MIĘŚNIE

• Komórka mięśniowa tworzy włókno mięśniowe i jest podstawą budowy układu mięśniowego

• Mięśnie stanowią około połowy całkowitego ciężaru ciała

Cechy charakterystyczne:

• Pobudliwość - zdolność przyjmowania bodźców i reagowania na nie

• Kurczliwość - zdolność do skracania i wytwarzania siły umożliwiającej wykonanie pracy

• Rozciągliwość - zdolność do powracania do poprzedniego kształtu

Typy mięśni:

• Mięsień sercowy - pośrednio między mm. poprzecznie prążkowanymi a gładkimi (wstawki oddzielające jądro od włókna mięśnia); skurcz szybki, ale niezależny od woli, nie męczy się; posiada układ bodźcowo-przewodzący

• Mięśnie poprzecznie prążkowane:

• tzw. szkieletowe, działają pod wpływem układu nerwowego somatycznego

• czynny narząd ruchu

• przyczepiają się do kości, chrząstek, więzadeł, powięzi i skóry

• podział włókien:

• czerwone - zawierają dużo mioglobiny, kurczą się wolno, duża wytrzymałość na zmęczenie

• białe i pośrednie - niewiele mioglobiny, szybko się kurczą i szybko ulegają zmęczeniu

• połączone z miejscem przyczepu:

• bezpośrednio

• poprzez ścięgna i rozcięgna

• budowa:

• przynajmniej dwa punkty przyczepu: początkowy i końcowy

• część środkowa - brzusiec

• mięśnie przyczepiające się do narządów - mięśnie trzewne

• narządy pomocnicze mięśni:

• powięzie łącznotkankowe błony włókniste

• miejsce przyczepu włókien mięśniowych

• tworzą torebkę mięśnia zabezpieczając go przed urazami

• tkanka tłuszczowa z torebek chroni przed utratą ciepła

• ułatwiają przesuwanie się mięśni względem siebie

• biorą udział w tworzeniu pochewek włóknistych ścięgien

• stanowią drogę nerwów i naczyń do mięśni

• kaletki maziowe

• pochewki ścięgien i trzeszczki (drobne kostki zmieniające kierunek przebiegu ścięgien)

• bloczki mięśni - tworzą je wystające części kości lub chrząstek

• Mięśnie gładkie

• włókna kurczą i rozkurczają się powoli; działają pod wpływem układu nerwowego autonomicznego

MIĘŚNIE GRZBIETU

• grzbiet: część tylna szyi i tułowia

• ku górze: do guzowatości potylicznej zewnętrznej

• po bokach: do wyrostków barkowych łopatek i linii pachowych tylnich

• ku dołowi: do grzebieni biodrowych, brzegów bocznych kości krzyżowej i kości guzicznej

• do powięzi grzbietu należą:

• powięź powierzchowna grzbietu - pokrywa mięsień czworoboczny i najszerszy grzbietu

• powięź piersiowo-grzbietowa - obejmuje mięśnie głębokie grzbietu

Podział:

• powierzchowne

• kolcowo-żebrowe (pomiędzy kręgosłupem a żebrami)

• mm. zębate tylne górne (parzyste) - wdechowe, podnoszące żebra

• mm. zębate tylne dolne (parzyste) - wydechowe, opuszczające żebra

• unerwienie: gałęzie nerwów międzyżebrowych

• kolcowo-ramienne (miedzy kręgosłupem a kośćmi kończyny górnej)

• mm. najszersze grzbietu (parzyste)

• unerwienie: nerw piersiowo-grzbietowy

• prostuje, przywodzi i nawraca ramię

• czworoboczne

• unerwienie: gałęzie splotu szyjnego i nerw dodatkowy - XI para nn. czaszkowych

• część górna: dźwiga obręcz barkową

• część środkowa; zbliża łopatkę do kręgosłupa

• część dolna: obniża obręcz barkową

• prostują kręgosłup i głowę

• równoległoboczne i dźwigacze łopatek

• pociągają łopatkę ku gurze i przyciskają ją do KLP

• pomocnicze mięśnie wdechowe

• głębokie

• właściwa mięśniówka grzbietu

• pomiędzy częściami kręgosłupa lub kręgosłupem a żebrami

• unerwienie: gałęzie grzbietowe nerwów rdzeniowych

• mm. długie:

• kolcowo-poprzeczne (obracają kręgosłup w swoja stronę - prawe w prawo)

• krzyżowo-grzbietowy

• poprzeczno-kolcowe (obracają kręgosłup w przeciwną stronę - prawe w lewo)

• wielodzielny

• skręcające

• działanie jednostronne: zginają kręgosłup i głowę bocznie

• działanie obustronne: zginają kręgosłup i głowę ku tyłowi

• mm. krótkie:

• międzykolcowe

• międzypoprzeczne

• dźwigacze żeber

• krzyżowo-guziczne

• są prostownikami grzbietu

• potyliczne

• parzyste

• krótkie, położone w obrębie karku

• po miedzy kością potyliczną a dwoma górnymi kręgami szyjnymi

• skośny górny głowy

• skośny dolny głowy

• prosty tylny większy głowy

• prosty tylny mniejszy głowy

• prosty boczny głowy

Trójkąt potyliczny:

• m. skośny górny głowy

• m. skośny głowy

• m. prosty tylny większy głowy

• zawartość: tętnica kręgowa, nerw potyliczny

MIĘŚNIE KLATKI PIERSIOWEJ

Ograniczenia:

• od góry; pierwszy krąg piersiowy, linia łącząca go z wyrostkami barkowymi łopatek, obojczyka oraz górny brzeg rękojeści mostka

• od dołu: wyrostek mieczykowaty mostka, łuki żebrowe, końce przednie XI żeber, brzegi dolne XII żeber i XII kręgiem piersiowym

Powięzie:

• piersiowa: mięsień piersiowy większy

• obojczykowo-piersiowa: mięsień podobojczykowy i mięsień piersiowy mniejszy

• wewnątrzpiersiowa: powierzchnie wewnętrzne żeber i mm. międzyżebrowe

• przeponowo-opłucnowa: pokrywa przeponę, utworzona z powięzi wewnątrzpiersiowej

Podział:

• powierzchowne

• piersiowy większy

• unerwienie: nn. piersiowe przednie

• zgina, przywodzi i nawraca ramię w stawie ramiennym

• pomocniczy mięsień wdechowy

• piersiowy mniejszy

• unerwienie: nn. piersiowe przednie

• obniża i wysuwa bark

• pomocniczy mięsień wdechowy

• podobojczykowy

• unerwienie: nerw podobojczykowy

• pociąga obojczyk ku dołowi i do przodu

• zębaty przedni

• unerwienie: nerw piersiowy długi

• wysuwa i obniża bark

• obraca łopatkę panewką ku górze

• przyciska łopatkę do KLP

• pomocniczy mięsień wdechowy

• głębokie (właściwe)

• unerwienie: nerwy międzyżebrowe

• międzyżebrowe zewnętrzne (należące do mięśni wdechowych)

• międzyżebrowe wewnętrzne

• międzyżebrowe pośrednie

• międzyżebrowe najgłębsze (wydechowe)

• szczątkowe mięśnie podżebrowe i poprzeczne KLP

• przepona (diaphragma)

• oddziela jamę KLP od jamy brzusznej

• uwypukla się kopulasto ku górze w stronę KLP

• podczas skurczu spłaszcza się i obniża zwiększając objętość KLP

• unerwienie: nerw przeponowy

• mięsień wdechowy

• składa się z parzystych części łączących się ze sobą w środku ścięgnistym:

• lędźwiowej

• dwie odnogi (prawa i lewa) łącząc się tworzą więzadło łukowate pośrodkowe, parzyste więzadła przyśrodkowe i boczne

• przyczepia się do 3 górnych kręgów lędźwiowych i XII żeber

• żebrowej

• rozpoczyna się obustronnie sześcioma wiązkami na powierzchniach wewnętrznych chrząstek VII-XII żebra

• mostkowej

• rozpoczyna się obustronnie na powierzchni wewnętrznej wyrostka mieczykowatego mostka

• włókna mięśniowe tworzą środek ścięgnisty składający się z 3 płatków:

• przedni - spoczywa serce

• boczne (prawe i lewe) - spoczywają płuca

• między częścią lędźwiową a żebrową - trójkąt lędźwiowo-żebrowy

• między częścią mostkową a żebrową - trójkąt mostkowo-żebrowy

• otwory łączące jamę KLP z jamą brzuszną:

• rozwór aortowy

• między odnogami części lędźwiowej przepony a kręgosłupem

• zawiera: tętnicę główną, przewód piersiowy

• szczelina boczna odnogi przepony

• zawiera obustronnie pień współczulny , czasem nerw trzewny mniejszy

• szczelina przyśrodkowa odnogi przepony

• po stronie prawe: żyła nieparzysta i nerw trzewny większy

• po stronie lewej: żyła nieparzysta krótka i nerw trzewny większy

• otwór żyły głównej

• położony w środku ścięgnistym

• zawiera: żyła główna dolna, gałęzie nerwu przeponowego prawego

• rozwór przełykowy

• przełyk

• pnie błędne

• często gałęzie nerwu przeponowego prawego

MIĘŚNIE BRZUCHA

• brzuch (abdomen) jest dolna częścią tułowia

• od góry: wyrostek mieczykowaty mostka, łuki żebrowe, końce przednie XI żeber, brzegi dolne XII żeber i XII kręg piersiowy; oddzielona od KLP przeponą

• od dołu: kość krzyżowa i guziczka, grzebienie biodrowe, więzadło pachwinowe i kości łonowe; kończy się dnem miednicy

• powięzie:

• powierzchowna - przednia powierzchnia m. skośnego zewnętrznego

• poprzeczna - tylna powierzchnia m. poprzecznego; wzmocniona przez sierp pachwinowy i więzadło międzydołkowe

Podział:

• mm. boczne i przednie

• unerwienie: nerwy międzyżebrowe i górne nerwy splotu lędźwiowego

• skośny zewnętrzny brzucha - obracają tułów w stronę przeciwną

• skośny wewnętrzny brzucha - obracają tułów w swoją stronę

• poprzeczny brzucha

• prosty brzucha

• piramidowy

• działanie jednostronne: zginają tułów do boku

• działanie obustronne: zginają tułów do przodu (wyj. m. piramidowy)

• mm. szerokie są mięśniami wydechowymi (kurcząc się zwiększają ciśnienie tworząc tłocznię brzuszną)

• pochewka mięśnia prostego brzucha

• utworzona przez brzuśce m. skośnego zewnętrznego, skośnego wewnętrznego oraz poprzecznego (przechodzą one przyśrodkowo w rozcięgna a dalej w pochewkę)

• budowa:

• blaszka przednia - pokrywa całą przednią powierzchnię mięśnia

• blaszka tylna - sięga nieco poniżej pępka i kończy się kresą łukowatą

• przyśrodkowo włókna obu blaszek przeplatają się przechodząc na stronę przeciwległą, tworząc kresę białą (łącznotkankowe pasmo od wyrostka mieczykowatego mostka do spojenia łonowego)

• mm. tylne

• unerwienie: nerwy międzyżebrowe i gałęzie krótkie splotu lędźwiowego

• międzypoprzeczne boczne

• czworoboczne lędźwi

• działanie jednostronne - zgięcie tułowia do boku

• działanie obustronne - obniża XII żebro

Miejsca zmniejszonego oporu:

• kanał pachwinowy

• kanał udowy

• kanał zasłonowy

• rozwór przełykowy przepony

• trójkąty: mostkowo-żebrowy, lędźwiowo-żebrowy przepony

• otwory w kresie białej

• pierścień pępkowy

• trójkąt lędźwiowy

• ścięgnista przestrzeń lędźwiowa

Kanał pachwinowy:

• przebija ścianę brzucha skośnie powyżej części przyśrodkowej więzadła pachwinowego

• przebieg: od tyłu, góry i boku do przodu, dołu i przyśrodkowo

• zaczyna się pierścieniem pachwinowym głębokim w powięzi poprzecznej

• kończy się pierścieniem pachwinowym powierzchownym w rozcięgnie mięśnia skośnego brzucha

• ma 4 ściany:

• przednia: rozcięgno m. skośnego zewnętrznego

• tylną - powięź poprzeczna

• górną - dolne brzegi mm. skośnego wewnętrznego i poprzecznego

• dolną - więzadło pachwinowe

• u kobiet zawiera

• więzadło obłe macicy

• naczynia limfatyczne

• u mężczyzn

• powrózek nasienny

MIĘŚNIE GŁOWY

• mm. trzewne

• mm. żucia

• parzyste mięśnie przyczepiające się do gałęzi żuchwy

• unerwienie: nerw żuchwowy - V para nerwów czaszkowych

• należą:

• skroniowy - cofa żuchwę

• żwacz

• skrzydłowy przyśrodkowy

• skrzydłowy boczny

• trzy pierwsze - unoszą żuchwę i obracającą w swoją stronę

• ostatni działa antagonistycznie do pozostałych

• mm. wyrazowe (mimiczne)

• unerwienie: VII para nerwów czaszkowych (twarzowe)

• przyczepiają się co najmniej jednym końcem do skóry

• poruszają skórą głowy obrazując uczucia

• grupują się dookoła naturalnych otworów głowy

• nie są pokryte podwięziami

• należą:

• m. naczaszny - mm. potyliczno-czołowe i skroniowo-ciemieniowe

• mm. otoczenia szpary powiek - okrężny oka, marszczący brwi i podłużny

• mm. otoczenia szpary ust - szeroki szyi, obniżacz wargi dolnej, bródkowy, obniżacz kąta ust, śmiechowy, jarzmowy większy, jarzmowy mniejszy, dźwigacz wargi górnej i skrzydła nosa, dźwigacz wargi górnej, dźwigacz kąta ust, policzkowy, okrężny ust

• mm. otoczenia nozdrzy - nosowy, obniżacz przegrody nosa

• mm. małżowiny usznej - uszny przedni, uszny górny, uszny tylny

Powięzie:

• policzkowo-gardłowa - m. policzkowy, do tyłu tworzy silne łącznotkankowe pasmo - szew skrzydłowo-żuchwowy, następnie na powierzchni zewnętrznej gardła

• skroniowa - zamyka dół skroniowy

• żwacza - m. żwacz

• przyusznicza - z powięzi żwacza, na śliniance przyusznej tworząc dla niej silną, łącznotkankową torebkę

MIĘŚNIE SZYI

• granica głowa a szyja: od podstawy żuchwy, przez kąt żuchwy, do otworu słuchowego zewnętrznego, do wyrostka sutkowa tego kości skroniowej, kończąc się na guzowatości potylicznej zewnętrznej

• granica szyja a KLP: górna granica KLP

• powięź

• z 3 blaszek

• powierzchownej

• przedtchawiczej

• przedkręgowej

• miedzy blaszkami przestrzenie międzypowięziowe

• nadkomorowa

• dwie nadobojczykowe

• środkowa szyi - zawiera:

• tętnicę szyjną wspólną

• żyłę szyjną wewnętrzną

• nerw błędny (X para nerwów czaszkowych)

• pętlę szyjną

• węzły chłonne głębokie szyi

• przedkręgowa

Podział:

• powierzchniowe

• szeroki szyi

• unerwienie: VII para nerwów czaszkowych

• mostkowo-obojczykowo-sutkowy

• unerwienie: XI nerw czaszkowy

• działanie jednostronne: zgina głowę do boku i obraca w stronę przeciwną

• działanie obustronne: zgina głowę ku tyłowi

• środkowe

• mm. podgnykowe

• mostkowo-gnykowy

• łopatkowo-gnykowy

• mostkowo-tarczowy

• tarczowo-gnykowy

• ustalają kość gnykową - umożliwia to opuszczenie żuchwy przez kości nadgnykowe

• poruszają kością gnykową i krtanią

• unerwienie: pętla szyjna - nerw pochodzący ze splotu szyjnego

• mm. nadgnykowe

• żuchwowo-gnykowy

• dwubrzuścowy

• rylcowo-gnykowy

• bródkowo-gnykowy

• przesuwają do przodu, góry lub tyłu kość gnykową oraz krtań

• opuszczają żuchwę

• unerwienie: n. żuchwowy, n. twarzowy i pętla szyjna

• głębokie

• topograficznie związane z częścią szyjną kręgosłupa

• mm. przedkręgowe

• prosty przedni głowy

• długi głowy

• długi szyi

• mm. pochyłe

• pochyły przedni

• pochyły środkowy

• pochyły tylny

• pochyły najmniejszy

• działanie jednostronne: zginają kręgosłup szyjny i głowę do boku

• działanie obustronne: zginają kręgosłup szyjny i głowę do przodu

• unerwienie: gałęzie krótkie splotu szyjnego

Trójkąty:

• przedni szyi

• ograniczony żuchwą i mm. mostkowo-obojczykowo-sutkowymi

• trójkąt podżuchwowy

• zawiera śliniankę podżuchwową

• ograniczony:

• brzeg dolny żuchwy

• obydwa brzuśce: przedni i tylny m. dwubrzuścowego

• trójkąt tętnicy szyjnej

• zawiera podział tętnicy szyjnej wspólnej na tętnicę szyjną zewnętrzną i wewnętrzną

• ograniczony:

• brzuścem tylnym m. dwubrzuścowego,

• brzuścem górnym m. łopatkowo-gnykowego

• m. mostkowo-obojczykowo-sutkowym

• trójkąt mięśniowy

• zawiera gruczoł tarczowy

• ograniczony:

• brzusiec górny m. łopatkowo-gnykowego

• m. mostkowo-gnykowy

• m. mostkowo-obojczykowo-sutkowy

• 2 boczne szyi

• zawiera gałęzie splotu szyjnego, ramiennego i tętnicy podobojczykowej

• ograniczony:

• brzeg górny m. czworobocznego

• obojczyk

• m. mostkowo-obojczykowo-sutkowy

• podzielony przez dolny brzusiec m. łopatkowo-gnykowego na:

• trójkąt łopatkowo-czworoboczny

• trójkąt łopatkowo-obojczykowy - dno dołu nadobojczykowego większego

• w głębi leżą szczeliny mięśni pochyłych

• przednia

• zawiera żyłę podobojczykową

• tylna

• zawiera tętnicę podobojczykową i splot ramienny

MIĘŚNIE KOŃCZYNY GÓRNEJ

Mięśnie obręczy kończyny górnej:

• naramienny

• część obojczykowa zgina, przywodzi i nawraca ramię

• część barkowa odwodzi ramię

• część grzbietowa prostuje, przywodzi i odwraca ramie

• unerwienie: n. pachowy

• nadgrzebieniowy

• zgina, odwodzi i obraca ramię

• unerwienie: n. nadłopatkowy

• podgrzebieniowy

• zgina, odwodzi i obraca ramię

• unerwienie: n. nadłopatkowy

• obły mniejszy

• odwraca ramię

• unerwienie: n. pachowy

• obły większy

• prostuje, przywodzi i nawraca ramię

• unerwienie: nn. podłopatkowe, n. piersiowo-grzbietowy

• podłopatkowy

• prostuje, przywodzi i nawraca ramię

• unerwienie: nn. podłopatkowe

Powięź okolicy barku:

• naramienna - m. naramienne

• nadgrzebieniowa - m. nadgrzebieniowy, przyczepia się dookoła dołu nadgrzebieniowego łopatki

• podgrzebieniowa - m. podgrzebieniowy, m. obły mniejszy

• podłopatkowa - przednia powierzchnia m. podłopatkowego

• pachowa - podstawa jamy pachowej

Dół pachowy - poszerzająca się w wyniku odwodzenia ramienia szczelina oddzielająca górną część opuszczonego ramienia od ściany KLP

Jama pachowa:

• leży powyżej dołu pachowego

• kształt ostrosłupa (4 ściany i podstawa):

• wierzchołek jamy w środkowej części obojczyka

• podstawa - powięź pachowa i pokrywająca ją skóra

• ściana przednia - mięsień piersiowy większy i mniejszy

• ściana tylna - m. podłopatkowy, m. najszerszy grzbietu, głowa długa m. trójgłowego ramienia, m. obły większy i mniejszy

• 2 otwory:

• boczny (czworoboczny) - zawiera n. pachowy i naczynia tylne okalające ramię

• przyśrodkowy (trójboczny) - zawiera naczynia okalające łopatkę

• ściana boczna - m. kruczo-ramienny, szyjka chirurgiczna kości ramiennej

• ściana przyśrodkowa - m. zębaty przedni

Mięśnie ramienia:

• przednie

• unerwienie: n. mięśniowo-skórny

• dwugłowy ramienia - przywodzi i odwodzi, zgina ramie, odwraca i zgina przedramię

• kruczo-ramienny - zgina i przywodzi ramię

• ramienny - zgina przedramię

• tylne

• unerwienie: n. promieniowy

• trójgłowy ramienia - prostuje i przywodzi ramię, prostuje przedramię

• łokciowy - prostuje przedramię

Mięśnie przedramienia:

• przednie

• powierzchowne

• unerwienie: głównie n. pośrodkowy

• nawrotny obły - zgina i nawraca przedramię

• zginacz promieniowy nadgarstka

• dłoniowy długi

• zginacz łokciowy nadgarstka

• zginacz powierzchowny palców

• głębokie

• unerwienie: głównie n. pośrodkowy

• zginacz głęboki palców

• zginacz długi kciuka

• nawrotny czworoboczny - nawraca przedramię

• tylne

• unerwienie: n. promieniowy

• powierzchowne

• prostownik palców

• prostownik palca małego

• prostownik łokciowy nadgarstka

• głębokie

• odwodziciel długi kciuka

• prostownik długi kciuka

• prostownik krotki kciuka

• prostownik wskaziciela

• boczne

• unerwienie: n. promieniowy

• ramienno-promieniowy - zgina staw łokciowy

• prostownik promieniowy długi nadgarstka - zgina przedramię

• prostownik promieniowy krotki nadgarstka - zgina przedramię

• odwracacz - odwraca przedramię

Bruzda pośrodkowa mięśnia dwugłowego:

• ograniczona obiema głowami m. dwugłowego ramienia

• zawiera t. ramienną, żż. Ramienne, n. pośrodkowy, n. łokciowy, n. skórny

Dół łokciowy:

• ograniczony ze strony bocznej - m. ramienno-promieniowym i prostownikami promieniowymi nadgarstka; ze strony przyśrodkowej - m. nawrotnym obłym

• dno tworzy m. dwugłowy ramienia, m. ramienny i m. odwracacz

• pokryty powięzią łokciową

• zawiera: t. ramienna, żż,. ramienne, promieniowe łokciowe, n. pośrodkowy, n. promieniowy oraz węzły chłonne łokciowe głębokie

MIĘŚNIE KOŃCZYNY DOLNEJ

Mięśnie obręczy kończyny dolnej:

• grzbietowe

• przednie - m. biodrowo-lędźwiowy tzw. m. szybkobiegaczy

• unerwienie: nerw udowy i gałęzie krótkie splotu nerwowego

• zgina, przywodzi i odwraca udo w stawie biodrowym

• przy porażeniu niemożliwe chodzenie

• m. lędźwiowy większy

• m. lędźwiowy mniejszy

• m. biodrowy

• tylne

• unerwienie: głównie nerw pośladkowy

• m. pośladkowy wielki - utrzymanie pionowej postawy ciała, chroni przed upadkiem ciała do przodu; prostuje, przywodzi i odwraca udo

• m. pośladkowy średni - część przednia zgina i nawraca udo, część środkowa prostuje i odwraca udo; odwodzi udo w stawie biodrowym

• m. pośladkowy mały - część przednia zgina i nawraca udo, część środkowa prostuje i odwraca udo; odwodzi udo w stawie biodrowym

• m. naprężacz powięzi szerokiej - ustala wyprostowany staw kolanowy, a zgięty zgina jeszcze bardziej, zgina, odwodzi i nawraca udo

• m. gruszkowaty - odwraca, odwodzi i prostuje udo

• brzuszne

• unerwienie: głównie nerwy krótkie splotu krzyżowego

• funkcja: odwracają, przywodzą i prostują udo

• m. zasłaniacz wewnętrzny

• m. zasłaniacz zewnętrzny

• mm. bliźniacze górny i dolny

• m. czworoboczny uda

Mięśnie uda:

• przednie

• unerwienie: nerw udowy i kulszowy

• m. krawiecki - zgina, odwraca i odwodzi udo, zgina i nawraca goleń

• m. czworogłowy uda

• głowa przednia - udo proste

• głowa boczna - m. obszerny boczny

• głowa pośrednia - m. obszernego pośredniego

• głowa przyśrodkowa - m. obszerny przyśrodkowy

• silny o jedyny prostownik stawu kolanowego

• zgina, odwodzi i odwraca udo

• tylne

• unerwienie: nerw kulszowy

• m. dwugłowy uda - prostuje, przywodzi i odwraca lub nawraca udo, zgina i odwraca goleń

• m. półścięgnisty - prostuje i przywodzi udo, zgina i nawraca goleń

• m. półbłoniasty - prostuje i przywodzi udo, zgina i nawraca goleń

• przyśrodkowe

• unerwienie: nerw zasłonowy

• m. smukły - przywodzi, prostuje i odwraca udo, zgina i nawraca goleń

• m. grzebieniowy - przywodzi, zgina i odwraca udo

• m. przywodziciel długi - przywodzi, zgina i odwraca udo

• m. przywodziciel krótki - przywodzi, zgina i odwraca udo

• m. przywodziciel wielki - przywodzi, prostuje lub zgina oraz odwraca lub nawraca udo

Powięź biodra i uda:

• powięź biodrowa - przednia powierzchnia m. biodrowo-lędźwiowego

• biodrowo-łonowa - z powięzi biodrowej, blaszka głęboka powięzi szerokiej uda

• pośladkowa - mięśnie pośladkowe

• szeroka uda - mięśnie uda

• blaszka głęboka

• blaszka powierzchowna

• rozwór odpiszczelowy - żyła odpiszczelowa

Mięśnie goleni:

• przednie

• unerwienie: nerw strzałkowy głęboki

• m. piszczelowy przedni

• prostownik długi palców

• m. prostownik palucha

• boczne

• unerwienie: nerw strzałkowy powierzchowny

• m. strzałkowy długi

• m. strzałkowy krótki

• tylne

• unerwienie: nerw piszczelowy

• powierzchowne

• zginają goleń, obracają ją na zewnątrz oraz do wewnątrz

• m. brzuchaty łydki

• m. płaszczkowaty - z m. brzuchatym tworzy ścięgno piętowe (Achillesa)

• m. podeszwowy - napina torebkę stawu kolanowego

• głębokie

• m. podkolanowy - zgina i nawraca goleń

• m. piszczelowy tylny - odwraca, przywodzi i zgina stopę

• m. zginacz długi palców

• m. zginacz długi palucha

Powięź goleni:

• mięśnie goleni

• na stronie tylnej łączy się z powięzią szeroką uda

• część przednia wzmocniona troczkiem górnym i dolnym mm. prostowników

• część boczna wzmocniona troczkiem górnym i dolnym mm. strzałkowych

• część przyśrodkowa wzmocniona troczkiem mm. zginaczy

Otwór kulszowy większy:

• wcięcie kulszowe większe kości miednicznej oraz więzadło krzyżowo-kolcowe i krzyżowo-guzowe

• łączy miednicę mniejszą z pośladkiem i komorą tylną uda

• zawartość:

• nerw i naczynia pośladkowe górne

• nerw i naczynia pośladkowe dolne

• nerw kulszowy

• nerw skórny tylny uda

• nerw sromowy i naczynia sromowe wewnętrzne

Otwór kulszowy mniejszy;

• wcięcie kulszowe mniejsze kości miednicznej oraz więzadło krzyżowo-kolcowe i krzyżowo-guzowe

• łączy miednicę mniejszą z pośladkiem

• zawartość: nerw sromowy i naczynia sromowe wewnętrzne

Kanał zasłonowy:

• bruzda zasłonowa kości miednicznej, błona zasłonowa i mm. zasłaniacze wewnętrzny i zewnętrzny

• łączy miednicę mniejszą z komorą przyśrodkową uda

• zawartość: nerw i naczynia zasłonowe

Kanał udowy:

• ograniczony blaszka powierzchowną i głęboką powięzi szerokiej uda oraz żyłą udową

• górny otwór stanowi pierścień udowy

• dolny kanał rozwór odpiszczelowy

• w warunkach patologicznych może stanowić miejsce przepuklin

Trójkąt udowy:

• ograniczony m. krawieckim, m. przywodzicielem długim i więzadłem pachwinowym

• zawiera: tętnicę i żyłę udową, nerw udowy

• wierzchołek zwrócony ku dołowi - tworzy wejście do kanału przywodzicieli

Kanał przywodzicieli:

• ograniczony przez m. obszerny przyśrodkowy, m. przywodziciel wielki oraz blaszkę ścięgnistą między tymi mięśniami

• zawartość: tętnica i żyła udowa, nerw udowo-goleniowy

• prowadzi do dołu podkolanowego

Dół podkolanowy:

• ograniczony od góry m. dwugłowym uda, m. półścięgnistym i półbłoniastym

• od dołu głowy m. brzuchatego łydki, m. podeszwowy

• dno - powierzchnia podkolanowa kości udowej, tylna ściana torebki stawu kolanowego, m. podkolanowy

• zawartość: tętnica żyła podkolanowa, gałęzie końcowe n. kulszowego, n. piszczelowy, n. strzałkowy wspólny

1

---