Charles Cooley
Założenia:
człowiek jest istotą racjonalną ale tylko w interakcji ze społeczeństwem;
intencjonalne postrzeganie zastanego świata;
aktywizm, kształtowanie rzeczywistości społecznej;
komunikacja my-otoczenie;
wartość praktyczna stanowi kryterium prawdy;
podmiot działający;
pojęcia jaźni i osobowości (W. James) - człowiek jest ukształtowany przez interakcje ze społeczeństwem.
Charles Horton Cooley:
psychologia społeczna jako wzorzec;
małe grupy pierwotne są najważniejsze;
czerpał z Darwina ale także z Montaigne`a i Tomasza Kempis`a;
nie formułował praw ani nie wyznaczał etapów.
Socjologia amerykańska, a europejska:
Socjologia Cooleya wyrasta ze źródła europejskiego, ale zajmuje się inne problemami, inne źródła i inspiracje ją zdeterminowały. Cooley zajmuje się mikrosocjologią. Np. w społeczeństwie amerykańskim nie było takich zmian jak w Europie (rewolucje społeczne, wiosny ludów, odmienne procesy urbanizacji i industrializacji). Socjologia amerykańska rozpatrywana jest w skali mikrospołecznej.
Problem jednostka, a społeczeństwo:
Problem jednostka-społeczeństwo jest problemem wzajemnej relacji między częścią ( jednostką) a całością (społeczeństwo). Socjologia nie jest nauką o społeczeństwie. Realizm (struktura) i nominalizm (działania) są europejską odpowiedzią. Oryginalna koncepcja Cooleya, w odpowiedzi na europejskie podejście, mieści się w twierdzeniu: „jednostka i społeczeństwo urodziły się jako bliźnięta” - oba byty są równe i nie da się ich rozdzielić.
Nie istnieją relacje nadrzędności i podrzędności w odniesieniu jednostka-społeczeństwo. Jednostka nie może żyć i rozwijać się bez społeczeństwa. Jednostka rodzi się poprzez socjalizację, na drodze komunikacji symbolicznej (ludzka natura). Proces uspołecznienia powoduje przyjęcie na siebie drugiej społecznej natury.
Człowiek ma genetyczną zdolność uczenia się języka i bycia człowiekiem. Społeczeństwo istnieje gdy ludzie działają, działanie istnieje jako przekaz językowy.
Ludzie stapiają się ze społeczeństwem w grupach pierwotnych poprzez jaźń - wrodzoną zdolność uczenia się.
Pojęcie jaźni odzwierciedlonej:
Cecha indywidualna, ego, rodzi się z relacji z otoczeniem poprzez społeczną akceptację bądź odrzucenie przez otoczenie, czyli nagrody lub kary. Jednostka jest mikro modelem tego, co grupa społeczna jej wpoiła. Skuteczność kontroli społecznej polega na tym, że jednostka zawsze przegląda się w zwierciadle innych (superego Freuda, looking-glass-self). Społeczne jest tylko to, co wyobrażone.
Czynniki komplikujące:
wielość wzorów we współczesnym społeczeństwie - w większości grup jednostka uczestniczy tylko jako wyspecjalizowana część; współczesna jednostka jest określona przez punkt przecięcia nieskończonej liczby kręgów odpowiadających grupom społecznym;
zmienne systemy historyczne.
Grupy społeczne:
Trzy podstawowe grupy pierwotne to rodzinna, grupa zabawowa i sąsiedzka. Oddziaływania w tych grupach mają największy wpływ na kształtowanie się osobowości jednostki. Czynnikiem charakterystycznym dla tych grup jest intymność, sytuacje zasadniczo spontanicznego przyswajania wzorów face-to-face.
Różnice psychiczne pomiędzy jednostkami dają się wytłumaczyć przez różnicę między systemami komunikowania się w jakich żyły i żyją jednostki, a nie przez biologiczną dziedziczność.
Cechy grup pierwotnych:
stosunki są przesiąknięte intymnością;
bliskość interakcji face-to-face;
tutaj kształtują się zręby osobowości (do 6-7 roku życia trzpień tożsamości, potem spirala tożsamości), nabywamy ją podczas socjalizacji, uczymy się od innych do końca życia;
istnieje mocna identyfikacja z grupą.
Komunikacja społeczna:
Komunikacja jest czynnikiem wpływającym na rozwój osobowości. Wraz z rozwojem jednostki, rozszerza się komunikacja.
Rodzaje komunikacji:
symboliczna,
językowa,
pisana,
przez środki masowego przekazu.
Organizacja społeczna:
Organizację społeczną tworzą:
język,
tradycja,
opinia publiczna,
instytucje.
1