Władysław IV ( ur. 1595, zm. 1648), syn Zygmunta III Wazy i Anny Habsburżanki, król polski od 1632. Przez całe swe panowanie poświęcał wiele uwagi sprawom wojskowym. Był nie tylko wybitnym wodzem, ale i znakomitym organizatorem, a jego reformy wojskowe przyniosły unowocześnienie armii. Dbał szczególnie o rozwój artylerii, popierając rodzimą produkcję dział, budował arsenały i twierdze. Dążył do rozbudowy floty wojennej i jej zaplecza w Zatoce Puckiej, choć nie wszystkie te plany zostały zrealizowane. Jako król, w przeciwieństwie do ojca, zyskał sobie popularność. Mimo wychowania w duchu kontrreformacji, był władcą tolerancyjnym, a na jego dworze przebywali przedstawiciele różnych wyznań. Dążył do odzyskania korony szwedzkiej nie wahając się przed sprowokowaniem wojny. Ostatecznie jednak zawarł ze Szwecją rozejm na 26 lat (1635 r.), uzyskując zobowiązanie Szwedów do wycofania się z Prusów Królewskich w zamian za nieubieganie się przez czas rozejmu o tron szwedzki. W sprawach wewnętrznych chciał doprowadzić do wzmocnienia władzy królewskiej na wzór współczesnych monarchii absolutnych. Prócz spraw wojskowych, Władysław IV żywo interesował się sztuką, której był protektorem. Obok malarstwa, rzeźby i architektury był szczególnym propagatorem muzyki, zwłaszcza operowej. Był twórcą pierwszej stałej sceny operowej na zamku w Warszawie.

---