LIT DZIECI Jerzy Cieślikowski Miejsce literatury dla dzieci i młodzieży w literaturze ogólnej(1)


Literatura dla dzieci i młodzieży. Jerzy Cieślikowski. Miejsce literatury dla dzieci i młodzieży w literaturze ogólne - streszczenie.

Podział klasyczny literatury ogólnej:

  1. Lit. wielka/ pierwszorzędna/ klasyczna/ wysoka

  2. Lit. drugorzędna/ popularna/ niska:

- lit. dla ludu - lit. dla dzieci i młodzieży - lit. dla kobiet - powieści kryminalne - itd.

Hernas do klasycznego podziału lit. ogólnej na narodową i ludową dodał trzecią:

  1. Lit. brukowa/ rynkowa/ trzecia

Cieślikowski wyróżnił jeszcze jeden typ:

  1. Lit. dla dzieci i młodzieży/ czwarta

Dawniej przyznawanie się do czytania lit. „drugiej” było „passe”; współcześnie zarówno lit. „wysoka” jak i „niska” stały się równoprawnym przedmiotem badań.

Niektóre dzieła - np. ballada Mickiewicza Powrót taty - należą do dwóch kategorii jednocześnie: lit. narodowej (pierwszej) jak i lit. dla dzieci (czwartej).

Literatura czwarta:

Immanentną i inicjalną cechą twórczości dla dzieci jest jej okazjonalność: genethiacum (wiersze na urodzenie), treny, kołysanki, wiersze imieninowe, etc.

Narrator w twórczość dla dzieci może być mentorem (pozycja autorytarna), albo zaufanym towarzyszem zabaw. Znaczny nacisk kładzie się tutaj na funkcji fatycznej, służącej przede wszystkim podtrzymaniu aktu komunikacji (zainteresowaniu odbiorcy).

Kręgi odbiorców stanowią raczej zamknięte „obiegi”, mogą być duże (klasa) jak i małe (przyjaciele). Recepcja ma charakter kolektywny: wspólne czytanie bajek, deklamacja wierszyków, etc.

Cieślikowski zaznacza, że powieść lit. „wysokiej” ma w czwartej swoje odmiany, jak np. powieść dla dziewcząt.

Od samego początku omawianej lit. kształtuje się typ dziecięcej książki z obrazkami, wydanej w oprawie twardej i efektownej (książka-zabawka).

Autonomiczność lit. czwartej to nie tylko odrębna poetyka, ale własna grupa autorów, wydawców, ilustratorów, krytyków, odrębne księgarnie, czasopisma, czytelnie (z tą tezą nie zgodzi się później Antoni Smuszkiewicz w artykule „Czwarta” czy „osobna”?).

Reasumując, lit. dla dzieci i młodzieży znajduje się obok lit. wysokiej, „jako jedna z kilku”.

[by szwati]



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Literatura dla dzieci i młodzieży, LIT DZIECI Literatura dla dzieci i młodzieży (romantyzm i pozytyw
LIT DZIECI A Smuszkiewicz Czwarta czy osobna (O literaturze dla dzieci i młodzieży) 2
literatura dla dzieci i mlodziezy (po roku 1980) t 2
Fantastyka w literaturze dla dzieci i młodzieży 2
LITERATURA WARMII I MAZUR DLA DZIECI I MŁODZIEŻY
Literatura dla dzieci i młodzieży wykłady
Literatura dla dzieci i młodzieży
Mity greckie w literaturze dla dzieci i młodzieży 2
Literatura dla dzieci i młodzieży wykłady
Program zajęć Literatura dla dzieci i młodzieży
Anna Gomóła Antropologia literatury dla dzieci i młodzieży
Literatura dla dzieci i młodzieży Zagadnienia
Literatura dla dzieci i młodzieży ćwiczenia
Lit dla dzieci i młodzieży zagadnienia, lektury i bibliogr do zaliczenia 2012 13
Bogumiła Staniów Polska książka literacka dla dzieci i młodzieży w przekładach w latach 1990 2004 (

więcej podobnych podstron