Andrzej Banach
TEATR ROMANTYCZNY:
Smutny poeta romantyczny pokazywał w teatrze ludzi bez wielkości i bez nadziei - siebie. Postać stawająca się, potykająca się daremnie, ulegająca presji sytuacji. Obowiązywała znajomość geografii, zwłaszcza egzotycznej. Uleganie klimatowi, atmosferze. Początki psychologii. Bohater wewnętrznie sprzeczny. Melodramat wprowadzał suwerenność intrygi. Teatr w „fotelu” Musseta czy Mariavaux - na tle kotar i bez dekoracji, tylko dwóch aktorów. U podstaw melodramy także pantomima. Fryderyk Lemaitre - ulubiony aktor. Przesada.
Twórca - młody przedsiębiorca znający dobrze teatralne rzemiosło. Teatr to zjawisko fascynujące wzrok mas.
Do końca 18 wieku nie różnił się od teatrów pod niebem.
Miejsce - budynek teatralny podzielony na dwie części: scena z urządzeniami tech. i widownię. Bulwar du Temple. Publiczność drobnomieszczańska, coraz częściej robotnicza.
Przedstawienie - długie, czasem 7 godz (o fuck!) -> światło gazowe i pracująca publiczność. Koszty olbrzymie.
Gaz - możliwość przyciemnienia światła na widowni w czasie akcji (nowość), w czasie antraktu znów oświetlana. Fajki i papierosy. Podział nie na akty, a na obrazy (zmiana obrazu=zmiana dekoracji).
Nowa publiczność - publiczność bulwarów.
Poważny dramat historyczny (Wiktor Hugo - rysował projekty dekoracji, szkicował kostiumy, budował sceny i obrazy), teatr psychologiczny (miłość), bulwarowy melodramat (dla szerokiej publiczności). Aleksander Dumas. Oklaski otrzymywał maszynista, nie pisarz.
aktorzy - podział na artystów i statystów, „gwiazdy i popychadła”. Moda indywidualności. Aktorów na scenie dużo. Statyści bardziej uczeni - zespoły woltyżerów, zjeżdżających na flugach. Pierwsza zasada inscenizacji - niepokój. Lubiano obrazy żywe - czyli martwe pantomimy.
Aktor mógł mówić potocznym językiem, siadać na stole, rozmawiać na leżąco, obracać się plecami do publiczności. W bulwarowych teatrach przypominano sobie o ludowych tradycjach mimy i pantomimy i że podjęcie tego wątku też ożywiło grę aktorską.
Maska odrzucona już od Goldoniego, bo kryje namiętności serca. W teatrze „fotelowym” maska nieraz niezbędna (Arlekin Marivaux - czarna maska z wąsami kota).
Kostium - przemiany: historycyzm tkwi w postaci, kostium określał ojczyznę postaci, jej sytuację społeczną, pochodzenie, majątek, charakter i zamiłowanie; ubiór prawdziwy historycznie. Kostiumologia w początkach.
Scena: magiczny pokój, ciągłe pole hipnotyczne, zamknięta w 3 ścianach, odłączona od widowni, odrębnie oświetlona, budowana w granicach panoramy z tyłu, usunięcie części sceny przed kurtyną i zanik drzwi prosceniowych.
Na parterze pełno krzeseł.
Zwalczanie zasady jedności miejsca - człowiek nie jest wszędzie i zawsze taki sam! Modna jest wieś, „koloryt miejscowy”. Dekoracja miała symbolizować milieu, czyli siły, z którymi człowiek musi się zmagać. Fermy - jako dekoracje wsparte na blejtramach wysuwanych z podscenia. Praktykable - prawdziwe schody, prawdziwe okna. Dekoracje historyczne. Nowe dekoracje miały się rozpraszać (linie perspektywy nie zbiegać do jednego punktu)
Zbroje, naczynia, miecze - pożyczano z muzeum. Lwy z zoologicznego ogrodu.
Krytykowano wszelkie oświetlenie stałe -> oświetlenie ruchome, projekcyjne. Lavoisier - wprowadził oświetlenie kierowane, skoncentrowane, kolorowane i o zmiennym nasileniu.
Maszyneria - ważna. W Theatre Francais - każda nowa sztuka otrzymywała własną dekorację.
Melodramat jaskrawo krzyczący. Na scenie musiał panować hałas.
Taniec i balet (w scenach zbiorowych) - dramat romantyczny i lekki melodramat korzystały z opery, a także z fars commedia dell'arte.
Przesunięcie roli reżysera i inscenizatora(konstruował świat sceny i umieszczał w nim człowieka, od niego zależał aktor).
Teatr romantyczny pokazywał ucieczkę człowieka od samego siebie.