Funkcja podręczników, słowników i encyklopedii.

Podręcznik powinien pełnić nie tylko rolę środka dydaktycznego, ale wręcz “środka -metody” kształcenia.

Podręcznik szkolny powinien rozwijać myślenie uczniów oraz: zawierać zbiór wiadomości teoretycznych, prezentować treści w sposób systemowo ustrukturyzowany, wykorzystywać sposoby logicznego myślenia i demonstrować je uczącym się, stwarzać możliwości poszukiwania dróg samodzielnego poznania, integrować w swojej strukturze różne media edukacyjne (treści docierają różnymi kanałami przekazu).

funkcje podręcznika

W systemie kształcenia wielostronnego W. Okonia nawiązują do uczenia się poprzez: przyswajanie, odkrywanie, przeżywanie i działanie (za J. Skrzypczak Ed. Med. 1/96):

• informacyjna - zawiera

informacje z określonej dziedziny wiedzy reprezentowanej przez przedmiot szkolny, poza opisem obejmuje fotografie, rysunki, modele, schematy itp.;

• badawcza -

treści ujęte w układ problemowy, zawierają pytania i problemy badawcze, inspiruje do badań własnych;

• transformacyjna -

poprzez zawarte ćwiczenia przygotowanie do przetwarzania rzeczywistości, wyrabia sprawności, daje impuls do działań praktycznych;

• samokształceniowa

- zaciekawia i pobudza do samodzielnego zdobywania wiedzy (myślenia i działania), motywuje, rozwija zdolności poznawcze;

Cz. Kupisiewicz dodaje jeszcze funkcje:

• autokontrolna - sprawdzenie

ilości i jakości wiedzy poprzez zadania i polecenia;

• samooceniajaca -

samodzielna ocena wyników, podręcznik wskazuje właściwe rozwiązania zadań;

• autokorektywna

- wymaga “zdolności” podręcznika do likwidowania luk w wyniesionych z niego wiadomościach (funkcja najtrudniejsza do spełnienia);

Uczeń powinien znać rozmaite źródła wiedzy, właściwie je

dobierać - zależnie od sytuacji, a także prawidłowo i efektywnie z nich korzystać. Jedną z funkcji podręcznika, jest wskazywanie innych źródeł wiedzy. Jest to bardzo istotne, przynajmniej z dwóch powodów - po pierwsze:

podręczniki zawierają jedynie ograniczoną ilość informacji o świecie, po drugie zaś: nie będą one towarzyszyć uczniowi przez całe życie, a jedynie w trakcie nauki szkolnej. Po jej zakończeniu uczeń będzie zmuszony do poszukiwania informacji w innych źródłach -powinien, zatem je poznawać i to już począwszy od pierwszych lat edukacji.

---