A. Bieły. Wyobraźnia poetycka jako inspiracja inscenizacyjna. Egzotyczne motywy w teatrze europejskim. Ćwiczenia dla III roku: grupa A. Marszałek: Zajęcia poświęcone będą analizie i dyskusji wybranych tekstów, przede wszystkim dramatycznych, ze szczególnym uwzględnieniem utworów o przełomowym znaczeniu dla rozwoju teatru europejskiego: F. Nietzsche, Narodziny tragedii albo Grecy i pesymizm, Kraków 1994. A. Dumas-syn, Dama kameliowa (powieść i dramat) H. Ibsen, Hedda Gabler, Mały Eyolf A. Strindberg, Panna Julia, Sonata widm G. Hauptmann, Tkacze, Hanusia M. Maeterlinck, Wnętrze O. Wilde, Salome F. Wedekind, Duch ziemi, Puszka Pandory A. Jarry, Ubu król czyli Polacy A. Czechow, Wiśniowy sad grupa D. Jarząbek: Przedmiotem ćwiczeń w semestrze zimowym 2009-2010 będzie kategoria dramatu kameralnego (intymnego) i jej realizacja w dramacie symbolistycznym i naturalistycznym. Wśród lektur znajdą się dramaty Augusta Strindberga (Panna Julia, Burza, Taniec śmierci), M. Maeterlincka (Intruz, Wnętrze, Śmierć Tintagilesa) oraz Aleksandra Błoka (Buda jarmarczna) oraz Paula Claudela (Punkt przecięcia) Spis lektur do egzaminu: Lektury obowiązkowe: a) podręczniki i opracowania: M. Berthold, Historia teatru, Wraszawa 1980. A. Nicoll, Dzieje dramatu, t. 1-2, Warszawa 1959. A, Nicoll, Dzieje teatru, Warszawa 1980. Historia teatru, pod red. J. R. Browna,Warszawa 1999. E. Bożyk, Historia budynku teatralnego, Kraków 1956. W. Szturc, Teoria dramatu romantycznego w Europie XIX w., Warszawa 1999. A. Kowalczykowa, Dramat i teatr romantyczny, Wraszawa 1998. Wybrane hasła ze Słownika literatury polskiej XIX wieku, pod red. J. Bachórza i A. Kowalczykowej, Wrocław 1991 (biedermeier, dramat niesceniczny, fizjonomika, groteska, Hamlet, Literatur Północy i Południa, mit, prometeizm, tragikomedia). M.A. Allevy-Viala, Inscenizacje romantyczne we Francji, wstęp Z. Raszewski, Warszawa 1959. G. Matuszek, Naturalistyczne dramaty, Kraków 2001. b) encyklopedie i podręczniki w obcych językach: H. Kindermann, Theater Geschichte Europas, Salzburg 1957, t. 4-7. Enciclopedia dello spettacolo, t. 1-9, Roma 1954-1966. c) lektury podstawowe - dramaty i wypowiedzi teoretyczne (studentów obowiązuje także lektura wstępów i komentarzy do poszczególnych utworów literackich) teksty teoretyczne: O dramacie. Od Hugo do Witkiewicza, red. E. Udalska, Warszawa 1993 (do wyboru 3 pozycje): A.W. Schlegel, O dramatyczności i teatralności A. Schopenhauer, O tragedii S.T. Coleridge, Rozwój dramatu; O cechach dramatów Szekspira V. Hugo, Przedmowa do dramatu „Cromwell”; Przedmowa do „Ruy Blasa” G.E. Lessing, Dramaturgia hamburska, opr. O. Dobijanka, Kraków 1994. J.W. Goethe, F. Schiller, O dramacie i teatrze, opr. O. Dobijanka, Kraków 1996. M. Leyko, Ludwika Tiecka projekt reformy teatru, [w:] Dramat i teatr postanisławowski, red. D. Ratajczak, Wrocław 1992. teksty dramatyczne: G.E. Lessing, Minna von Barnhelm, BN II/112; Emilia Galotti, [w:] tegoż, Dzieła wybrane, t. 2., Warszawa 1959. J.W. Goethe, Faust (cz. 1-2), przekł. F. Konopka, Warszawa 1968; Ifigenia w Taurydzie, BN II/149. F. Schiler, Zbójcy, BN II/30; Intryga i miłość, BN II/183; Dziewica Orleańska, BN II/47. G. Büchner, Woyzeck, Warszawa 1956. H. von Kleist, Kasia z Heilbronnu; O teatrze marionetek, [w:] tegoż, Dramaty, Kraków 2000. R. Browning, Pippa przechodzi, Lwów 1910. G. Byron, Manfred, BN II/54; Kain, BN II/59. V. Hugo, Hernani, BN II/84; Król się bawi, Warszawa 1954. A. de Musset, Nie igra się z miłością, BN II/74; Drzwi muszą być albo otwarte, albo zamknięte, [w:] tegoż, Dwie komedie i jedno przysłowie, Warszawa 1971. M. Lermontow, Maskarada, BN II/141. A. Puszkin, Gość kamienny, [w:] tegoż, Dramaty, Warszawa 1950. M. Gogol, Rewizor, BN II/78. Lektury uzupełniające: teksty literackie (5 pozycji do wyboru): Ch.D. Grabbe, Żart, satyra, ironia i głębsze znaczenie (kserokopia dramatu w tłumaczeniu W. Berenta). Niemiecka ballada romantyczna, BN II/142 (stąd: wstęp Z. Ciechanowskiej, ballady G.A. Bürgera, J.W. Goethego, F. Schillera). Niemiecka nowela romantyczna, BN II/181 (stąd: wstęp G. Koziełek oraz L. Tieck, Nadmiar życia). Manifesty romantyzmu 1790-1830. Anglia, Niemcy, Francja. Wybór tekstów, opr. A. Kowalczykowa, Warszawa 1975. A.W. Schlegel, Wykłady o sztuce dramatycznej i literaturze, [w:] Pisma teoretyczne niemieckich romantyków, BN II/246. J.H. Herder, Szekspir, [w:] tegoż, Wybór pism, BN II/222. G. Sand, Szkice o dramacie fantastycznym, [w:] tejże, Eseje, Warszawa 1958. opracowania (5 pozycji do wyboru): Encyklopedia romantyzmu (stąd: F. Claudon, Romantyzm, a także rozdziały poświęcone Malarstwu i Literaturze, Warszawa 1992. M.H. Abrams, Teoria ekspresyjna w Niemczech: ut musica poësis oraz Paradoks Szekspira, [w:] tegoż, Zwierciadło i lampa. Romantyczna teoria poezji a tradycja krytycznoliteracka, Gdańsk 2003. A. Béguin, Romantycy niemieccy i nieświadomość, [w:] Szkoła genewska w krytyce. Antologia, Warszawa 1998. A. Steiger, „Faust I” Goethego, [w:] Sztuka interpretacji, t. I, opr. H. Markiewicz, Wrocław 1971. M. Piwińska, Melodramat może być mitem, „Dialog” 2002, z. 8-9; Tragedia i romantycy, „Dialog” 1971 z. 7. E. Bieńkowska, Tragedia i mit tragiczny w filozofii P. Ricoeura, „Twórczość” 1971 nr 4. J.M. Stein, Richard Wagner and the Synthesis of the Arts, Wayne University, Detroit 1960. R. Przybylski, Wtajemniczenie w los, Warszawa 1985 (stąd: Tragizm romantycznego Buntu, „Lorenzaccio” A. de Musset). E. Nowicka, Omamienie - cudowność - afekt. W kęgu dziewiętnastowiecznych wyobrażeń i pojęć (wybrane rozdziały), Poznań 2003.

---