62. Antygeny różnicowania - jakie antygeny różnicowania charakteryzują limfocyty T

pomocnicze i limfocyty T cytotoksyczne.

Antygen różnicowania komórkowego - określany w skrócie jako CD jest standardem używanym w celu identyfikacji molekuł na powierzchni komórek. CD mogą działać na wiele sposobów, spełniając często funkcje receptora bądź ligandu (związku aktywującego receptor). Zainicjowana przyłączeniem ligandu do receptora kaskada sygnałowa zmienia zachowanie komórki. Istnieją również CD nie odgrywające roli w sygnałowaniu komórkowym, posiadają za to szereg innych funkcji, jak na przykład odpowiadają za adhezję komórkową. W przybliżeniu występuje około 250 różnych protein klasy CD.

Dwie powszechnie używane cząstki CD to CD4 i CD8 - pierwsza charakteryzująca limfocyt T pomocniczy (T helper) oraz druga dla limfocytu T cytotoksycznego. Powyższe cząsteczki definiuje się w połączeniu z CD3 ponieważ niektóre inne leukocyty również wykazują ekspresję CD4 czy CD8 - np niektóre makrofagi posiadają na swojej powierzchni niewielkie ilości CD4 Komórki dendrytyczne (DC) posiadają na swojej powierzchni wysokie stężenie CD8. Wirus HIV przyłącza się do komórek posiadających na swojej powierzchni CD4 - będą to zatem przede wszystkim komórki T pomocnicze oraz makrofagi. Liczebność komórek posiadających na swojej powierzchni CD 4 i CD8 jest często używana do monitorowania progresji infekcji wirusem HIV.

PYTANIE NR 63

METODY OBSERWACJI KOMÓREK

Wynalezienie mikroskopu świetlnego doprowadziło do odkrycia komórek. Pod mikroskopem można oglądać komórki, organelle, a nawet cząsteczki.

MIKROSKOP ŚWIETLNY

Mikroskop świetlny pozwala na powiększenie komórek do tysiąca razy i różnicowanie szczegółów o wymiarze 0,2 µm (ograniczenie to wynika z falowej natury światła, a nie z jakości soczewki). Do oglądania komórek w mikroskopie świetlnym potrzeba trzech czynników. Po pierwsze, światło musi zostać skupione na badanym preparacie za pomocą soczewki kondensora. Po drugie, preparat musi być odpowiednio przygotowany, tak aby światło mogło przezeń przechodzić. Po trzecie, należy użyć odpowiedniego zestawu soczewek (obiektywu i okularu) ogniskującego w oku obraz preparatu.

MIKROSKOP FLORESENCYJNY

Znaczniki fluorescencyjne użyte do barwienia komórek wykrywa się za pomocą mikroskopu fluorescencyjnego. Jest on podobny do zwykłego mikroskopu świetlnego poza tym, że światło przechodzi przez dwa zestawy filtrów. Zestaw pierwszy filtruje światło przed jego dotarciem do preparatu, przepuszczając tylko te długości fali, które pobudzają odpowiedni znacznik fluorescencyjny. Zestaw drugi zatrzymuje to światło, a z kolei przepuszcza tylko te długości fal, które są emitowane przez znacznik fluorescencyjny. Znakowane obiekty ukazują się jasnym kolorze na ciemnym tle.

Znaczniki fluorescencyjne absorbują światło o pewnej długości fali, a emitują światło o innej, dłuższej fali. Niektóre z nich wiążą się specyficznie z poszczególnymi cząsteczkami w komórkach, co pozwala badać ich umiejscowienie za pomocą mikroskopu fluorescencyjnego.

MIKROSKOP KONFOKALNY

Mikroskop konfokalny to mikroskop fluorescencyjny, w którym źródłem światła jest laser. Jest ono ogniskowane w jednym punkcie na określonej głębokości preparatu, a konstrukcja przesłony w detektorze sprawia, iż w powstający obraz zostaje włączona tylko fluorescencja emitowana dokładnie z miejsca ogniskowania. Skanowanie preparatu wiązką laserową wytwarza ostry dwuwymiarowy obraz płaszczyzny miejsca ogniskowania. Łącząc ze sobą serię przekrojów optycznych uzyskanych na różnych głębokościach preparatu, można zrekonstruować obraz trójwymiarowy.

TRANSMISYJNY MIKROSKOP ELEKTRONOWY

Transmisyjny mikroskop elektronowy (TME) jest w zasadzie podobny do odwróconego mikroskopu świetlnego, ale zamiast wiązki światła używa wiązki elektronów, a do skupienia wiązki - zamiast soczewek szklanych - cewek magnetycznych. Preparat, który umieszcza się w próżni, musi być niezwykle cienki. Kontrast uzyskuje się zazwyczaj przez nałożenie barwników zawierających elektronowo gęsty metal ciężki, który lokalnie albo pochłania, albo rozprasza elektrony, usuwając je z wiązki w czasie jej przechodzenia przez preparat. TME umożliwia użytkowe powiększenie Az do miliona razy i - dla preparatów biologicznych - rozdzielczość około 2 nm.

SKANINGOWY MIKROSKOP ELEKTRONOWY

W skaningowym mikroskopie elektronowym (SME) preparat, który pokryto bardzo cienka warstwą metalu ciężkiego, jest omiatany wiązką elektronów zogniskowaną na preparacie przez cewki elektromagnetyczne, które w mikroskopach elektronowych działają jako soczewki. W miarę bombardowania przez wiązkę każdego kolejnego punktu na powierzchni preparatu detektor mierzy liczbę elektronów ugiętych (rozproszonych) lub odbitych, którą traktuje się jako kontrolę intensywności kolejnych punktów na obrazie powstającym na ekranie kontrolnym. Mikroskop tworzy wyraziste obrazy trójwymiarowych przedmiotów - o dużej głębi ostrości i rozdzielczości od 3 nm do 20 nm, zależnie od typu aparatu.

Literatura:

„Podstawy biologii komórki część 1” B. Alberts, D. Bray, A. Johnson, i in.

---