Udar niedokrwienny mózgu - rola diagnostyki obrazowej
Czy przy pomocy obrazowania mózgu jesteśmy w stanie zidentyfikować pacjentów, którzy odniosą największe korzyści z zastosowania leczenia udaru niedokrwiennego? Czy wewnątrznaczyniowa trombektomia w wypadku takich pacjentów poprawia wyniki leczenia? Na te pytania wciąż nie ma odpowiedzi w literaturze.
Na postawione pytania starali się odpowiedzieć autorzy badania, którego wyniki zostały opublikowane na łamach czasopisma The New England Journal of Medicine. W badaniu tym oceniano losowo wybranych pacjentów w ciągu 8 godzin od początku udaru niedokrwiennego mózgu, który był spowodowany zamknięciem światła dużego naczynia, zaopatrującego przednią część mózgowia i którzy byli poddani mechanicznej embolektomii lub standardowej terapii. Wszyscy pacjenci mieli wykonywaną tomografię komputerową lub MRI przed rozpoczęciem leczenia. Randomizacja do leczenia była ustalana na podstawie tego, czy u pacjenta w badaniu obrazowym występował preferowany obszar penumbry (duża ilość tkanki potencjalnie zdatnej do ocalenia i niewielkie ognisko zawału) lub zmiana niedokrwienna bez penumbry (duże jądro martwicze i niewielki obszar penumbry). Następnie oceniano wyniki leczenia stosując zmodyfikowaną 90-dniową skalę Rankina, w której 0 oznaczało brak objawów, a 6 oznaczało śmierć.
Spośród 118 pacjentów, których średnia wieku wynosiła 65,5 lat, a średni czas od wystąpienia udaru do włączenia do badania wynosił 5,5 godziny, u 58 proc. udar przebiegał z dużym obszarem penumbry. Rewaskularyzacja w grupie embolektomii nastąpiła w przypadku 67 proc. pacjentów. 90-dniowa śmiertelność osiągnęła poziom 21 proc., a odsetek objawowego krwawienia wewnątrzczaszkowego wynosił 4 procent. Wśród wszystkich pacjentów średni wynik w skali Rankina nie różnił się pomiędzy grupą embolektomii a grupą standardowej terapii (3,9 vs 3,9. P=0,99). Embolektomia nie wykazywała wyższość nad standardową terapią zarówno w grupie pacjentów z dużym obszarem penumbry (średni wynik, 3,9 vs 3,4; p=0,23) jak i w grupie z dużą martwicą (średni wynik, 4,0 vs 4,4; p=0,32). W pierwotnych analizach punktacji w 90-dniowej zmodyfikowanej skali Rankina nie znaleziono interakcji pomiędzy schematem stosowanej diagnostyki obrazowej przed leczeniem i podejściem leczniczym (p=0,14).
W podsumowaniu autorzy podkreślają, że uwidocznienie dużego obszaru penumbry w badaniach obrazowych mózgu nie identyfikuje pacjentów, którzy w inny niż pozostali sposób odnieśliby korzyści z terapii endowaskularnej, w przypadku ostrego udaru niedokrwiennego. Podobnie embolektomia nie miała wyższości nad terapią standardową.
Bibliografia
Kidwell CS, Jahan R, Gornbein J, Alger JR, Nenov V, Ajani Z, Feng L, Meyer BC, Olson S, Schwamm LH, Yoo AJ, Marshall RS, Meyers PM, Yavagal DR, Wintermark M, Guzy J, Starkman S, Saver JL; MR RESCUE Investigators.; A trial of imaging selection and endovascular treatment for ischemic stroke; N Engl J Med. 2013 Mar 7;368(10):914-23