Rozdział 14
PRZYJĘCIE ZAGRYWKI
Rosie Wegrich
Przyjęcie zagrywki jest krytycznym momentem w nauczaniu siatkówki i musi być opanowane zanim zespół osiągnie wysoki poziom gry. Bez dokładnego przyjęcia zagrywki nie jest możliwe grać szybko i kombinacyjnie na siatce. Ruch zawodników w ramach swoich stref działania jest wówczas płynny, a porozumienie proste. Przy słabszym przyjęciu pójście na umówiony schemat rozegrania ataku staje się problemem, ponieważ trzeba decydować, czy dane przyjęcie spełnia jeszcze kryteria dokładności, czy już nie - iść w kombinację, czy wycofać się z niej. Warunkiem wstępnym jest aby każdy, jaki by nie był, system przyjęcia piłki brał pod uwagę mistrzostwo poszczególnych zawodników. Na to mistrzostwo składają się: wcześniejszy ruch do piłki (antycypacja), połączony z właściwą techniką (efektywność), zarówno jedno jak i drugie zależy od umiejętności obserwowania piłki i reakcji na jej ewentualną zmianę parametrów lotu. Poprzez różne wyszukane ćwiczenia trzeba doprowadzić do tego, aby poprawne przyjęcie stanowiło około 80 % wszystkich działań. Granica (obszar) poprawności wraz ze zdobywaniem doświadczenia musi zmniejszać się pomimo równoległego wzrostu trudności zagrywki.
Efektywne przyjęcie zagrywki rozpoczyna się od przyjęcia właściwej pozycji gotowości przez każdego zawodnika, następnie wykonanie właściwego sposobu dojścia do piłki i odpowiednia postawa i działanie na piłkę w czasie jej przyjęcia. Dopiero wówczas można mówić o pracy całego zespołu
OBNIŻONA POZYCJA CIAŁA
Przyjęcie niskiej pozycji ciała zależy od ugięcia stawów skokowych i kolanowych. Zawodnik musi umieć przyjmować niską postawę i być przekonanym o korzyściach wynikających z takiego działania.
Stopy
Najczęściej stosowana pozycją stóp jest ustawienie z prawą nogą z przodu i stopami ustawionymi nieznacznie szerzej niż barki. W ten sposób zawodnik może nadać impuls z lewej nogi poprzez piłkę w kierunku prawej. Stopy powinny być skręcone nieznacznie do środka co pozwala właściwie rozłożyć ciężar ciała na wewnętrzne części śródstopia. Taka pozycja pozwala zawodnikowi ruszyć w ułamku sekundy. Trenerzy musza cały czas przypominać przyjmującym, aby unikali siadania na pietach w momencie, gdy zagrywający uderza piłkę.
Kolana
Kolana są zgięte około 120◦ co pozwala efektywnie dochodzić do nadchodzącej piłki. Kolana powinny być wysunięte nieznacznie do przody przed palce stóp, aby dodać zawodnikowi szybkości szczególnie w momencie startu. Zdobywając nawyk właściwej postawy zawodnik powinien ciągle powtarzać postawę gotowości szczególnie w okresie nauki. Powinno się też unikać pełnego rozprostowania kolan w gotowości do przyjęcia piłki. Również niska postawa, jak w obronie nie jest wskazana. Obie te postawy nie sprzyjają szybkiemu startowi w kierunku piłki, czego wymaga skuteczne przyjęcie.
POZYCJA GÓRNEJ CZĘŚCI CIAŁA
Są dwa klucze które warunkują właściwa pozycje górnej części ciała są to: tułów i ręce.
Tułów
Tułów czy plecy powinny być zgięte do przodu w stawie biodrowym i pasie oraz wygięte nieznacznie do dołu. Można to nazwać „zwijaniem się pleców w dół do przodu”. Takie ustawienie pozwala trzymać środek ciężkości ponad kośćmi śródstopia, ułatwiając przygotowanie zawodnika do ruchu do przodu, czy ruchu „poprzez piłkę” w momencie kontaktu, w kierunku podania.
Ręce
Przygotowując się do przyjęcia zagrywki ręce powinny być trzymane osobno, z boku ciała, nieznacznie zgięte w stawach łokciowych. Łokcie nie powinny być wyprostowane ponieważ sprzyja to napięciu, ograniczając staw barkowy. Przed odbiciem piłki ramiona prostują się w łokciach i łączą równocześnie. Kiedy robi się to wcześniej wówczas może zgubić swoją dobrze zbalansowana pozycję, chociaż bywają sytuacje kiedy przyjmujący nie ma innego wyjścia jak ustawić płaszczyznę do odbicia podczas kontynuowania biegu za piłką. Właściwą zasada stosowaną podczas treningu przyjęcia piłki powinno być wyciąganie ramion w kierunku przyjęcia w momencie kiedy piłka minie linię siatki.
We właściwym ułożeniu ciała, tułów powinien pochylać się do przodu tak, aby środek ciężkości był powyżej kości śródstopia. Głowa przyjmującego powinna być skierowana w stronę zagrywającego. Ten moment musi być wykorzystany do oceny mowy ciała zagrywającego w poszukiwaniu cennych wskazówek. W prostej ocenie obserwując ustawienie ciała zagrywającego można określić kierunek zagrywki - po prostej, czy po skosie. Miejsce stania zagrywającego w stosunku do linii końcowej może powiedzieć czy zagrywka będzie długa, czy skrót. Sposób podrzucenia piłki i koncentracja na kierunku uderzenia zagrywającego można również wykorzystać. Ruch zawodnika w kierunku punktu przyjęcia będzie szybszy jeżeli potrafi śledzić za ruchami zagrywającego i przewidywać intencje zagrywającego. Lot piłki w początkowej fazie jest wówczas postrzegany jako kontynuacja ruchu zagrywającego - co znacznie przyspiesza reakcje w kierunku piłki.
PRZYGOTOWANIE DO PRZYJĘCIA.
Najważniejszymi elementami przed kontaktem z piłką jest miejsce na boisku i przewidywanie.
Miejsce na boisku
Niektórzy trenerzy preferują ustawienie krok od linii końcowej dla dwóch głównych przyjmujących - lewego i prawego z linii obrony. Taka pozycja daje przyjmującemu dodatkowy czas do śledzenia toru lotu nadlatującej piłki i przyjmujący ma świadomość, że aby przyjąć piłkę - to zawodnik musi iść do przodu. Dodatkowo taka pozycja chroni przyjmującego od poruszania się do tyłu za piłką. Takie ustawienie eliminuje również zdarzające się nieraz ryzykowne przyjęcie z boku kiedy wyższa piłka jest zbyt blisko przyjmującego.
Przewidywanie
Wielu przyjmujących idzie do przodu zanim skończy ocenę długości lotu piłki, co powoduje często konieczność przyjęcia jej w różnych wymuszonych pozycjach. Należy zawsze pamiętać, że to wy gracie piłką, a nie piłka gra wami. Każde przyjęcie, kiedy przed kontaktem z piłka ruch będzie zakończony w dobrze zbalansowanej pozycji, będzie zawsze bardziej skuteczne. Dlatego zajęcie dobrej pozycji przed kontaktem z piłką powinno być głównym celem przy nauczaniu początkujących. Zajęcie dobrej pozycji oznacza również pozostawanie przodem do piłki, tak długo, jak to możliwe zachowując właściwą relację ciało/piłka.
Dopiero później, kiedy przyjmujący nabierze doświadczenia w kontrolowaniu piłki można mówić o nauce przyjęcia piłki z boku tułowia poprzez obrót ciała.
KONTAKT Z PIŁKĄ
Krytycznym punktem decydujący o kontakcie z piłką jest pozycja rąk, kontakt wzrokowy, szybkość zagrywanej piłki (zagrywka wolna, szybka )
Pozycja rąk
Wcześniejsze ustawienie rąk do przyjęcia piłki zwiększa możliwości skutecznego działania. Ruch łączenia dłoni i wyciągania ramion do piłki zachodzi w jednym czasie. Ramiona łączą się jak tylko dłonie splotą się. Kciuki układają się blisko siebie zachowując równoległe ułożenie, nadgarstki kierowane są do dołu w kierunku podłogi, aby stworzyć lepsza płaszczyznę do przyjęcia. Ramiona wyciągają się i obracają na zewnątrz, aby utrzymać ręce bliżej siebie co sprzyja równoczesnemu odbiciu piłki z dwóch rak. Z biomechanicznego punktu widzenia łopatki oddalają się od siebie do bardziej bocznej pozycji.
Kontakt wzrokowy
Przyjmujący powinien przez cały czas podążać wzrokiem za piłka, kiedy leci w powietrzu oraz kiedy kontaktuje się z ramionami i następnie opuszcza je. Występuje wiele problemów z przyjęciem, ponieważ przyjmujący nie potrafią się zdyscyplinować aby konsekwentnie utrzymać uwagę na piłce do końca. Wielu ćwiczących zbyt wcześnie przenosi wzrok na cel dogrania piłki popełniając błąd odbicia piłki niedokładnie ustawioną płaszczyzną. Dobrym mottem do zrozumienia istoty sprawy może być motto „ zrób zdjęcie piłki, kiedy opuszcza twoje ramiona”. Trzymaj głowę w dole jak piłka opuszcza płaszczyznę ramion. Podczas ćwiczeń z partnerem, każdy z odbijających powinien trzymać oczy zogniskowane na piłce przenosząc głowę w dół w momencie odbicia. Przyjmujący nie powinien wykonywać ruchu głową zaraz po odbiciu dopóki piłka nie dotknie ramion partnera. Dopiero gdy piłka odbije się z powrotem od jego ramion należy unieść głowę i skoncentrować się na nadlatującej piłce. To proste ćwiczenie pozwala właściwie pracować nad ogniskowaniem uwagi.
Praca ramion przy wolnej zagrywce
Przy łatwej piłce przyjęcie następuje z dala od tułowia z przodu ciała..
PRZYJĘCIE ZAGRYWKI
Zasadą dla wszystkich przyjmujących, którzy stawiają czoła szybkiej zagrywce przeciwnika są: 1)Utrzymaj piłkę po swojej stronie i nie stawiaj rozgrywającej w trudnej sytuacji zmuszając ją do „walki z siatką”. 2) Kontroluj szybkość odbicia piłki poprzez wolne cofanie ramion lub nadanie piłce odwrotnej rotacji..
PRZYJĘCIE BOCZNE
Podczas nieprzewidywalnych sytuacji w grze, kiedy przyjmujący znajdzie się zbyt blisko piłki, albo kiedy jest do niej spóźniony, to wówczas musi przyjąć piłkę wykonując obrót w jej stronę. Punkt kontaktu ramion z piłka jest wówczas poza środkiem, co jest spowodowane obrotem ciała i przeniesieniem ramion w bok w kierunku nadlatującej piłki.
Kiedy przyjęcie piłki będzie z lewej strony to wówczas przyjmujący wykonuje obrót na lewej nodze i wysuwa prawa do przodu w stosunku do prawej (tylnej ) nogi. Prowadzące (prawe) ramię powinno być obniżone za pomocą zgięcia tułowia w dół do przodu. Taka praca pozwoli ustawić właściwy kąt płaszczyzny ramion w stosunku do nadlatującej piłki oraz umożliwia równoczesny kontakt z piłka obu przedramion. Kiedy obrót następuje w prawą stronę wówczas ruch jest odwrotny.
Ruch początkowy rąk rozpoczyna się poza środkiem ciężkości ciała i następnie podąża do przodu poprzez rotację tułowia w górę i w bok. W czasie nauki tego elementu należy instruować ćwiczącego przypominając mu obniżeniu ramienia prowadzącego, co łączy się ze wzniesieniem ramienia będącego w tyle i ciągle upominać o prawidłowym ruchu „wchodzenia w piłkę” (ruch ramion i tułowia w poziomie) w kierunku celu. Płaszczyzna ramion będzie ostatnią częścią ciała, która będzie kierowała piłkę we właściwym kierunku. W momencie kontaktu z ramionami piłka powinna znajdować się od strony nogi prowadzącej. Jeżeli piłka przyjęta jest bliżej kierunku nogi zakrocznej wówczas istnieje większe prawdopodobieństwo odbicia się piłki poza obszar wygodny dla rozgrywającej. Trenerzy powinni konsekwentnie dyscyplinować swoich zawodników, aby utrzymywali wzrok na piłce podczas całego ruchu wykonania przyjęcia. Ta zasada jest nawet bardziej krytyczna dla przyjęcia bocznego niż gdy piłka jest odbijana z przodu środkowej linii ciała. Ostatni punkt dotyczący przyjęcia piłki z boku odnoszący się działania ramion na piłkę dopuszcza zgięcie nadgarstków i łokci w celu uzyskania właściwego kierunku odbicia piłki.
TRENING SPOSOBÓW PORUSZANIA SIĘ
JEDNYM z podstawowych elementów skutecznego przyjęcia piłki jest właściwy wykonany z dużą szybkością ruch do punktu przyjęcia piłki. I taki ruch powinien być nauczany i otoczony szczególna troska zarówno przez trenerów jak i przez zawodników. Właściwy schemat ruchu powinien być szczegółowo uczony do czasu, aż stanie się nawykiem przyjmującego tak, że nie będzie musiał o nim myśleć. Tylko w ten sposób może zawodnik być zdolny skierować większą uwagę na piłkę, gdy porusza się do zajęcia najlepszej pozycji do jej przyjęcia. Najlepsi zawodnicy potrafią przewidywać tor lotu piłki i stawać wcześniej w miejscu przyjęcia. Wskazówki te mają na uwadze przenieść nawyki na poziom podświadomości, co znacznie poprawi skuteczność przyjęcia.
Do najważniejszych sposobów poruszania się należy:
Przyjęcie pozycji po kroku dostawnym
Krok dostawny jest głównym krokiem w dojściu do piłki. Rozpoczyna się on od dostawienia nogi przeciwnej do kierunku zamierzonego ruchu. Czyli jeżeli chcesz iść w prawo to lewa noga rozpoczyna ruch. Stopy powinny pozostać skręcone nieznacznie do środka i skierowane do przodu podczas ruchu. Tułów jest ustabilizowany, zgięty do przodu, środek ciężkości ciała utrzymywany ponad kośćmi śródstopia stóp.
Każdy ruch w górę i w dół powinien być eliminowany, ponieważ często to łączy się z ruchem tułowia - co z kolei pociąga za sobą zmianę położenia środka ciężkości, regulowanego ustawieniem tułowia ( jeśli ciało idzie w górę to środek ciężkości przenosi się do tyłu, jeśli w dół to do przodu). Kolana powinny być skręcone nieznacznie do środka, co trzyma biodra i barki w ustawieniu do przodu podczas ruchu.
Powszechnym błędem jaki można zauważyć u początkujących jest „otwieranie” nogi kierunkowej ( skręcenie jej na zewnątrz) w kierunku ruchu. Taka rotacja pociąga za sobą biodra i ramiona do obrotu w kierunku skręconej stopy co łączy się ze zgubieniem właściwej relacji piłka - ciało i większą możliwością popełnienia błędu przy przyjęciu. Podczas wykonywania kroku dostawnego zawodniczka trzyma głowę uniesioną tak, aby oczy ustawione były na wprost za zagraną piłką.
Poruszanie się krokiem dostawnym ma swoje ograniczenia. Po pierwsze jest to najwolniejszy sposób poruszania się ( tak jak poruszanie się do tyłu). Dlatego powinien być stosowany tylko przy poruszaniu się na krótkim dystansie max do 2m. Szybka płaska zagrywka może złapać przyjmującego zbyt blisko piłki, kiedy będzie stosowany krok dostawny. Wówczas musi on przyjmować piłkę poprzez obrót, aby ustawić ciało dalej za piłką. Kiedy jednak zawodnik zdąży zająć dobrą pozycję za piłką, to szanse dobrego przyjęcia zwiększają się.
Krok skrzyżny zamykający ruch
Innym sposobem poruszania się, znacznie szybszym jest zamykający krok skrzyżny. Najpierw wykonywany jest ruch nogą kierunkową, która skręca się w kierunku ruchu. Noga podążająca krzyżuje się przed rozpoczynającą ruch i w momencie postawienia obraca się kierując prosto do przodu. Trzeci krok przenosi nogę pozostającą z tyłu do ustawienia ciała (stopy, biodra, ramiona) przodem do nadlatującej piłki. Jest to krok zamykający ruch. Przyjmujący powinien następnie zwrócić się w momencie przyjęcia piłki w kierunku celu do którego chce ją przyjąć.
Ważnym momentem jest zrozumienie przez przyjmujących, że drugi krok jest krokiem który rozpoczyna doprowadzanie ciała do ustawienia wyjściowego i to należy egzekwować przy nauce tego elementu. Dlatego trzeba zwracać uwagę, aby równocześnie ze stawianiem drugiego kroku wykonać obrót stopy, jest to jakby krok odzyskiwania właściwego kierunku ustawienia. Jeśli tego nie wykonasz to znajdziesz się w złym ustawieniu w stosunku do piłki i będziesz miał trudności ze zwróceniem się w kierunku miejsca dogrania w momencie kontaktu z piłką.
Bieg do przodu
Jest to najczęściej stosowany sposób poruszania się. Jest on stosowany kiedy zagrywana piłka traci swój impet i spada krótko, daleko od stóp przyjmującego. Sprawność w dojściu do takich piłek, kiedy należy poruszać się z tułowiem zgiętym do przodu zależy od silnych mięśni: czworogłowego i dolnej części pleców. Jest to sytuacja w której dopuszcza się łączenie ramion podczas biegu ponieważ jest to jedyna szansa, aby jeszcze zapobiec upadkowi piłki na podłogę. Również dopuszczalne jest tutaj zgięcie ramion w stawach łokciowych, aby umożliwić podłożenie przedramion pod piłkę. To przyjęcie w ruch jest regulowane poprzez kontynuowanie ruchu po kontakcie przedramion z piłką w celu nadania piłce odwróconej rotacji. Taka rotacja zapobiega wpadaniu piłki w siatkę lub co gorsze przejście ponad nią, co umożliwia bezpośredni atak przeciwnikowi prosto w dół. W najtrudniejszych przypadkach, kiedy przyjmujący jest spóźniony w stosunku do piłki musi w ostatnim momencie wyciągnąć się w kierunku piłki podkładając ramiona pod piłkę w niezbilansowanej pozycji i zamiast dalszego biegu wykonać poślizg na podłożu. Trzeba zaznaczyć, że ramiona pozostają w jak najdłuższym kontakcie z piłką wykonując ruch po łuku w górę w przód. Można to nazwać „wejściem w piłkę”.
Obrót i bieg
Obrót jest metodą poruszania się stosowaną zarówno na długim dystansie wymagającym bardzo szybkiego biegu lub na krótkim odcinku, kiedy zawodnik potrzebuje dojść w jakimś kierunku tak szybko jak to możliwe.. Po prostu zawodnik odwraca się lub wykonuje obrót wokół osi pionowej w określonym kierunku i wykonuje sprint do piłki. Podczas biegu zawodnik utrzymuje tułów zgięty do przodu Niska pozycja tułowia będzie dawała przyjmującemu dodatkowy extra czas na znalezienie się pod piłką wskutek tego obniża się poziom kontaktu z piłką. Niższe ułożenie rąk pod piłką da bardziej pionową trajektorię lotu piłki, gdyż wyższa płaszczyzna przyjęcia da tor lotu płaski, szybciej dolatujący do siatki. Głównym zadaniem przyjęcia piłki w biegu będzie utrzymać kontrolę nad piłką w pozycji często o zachwianej równowadze. Rozgrywający znajdujący się przy siatce musi być w stanie jeszcze z takiej piłki wykonać wystawienie. Rysunek pierwszy pokazuje sposób w jaki piłka będzie wykonywała obroty w kierunku do siatki z obu stron boiska.
Rysunek drugi pokazuje właściwą pozycję ciała po kontakcie z piłką, ręce podążają w górę za piłką w kierunku celu, który znajduje się na prawo do środka.
Bieg tyłem
Końcowa metodą w nauce poruszania się jest bieg tyłem. Ruch reguluje zawodnik poprzez utrzymywanie tułowia z przodu tak, aby zachować przez cały czas stabilną postawę. Utrzymanie takiej postawy gwarantuje utrzymanie środka ciężkości ciała ponad kośćmi śródstopia. W momencie kiedy zawodnik prostuje się to wówczas automatycznie środek ciężkości przesuwa się na piety i często widzi się taki obrazek jak zawodnik, który popełni taki błąd przewraca się na plecy. Zawodnik porusza się z takim wyprzedzeniem piłki, aby móc ją odbić przed sobą na poziomie miedzy talią a kolanami. Kiedy jednak ocena szybkości piłki jest zła i piłka zbliży się do przyjmującego na znacznej wysokości to wówczas zamiast prostować tułów, czy wykonywać wyskok, lepiej jest obrócić się i przyjąć piłkę z boku ciała. Wówczas będzie większa możliwość przygotowania się do przyjęcia i tor lotu piłki będzie pod większą kontrolą co da możliwość posłania piłki na dłuższym dystansie, a nie jak przy przyjęciu wysokiej piłki z przodu, gdzie tor lotu siłą rzeczy musi być bardziej pionowy (z dala od celu).
Poruszanie się do tyłu powinno być stosowane tylko przy poruszaniu się na krótkim dystansie nie większym niż 1,5 m, Jest to wolny sposób, ale nieraz konieczny. Trzeba jednak podkreślić, że naczelną zasadą w nauce sposobów poruszania się do przyjęcia zagrywki należy kłaść główny nacisk na naukę poruszania się w bok i do przodu, a inne sposoby traktować jako absolutną konieczność. Poruszanie się do tyłu powinno być uczone w połączeniu z ćwiczeniami gdzie egzekwowany jest ruch do przodu.
Nauka poruszania się i komunikacji.
Poruszanie się jest istotnym elementem w rozwoju zespołu, który chce grać szybko, pewnie z dobra komunikacją. Każdy zawodnik powinien wykonywać agresywny ruch w kierunku piłki komunikując o swoim zamierzeniu. Każdy zawodnik, który skręci swoje barki i „otworzy drogę” do przyjęcia przez osobę z tyłu musi zakomunikować, że nie ma zamiaru „brać” tej piłki.
Ucząc poruszania się w bok rozpoczynamy od kroku dostawnego, następnie krok skrzyżny i na końcu: obrót i bieg. Jeżeli uczymy poruszania się tyłem to koniecznie łączymy to z poruszaniem się do przodu. Jeżeli ruch jest poprawny to dodajemy piłkę i ćwiczący musi ją złapać - zwracamy uwagę na prawidłowe ustawienie tułowia w momencie chwytu. Szczególna troska należy otoczyć moment kiedy przyjmujący nie jest w stanie wykonywać szybkiego dokładnego dojścia do punktu przyjęcia piłki, należy stwarzać atmosferę redukującą stres i podkreślającą każde nawet drobne osiągnięcie. Jak tylko poruszanie się i umiejętność zachowania równowagi zostaną opanowane wówczas można łączyć różne sposoby poruszania się i umiejętności. Pamięta, nigdy nie przeskakuj kolejnych etapów nauki lepiej zakładać, że twoi zawodnicy zawsze potrzebują dodatkowego przypatrzenia się im i powtórki.
Jest dużą satysfakcją kiedy przyjmujący stają na swoich pozycjach razem i każdy wie co robić i jest pewny swojego działania.
WYBRANE ĆWICZENIA DO PRZYJECIA ZAGRYWKI
Wszystkie ćwiczenia zaczynają się od niskiego poziomu, kiedy piłka zagrywana jest z połowy boiska. Również cel powinien być ustalony do którego należy przyjmować piłkę, aby przyjmujący mógł mieć relacje zwrotną o dokładności swojego działania. Najlepiej kiedy przyjmujący ma do wykonania takie samo zadanie wiele razy pod rząd (np. przyjęcie piłki z prawej strony) i konsekwentnie stosuje pewien schemat ruchu. Łatwiej jest w takim wypadku pokazać trenerowi postęp i regularność przy wykonywaniu przyjęcia z określonych piłek, co będzie świadczyło o sukcesie przyjmującego. Dobrze jest wiec wykorzystać w tych ćwiczeniach zawodników, którzy maja dokładną, pewną zagrywkę. Wówczas można stworzyć pewien system rywalizacji pomiędzy nimi np. zagrywający zdobywa punkt, kiedy zagra asa lub przyjmujący skieruje piłkę na druga stronę siatki. Dla zawodników o wyższych umiejętnościach można określić obszar do którego piłka ma być przyjęta. Trzeba zwracać baczną uwagę, czy stosowane przez nas ćwiczenia dają zamierzony efekt, bo nie wszystkie nadają się, aby mówić o nich pozytywnie w kontekście nauki danego elementu. Trener musi tak objaśniać cel ćwiczenia, aby wynikał on z konsekwentnych przemyśleń.
Ćwiczenie 1
Zagrywka z połowy boiska ( wolna) dokładna w kierunku przyjmującego. Doskonalenie przyjęcia z prawej strony boiska przez zawodnika I czy II linii. Położenie nacisku na ustawienie tułowia( przodem do wnętrza boiska) w kierunku celu. Kolejne ćwiczenia to ustawienie przyjmującego na pozycji ŚA oraz LA, LO. Zauważ: jeżeli przyjęcie jest z lewej strony boiska to należy przypominać zawodnikowi aby obniżył wewnętrzne (prawe) ramię i bocznie zgiął tułów opadając nieznacznie jego prawą stroną. Pęd inicjowany w dolnej części ciała powinien rozpoczynać się od nogi zewnętrznej ( lewej).
Ćwiczenie 2
Przyjęcie po ruchu. Pomocna wskazówką będzie poinformowanie przyjmującego w jakim kierunku będzie zagrana piłka ( z jego prawej czy lewej strony). Zagrywka powinna być w
niewielkiej odległości od przyjmującego, aby mógł on wykonać krok dostawny na niewielkim dystansie w prawo lub w lewo. Trener powinien zwracać uwagę na właściwe dostrojenie ciała w stosunku do piłki przy każdym jej przyjęciu. Następnym punktem wymagającym uwagi jest jak najwcześniejsze, jak tylko możliwe, zajmowanie miejsca w punkcie przyjęcia.
Ćwiczenie 3
Przyjęcie przez zawodnika LA (lewy ataku) i LO (lewy obrony). Pomocna wskazówka: Przyjęcie z boku wymaga od zawodnika obniżenia wewnętrznego ramienia i odbicia piłki z przodu swojego ciała. Zwykle jeżeli zawodnik jest zwrócony do linii bocznej około 45◦ to wówczas relacja pomiędzy zawodnikiem i piłka będzie właściwa.
Na drugim schemacie wprowadzona dodatkowego zawodnika, który skręci swoje barki i „otworzy drogę” do przyjęcia przez osobę z tyłu. Zawodnik ten każdorazowo po „puszczeniu piłki” wykonuje rozbieg do ataku. Trzeba przypominać przyjmującemu z tyłu zawodnikowi, aby przez cały czas utrzymywał wzrok na piłce. Zawodnik z przodu nie może być przyczyną zgubienia jego uwagi.
Ćwiczenie 4
Trener daje sygnał zawodnikowi do startu i biegu w określony sposób( krokiem dostawnym, obrót i bieg, bieg tyłem, przodem). Jak tylko przyjmujący pokona pierwszy odcinek do przeszkody trener zagrywa piłkę w kierunku jego ruchu. Zauważ: trzeba egzekwować założenie że zawodnik nie może ruszyć ze swojej pozycji startowej dopóki nie otrzyma sygnału. Należy położyć nacisk, aby przyjmujący wykonywał wzór określonego ruchu z pełną szybkością i musi utrzymać odpowiednie ułożenie ciała w momencie przyjęcia.
Błędy / korekcja
Błąd: Zawodnik wykonuje ruch koszący ramionami i odbija piłkę w aut.
Korekcja: Zwróć uwagę czy przyjmujący utrzymuje całkowite skupienie na piłce w momencie, gdy opuszcza ona ręce. Pomocna wskazówka będzie trzymanie głowy, gdy jest ona uniesiona, to przyjmujący patrzy do przodu w kierunku celu.
Błąd: Przyjmujący w linii obrony kieruje stale piłkę daleko od siatki w pobliże środka boiska.
Korekcja: Zawodnik trzyma zbyt wysoko ramiona. Tułów przyjmującego może prostować się przed kontaktem z piłką, co powoduje zmianę położenia środka ciężkości, który jest przenoszony do tyłu. Również kąt w stawach biodrowych może być rozwarty zbyt mocno jako rezultat prostowania tułowia. Trzymaj kąt ostry ( nie większy niż 90◦) w stawie biodrowym i tułów zgięty do przodu. Jeżeli zawodnik zostanie zaskoczony płaską zagrywką wówczas piłka może znaleźć się zbyt blisko ciała nieco wyżej niż poziom płaszczyzny odbicia ramion. Trzeba wówczas sugerować zawodnikom, aby zamiast prostować tułów skręcili go i przyjęli piłkę z boku. Przypominaj zawodnikom o opuszczeniu wewnętrznego ( prowadzącego) ramienia i obrócić się bezpośrednio na piłkę. Również nadanie bocznego obrotu piłce powinno być takie, aby piłka miała tendencje w kierunku boiska
Błąd: Piłka po przyjęciu przelatuje na druga stronę siatki do zawodnika blokującego przeciwnego zespołu
Korekcja: Ustabilizuj ruch ramion podczas kontaktu z piłką. Stosuj ruch opuszczenia ramion podczas kontaktu z piłką. Próbuj kierować ręce pod piłkę nadając jej odwrotną rotację
Błąd: Zagrywający zagrywa piłkę z górną rotacją, która spada z przodu przed przyjmującym w drugiej linii.
Korekcja: Zawodnik nie zwrócił uwagi na sposób podrzucenia piłki do wykonania zagrywki. W większości zagrywek z górnym obrotem piłka będzie uderzana najpierw w dolnej części następnie dłoń nakrywa ją z góry. Przyjmujący powinni dostrzec obroty piłki lecącej przez pierwsze 9m i wykonać ruch w jej kierunku. Piłka nabiera obrotów w momencie, gdy zaczyna opadać i im większa praca nadgarstka w momencie uderzenia piłki tym szybsze obroty i bardziej stroma trajektoria spadania piłki. Jeżeli przyjmujący potrafi obserwować zagrywającego i tor lotu piłki, to może ułamek sekundy wcześniej przewidzieć miejsce jej spadania i wykonać stojąc z tyłu boiska 2-3 kroki w kierunku piłki. Wówczas kiedy czyta tor lotu piłki idzie w kierunku spodziewanego punktu przyjęcia piłki i wykonuje przygotowujący do przyjęcia podskok.
Błąd: Zawodnik stojący w pierwszej linii przyjmuje piłkę ponad siatką.
Korekcja: Przyjęcie piłki bliżej siatki powinno być wspomagane nieznacznym ruchem ramion. Zawodnik powinien nadać piłce wsteczny obrót i bardziej stromy tor lotu niż przy przyjęciu w głębi pola. Przyjęcie musi gwarantować temu zawodnikowi możliwość pójścia w I tempo lub na szybszą piłkę. Dobry zagrywający potrafiący zagrać piłkę z odległości 6m spoza linii końcowej, taka która będzie spadała w pole ataku stwarza dodatkowe trudności dla przyjmującego. Najlepszym wyjściem dla przyjmującego jest wówczas nadanie piłce odwrotnej rotacji utrzymując jak najdłuższy kontakt rąk z piłką co zwiększa możliwość większej nad nią kontroli.
PODSUMOWANIE
Warunkiem właściwego przyjęcia piłki jest dobrze zsynchronizowany ruch pomiędzy zawodnikami i ciągła komunikacja pomiędzy nimi, lecz punktem wyjścia do tego są indywidualne umiejętności poszczególnych zawodników. Na umiejętności te składają się: przewidywanie, właściwa technika i tropienie piłki. Efektywne przyjęcie rozpoczyna się od właściwej postawy przygotowawczej, aż do prawidłowego kontaktu z piłką, włączając kontakt przy zagrywce mocnej i przyjęcie boczne. Ponadto ruch i wzór ruchu powinny być prawidłowo uczone. Należy wprowadzać na treningu sytuacje, gdzie egzekwuje się poszczególny wzór ruch w połączeniu z właściwą pozycją do przyjęcia piłki.
5
Coaching. Przyjęcie zagrywki
Poruszanie się w bok
Poruszanie się do przodu
Dodatkowy zawodnik w celu ćwiczenia „ otwarcia drogi” przez zawodnika z przodu
zawodnik który skręci swoje barki i „otworzy drogę” do przyjęcia przez osobę z tyłu musi zakomunikować, że nie ma zamiaru „brać” tej piłki.
Dodatkowy zawodnik w celu ćwiczenia „ otwarcia drogi” przez zawodnika z przodu
Przyjęcie skrótu
Przyjęcie na środku boiska
Przyjęcie zagrywki po prostej