Konspekt do ćwiczeń z Chorób przewodu pokarmowego psów i kotów

1. wywiad i opis zwierzęcia : predylekcje rasowe

2. badanie kliniczne

3. badanie dodatkowe

4. rozpoznanie

5. rokowanie i leczenie

Wymioty: 3 fazy

• faza ślinotoku i mdłości

• faza intensywnej pracy tłoczni brzusznej

• właściwy akt wymiotny

ulewanie i kaszel wilgotny - brak tych trzech faz.

Badanie jamy ustnej

Płytka nazębna i kamień nazębny

Płytka nazębna złożona jest głównie z bakterii saprofitycznych jamy ustnej a jej powstawaniu sprzyja żywienie pokarmami miękkimi. Kamień nazębny odkłada się w wyniku impregnacji związkami mineralnymi płytki nazębnej. Odkładanie się kamienia nazębnego jest cechą osobniczą i uzależniona od składu śliny. Obserwuje się najczęściej w pobliżu ujścia gruczołów ślinowych tj. na powierzchni zewnętrznej zębów przedtrzonowych i trzonowych szczeki i żuchwy oraz wewnętrznej powierzchni kłów. Kamień twardy i kruchy pokrywa przydziąsłowe części koron zębowych prowadząc do zapalenia dziąseł często ropnego wskutek infekcji bakteryjnych.

Ropień zębodołowy ( okołowierzchołkowy):

skupisko ropy w tkankach sąsiadujących z korzeniem zęba. Infekcja bakteryjna wędruje ku górze u psów przewodem zębowym lub szczeliną powstałą w wyniku pęknięcia zęba ( w okolicy korzenia czwartego górnego przedtrzonowca lub pierwszego trzonowca

objawy kliniczne: ból zęba, zaburzeniu w pobieraniu pokarmu, często obrzęk przyśrodkowego kąta oka a niekiedy tworzy się przetoka.

Leczenie: usuwanie zęba ale może samoistnie się zagoić.

Plazmocytarne zapalenie jamy ustnej

Jest chorobą tła immunologicznego często występującą u kotów. Zapalenie obejmuje błonę śluzową jamy ustnej lokalizując się łukach gardłowo-podniebiennych. Zmiany w postaci nalotów i nadżerki mogą ulec przerostowi przypominając z wyglądu owoc maliny.

Objawy kliniczne: ślinotok, cuchnący zapach z jamy ustnej, zaburzenie w pobieraniu pokarmu.

Leczenie:

• sanacja jamy ustnej usuwając kamień oraz chore zmienione zęby.

• leki przeciwzapalne steroidowe

• antybiotyki.

Torbiele ślinianek

Najczęściej u psów w wieku 1-5 lat. Powstają z rozdęcia zrazika lub częściej przerwania przewodu ślinowego podjęzykowego lub żuchwowego i gromadzenia się śliny w tkance podskórnej. Klinicznie określa się to jako żabka podjęzykowa lub podżuchwowa. Gruczoł ślinowy żuchwowy jest jedno przewodowy a podjęzykowy dzieli się na 2 części: przednia - wieloprzewodowa i tylna jednoprzewodowa.

Przyczyny: uraz u młodych psów, najczęściej występuje żabka podjęzykowa.

Leczenie : chirurgiczne.

Zapalenie przełyku.

Przyczyny: reflux żołądkowo-przełykowy, ciała obce.

Objawy kliniczne: ulewanie, ślinotok, wyciągnięcie głowy i szyi do przodu, może dojść do zachłystowego zapalenia płuc.

Leczenie: głodówka 2-3 dni

• osłona śluzówki: sucralfat w dawce 0.5 - 1 g /kg p.o 3 x dz.

• Cimetydyna w dawce 2.5 - 5 mg / kg p.o. 3 x dz.

• Ranitydyna - 0.5 - 1 mg/kg

• Omeprazol w dawce 0.5 -1 mg/kg p.o. 1 x dz.

Achalazja przełyku

• Wrodzona

• Nabyta ( np. przetrwały łuk aorty)

Leczenie : karmienie na stojąco ( karma płynna lub półpłynna)

Przełyk olbrzymi.

Różne postacie

1. wrodzony

2. wtórny

wrodzony - występuje przede wszystkim u młodych z predylekcją rasową : sznaucer miniaturowy, foksterier oraz owczarek niemiecki, seter irlandzki, labrador i shar pei.

Wtórny :

przczyny

• nużliwość mięśni (myasthenia gratis) - Peridostygmina : 0.5 - 1.5 mg/kg p.o. 2 x dziennie.

• Zapalenie wielomięśniowe / polymiopatie - prednizon 0.5 - 1 mg/kg 2 x dz.

• Toczeń uogólniony - Prednizon i inne lei immunosupresyjne

• Choroba Adisona - fludrokortyzon : 0.005 mg/kg p.o.

• Zapalenie przełyku

• Zapalenie skóry i mięśni ( Dermatomyositis)

Głównym objawem jest ulewanie następnie spadek masy ciała i wychudzenie, a głównym powikłaniem jest zachłystowe zapalenie płuc..

Reflux dwunastniczo-żołądkowy

Zjawisko zarzucania treści dwunastniczej do żołądka ( fizjologiczne patologiczne)

• Wymioty z różną ilością śluzu i żółci najczęściej rano po zjedzeniu trawy

• Wymioty po 18 - 24 godzinach po posiłku.

Jedną z przyczyn są niesterydowe leki przeciwzapalne ( NSAID)

Rozpoznanie - Badanie endoskopowe

Postępowanie:

1. Rano: przesunięcie godziny karmienia

2. leki usprawniające perystaltykę:

• cizaprid : 0.05 - 1 mg/kg p.o. 2-3 razy dziennie

• metoclopamid 0.2 - 0.5 mg/kg p.o. 2-3 razy dziennie

3. zmniejszenie wydzielania kwasu żołądkowego

• cimetydyna

• ranitydyna

• famotydyna : 1-2 mg/kg i.v lub p.o. 2-3 razy dziennie.

4. osłona błony śluzowej żołądka : sucralfat ( Venter) - 0.5 - 1g/ zwierzę p.o. 3 x dz.

5. Helicobacter pylori

• amoksycylina

• tetracyklina : 7 mg/ kg co 6 godzin.

6. Omeprazol: 0.5 - 1 mg/kg raz dziennie przez 2 tygodnie.

Zwężenie odźwiernika ( stenosis Pylori)

• wrodzony przerost: u szczeniąt kiedy zaczynają przyjmować pokarm stały, wymioty po 2 godzinach od karmienia ( wymioty fontanowe) które nie ustępują po lekach spazmolitycznych

• skurcz odźwiernika: u psów w każdym wieku w wyniku zaburzeń w układzie autonomicznym. Wymioty w różnych okresach po karmieniu które ustępują po podaniu leków spazmolitycznych.

• Nabyty przerost : występuje po długotrwałym skurczu u psów w różnym wieku ale częściej u dorosłych. Wymioty nie ustępują po spasmolitykach.

Zwężeniu odźwiernika towarzyszy rozszerzenie przełyku.

Choroby żołądka

1. Ostre zapalenie żoładka:

ostre zaburzenie trawienne przy którym dominującym objawem są wymioty związane z przerwaniem ciągłości błony śluzowej na skutek działania różnych czynników:

• Nie odpowiednie żywienie

• Karmy objętościowe lub zepsute

• Ciała obce szczególnie u młodych zwierząt

• Pasożyty, choroby wirusowe

• Czynniki drażniące

• Eozynofilowe zapalenie

• Niewydolność nerek

• Kwasica ketonowa w przebiegu cukrzycy.

Ostre zapalenie ogranicza się częściej do żołądka a rzadziej dotyczy również jelit.

Postępowanie:

• W większości przypadków trudno ustalić przyczynę choroby ale po 4 godzinnej głodówki wymioty ustępują.

Prognoza: zależy od wieku zwierzęcia, statusu szczepień oraz od skutków zaburzeń wodno-elektrolitowych i kwasowo - zasadowych .

• Zwalczanie wymiotów:

1. metoclopramid

2. torecan

3. cerenia

4. lignocainum dożołądkowo

• głodówka 12 godzinna, następnie tylko woda i wreszcie pokarm rozdrobniony.

• Leki parasympatykolityczne stosuje się tylko wówczas gdy występuje ból i obfita biegunka ponieważ opóźniają opróżnienie żołądka. Tj. Atropinum hydrochl. 0.04 mg/kg Sc, Probantine - 0.5 mg/ kg 2 x dz. Przed jedzeniem

• Nawodnienie

1. Przewlekłe zapalenie żoładka

Jest to zespół chorobowy cechujący się zmiennością apetytu, powtarzającymi się wymiotami oraz złym stanem ogólnym zwierzęcia. Przewlekłe zapalenie żołądka dzielimy na :

1. Zwykłe ( powierzchowne)

2. przerostowe

3. zanikowe

4. eozynofilowe

Przeważnie trudno ustalić przyczyny ale należy wykluczyć przede wszystkim przewlekłą niewydolność nerek oraz czynniki wymienione przy ostrym zapaleniu.

Objawy zasadnicze:

• wymioty o zmiennej częstotliwości

• zły stan ogólny ( brak apetytu, wychudzenie i niekiedy krwawienie)

• umiarkowany syndrom poliuria - polidypsja

• utajona anemia

Badanie dodatkowe :

• rtg - przy przerostowym

• endoskopia ( gastroskopia) - przerostowe, zanikowe, nowotwory, wrzody.

• Morfologia: anemia, eozynofilia obwodowa

• Biochemia: mocznik, kreatynina, białko całkowite

• Badanie soku żołądkowego: tylko przy zaawansowanej hiper lub hipochlorhydrii.

Postępowanie:

1. Ogólne zasady:

• Usunięcie czynnika etiologicznego jeśli jest znany.

• Zmiana diety:

- podział karmy na małe porcje

- unikanie wyzwalania odruchów wydzielniczych szczególnie u psów żyjących w ścisłym kontakcie z właścicielem ( ranne wymioty żółciowe).

- zmniejszenie podaży białek ( biały ser zamiast mięso) i podać raczej węglany ( ryż).

• Preparaty stosowane przy nadkwasocie i przeciwhistaminowe szczególnie przy krwawieniach ( Tagamet, Ranigast, Raniplex), zobojętniające ( Alusal, alugastrin) oraz rozkurczowe ( No-spa).

U starych psów powyżej 9-10 roku życia przyczyny mogą być związane z niedokwaśnością soku żołądkowego - wtedy Citropepsin

b. leczenie swoiste:

1. Eozynofilowe zapalenie żołądka

• Dieta hipoalergiczna

• Kortykoterapia doustna

• Azathioprine + prednizon - szczególnie przy krwawieniach.

2. Zanikowe zapalenie żołądka

• Kortykoterapia ( regeneruje błonę śluzową zołądka)

3. Przerostowe zapalenie żołądka

• Dieta

• Środki stosowane przy nadkwasocie

• Częściowe wycięcie ściany żołądka

4. Ranne wymioty żółciowe

• Dwa posiłki dziennie ( rano i wieczorem)

• Metoklopramid przed każdym posiłkiem

• Ranigast 3 x dziennie.

• Usunięcie czynników stresowych

Rozszerzenie i skręt żołądka

Częściej u psów dużych ras, dochodzi do niego po łatwo strawnych karmach i na spacerach po karmieniu.

Objawy kliniczne

• Szybko narastające objawy kliniczne,

• trudności w poruszaniu się i oddychaniu

• próby wymiotów bez skutku

• ślinotok

• uwypuklenie lewej okolicy słabiznowej

postępowanie :

Należy:

• założyć węnflon do i.v

• podać hydrocortyzon lub Dexametazon do i.v.

• nawodnić

• wykonać sondowanie i płukanie żołądka letnią wodą

• podać dożołądkowo alkohol oraz espumisan

Wgłobienie jelita

to wciśnięcie się części bliższej jelita w dalszą zwykle porażenną. Występuje w 3 miejscach: jelito cienkie w jelito cienkie, jelito biodrowe w okrężnicą i okrężnica w jelito proste.

Przyczyny:

• biegunka

• leptospiroza

• ciała obce

• zaburzenia neurologiczne

Objawy kliniczne: typowe dla niezdrożności mechanicznej

• wymioty

• ostry ból brzucha ( ostry brzuch)

• niekiedy krwawa biegunka trwająca bez przerwy.

• Obecność wyczuwalnego przy omacywaniu powłok brzusznych kiełbasowatego tworu

• Długotrwały proces prowadzący do wycieńczenia i odwodnienia.

Rozpoznanie: badanie kontrastowe przewodu pokarmowego

Leczenie : chirurgiczne

Krwotoczne zapalenie jelit

Nieznana etiologia i nagły początek. U zdrowego psa, bez objawów zwiastunowych dochodzi do silnych wymiotów i ciężkiej krwawej biegunki. Szybkość narastania objawów i ich nasilenie mogą sugerować wstrząs endotoksyczny lub reakcję anafilaktyczną . istotną rolę odgrywają toksyny Clostridium perfrigens. Choroba może wystąpić w każdym wieku ale najczęściej u 2-4 letnich psów przy braku predylekcji rasowej ale często u psów małych ras ( pudli, sznaucerów miniaturowych)

Rozpoznanie: brak typowych objawów, Ht 60-80 mg%

Postępowanie : wyrównanie zaburzeń elektrolitowych do uzyskania wartości Ht 50 mg%

Choroby jelita grubego

1. Zespół okrężnicy olbrzymiej ( Choroba Hirschprunga, megacolon): wrodzony (rzadko) i nabyty (często).

Nabyty zespół: charakter neurogenny

• Zaburzenia w zwojach krezkowych i nerwach ściany okrężnicy

• Zaburzenia w korzonkach rdzenia kręgowego

• Zwyrodnienie w odcinku lędźwiowego kręgosłupa

Brak charakterystycznych objawów klinicznych ale obserwuje się ciężkie zaparcia i biegunki, objawy niedrożności oraz wymioty kałowe

Rozpoznanie: biegunki i zaparcia na przemian, atoniczna prostnica, brak lub osłabiony odruch odbytowy, dobrze macana okrężnica przez powłoki brzuszne.

Leczenie: usuwanie choroby podstawowej i rozluźnienie mas kałowych.

Rokowanie ostrożne

2. .Zespół okrężnicy drażliwej

nie wyjaśniona etiologia. Dotyczy głównie psów ras miniaturowych i średnich ras oraz kotów żyjących w grupach.

Istotną rolę w patogenezie odgrywają zaburzenia neurowegetatywne i częściowe psychiczne. Stan psychiczny właściciela ma duże znaczenie. Objawy kliniczne cofają się z chwilą eliminacji sytuacji stresowej.

Objawy kliniczne: biegunka jelita grubego, bolesność jamy brzusznej, brak apetytu i kał w małych ilościach i często ale brak krwi i śluzu.

Leczenie: trudne i rozpoczyna się od właściciela a następnie leki psychotropowe.

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego - przyczyna choroby niewyjaśniona ale prawdopodobnie tła immunologicznego. Występuje u wszystkich ras psów i kotów powyżej 2 lat.

• 10% przypadków dotyczy bokserów

• 5% - brak biegunki, boleść palpacyjna jamy brzusznej, normalne stolce podbarwione świeżą krwią

• 95% - biegunka jelita grubego, świeża krew i śluz.

Biegunka ma charakter przewlekły.

Leczenie:

• prednizon 1-2 mg/kd

• lekiem z wyboru Sulfasalazyna w dawce 25-50 mg/kg 2-3 razy dziennie. Po miesiącu zmniejszyć dawkę o ½.

• Wspomagająco : atropina, probantin

• Leki uspakające : Hydroksyzyna ( Atarax), Anafranyl

Choroby wątroby

Przewlekłe zapalenie wątroby: zwłóknienie wątroby, marskość wątroby

Etiologia:

• wirusowe zapalenie wątroby

• polekowe zapalenie wątroby

• spichrzenie miedzi

• zapalenie wątroby o podłożu autoimmunologicznym

Wszystkie te choroby mogą wywołać aktywne zapalenie wątroby ( postępowe i niepostępowe)

Przyczyny przewlekłego zapalenia wątroby u psów:

1. predyspozycja rasowa ( wysokie ryzyko)

• bedlington terier

• cocker spaniel ( amerykański i angielski)

• doberman

• labrador

• skye terier

• west highland white terier

• pudle standardowe

2. zakaźne

• zakaźne zapalenie wątroby

• zapalenie komórek acydofilnych wątroby

• leptospiroza

3. polekowe

• przeciwdrgawkowe leki

4. zrazikowe zapalenie wątroby

5. Idiopatyczne zapalenie wątroby

6. Zapalenie wątroby i woreczka żółciowego

Spichrzenie miedzi

U bedlington terierów przewlekłe zapalenie wątroby związane z gromadzeniem się miedzi w wątrobie jest wrodzonym defektem metabolicznym miedzi i jego wydalaniem w pęcherzyku żółciowym z powodu wiązania się Cu z mealotioneiną w wątrobie. Choroba występuje u tej rasy powyżej 6 rok życia.

Spichrzenie miedzi występuje również u :

• West higland terierów - poniżej roku

• Dobermanów

• Skye terierów

Spichrzenie miedzi może być również związane z zaburzeniem przepływu żółci z którą miedź jest wydalana.

Marskość wątroby :

Dwie postacie

• Zanikowa ( drobno guzkowa) - częściej u psów niż u kotów.

• Rozrostowa ( wielko guzkowa )

Marskość wątroby prowadzi do jej zwłóknienia w wyniku uszkodzenia miąższu narządu. Zwłóknienie = ucisk na naczynia krwionośne = wzrost ciśnienia : wodobrzusze i encefalopatia wątrobowa.

Objawy kliniczne chorób wątroby

• Brak typowych objawów

- anoreksja

- letargi

- spadek masy ciała

- wymioty

- biegunka

- PU/PD

• Wodobrzusze

• Żółtaczka

• Ciemne stolce ( wrzody żołądka i jelit oraz koagulopatie)

Rozpoznawanie

Diagnostyka laboratoryjna

Biochemiczne badania:

• Wzrost aktywności enzymów wątrobowych ( ALT, AP, AspaT) ale przy marskości wartości ALT prawidłowe lub lekko podwyższone.

• Hiperbilirubinemia

• Hipoalbuminemia

• Hiperglobulinemia

• Spadek stężenia mocznika w surowicy

• Hipoglikemia

Hipoalbuminemia jest stałym objawem marskości wątroby

Hematologia:

• Anemia nieregeneratywna

• Mikrocytoza

Próby czynnościowe wątroby

• Stężenie kwasów żółciowych w surowicy (SBA- Serum Bile Acid)

• Próba z sulfobromoftaleiną (BSP)

• Próba obciążenia amoniakiem: po 12 godzinnej głodówce podać do żołądkowo chlorek amonu w dawce 100m/kg w 20-50 ml ciepłej wody, po 30 minutach pobrać krew na EDTA i określić pozim NH₃

Postępowanie :

• Osłona komórek wątrobowych: Hepatil, Essentiale Esseliv, Ornipural, Heparegen itd......

• Zmniejszenie stężenia miedzi w wątrobie ( związki chelatujące): D-Penicylamina (Cuprimine) 10-15 mg/kg; Trientine - 10-15 mg/kg co 12 godzin.; Cynk - 5-10 mg/kg; antyoksydanty - Wit E

• Zapobieganie zwłóknieniu wątroby: Colchicine - 0.03 mg/kg ; prednizolon, azatiopryna, interferon, PGE, Cynk.

Zespolenie wrotno oboczne : wrodzone i nabyte ( zewnątrzwątrobowe i zewnątrzwątrobowe)

Wrodzone zespolenie : psy i koty

Połączenie naczyń żylnych obwodowych z żyłą główną przednią z ominięciem wątroby. Brak procesu detoksyfikacji w wątrobie:amoniaku, merkaptanu i krótko łańcuchowych kwasów tłuszczowych.

• Predylekcja rasowa:

Psy: sznaucery miniaturowe, Yorkshire terier, cairn terier, golden retriever, labrador.

Koty - najczęściej u mieszańców niż u rasowych ( persy i himalajskie)

• Predylekcja płciowa: częściej u kotów samców i u suk.

• Wiek występowania objawów klinicznych - ok. 6 m-ca ale również u psów w średnim wieku.

• Objawy kliniczne dotyczą przede wszystkim : CUN, przewodu pokarmowego i układu moczowego.

- anoreksja, depresja i letargi

- okresowe drgawki szczególnie kilka godzin po jedzeniu.

- ruchy maneżowe

- zaburzenia behawioralne i ślepota

U kotów - agresywność

- ŚLINOTOK jako główny objaw ( u psów nie!)

Potęgujące objawy:

- wysokobiałkowa karma

- zarobaczenie

- wrzody przewodu pokarmowego

- metionina - stosowana do zakwaszenia moczu.

Objawy ze strony przewodu pokarmowego:

- anoreksja naprzemienna

- wymioty

- spadek masy ciała

- hamowanie wzrostu.

Objawy ze strony układu moczowego:

- częstomocz,

- dysuria

- hematuria

Rozpoznanie: Usg, angiografia

Leczenie chirurgiczne.

Nabyte zespolenie wrotno oboczne

• Przewlekłe zapalenie wątroby

• Przetoka tętniczo-żylna w wątrobie ( rzadko) - tętnice wątrobowe łączą się z żyłą wrotną szczególnie u młodych.

• Zwężenie żyły wrotnej: wodobrzusze i encefalopatia

• Idiopatyczne nadciśnienie w żyle wrotnej nie związane z marskością.

Zewnątrzwydzielnicza niewydolność trzustki (EPI - Exocrine Pancreatic Insufficiency)

Przyczyny :

• Zanik komórek groniastych trzustki

• Przewlekłe zapalenie trzustki

• Nowotwory trzustki

• Niedobór enteropeptydazy

1. Zanik komórek groniastych trzustki

• Najczęściej u owczarków niemieckich.

• Poprzedza limfocytarne zapalenie trzustki tła immunologicznego

Przyczyny:

• Zatkanie przewodu trzustkowego

• Wrodzone zaburzenia w obrębie trzustki ( wady rozwojowe)

• Zatrucie

• Zakazenie wirusowe

Choroba może wystąpić w każdym wieku ale najczęściej u młodych owczarków niemieckich. Ma charakter wrodzony i związana jest z genem autosomalnym recesywnym.

2. przewlekłe zapalenie trzustki

• Uszkodzenie trzustki w wyniku ostrego zapalenia

• Częściej wystepuje u psów niż u kotów

3. wrodzona wewnątrzwydzielnicza niewydolność trzustki : występuje u młodych psów i przebiega łącznie z cukrzycą.

Objawy kliniczne :

• Wzmożony apetyt ( wilczy apetyt)

• Spadek masy ciała

• Biegunka ( jasna z niestrawionymi częściami pokarmu)

• Bardzo duże objętości kału

• Przelewanie w brzuchu

Rozpoznanie :

• Metodą z wyboru jest oznaczanie w surowicy TLI ( trypsyn like- immunoreactivity)

• Można również oznaczać w surowicy u psów cPLI i kotów fPLI ( canine lub feline Pancreatic Lipase Immunoreactivity).

• Oznaczanie poziomu elastazy w kale.

Leczenie :

• Podanie trypsyny : Neo-Pancreatina, Kreon, enzymix i Panzytrat.

• Uzupełnienie poziomu witaminy kobalaminy (Wit. 12).

Przewlekłe biegunki

Przewlekła biegunka to zmiana częstotliwości oddawania, konsystencji oraz objętości kał przez co najmniej 3 tygodnie. Może mieć charakter nawracający (okresowy). Wyróżniamy biegunki jelita cienkiego i grubego.

Rodzaje biegunek:

• Sekrecyjna - zwiększenie wydzielania jelitowego

• Osmotyczna - zmniejszenie wchłaniania jelitowego

• Zwiększenie przepuszczalności jelitowej

• Zaburzenie motoryki jelit

Przyczyny:

Biegunka sekrecyjna:

• Enterotoksyny bakteryjne

• Leki

• Kwasy żółciowe

• Hydroksykwasy tłuszczowe

Biegunka osmotyczna:

• Złe wchłanianie

• Złe trawienie

• Leki

• Przekarmienie

Wzrost przepuszczalności:

• Zmiany w komórkach nabłonka jelitowego

• Zmiany w naczyniach chłonnych

• Zmiany immunologiczne

• Stany zapalne jelit.

Zaburzenie motoryki: przyspieszenie pasażu jelitowego

	Biegunka jelita cienkiego	Biegunka jelita grubego
Częstotliwość wypróżnień	2-4dziennie	często
Objętość wyróżnień	duża	mała
Parcie na kał	nie	Tak ( oddaje w nietypowych miejscach
Masa ciała	spadek	Bez zmian
Zawartość śluzu	Brak	Tak
Ból pry wypróżnieniu	brak	Tak
zagazowanie	tak	Nie
Konsystencja	Płynna lub pienista	uformuowana

Przyczyny biegunek:

Jelito cienkie	Jelito grube
Choroba zapalna jelit (IBD - Inflamatory Bowel Disease)	IBD
pasożyty	pasożyty
Przerost flory jelitowej (SIBO)	Nowotwory
Nowotwory (Chłoniak)	Błędy żywieniowe
limfangiectasie	Zespół okrężnicy drażliwej
Bakterie (beztlenowce)
Owrzodzenie dwunastnicy
EPI
Nietolerancja pokarmowa
Zespół krótkiego jelita

Przerost flory bakteryjnej jelit

Synonimy:

SIBO- Small Intestinal Bacterial Overgrowth

ARD -Antibiotic Responsive Diarrhea

TRD - Tylozin Responsive Diarrhea

• Zaburzenie wydzielania soku żołądkowego

• Zaburzenie motoryki jelit

• Niedobór IgA

• Zabuzenie w wytwarzaniu śluzu

• Zespół złego wchłaniania

Patogeneza:

• Zaburzenie stosunku glikoprotein do lipidów w błonie komórkowej z uszkodzeniem komórek kubkowych (Clostridium)

• Uszkodzenie struktur błonowych mikrokosmków

• Uszkodzenie warstwy ochronnej błony śluzowej jelit

• Hydroksylacja kwasów tłuszczowych ( stymulacja wydzielania)

Zwiększona ilość wody, kwasów tłuszczowych, białka i węglowodanów dochodzi do jelita biodrowego i okrężnicy i pojawia się biegunka.

Objawy kliniczne:

• Biegunka jelita cienkiego

• Wymioty

• Spadek masy ciała

• Przelewanie w jelitach.

• Młode psy poniżej jednego roku lub psy powyżej 8 roku życia

• Predylekcja rasowa: owczarek niemiecki, spaniel, labrador, golden retriever, shar pei i dog niemiecki

Rozpoznanie :

• Wywiad i opis zwierzęcia

• Objawy kliniczne

• Stężenie kwasu foliowego - wzost

• Stężenie kobalaminy (B₁₂) - obniżenie

Leczenie:

1. Antybiotyki o szerokim spektrum

• Tetracykliny - 20 mg/kg 2 x dziennie

• Metronidazol - 10 mg/kg 2 x dziennie

• Tylozyna (Biotyl) - 20 mg/kg

2. Dieta

• Niskotłuszczowa

• Ryż

• Witamina B₁₂

Choroba zapalna jelit ( IBD)

Jest to zespół chorobowy obejmujący:

• Eozynofilowe zapalenie jelit

• Limfocytarno plazmocytarne zapalenie jelit

• Histiocytarne zapalenie jelit

• Ziarniniakowe zapalenie jelit

1. Eozynofilowe zapalenie jelit

Jest to zapalenie jelit z naciekiem granulocytów kwasochłonnych (eozynofili). Choroba o nieznanej etiologii występująca u psów w wieku poniżej 5 lat. Predylekcja rasowa: Owczarek niemiecki, shar pei, rottweiler i doberman.

Objawy kliniczne:

• Biegunka jelita cienkiego nie reagująca na leczenie antybiotykami.

• Apetyt zmienny

• Niekiedy wymioty

• Spadek masy ciała

Rozpoznanie:

• Eozynofilia we krwi obwodowej ( nie diagnostyczna)

• Eozynofilia w kale

• Biopsja jelit

Leczenie:

• Dieta hipoalergiczna

• Leki przeciwzapalne steroidowe : Prednizon 1-2 mg/kg 2 x dz.

• Leki antymitotyczne: Azathioprina - 1-2 mg/kg 1 x dz.

2. Limfocytarno plazmocytarne zapalenie jelit

• ON, shar pei, lundehund, basenji

• Wiek występowania: 5-6 rok zycia

• Biegunka okresowa jelita cienkiego i grubego

• Brak apetytu na przemian z wilczym apetytem.

• Spadek masy ciała

• Może się pojawiać krew w kale

Rozpoznanie : biopsja

Lecznie:

• Dieta

• Leki sterydowe

• Pochodne kwasu acetylosalicylowego: Sulfasalazyna, Mesalazyna, olsalazyna

• Leki immunosupresyjne: Azathioprine

• Metronidazol

Enteropatia basenji

Choroba o podłożu immunologicznym cechująca się przewlekłą biegunką. Obejmuje:

• Limfocytarno plazmocytarne zapalenie jelit

• Enteropatia białkogubna

• Hipergammaglobulinemia

Wiek występowania : młode psy poniżej 3 roku życia, charakter rodzinny

.Objawy kliniczne:

• Brak apetytu poprzedza biegunkę

• Utrata masy ciała

• Objawy skórne: symetryczne wyłysienia, dermatoza brzegów małżowin usznych

• Okresowe wymioty.

Rozpoznanie :

- hematologia ( niedokrwistość nieregeneracyjna)

- biochemia :

• Hipoproteinemia

• Silna hipoalbuminemia

• Hiperglobulinemia

- Rtg/USG - pogrubienie ściany jelit.

Leczenie: antybiotyki jak przy SIBO, glikokortyosteroidy długo, częste nawroty a rokowanie złe.

Nietolerancja glutenu u seterów irlandzkich

• Wiek występowania: od 6 miesiąca do 2-3 roku życia.

• Rzadko u innych ras

• Umiarkowana biegunka jelita cienkiego

Rozpoznanie :

• Poprawa następuje po 2-4 tygodniach od zastosowania diety bezglutenowej

• Węglowodany (ziemniaki, ryż, kukurydza)

Histiocytarne zapalenie jelit grubego

• Nieznana przyczyna

• U bokserów poniżej 2 lat, również u Mastiffa, buldoga francuskiego i malamuta.

• Wymioty u 1/3 osobników

• Krew i śluz w kale

Leczenie:

Glikokortykosteroidy

Leki immunosupresyjne

Pochodne kwasu acetylosalicylowego

• Sulfasalazyna - 20-40 mg/kg 3 x dziennie

• Mesalazyna - 10-20 mg/kg 2x dziennie

Enteropatia białkogubna ( lymphangiectasia)

Jest to rozszerzenie naczyń chłonnych prowadzące do znacznej utraty białek do światła jelit.

• Wrodzone rozszerzene naczyń chłonnych

• Wrodzone wady serca

• Zapalenie i wrzody jelit

Rasy:

• Wheaten teriery

• Lundehundy

• Basensji

• Yorkshire terier

Wiek: 5 lat

Objawy kliniczne:

• Spadek masy ciała ( zanik mięśni)

• Przewlekła biegunka

• Obrzęki i wodobrzusze

• Objawy neurologiczne, ataki padaczkowe

Leczenie choroby podstawowej oraz ograniczenie ilości trójglicerydów pokarmowych zawierających długołańcuchowe kwasy tłuszczowe które są głównymi bodźcami przepływu chłonki do jelit.

---