Młodzieńcze złuszczenie GŁOWy kości UDOWEJ

EPIPHYSEOLYSIS CAPITIS FEMORiS

Biodro SZPOTAwE MŁODZIEŃCZE

Choroba ogólnoustrojowa polegająca na zaburzeniu budowy makro i mikroskopowej wszystkich chrząstek nasadowych organizmu prowadzącym do zmniejszenia ich spoistości objawiającym się jednomiejscowo w obrębie bliższego końca kości udowej.

WYSTĘPOWANIE

1. młodzież w okresie pokwitaniowego skoku wzrostowego:

• chłopcy 12-16 r.ż, dziewczęta 10-14 r.ż.,

• chłopcy - 2 x częściej

• rasa czarna - 2 x częściej często dotyczy obu bioder

2. w ponad 28-40% przypadków, chociaż w drugim biodrze często przebiega subklinicznie i daje się potwierdzić tylko specjalistycznymi badaniami rtg najczęściej manifestacja po drugiej stronie 12-18 miesięcy późnie!

PATOLOGIA	KLINIKA
zmiany chrząstki nasadowej.	głowa kości udowej pozostaje w panewce a szyjka przemieszcza się do przodu i do góry (90%) przypadków
pogrubienie i dezorganizacja układu komórkowego z powstaniem szczelin i zanikiem włókien kolagenowych w warstwie przerostowej
chrząstnica stawowa jest niezmieniona

ODMIANY

Postać przewlekła - epiphyseolysis lenta = epiphyseolisthesis (95%)	Postać ostra - epiphyseolysis acuta = epiphyseolysis vera (5%)
Powolny stopniowo postępujący ześlizg głowy, która jednak całą swoją podstawą przylega do szyjki poprzez zmienioną chorobowo chrząstkę	Nagłe oddzielenie głowy od szyjki na podłożu uprzednio zmienionej chrząstki nasadowej
Objawy nasilają się stopniowo, za okres graniczny przyjmuje się 2 tygodnie	Objawy nagle i o dużym nasileniu (<2 tyg.)
Obecne radiologiczne objawy przebudowy i naprawy kości	Zwykle po urazie mechanicznym
	Brak radiologicznych cech przebudowy

Postać acute-on-chronic

1. ok. 19% przypadków obejmująca część przypadkowi obu powyższych grup

2. objawy powyżej 1 miesiąca i nagłym zaostrzeniom po relatywnie niewielkim urazie

OBJAWY

1. okres poprzedzający (praeepiphyseolysis, epiphyseolysis imminens) - niewielkie pobolewanie biodra, uda lub kolana, nieznaczna utykanie

2. rozpoczęty ześlizg

• ustawienie kończyny w rotacji zewnętrznej

• ograniczenie rotacji do wewnątrz oraz przeprost

• ograniczenie odwodzenia

• zgięcie w rotacji 0 ograniczone, dalsze zgięcia wymagają rotacji zewnętrznej

3. skrócenie kończyny

4. przemieszczenie ku górze krętarza większego

5. kończyna ustawia się jak przy złamaniu szyjki kości udowej z przemieszczeniem

6. w miarę narastania dolegliwości (epiphyseolysis progrediens) wymienione dolegliwości narastają.

OBJAW DREHMANNA

W czasie zginania w stawie biodrowym dochodzi do rotacji zewnętrznej w stawie; świadczy to o schorzeniach stawu biodrowego a u osób młodych typowe jest dla złuszczenia głowy kości udowe.

OBJAW NOŻYCOWY

W przypadku obustronnego zajęcia stawów biodrowych.

OBJAWY RADIOLOGICZNE

Projekcja przednio tylna

1. Zmniejszenie wysokości głowy

2. Zmiana położenia podstawy głowy

3. Wysunięcie się dolnego kąta szyjki na zewnątrz konturów panewki, linia przeprowadzona stycznie do zewnętrznego obrysu szyjki przebiega na zewnątrz od cienia kostnego głowy kości udowej.

Projekcja Lauwensteina

1. Pozwala na dokładne określenie kierunku i wielkości przemieszczenia

2. Szczególnie istotno wykreślenie kąta zawartego między długą osią trzonu kości udowej a podstawą nasady.

3. Prawidłowo kąt ton wynosi 90, obniżenie jego wartości <80 (od strony grzbietowej) wskazuje na złuszczenie.

Różnicowanie

1. czysto urazowe złuszczenie głowy kości udowej

2. choroba Perthesa

3. ropne i gruźlicze zapalenia kości

Leczenie

1. tylko operacyjne Zespolenie in situ (bez repozycji) 3 drutami Kirschnera lub 2 śrubami wprowadzonymi do okolicy podkrętarzowej przez szyjkę do głowy kości udowej.

2. poprawcza osteotomia pod- i międzykrętarzowa + zespolenie płytką kątową

3. podgłowowa resekcja szyjki + repozycja głowy + zespolenie 3 drutami Kirschnera lub śrubami.

Wykład nr 6 25.03.2009

---