Durkheim „Zasady metody socjologicznej”
Fakt społeczny:
dawniej: zjawiska zachodzące w ramach społeczeństwa
dziś: szereg faktów oznaczonych szczególnymi cechami
Polegają na sposobach działania, myślenia i odczuwania zewnętrznych wobec jednostki, a zawdzięczających swoje istnienie potędze przymusu, za pomocą której narzuca się jednostce
Nie można ich mieszać ze zjawiskami organicznymi ani psychicznymi
tworzą nową grupę faktów
ich podłożem jest społeczeństwo
-fakty społeczne są właściwą dziedziną socjologii
-prądy społeczne; posiadają taką samą obiektywność, jak i wpływ na jednostkę
Wychowanie; opiera się na ciągłych przymusach jeść, pić, uczyć się, szanować ludzi
-wg. Spencera; dziecko powinno mieć pełnię swobody
Nacisk wywierany na dziecko, jest naciskiem środowiska społecznego, które dąży do uformowania go na swoje podobieństwo. Rodzice i wychowawcy są pośrednikami i przedstawicielami.
Fakty konstytuują:
-wierzenia
-skłonności
-praktyki grupy wziętej jako zbiorowość
Zbiorowy zwyczaj- nie istnieje tylko immanentnie w następujących po sobie aktach, jakie określa, ale na mocy przywileju, pozbawionego odpowiednika w biologii, zostaje raz na zawsze wyrażony w formule, która przechodzi z ust do ust, przekazywana jest przez wychowanie, utrwala się nawet na piśmie.
Faktami społecznymi są też inne prądy opinii, które z różnym czasie i epokach, popychają nas ku pewnym działaniom.
przedstawia się je ze sporą dokładnością
każda z Tyc liczb przedstawia jedynie pewien stan duszy zbiorowej.
Uczucie zbiorowe- wynika ze wspólnego życia, jest wytworem akcji i reakcji, jakie zachodzą miedzy jednostkowymi świadomościami.
Zakres socjologii- obejmuje pewną określoną grupę zjawisk
-fakt społeczny poznaje się po sile zewnętrznego przymusu, jaki wywiera lub jest w stanie wywierać na jednostki
-można go również definiować, odwołując się do definicji jako drugiej i zasadniczej cechy tego, że istnieje on niezależnie od jednostkowych form, jakie przybiera, rozpowszechniając się.
Zbiorowe sposoby życia fakty społeczne porządku anatomicznego czy morfologicznego
-narzucają się jednostce zupełnie jak fakty społeczne.
-pomiędzy faktami społecznymi istnieją różnice osiągniętego stopnia konsolidacji.
faktem społecznym jest wszelki sposób postępowania, utrwalony lub nie, zdolny do wywierania na jednostkę zewnętrznego przymusu:
„która skłania człowieka do ciągłego polepszania swej doli”
Spencer- potrzeba coraz większego szczęścia
pokazanie do czego jakiś fakt jest użyteczny, nie jest wyjaśnieniem ani tego jak powstał, dlaczego jest tym, czym jest
poczucie ich użyteczności ma inne przyczyny; może na zachęcić do uruchomienia tych przyczyn w celu uzyskania właściwych im skutków, ale nie uzdolnić do wytwarzania tych skutków z niczego.